Texnologiya fani darslariga integratsion yondashuv - Педагогиka - Презентации

Texnologiya fani darslariga integratsion yondashuv

Загружено в:

24.08.2024

Скачано:

0

Размер:

2690.232421875 KB

Texnologiya fani darslariga integratsion yondashuv

Reja  Integratsiyalashgan ta’limning o`ziga xos xususiyatlari  Boshlang`ich sinf mehnat darslarida integratsiyalashgan ta’limdan foydalanishning metodik xususiyatlari

“ Integratsiya" so ‘ zi lug ‘ atda lotincha "tegragrac" so ‘ zidan olingan bo ‘ lib, qayta qurish, tiklash to ‘ ldirish ("integr" — to ‘ liq, butun, yaxlit) degan ma ’ noni anglatadi

"Integratsiya"- fanlararo aloqa o ‘ rnatishning yangi sifat darajasiga ko ‘ taruvchi, bir butun bilimlar "monoliti"ni yaratishga imkon beruvchi vosita deb ta ’ rif beradi-L.N.Bakareva

 "Integratsiya" predmetlararo bog ‘ lanishning eng yuqori darajasi, umummetodologik prinsiplar asosida muammoni kompleks o ‘ rganish yo ‘ li deb ta’rif beradi LT.Tarasov.

Ta’limda integratsiya jarayonining pedagogik asoslarini, shuningdek, mavzulardagi integrativ yondoshuvni ko‘p olimlar o‘z tadqiqotlarida asoslashgan.  K.Mit`ko, O.N.SHeglovalar mavzudagi integratsiyaga to`xtalib, integrativ yondoshuv — shunday yondoshuvki, bunda sermazmun o`qitish, uyushgan va metodik birlikdagi jarayonda beriladi.U faqat darsdagina emas, balki bo ‘ limning ma ’ lum bir mavzusida, o`quv yo`nalshilarida xam beriladi. Har bir kursda, ixtiyoriy mavzuning etaklovchi g`oyasi bo ‘ lishi lozim. Bu g`oya, tushuncha, qonuniyatlarni, nazariyalarni o`rganish jarayonida ularni o ‘ zaro bog`lab borishni taklif etadi.

n Texnologiya ta’limi mashg`ulotlari barcha fanlar bilan har bir mavzuda bog`lab o`qitiladi : - TEXNOLOGIYA VA RASM -TEXNOLOGIYA VA MATEMATIKA -TEXNOLOGIYA VA JISMONIY TARBIYA -TEXNOLOGIYA VA ADABIYOT -TEXNOLOGIYA VA ONA TILI -TEXNOLOGIYA VA TARIX -TEXNOLOGIYA VA EKOLOGIYA……. - 0C 21 140706 140D 2D 2E 01 29 29 29 29 29 29 29

TEXNOLOGIYA VA RASM Texnologiya darslarda rasmlarning tutgan o‘rni nihoyat kattadir,chunki birorta detal yoki buyumni yasashdan avval uning rasmi yoki eskizi chiziladi va o‘quvchilarga ko‘rsatiladi. O‘quvchilar ham ana shu rasmlarni daftariga ko‘chirib chizib oladilar.O‘quvchilar ana shu rasmlar orqali o‘sha detal yoki buyum to‘g‘risida tasavvur hosil O‘qituvchi texnologiya darslarda o‘quvchilarga buyumlarning texnik rasmi, eskizi, yaqqol tasviri, perespektiva, rasmlarni chizishdagi ish ketma-ketligi shuningdek, ranglarni farqlash, ularni mutanosib joylashtirish va shu kabilar haqida ham tushuncha berib borishga to‘g‘ri keladi.

TEXNOLOGIYA VA CHIZMACHILIK  Texnologiya ta’limi darslarini chizmachiliksiz tasavvur etib bo`lmaydi.  Texnologiya darslarida chizmachilik ham o`z o`rnida juda zarurdir. Chunki har qanday detalni yasash uchun uning chizmasini chizishdan boshlanadi va bu jarayonda o`quvchida bo`lajak buyum uning qismlari to`g`risida tasavvur hosil bo`ladi.

Binobarin, Texnologiya darslaridagi muhim ko`rgazmalardan biri bo`lgan texnologik kartalarni chizish va ulardan foydalanish ham chizmalardan qanday foydalanishga bog`liqdir. Demak, o`quvchilarning amaliy faoliyati va tayyorlanadigan biyumlarning sifatini ko`p jihatdan ularning chizmachilikka oid bilim va ko`nikmalarga xam bog’liq ekan.

