Нотинч оилалар билан ишлаш, маҳаллада барқарор маънавий муҳитни яратиш омиллари - Психология - Презентации

Нотинч оилалар билан ишлаш, маҳаллада барқарор маънавий муҳитни яратиш омиллари

Загружено в:

12.08.2021

Скачано:

0

Размер:

218 KB

НОТИНЧ ОИЛАЛАР БИЛАН ИШЛАШ, МАҲАЛЛАДА БАРҚАРОР МАЪНАВИЙ МУҲИТНИ ЯРАТИШ ОМИЛЛАРИ. МУАММОЛИ ВАЗИЯТЛАРНИНГ ЕЧИМИНИ ТОПИШ ЙЎЛЛАРИ, ФУҚАРОЛАР ЙИҒИНИ МАСЛАҲАТЧИЛАРИНИНГ МУОМАЛА МАДАНИЯТИ ВА БОШҚАРУВ МАҲОРАТИ

ОИЛА РИВОЖЛАНИШИНИНГ АСОСИЙ БОСКИЧЛАРИ • 1- бос қ ич . Янги оила қ урилиши - психофизиологик ва ижтимоий психологик мослашув, р ў згор ташкил этиш, қ ўни- қ ўшнилар билан муносабатлар қ уриш, эски д ў ст биродарлар билан муносбатларни янгитдан кўриб чи қ иш, дам олиш ва ишлаш режимлари, қ адрият ва қ изи қ ишларнинг мослашуви, қ айнота-кайнонага нисбатан муносабат қу риш

ОИЛА РИВОЖЛАНИШИНИНГ АСОСИЙ БОСКИЧЛАРИ • 2- бос қ ич . Фарзандларни тарбиялаш - Фарзандлар ту ғ илиши (жинсий установкалар: ўғ ил- қ из), р ў з ғ ор кенгайиши, янги билим ва малакаларга мухтожлик, ота-онанинг ёрдами ва аралашуви, ота-она хул қ идаги намунавий томонларни шакллантириш,ОИЛА РИВОЖЛАНИШИНИНГ АСОСИЙ БОСКИЧЛАРИ

ОИЛА РИВОЖЛАНИШИНИНГ АСОСИЙ БОСКИЧЛАРИ • 3- бос қ ич . Фарзандларнинг ул ғ айиши, тарбиявий таъсирнинг камайиши • Қарияларнинг нафақага чиқиши, невара боқиш билан боғлик муаммолар, фарзандлардан бўлган кутувлар, ижтимоий фикрга берилиш, қариялар вақт ўтказувчи жамоалар ва уларга мослашиш, фарзандлар никоҳининг ҳолати, моддий таъминланганлик, соғлиққа шикоятлар, босиб ўтилган умрга баҳо бериш ОИЛА РИВОЖЛАНИШИНИНГ АСОСИЙ БОСКИЧЛАРИ

Оиладаги низоларнинг асосий сабаблари • Эр -хотиннинг ў заро психосексуал мос эмаслиги; • Ў зганинг «Мен»ини улу ғ ламаслик, ҳ исларига ҳ урматсизлик, шаънига тегиш; • Ижобий эмоцияларга б ў лган эхтиёжни қ ондирмаслик: ў заро эътибор, эркалаш ва ғ амх ў рликнинг й ўқ лиги; • Эр ёки хотиннинг ў з эхтиёжини қ ондиришга мукка кетиши (алкоголь, гиё ҳ вандлик, ў зига б ў лган харажатнинг к ў плиги ва шу кабилар); • Уй х ў жалик ишлари, бола тарбияси, ота онага муносабат юзасидан ў заро ёрдам ва ў заро тушунишнинг й ўқ лиги; • Дам олиш, к ў нгил очиш тадбирлари юзасидан эхтиёжларнинг турлилиги.

Оила ривожланишининг ин қ ирозли даврлари • Оилавий ҳ аётнинг биринчи йилида ў заро мослашувга оид низолар ў рин олади. Икки «Мен» «БИЗ»га айланади. Янги оилавий ролларни қ абул қ илиш, ў зга томоннинг асл қ иёфасини к ў риш. • Иккинчи ин қ ироз даври фарзанд ту ғ илиши билан бо ғ ли қ – янги вазиф а лар, мажбуриятлар, ў заро муносабатларнинг янги бос қ ичга ў тиши. • Учинчи ин қ ироз даври оила ҳ аётининг ў рта даврига мос келади ва бунда бир хилликдан т ў йиниш ҳ исси пайдо б ў лади. • Низоларнинг т ў ртинчи даври 20 йилги оилавий ҳ аётдан с ў нг пайдо б ў лади - яккалик ҳ исси юзага келади. Фарзанларнинг муста қ ил б ў лиши ва ота она ба ғ ридан чи қ иб кетиши, эркакнинг аёлга бо ғ ланиб қ олиши.

