Yangi davr tadqiqotlari

Yangi davr tadqiqotlari

Загружено в:

23.09.2019

Скачано:

0

Размер:

11483.5 KB

 Reja:  1. Aleksandr Gumbolt va uning ilmiy me`rosi  2. Faddey Belinsgauzer va uning fanga qo`shgan xissasi  3. David Lvingistong va uning ilmiy amaliy maktab geografiyasi  4. Robert Skott va uning tadqiqotlari

A. 1. 1807-yil “ Amerika sayohati” asarining birinchi jildi chop etilgan. 1833-yilda esa 30 jildi nashr etilgan. B. “ Markaziy Osiyo ” asarida esa u Rossiyaning Astraxan shaxri va Kaspiy dengizigacha bo`lgan joylarni ilmiy jihatdan o`rgangan. C. “ Koinot ” ushbu asarda osmon, sayyoralar va astranomiya haqida ma`lumotlar bor.

 1810-1819-yillarda Boltiq va Qora dengiz flotlarida qo`mondonlik qilgan.  1819-1821-yillarda Lazerov bilan Janubiy qutbga ekpeditsiya uyushtirgan.  Ushbu ekpeditsiya maqsadi: dengizlarni o`rganish, materik bor yo`qligini bilish bo`lgan.

 1819-1821-yillardagi sayohati davomida Tasmaniya oroliga kelib tushadi.  Orolga 582 kunda yetib kelgan va 100 ming km yo`l yurgan.  Kemasining nomi “Vostok ”  Belinsgauzen sharafiga Tinch okeanidagi dengiz, Antartidadagi muzlikka uning nomi qo`yilgan.

 Kongo daryosidagi 39 sharsharani o`rgangan bo`lib uning nomiga 32 tasi berilgan  Nilni O`rtayer dengiziga quyilishini o`rgangan  1871-yilda Tonganika ko`lini o`rganib uni xaritaga tushirgan 1856-yilda Lvingston ekspeditsiyasi Hind okeani qirg`oqlariga yetib kelgan

 1857-yilda “ Tadqiqotchining Janubiy Afrikaga sayohati” asarini yozgan  1874-yilda sayyoh umrining oxirgi kunlaridagi kundaligi asosida uning “David Lvingstonning so`nggi sayohati ” nomli asari Londonda chop etilgan

 Sayyox umrining asosiy qismini afrika qit`asini o`rganishga bag`ishlagan  Ushbu qit`a bo`ylab 50 ming km dan ortiq masofani bosib o`tgan.  U qora tanli afrikaliklarni himoya qilishni yoqlab chiqqan 1- yevropalik hisoblanadi

 1. 1901-1904-yillarda Marken tavsiyasi bilan Antarktida ekspedisiyasiga boshchilik qilgan Kemasining nomi “Diskovery” bo`lgan. Unda Viktoriya yerining g`arbiy qirg`oqlarini kashf qilgan. Transantarktida tog`larini o`rgangan  2. 1910-1913-yillari “Terra Nova” nomli kemada Antarktidaning Mayk- Merdo qo`ltigigacha yetib borgan

 O`zbekistonning eng shimoli -g`arbiyda joylashgan  Dengiz sathidan 100-250 m balandlikdagi platodan iborat  Sovuq havo oqimi to`siqsiz kirib keladi  Eng past harorat -38 gradus, eng yuqori harorat +44 gradusga yetadi  O`lka tipik cho`l landshafti bilan tavsiflanadi

 Qizilqum cho`lining O`zbekistonda joylashgan qismi kiradi  Turon plitasida joylashgan  Asosiy qismi tekisliklardan iborat  Iqlimi kontinental bo`lib, qishi sovuq, yozi issiqva quruq, serquyosh  Oltin, uran(Uchquduq), gaz(Gazli, Toshquduq), oltingugurt, simob, grafit, fosfor, mis konlari mavjud

 O`lka g`arbda Ustyurt, janubi-g`arbda Turkmaniston, sharqda Qizilqum, shimolda Orol dengizi bilan chegaradosh  Maydoni 50 ming km. kv  Quyi Amudaryo o`zanlari; Qora O`zok, Shertanboy, Kindiksoy, Qorako`lsoy, Ko`hna daryo, Daryoliq, Davdan  Sulton Uvays tog`ida marmar, temir koni mavjud  Tuprog`i; Gil, gilli, qum,qumoq va boshqalar  Iqlimi; kontinental  Daryosi ;Amudaryo

$ Respublikaning shimoliy sharqiy qismida Sirdaryo bilan g`arbiy Tyanshan tog`lari oralig`ida joylashgan  Chirchi-Ohangaron rayoni relyefi jihatidan G`arbiy Tyanshanning bir qismi: eng muhimlari Qorjontog`, Ugom, Piskom Ko`k\suv, Chandalash Chotqol  Qazilma boyliklari Ohangaronda: mis, oltin, volfram, qo`rg`oshin, chinni xomashyosi-kaolin  Ohangaron va Qorjantovda: alyuminiy ashyosi- alunit  Iqlimi: bir xil emas  Daryo va ko`llari: Chirchiq, Ohangaron, Shovulko`l,Katta Arashon ko`li$

