A.Temur va G'arbiy Yevropa aloqalari - История - Презентации

A.Temur va G'arbiy Yevropa aloqalari

Загружено в:

19.11.2023

Скачано:

0

Размер:

2243.5810546875 KB

A.Temur va G’arbiy Yevropa aloqalari

Reja Kirish Asosiy qism 1. Amir Temur davlati to’g’risida ma’lumot 2. Amir Temur diplomatiyasi tarixshunosligi. 3. Amir Temurning diplomatik aloqalari. Xulosa. Adabiyotlar ro’yxati.

Kirish. Vatanimiz O’zbekiston va o’bek xalqi olamshumul voqealarga,boy qadimiy tarixga ega.Turon,Turkiston va Mavorounnahr nomlari bilan shuxrat topgan bu mamlakatnlng va o’ mehnati bilan uni obod etgan o’zbek xalqinig o’tmishi g’oyat qiziqarli va saboqlidir. Ajdodlarimiz kanallar qazib,dasht-u biyobonlarga suv chiqardilar,qo’riq yerlarni bog’-u bo’stonga aylantirdilar. Dehqonchilik,chorvachilik va hunarmandchilik rivojlandi. O’tloq vohalar o’rnida qishloq va shaharlar qad ko’tardi. Ular ilm-u ma’rifat va kasb-hunarlarning markaziga aylandi.Tasviriy san’at,musiqa,me’morchilik rivoj topib,o’zigaxos benazir madaniyat borpo bo’ldi. Dehqonchilik vohalarida dastavval voha hokimlari ,so’ngra esa Eftallar,Turk xoqanligi,Somoniy Qoraxon,Xorazmshohlar,Amir Temur davlati kabi yirik podsholiklar hukm surdi. XIV asrning 50-60-yillarida Movarounnahr 10 ga yaqin mustaqil bekliklarga bo’linib ketgan. Buning ustiga Sharqiy Turkiston va Yettisuvda tashkil topgan Mo’g’uliston xonlari bir necha bor Movarounnahr ustiga vurish qilib,uni talaydilar.Mo’g’uluston xonlarining vayronnagarchilikka olib keluvchi yurishlari,istebdodi va zuilmiga qarshi xalq harakati boshlanadi.

Amir Temur davrida madaniyat, san’at, ilm-fan gurkirab o’sdi. Jahongir qayergaki bormasin, o’sha yerdan eng qo’li gul ustalarni, hunarmand va san’atkorlarni, shoiru olimlarni ozor yetkazmay olib keldi, ularni tarbiyalab voyaga yetkazdi. Uning davrida Samarqand yer yuzining sayqaliga, Buxoro islom dinining quvvatiga aylandi. Shahrisabz, Shoxruhiya, Forij, Sultoniya shahrlari bunyod etildi. Xullas, To’ron yurti – o’z madaniya taraqqiyoti bilan jahonning ko’zini qamashtiradi. Maktabda Amir Temur faoliyatini o’rganish yangi pedagogik texnologiya usullariga yondoshgan holda o’quvchilarga yetkazish maqsadga muvofiq bo’ladi. Boy ma’naviy merosimizni o’rganishda Amir Temur tarixini o’rganish bilan bog’liqdir.

Amir Temurning qarorgohi Ko’ksaroy va Bustonsaroylar bino qilindi. 1403- 1404 yillarda Samarqandda bo’lgan Klavixo Amir Temurning olib borayotgan binokorlik ishlaridan hayratda qolgan. Shu davrda Shoxizinda hozirgi vaqtda Bibixonim nomi bilan mashhur bo’lgan jome masjidi bino qilindi.

AMIR TEMUR DAVLATI XIV ASR OXIRI XX ASR BOSHLARIDA

Tangalar asosan ikki xil bo`lib biri yirik kumush tanga 6 g teng bo`lgan ikkinnchisixam shunday qiymatga ega bo`lib 1.5 g tashkil etgan