Оилавий хаётдаги қ ийинчиликларнинг к ў рсаткичлари • Эр хотиннинг психофизиологик, сексуал жихатдан ў заро мос эмаслиги; • Эр хотиннинг етук эмаслиги; • Салбий социал эмоцияларнинг устунлиги; • Оила аъзоларининг қ арашлари турлилиги; • Ў заро муносабатда низога мойиллик; • Эхтиёжни қ ондириш учун ҳ аддан зиёд к ў п з ў ри қ иш; • Оилавий муаммолар ечимини топишга қ ийналиш.

Оиладаги низолар қуйидаги психологик оқибатларга олиб келади • Оилавий ҳаётдан мутлақ қоникмаслик — инсоннинг оилавий ҳаёт ҳақидаги тасаввури мавжуд оилага кўп жиҳатдан мос келмайди ; • Йирик оилавий жанжалдан сўнг оилавий ҳаётда кучли ваҳима ҳ иссининг ҳукм сур иши ; • Психик - асабий зўриқиш — оилада доимо психологик босимнинг мавжудлиги ёки муҳим ҳисларни намоён қилиш имконининг йўқлиги ; • Айбдорлик ҳисси - инсон ўзини ҳ ар қ андай низонинг айбдори деб ҳ ис этса ҳ амда бош қ алар уни айблашини ҳ ис этиб яшаса .

Оилавий низолар динамикаси 1 йўналиш. Оилавий зиддиятларни ижобий ҳ ал этиш й ў лидан бориш 1 бос қ ич – турли сабабларга к ў ра оила аъзоларининг у ёки бу эхтиёжлари қ ондирилмади; 2 бос қ ич – икки оила аъзоси муносабатларида з ў ри қ иш пайдо б ў лди ҳ амда бу муносабатларга бош қ алар қў шилди; 3 бос қ ич – оилавий қ ийинчиликлар энг ю қ ори даражада намоён б ў лмо қ да; 4 бос қ ич – оилавий қ ийинчиликлар, юзага келган вазият очи қ мухокама қ илинади, уларни бартараф этиш й ў ли изланади; 5 бос қ ич – психологик ёрдамга мухтожликни тан олиш, бирон услубни танлаш ва оилавий қ ийинчиликларни енгиб ў тиш.

Оилавий низолар динамикаси 2 йўналиш. Оиладаги зиддиятларни негатив й ў лдан бориши янада кучли низоларга олиб келади 1 бос қ ич – турли сабабларга к ў ра оила аъзоларининг у ёки бу эхтиёжлари қ ондирилмади; 2 бос қ ич – икки оила аъзоси муносабатларида з ў ри қ иш пайдо б ў лди ҳ амда бу муносабатларга бош қ алар қў шилди; 3 бос қ ич – оилавий қ ийинчиликлар энг ю қ ори даражада намоён б ў лмо қ да; 4 бос қ ич – вазиятни му ҳ окама қ ила олмаслик, унинг сабабини ани қ лаш, ҳ ал этиш й ў лларини тополмаслик; 5 бос қ ич – муносбатларнинг узилиши ёки оилавий қ ийинчиликларнинг янги салбий ривожланиш й ў лидан бориши, ёки шу бос қ ичда узо қ келиб кетиш о қ ибатида мавжуд низоларнинг кучайиши,муносабатларни узиш, оиланинг й ўқ олиши.

Оилавий низолар динамикаси 3 йўналиш. Оиладаги зиддиятларда ти қ илиб қ олиш 1 бос қ ич – турли сабабларга к ў ра оила аъзоларининг у ёки бу эхтиёжлари қ ондирилмади; 2 бос қ ич – икки оила аъзоси муносабатларида з ў ри қ иш пайдо б ў лди ҳ амда бу муносабатларга бош қ алар қў шилди; 3 бос қ ич – оилавий қ ийинчиликлар энг ю қ ори даражада намоён б ў лмо қ да; 4 бос қ ич – оилавий ҳ аёт қ ийинчиликларида т ў хтаб қ олиш, вазиятни ва сабабларни му ҳ окама қ илмаслик, мавжуд вазиятдан чи қ олмаслик ва уни енгиб ў толмаслик ҳ исси; 5 бос қ ич – оилавий зиддиятларнинг латент ҳ олатга ў тиши, уларнинг ноконструктив ривожланиши, мавжуд қ ийин вазиятни ҳ ал этолмаслк шароитида муносабатларнинг давом этиши.

