Individual-tipologiya; liderlik va xarizm - Психология - Презентации

Individual-tipologiya; liderlik va xarizm

Загружено в:

29.05.2023

Скачано:

0

Размер:

1048.0029296875 KB

Individual-tipologiya; liderlik va xarizm Reja: 1. Tipologiya. Psixologiyada insoniy belgilar tipologiyasi 2. Liderlik va xarizma tushunchasi haqida malumot

Tipologiya (tip va ...logiya) — obyektlarni mavhum, umumlashgan model (tip)lar yordamida ilmiy tasnif qilish usuli. Bunda oʻrganilayotgan obyektlarning eng muhim struktur (tarkibiy) va funksional xususiyatlari qayd etiladi. Tipologiyaning asosiy xususiyati shundaki, u nafaqat oʻrganilgan, bilib olingan obyektlarni tasnif qilish, balki u yoki bu davrdagi fanga hali maʼlum boʻlmagan obyektlarning mavjud boʻla olishini avvaldan koʻrsatish (aniqlash)ga ham imkon beradi (mas., D.I.Mendeleyevning elementlar davriy sistemasi). Ilmiy tafakkurning universal usullaridan biri boʻlgan Tipologiya oʻrganilayotgan obyektlar oʻrtasidagi oʻxshashlik va tafovutni ochib berishga, ularni aynan oʻxshatish, tenglashtirish yoʻllarini topishga asoslanadi va koʻplab fan sohalarida qoʻllanadi, biroq xilma-xil xossali obyektlari koʻp boʻlgan biol. kimyo, geogr. tilshunoslik, psixologiya kabi fanlarda samarali foydalaniladi.

K. Leonard nazariyasiga ko'ra, inson bilan muloqotda ko'plab shaxsiy fazilatlari ruhiy, adaptatsiya va rivojlanish salomatligiga ta'sir qiladi. Biz psixologiyada insonning xarakterining asosiy tipologiyasidan va har bir turga xos bo'lgan xususiyatlarni ushbu nazariyaga muvofiq ko'rib chiqamiz.

Hipertansif turi - tashabbus, nekbinlik, jirkanchlik, asabiylashish, axloqsiz harakatlarga bo'lgan ehtiros, jirkanchlik Qiziqarli tur - kuchayib borayotgan hissiylik, tezkorlik, shahvat, adolat va vijdonlilik. Distimistik tip - vijdon va adolat, passivlik, uyatchanlik, individualizm. Sikloid tipi - kayfiyatning o'zgaruvchanligi, yolg'izlik yoki uyg'unlik. Pedantik tur - mehribonlik, vijdonlilik, jiddiylik, ishonchlilik, zanudlivost. Tashvishli tur - o'z- o'zini tanqid qilish, samimiylik, mehnatsevarlik.

Namoyish turi - xudbinlik , ikkiyuzlamachil ik, chiroylik, muloyimlik. Extraverted tip -jilovlash, ta'sir qilish sezuvchanligi, mehnatsevarli k. Kirish turi - o'jarlik, taqiqlash, tamoyillarga sodiqlik.

Liderlik (inglizcha: leader — yetakchi , boshlovchi soʻzidan) — umumiy bir ishni bajarishda boshqalarning yordami va harakatini tashkillashtirish va boshchilik qilish qobiliyati. Tengdoshlaringiz orasida albatta tashkiliy ishlarni hal qiladigan va boshqalarni yetaklaydigan lider bor boʻlsa kerak. Lider yoxud yetakchi — umumiy maqsadlarga erishishda insonlarni birlashtiruvchi shaxsdir.

Hal etilayotgan muammoning ko’lashiga qarab liderlikning quyidagi ko’rinishlari mavjud: kundalik yumushlarga asoslangan lider- (oila, maktab, talabalar guruhidagi liderlik); ijtimoiy lider- (ishlab chiqaris h, kasaba uyushmalari harakati, ijodiy va sport jamiyatlarida); siyosiy lider- (davlat, jamoat arboblari).

Xoʻsh, jamoada lider boʻlish uchun nimalar qilish kerak? 1.oʻzingizga ishoning; 2.har bir inson lider boʻlishi mumkinligiga ishoning; 3.va’dalaringizning uddasidan chiqing; 4.oʻzingizni guruhning bir qismi deb biling; 5.oʻz izdoshlaringizga yaxshi munosabatda boʻling; 6.jamoangizni takomillashtirishga boʻlgan sadoqatingizni koʻrsating; 7.jamoa bilan maslahatlashing; 8.kerak boʻlgan hollardagina lider boʻling; 9.qarorlar qabul qilishni va oqibatlari uchun javobgarlikni oʻz zimmangizga olishni oʻrganing.

Xarizma (yunoncha: χάρισμα [charisma] — muruvvat, ilohiy qobiliyat) — biror shaxsning boshqalarga nisbatan alohida xususiyatlarga egaligi (donoligi, qahramonligi, avliyoligi) va shu xususiyat yordamida xalqni boshqarishga haqli ekanligini ifodalaydigan tushuncha. X. tushunchasini ilk bor italiyalik ruhoniy Avliyo Paul moʻjizaviy qobiliyatga ega boʻlgan Iso paygʻambarga nisbatan ishlatgan. Ammo X.ni ilmiy tushuncha sifatida Macs Veber chuqur tadqiq qilib, uni "xudo bergan neʼmat" deb nomlagan. Qad. davrlarda faqat ilohiy mazmunga ega boʻlgan tushuncha vaqt oʻtishi bilan olimlar tomonidan real hayotga tatbiq etila borib, ilohiy qobiliyatga ega boʻlmagan, ammo alohida xususiyatlarga, yuksak fazilatlarga ega boʻlgan yetakchi tarixiy shaxslarga nisbatan ham ishlatila boshlangan.

E‘tiboringgiz Uchun raxmat

Похожие

Individual-tipologiya; Liderlik va xarizm 2

Individual va guruhiy psixokorreksiya

Shaxs psixologiyasi va kasbiy shakllanish. Shaxsning individual, shaxsiy rivojlanishining o’zaro ta’siri

Psixologik trening haqida tushuncha

Shaxsning psixologik xususiyatlari. Temperament.Xarakter. Qobiliyat