Bu davrda Amir Temur Boyazid bilan yozishmalar o'zaro diplomatik yozishmalar olib borish bilan bir qatorda, bo'lajak to'qnashuvda Trapezund va Konstantinopolning harbiy kemalaridan foydalanishga harakat qiladi. Shu maqsadda u Genuya va Venetsiyaga sovg'a-salomlar hamda maktublar bilan elchilar yuboradi.O'zaro yordam masalasida Amir Temur Konstantinopol noibi loann VII Paleolog bilan ham yozishmalar olib boradi. Amir Temurning 1402-yil, 15-may kuni loann VII Paleolog nomiga yo'llagan xatining mazmuniga qaraganda, Konstantinopol noibi va Genuyaning Peradagi hokimi Boyazidga qarshi kurashda Amir Temurga xizmat qilish, hatto unga odamlar va har qaysisi 20 ta dan 40 ta harbiy kemalar bilan yordam berish majburiyatini o'z zimmalariga oladilar. Buni Ispaniya elchisi Klavixo ham o'z kundalik daftarida qayd qilib o'tadi.Bu davrda Amir Temur Fransiya qiroli Karl VI (1380-1422), Angliya qiroli Genrix IV (1399-1413), Kastiliya va Leon qiroli Genrix III de Trastamara (1390-1407) lar bilan diplomatik aloqalar o'rnatib, yozishmalar olib boradi. Fransiya fuqarolari hisoblangan genuyaliklarning yer va mulklarini, ayniqsa G'alatadagi mustamlakalarini himoya qilish uchun Karl VI o'z navbatida Amir Temurdan madad kutar va u bilan diplomatik aloqalar o'rnatishga urinar edi. Amir Temur va Karl VI yozishmalarida qayd etiiishicha, Sohibqiron qirolni jiddiy qo'llab-quvvatlaydi. Anqara yaqinida turklarning 160 ming kishilik qo'shini ustidan qozonilgan buyuk g'alabadan so'ng Amir Temurning G'arbiy Yevropa davlatlari bilan bo'lgan aloqalarining mazmuni tubdan o'zgaradi.

Xulosa Amir Temurning shundoq bepoyon saltanatida yettitagina noibi bo’lgan xolos. Ammo shu yetti noib davlat ishlarini oqilona tebratib, birgini Turon yurtini emas uning qamrovida bo’lgan barcha mamlakatlarni obodlashtirganlar. Amir Temur saltanatanati tarixiy zrurat edi. Ijtimoiy hayot, xalqlarning hayot tarzi shunday buyuk bir shaxsning dunyoga kelishini kutar edi. Turon, binobirin, Movarounnahr, Eron, Ozarbayjon, Xuroson mug’ullar oyog’i ostid ingrar, najot istar edi. Shunday najot farishtasi Amir Temur bo’ldi. U tarix sahnasiga chiqib, Turon zaminini mug’ullardan tozaladi, ammo o’zi podsho bo’lmadi. Podsholik mug’ullar qo’lida qolaverdi. Lekin Amir Temur amir-ul- umaro edi: u mug’ulzodalardan nomigagina xon tayinlar va bu qo’ng’iroq xonlar Sohibqiron qo’lida har maqomga yo’rg’alar edilar. Amir Temur juda katta, quroq bir imperiyani boshqarish ishini nozik siyosat, tadbirkorlik bilan olib borganligini tarixchilar haqqoniy ifodalab berdilar. Binobarin, Amir Temur saltanat ishlarini olib borishda besh ustunga suyandi: mashvarad, sharoit,

Аdаbiyotlаr ro’xati • I.А.Kаrimоv. Yuksаk mа’nаviyat –еngilmаs kuch. -T.: «Mа’nаviyat»2008 y • I.А.Kаrimоv. Tаriхiy хоtirаsiz kеlаjаk yo’q. T.1998 y. 11 bеt. • I.А.Kаrimоv. Аmir Tеmur fахrimiz g’ururimiz. Аsаrlаr 5- jild. • Аzаmаt Ziyo . O’zbеk dаvlаtchiligi tаriхi. T.SHаrq, 2000 y. • Ахmеdоv B.O’zbеk ulusi.T.Nur.1992y. • Ахmеdоv B.Sоhibqirоn Tеmur.T.1996y. • Аmir Tеmur jаhоn tаriхidа. T.SHаrq, 1996 y. • Ахmеdоv B.Tаriхdаn sаbоqlаr.T.O’qituvchi.1994y. • Shаrоfiddin Аli Yazdiy. Zаfаrnоmа. Mоvаrаunnахr vоqеаlаri. (1360-1370). T. Kаmаlаk.1994. • А.Sаgdullаеv, B.Аminоv, U.Mаvlоnоv, N.Nоrqulоv. O’zbеkistоn tаriхi: Dаvlаt vа jаmiyat tаrаqqiyoti. Аkаdеmiya nаshriyoti. 2000 y. 270 bеt. • O’zbеkistоn tаriхi.1-qism (А.Sаgdullаеv tахriri оstidа). T.Fаn.1992 • O’zbеkistоn milliy entsiklоpеdiyasi.1-2 tоmlаr.T.2000-2001 • O’zbеkistоn dаvlаtchiligi tаriхi (Оchеrklаr) mа’sul muхаrirlаr: D.А.Аlimоvа, EV.Rtvеlаdzе. T.Shаrq.2001.

Похожие

G'arbiy Osiyo xalqlari

Yevropa xalqlari

O’rta Osiyo va Eron diplomatik aloqalari tarixidan

O’zbekistonliklar Yevropa xaloskorlari

O’rta asrlarda Yevropa fan va texnika