 Mirzacho`l shimolda Qozog`iston, janubi- sharqda Tojikiston, g`arbda Qizilqum, bilan chegaralanadi  Geologik jihatdan tuzilishi bir xil emas  Tog`lari: Turkiston-Nurota, Morguzar, Nurota  Foydali qazilmalari: marmar, asbest, ohaktosh, polimetall rudasi, tuzlar.  Iqlimi: qishda Arktika va Sibir sovuq massalari.  Daryo va ko`llari: Sirdaryo; Arnasoy, Aydar, Tuzkon.

 Zarafshon vodiysining o`rta va quyi qismini o`z ichiga oladi  Yer usti tuzilishi sharqdan g`arbga tomon pasayib borsa, shimol va janubga tomon balandlashib tog`larga tutashib ketadi  Tog`lari: shimolda Nurota-oqtog`ga, janubda Qoratepa, Zirabuloq, Ziyovuddin  O`lkaning Buhoro va Qorako`l vohalari atrofida Zarqoq, Qorovulbozor va boshqa gaz konlari topilgan.  Iqlimi: O`lka subtropik kenglikda joylashgan bo`lib , quyosh uzoq vaqt isitib turadi.  Suvlari: Zarafshon daryosi  O`simliklari: Cho`llarda efemer, efemeroid , shuvoq, qumli yerlarda oq va qora saksovul, juzg`un, quyonsuyak va boshqalar.

 O`zbekistonning janubida asosan Qashqadaryo havzasida joylashgan  Shimoli, shimoli-sharqiy va sharqiy qismida Zarafshon, Hisor va Boysun tog`lari joylashgan  O`lkada bir necha cho`llar mavjud: Qarshi cho`lining shimili va shimoli -g`arbida Qarnob, Malik, Jom cho`llari, janubi-sharqida Nishon cho`li joylashgan.  Iqlimi: Yozi issiq quruq va davomli, qishi nisbatan iliq  Suvlari: Qashqadaryo, Jinnidaryo, Oqsuv, Tanhozdaryo, Yakkabog`daryo, G`uzordaryo.  Tuproqlari: och bo`z tuproq, sur-qo`ng`ir qumli, sho`rhok va o`troq tuproq bor.  Hayvonot dunyosi: Sariq yumronqoziq, qo`shoyoq, echkiemar, ilon, qirg`ovul, to`qay mushugi, suvsar, jayra va boshqalar.

 O`zbekistonning eng janubiy qismi hisoblanib, Surxon-Sherobod vodiysini va uni o`rab turgan tog`larni o`zichiga oladi  O`zbekistondagi eng baland cho`qqi Hazrat Sulton (4643m) shu yerda joylashgan  O`lkani shimol tomonidan Hisor tizmasi, sharqida Bobotog` jaoylashgan  Neft va gaz: Lallmikor, Ko`kaydi, Xovdog`dan, toshko`mir Sharg`undan qazib olinadi  O`zbekistondagi eng katta tuz koni Xo`jaikon shu yerda joylashgan  Iqlimi: quruq subtropik  Daryolari:Surxondaryo va Sheroboddaryo o`lkadagi eng katta daryolar hisoblanadi ulardan tashqari; To`polon, Qoratoldaryo,Qoratog` Tuproqlari: Och bo`z tuproq, sho`rlashgan bo`z tuproq, qumli va qumloq tuproq

 Farg`ona vodiysida joylashgan bo`lib, tog`lar bilan o`ralgan “O`zbekiston durdonasi”  O`lka yerusti tuzilishi jihatdan, markaz tomon hamda sharqdan g`arbga pasayib boradi  Farg`ona o`lkasining markaziy qismi botiqdan iborat, nisbatan tekis  Iqlimi : issiq quruq, davomli yoz hamda mo`tadil qish bilan tavsiflanadi  O`lkada yong`n miqdori 98-226mm  Suvlari:eng katta va sersuv daryolari: Norin,Qoradaryo va Sirdaryo  Tuproqlari: Sirdaryo qayirlarida o`tloq, o`tloq botqoq, gruntsuvi yuza joylarida botqoq- sho`rxok sho`rxok, Yozyavon va Qoraqalpoq cho`lida qumoq, qumli tuproqlar hosil bo`gan

Похожие

Ogohlik davr talabi dars ishlanma

Yangi yil – omadli yil. dars ishlanma

Та’limda zamonaviy axborot texnologiyalari yangi imkoniyatlar

Yangi pedagogik texnologiya. Uning maqsadi va predmeti

Tarbiya jarayoni va va yangi pedagogik texnologiyalarga yondashish