TEXNOLOGIYA VA MATEMATIKA  Texnologiya ta’limi darslarida o‘quvchilarga to‘g‘ri burchak, perpendikulyar va parallel chiziqlar, to‘g‘ri burchakli uchburchak va to‘g‘ri to‘rtburchak kabi shakllarni hosil qilishga oid tushunchalar zarur bo‘ladi. Bulardan tashqari, o‘quvchilar mehnat darslarida simmetriya o‘qi, shakllarni simmetrik chizish, aylana, urinmalar o‘tkazish chizg‘ich, go‘nya, transportir, burchak o‘lchagich, sirkul kabi turli asboblar yordamida detal yoki buyumlarning burchaklarini, yoy markazlarini, to‘g‘ri va egri chiziqli boshqa o‘lchamlarini aniqlashlariga to‘g‘ri keladi. Bunday paytlarda geometriyaga oid bo‘lgan ilmlar zarur bo‘ladi

 Binobarin, maktab geometriya kursida chizish va o‘lchash qurollaridan foydalanish, yuzalarni almashtirish kabi ishlarni bajarishda katta imkoniyatlar bor. Vazifa shulardan mehnat darslarida o‘rinli foydalanishdan iborat. SHuningdek, berilgan buyumlarning uzunligi, eni, balandliga, yuzasi, hajmi kabi turli o‘lchamlarni aniqlash, qancha material vaqt sarf bo‘lishini hisoblash kabi ishlarni bajarishda esa arifmetikaga oid bilimlar zarurdir.

TEXNOLOGIYA VA JISMONIY TARBIYA Texnologiya ta’limi darslarining asosiy qismi amaliy mashg‘ulotlardan iborat. Shu sababli o‘quvchilarning amaliy mashgulotlarda charchab qolmasliklari ko‘p jihatdan ularning jismoniy chiniqishlariga bog‘liqdir. Bundan texnologiya va jismoniy tarbiya mashg‘ulotlarini o‘zaro muvofiqlashtirish zarur degan oqilona xulosa kelib chiqadi.

 Binobarin, yoshlarni jismoniy tarbiyalash bilan ularni mehnatga tayyorlashning o‘zaro kompleks bog‘langan masalasi hal etiladi, ya’ni unda shaxsning mehnat faoliyati uchun zarur bo‘lgan professional jismoniy xususiyatlari, harakat malakalari, ahloqiy- irodaviy sifatlari shakllanadi. 

 Xususan arralash, randalash ishlarini gimnastika, bolg‘alash ishlarini boks, chamalash ishlarini mo‘ljalga olish kabi mashg‘ulotlarga muvofiqlashtirish mumkin.

TEXNOLOGIYA VA ADABIYOT  Texnologiya ta’limi darslarida adabiyot fanining bog‘glanishi sezilarli darajada namoyon bo‘ladi. Chunki adabiy asarlarda mehnat tarbiyasi va mehnatsevarlik g‘oyalari ufurib turadi. Mehnat ta’limi darslarida bulardan omilkorlik bilan foydalanish, zarur parchalarni o‘qib berish kerak. Shuningdek, mashhur shoirlar o‘tmishda ustalar tomonidan yasalgan ajoyib moslamalardan foydalanganliklarini ham eslatib o‘tish mumkin .

 Masalan, o‘quvchilarga kitob qo‘yib o‘qish uchun mo‘ljallangan lavh haqida ma’lumot berish bilan bevosita Nizomiy, Al-Xorazmiy, Abduraxmon Jomiy, Lutfiy, Alisher Navoiy, Muqimiy, Furqat kabi allomalarimizning ijodiy faoliyatlariga to‘xtalib, ular mana shu moslamadan, ya’ni lavhdan foydalanib kitob mutoala qilganliklarini aytib o‘tish o‘rinlidir. SHoir Hisrav esa, mashhur shoir bo‘lish bilan birga mohir duradgor usta bo‘lganligini eslatib o‘tish maqsadga muvofiq bo‘ladi.

 Bulardan tashqari, nazariy va amaliy darslarda o‘lchov olishlarini xalq og‘zaki ijodi bilan bog‘lash ham mumkin. Bu o‘rinda quyidagi xalq maqollarini keltirish o‘rinlidir: "Etti o‘lchab bir kes", "Rejasiz ish-qolipsiz g‘isht", "Sanamay sakkiz dema" va boshqalar.

