Jaxon dinlarining sivilizatsiyaga ta’siri - История - Презентации

Jaxon dinlarining sivilizatsiyaga ta’siri

Загружено в:

28.03.2023

Скачано:

0

Размер:

3573.7998046875 KB

Jaxon dinlarining sivilizatsiyaga ta’siri

San’at bilan o’zaro aloqada din insonning ma’naviy hayotiga murojaat qiladi va inson mavjudligining mazmuni va maqsadlarini o’ziga xos tarzda izohlaydi. San’at va din dunyoni badiiy obrazlar shaklida aks ettiradi, haqiqatni intuitiv ravishda, ma’rifat orqali anglaydi. Ular insonning dunyoga bo’lgan hissiy munosabatisiz, uning rivojlangan obrazli xayolisiz tasavvur qilib bo’lmaydi. Ammo san’at diniy ong chegaralaridan chiqib ketadigan dunyoni obrazli aks ettirish imkoniyatlariga ega.

Tarixiy jihatdan san’at va dinning o’zaro ta’siri quyidagicha amalga oshirilgan. Ibtidoiy madaniyat ijtimoiy ongning bo’linmasligi bilan ajralib turardi, shuning uchun qadimgi davrlarda totemizm, animizm, fetishizm va sehrni o’zaro bog’laydigan din ibtidoiy san’at va axloq bilan birlashtirilgan bo’lib, barchasi insonni o’rab turgan tabiat, uning mehnat faoliyati (ovchilik) ning badiiy aksi edi. , qishloq xo’jaligi, yig’ish). Dastlab, aftidan, ruhlarni tinchlantirish yoki qo’rqitish maqsadida sehrli tana harakati bo’lgan raqs paydo bo’ldi. Keyin musiqa va mimika tug’ildi. Mehnat jarayonlari va natijalariga estetik taqliddan boshlab, ruhlarni tinchlantirishga qaratilgan tasviriy san’at asta-sekin rivojlanib bordi.

Din dunyo madaniyatining boy, ko’p asrlik qatlami bo’lib, adabiyotga juda katta ta’sir ko’rsatdi. U Vedalar, Injil va Qur’onni dunyoga qoldirdi. Vedalar g’oyalarning ulkan fondi, qadimgi hind falsafasi va turli xil bilimlarning eng qimmatli manbai. Bu erda biz dunyoning yaratilishi haqida gapiramiz, ko’plab tushunchalar kiritildi (kosmologiya, ilohiyotshunoslik, epistemologiya, dunyo ruhi va boshqalar), yovuzlik va azob-uqubatlarni engishning, ma’naviy erkinlikka erishishning amaliy usullari aniqlandi. Vedalarga munosabat qadimgi hind falsafiy maktablarining obro’si va xilma-xilligini belgilab berdi (Vedanta, Saxilar, Yoga va boshqalar). Vedalar asosida butun qadimiy hind madaniyati vujudga keldi va dunyoga Mahabxarata va Bhagavad Gita – hinduizmning axloqiy jihatlari, ichki erkinligi, yaxshilik, yovuzlik va adolat bilan shug’ullanadigan Mahabharataning eng mashhur qismlaridan biri bo’ldi. Bu erda tanani, ruhini va ruhini amaliy takomillashtirish tizimi sifatida yoga ta’limoti ishlab chiqilmoqda.

Islom dini

Islomning paydo bo’lishi. Islom dinining paydo bo’lishi va butun dunyoga tarqalishi tarixi to’g’risida birinchi bo’lib Alixonto’ra Sog’uniy o’z milliy tilimizda “Tarixi Muhammad” kitobini yozdi1. Demokratik jamiyat qurish yo’lida ildam odimlayotgan, barcha din ahllari huquqiy jihatdan teng ko’riladigan, ko’p millatli O’zbekiston xalqining iymon-e’tiqodi mustahkam, mashaqqatlarga chidamli, ma’naviy tarbiyasi yuksak bo’lishida Qur’onda nomlari zikr etilgan payg’ambarlar tarixlarining tarbiyaviy ahamiyati beqiyosdir. Chunki har bir payg’ambarning tarixi shu payg’ambar o’z ummatiga keltirgan dinning tarixidir.

Xristian dini

Xristianlik dini asoschisi Iso MasihHazrati Iyso alayhissalomga 30 yoshida Xudo tomonidan Injil vahiy qilingan. Bu kitobni Iyso alayhissalomning 12 shogirdlari-havoriylar payg'ambar vafotidan keyin milodiy I-II asrlarda yozib kitob holiga keltirganlar. Xristianlikning aqidalari, e'tiqod talablari, huquqiy va axloq me'yorlari, cheklov va ta'qiqlari ana shu kitobda yozilgan. Xristianlik diniga dunyoning 1 mlrd. 600 mln.aholisi e'tiqod qiladiXristianlikning nomi, uning asoschisi Xristos (Iisus Xristos) nomidan olingan.

Budda dini

Buddizm (Budda nomidan olingan), Buddaviylik — jahonda keng tarqalgan dinlardan biri (xristianlik va islom dini bilan birga). Unga eʼtiqod qiluvchilar taxminan 500 mln.dan ortiq. Miloddan avvalgi 6 —5-asrlarda(bundan salkam2500- 2600 yil avval shimoli-sharqiy ) Hindistonda paydo boʻlgan. Markaziy Osiyo, Janubiy Sharqiy Osiyo mamlakatlarida va Uzoq. Sharqda tarqalgan.

Похожие

Jahon dinlarining sivilizatsiyalarga ta’siri 2

Rossiyadagi inqilobiy voqealar Turkiston o’lkasiga ta’siri

Индустриал цивилизация

Jadidchilik harakatining Turkiston Ijtimoiy-siyosiy va madaniy hayotiga ta’siri

Qadimgi Yunoniston va Rim sivilizatsiyasi