ШАХСНИНГ ОИЛАДАГИ ФАРЗАНДЛАР ОРАСИДА ТУТГАН ЎРНИ ва келажакдаги иш услубига таъсири • ТЎНГИЧ ФАРЗАНД - маъсулиятли, ташкилотчи, танкидий карaйди • ЎРТАНЧА ФАРЗАНД - низоли вазиятларга мойил • КЕНЖА - эрка, хамма вокеа ходисаларнинг марказида бўлишни ёктиради, кузатувчан, ёрдам кутувчи

ШАХСНИНГ ЎЗ-ЎЗИНИ БАХОЛАШИГА ОИЛАВИЙ МУХИТНИНГ ТАЪСИРИ БОЛАГА ТАНКИДИЙ МУНОСАБАТ ВА САЛБИЙ БАХОЛАШНИНГ КЎПЛИГИ - ўз-ўзини паст бахолашни шакллантиради (рахбар ўз кучи ва имкониятларига ишонмайди, ходимларни жазолашдан кочади, ходимнинг вазифаларини хам ўзи бажаради, ишни ташкил этиш ва буйрук беришга кийналади)

ШАХС НИНГ ЎЗ-ЎЗИНИ БАХОЛАШ ДАРАЖАСИ • Ўзини юкори бахолаш - хаддан ташкари кўп маъсулиятни зиммасига олиш, имкониятларига бўрттириб курсатиш • Адекват (тугри) бахолаш • Паст бахолаш - ўз куч ва имкониятларига ишонмаслик, ўзини ўзгалардан паст кўйиш

ШАХСНИНГ ЎЗ-ЎЗИНИ БАХОЛАШИГА ОИЛАВИЙ МУХИТНИНГ ТАЪСИРИ ТАН Қ ИДНИНГ ЙЎ Қ ЛИГИ ВА ФА Қ АТ ИЖОБИЙ БА Ҳ ОЛАШ – бола да ўзини ю қ ори ба ҳ олашни шакллантиради ( мас., ра ҳ барда буйру қ бозликка мойиллик кучаяди, ўзини ало ҳ ида инсон сифатида ҳ ис этади, назорат и билан ходимларни чарчатади, тартиб ва режали бош қ аришга мойиллиги кам

ШАХСНИНГ ЎЗ-ЎЗИНИ БАХОЛАШИГА ОИЛАВИЙ МУХИТНИНГ ТАЪСИРИ БОЛА ХАТТИ-ХАРАКАТЛАРИГА ТАН Қ ИДИЙ Қ АРАШ ВА САЛБИЙ БАХОЛАШ - боланинг ўз-ўзини ПАСТ ба ҳ олашини шакллантиради ( инсон ўз имкониятларига ишонмайди, бошқалар бажариши керак бўлган иш ларни ҳ ам ўзи бажаради, бир ишни тугатиб иккинчисига ўтиши кийин, ходимларга буйру қ беришдан ўзини олиб қ очади ва илтимос ёки маслахат тарзида мурожаат қ илади

МУАММОЛИ ВАЗИЯТЛАРГА НИСБАТАН СТЕРЕОТИПЛАРНИНГ ШАКЛЛАНИШИ Муаммоли вазиятларни кай тарзда хал этишни СТЕРЕОТИПИ оилада шаклланади. Низоларга нисбатан конструктив ёки деструктив муносабатга оилада ўрганилади КОНСТРУКТИВ МУНОСАБАТ - муаммони ечишга интилиш ДЕСТРУКТИВ - муаммони ечишдан кочиш ёки уни янада чукурлаштириш

МУАММОЛИ ВАЗИЯТ, яъни ма қ садга интилиш йўлида т ў си ққ а учраш ФРУСТРАЦИЯ ҳ олатини келтириб чикаради. • Фрустрация ҳ олатига тушганда инсон уч ҳ аракат вариантларидан бирини танлаши мумкин

Фрустрация ҳ олатига тушганда инсон уч ҳ аракат вариантларидан бирини танлаши мумкин 1. Ўзгаларни айблаши, нохушлик содир этган айбдорни кидириши 2. Ўз-ўзини айблаши, афсус ва надомат қ илиши 3. Бир оз ва қ т сабр қ илиб, вазиятдан чи қ иш йўлини излаши 1 ва 2 услублар - деструктив 3 эса конструктив хатти– ҳ аракатлар деб аталади

$ОИЛАДАГИ ГЕНДЕР МУАММОЛАРИ ВА ШАХС НИНГ ИШ УСЛУБИ • Эркак ва аёл роллари\вазифалари • Катталар ва кичикларга тегишли роллар\вазифалар • Эркак ва аёл рахбарларга нисбатан установкалар$ СИЗГА КАНЧАЛИК ИШОНИШ МУМКИН 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

СИЗГА КАНЧАЛИК ИШОНИШ МУМКИН 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

ОИЛАНГИЗГА КАНЧАЛИК ИШОНАСИЗ (суянасиз) 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

ҲАМКАСАБАЛ АРГА, ТАШКИЛОТИНГИЗГА КАНЧАЛИК ИШОНАСИЗ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

БИХЕВИОРИЗМ ТАЪЛИМОТИ БЎЙИЧА ИНСОН РЕАКЦИЯСИ S R

СТИМУЛ РЕАКЦИЯ ЗАНЖИРИНИНГ ЯНГИ ТАЛКИНИ ТАНЛАШ ИМКОНИЯТИ - ВАРИАНТЛАРS R

ОИЛАДА ва ХИЗМАТДАГИ СЦЕНАРИЙ ЎЙИНЛАРИ (Берн - транзакт анализлари) Ота-она катта киши Ёш бола Ота-она Катта киши Ёш бола

БИР ВАКТНИНГ ЎЗИДА ИККИТА СИГНАЛ ЖЎНАТИШ - ЎЙИНДИР Ота-она катта киши Ёш бола Ота-она Катта киши Ёш бола

СЦЕНАРИЙ ЎЙИНЛАРИ • Англанган ва англанмаган ўйинлар • Ўйин доимо ютукка каратилган муносабат тури • Одат, ритуал ва ўйинлар орасидаги фарк • ЎЙИНЛАР АВВАЛ ОИЛАДА ШАКЛЛАНАДИ. ОТА-ОНА ЎРТАСИДАГИ ЎЙИНЛАР. ОТА-ОНА ВА ФАРЗАНД ЎРТАСИДАГИ ЎЙИНЛАР

Мисол: “ТУПИК” ЎЙИНИНИНГ ТАХЛИЛИ Ота-она катта киши Ёш бола Ота-она Катта киши Ёш бола

СЦЕНАРИЙ ЎЙИНЛАРИ • ЎЙИНЛАР АВВАЛ ОИЛАДА ШАКЛЛАНАДИ. ОТА-ОНА ЎРТАСИДАГИ ЎЙИНЛАР ОТА-ОНА ВА ФАРЗАНД ЎРТАСИДАГИ ЎЙИНЛАР

ИШХОНАДА ХАМ ОИЛАДА ХАМ УЧРАЙДИГАН ЎЙИНЛАР • Янги йилда янги имкониятлар бўлади • Хозир хаммага о ғ ир • Ра ҳ бар хамма нарсага жавобгар • Худо ҳ о ҳ ласа , ҳ аммаси яхши бўлиб кетади • Корхонамизнинг яхши кунлари олдинда

Эхтиёжлар ва мотивлар иерархияси Ў з ў зини такомиллаштириш Тан олиниш эхтиёжлари Мехр ва муҳаббат эхтиёжлари Хавфсизликка б ў лган эхтиёжлар Физиологик эхтиёжлар

ОИЛАВИЙ НИЗОЛАРНИ ХАЛ ЭТИШДАГИ ЁРДАМНИНГ АСОСИЙ БОС Қ ИЧЛАРИ ТИНГЛАШ - ўзганинг ичидаги ҳ исларини баён этиш имконини бериш Қ ОНДИРИЛМАГАН эхтиёжни ани қ лаш ЗАРУР манфаатларни баён этиш ЎЗГАНИНГ манфаатлари қ ондирилиши зарурлигини англаш МАНФААТЛАР НИ қ ондириш стратегиясини ишлаб чи қ иш

Похожие

Оилавий низолар. Ажралиш ва унинг сабаб, оқибатлари. Олдини олиш бўйича амалий тавсиялар

Оилавий низолар. Ажралиш ва унинг сабаб, оқибатлари. Олдини олиш бўйича амалий тавсиялар

Умумий ўрта таълим мактабларида психологик хизмат хонаси

Бола билан мулоқот қилишнинг этикаси

Оилада маънавий-ахлоқий ва миллий қадриятлар шакллантиришда ота-онанинг вазифалари