TEXNOLOGIYA VA ONA TILI  Xayotda nutq va tilning ahamiyati nihoyatda muhimdir. Mavzularni bayon qilishda ona tiliga mos holda ayrim atamalarning o‘zbekcha shaklini ko‘rsatish lozim. Jumladan, verstakni-dastgox, remontni- ta’mir, slesarni-chilangar, lineykani-jazbar, xolodilnikni-sovutgich kabi o‘nlab atamalarni misol qilib keltirish mumkin.

TEXNOLOGIYA VA TARIX  Barkamol avlodni tarbiyalashda tarix fani maktabdagi texnologiya ta’limi darslarida alohida ahamiyat kasb etadi. O‘quvchilarni hunarga, xususan xalq hunarmandchiligiga qiziqtirishda tarixdagi qurilish, binolarning ustalari, mohir qo‘llar, zargarlar, duradgorlar, temirchilarning qilgan ishlari bilan tanishtirish mumkin. Hozirgi kunda xalq amaliy sanatiga, hunarmandchiligiga e’tibor kun sayin ortib bormoqda.

 Masalan, xozir ko‘pchilik maktablarda xontaxta, eshik, rom, darvoza, so‘ri, sandal, beshik, sandiq, milliy kursi kabi buyumlarni tayyorlash ishlari o‘kuvchiga dars mobaynida o‘rgatib borilmokda. Bularning hammasi tariximizga, milliy qadriyatlarimizga bo‘lgan e’tiborning bir ko‘rinishidir

 Bulardan tashqari, texnologiya darslarida maktabdagi yoki tumanlardagi o‘lkashunoslik muzeylariga ayrim buyumlarning namunalarini yasab berish orqali ham o‘quvchilarga tarixiy ma’lumotlar hamda tushunchalar berish, ulardan o‘tish ajdodlarimizning san’at va ustachiligidan zavqlanish, faxrlanish hissini tarbiyalash mumkin.

TEXNOLOGIYA VA EKOLOGIYA  Hozirgi kunda bozor iqtisodiyoti sharoitida ish asboblari va xom ashyolardan tejamkorlik bilan foydalanish kun tartibidagi asosiy talablardan bo‘lib qoldi. Amaliy mashg‘ulotlarda xom ashyolardan va asbob-uskunalardan tejamsiz, pala-partish foydalanish pirovard oqibatda ekologiya muammosiga kelib taqaladi. SHuning uchun o‘quvchilarga yog‘och, metall, plastmassa kabi materiallarni berayotganda nima uchun bu xom ashyolarni tejamkorlik bilan ishlatish zarurligini aytib o‘tish lozim.

TEXNOLOGIYA VA FIZIKA  Texnologiya ta’limi buyicha amaliy mashgulotlarda turli materiallarga ishlov berishdan oldin ularning fizikaviy xususiyatlarini bilish zarur. Moddaning tashki ta’sir natijasida uzining kimyoviy tarkibini saklab k;olish xususiyati uning fizik xossalari deyiladi. Bunday xossalarga materiallarning rangi , zichligi, eruvchanligi issiklikdan kengashi, issiklik sigimi, issiklik va elektr utkazuvchailigi, magnitlanishi kabi xossalari kiradi. Buyumlar yasash da va ularga ish lov berish chogida u larning issiklikdan ulchamlari uzgarish i mumkinligini xisobga olish zarurligi kayd etiladi. Umuman olganda materiallarning fizikaviy xususiyatiga kura farklay olish, mukobllarini tanlash orkali detal va buyum kismlarini tayyorlashga erishiladi. 

TEXNOLOGIYA VA INFORMATIKA  Xozirgi zamon sanoatida mahsulotlarni ishlab chiqarishga oid texnologik jarayonlarni takomillashtirib borishni elektron hisoblash mashinasi va informatika asoslari fanisiz amalga oshirish qiyin. Shuning uchun texnologiya ta’ limi darslarida o`quvchilarning elektron xisoblash mashinalarini ishlab chiqarish jarayoniga qanday tadbiq etishga oid tushunchalarni berib borish zarur. Masalan, o`quvchilarga materiallarga mexanik ishlov berish bo`yicha tokarlik, frezalash , randalash , prokatlash , parmalash stanoklari bilan tanishtirayotganda o`quvchilarga hozirgi kundagi takomillashgan avtomat va yarim avtomat dastur lashtirilgan stanoklarning ishlash prinsiplari , nimaga asoslanib ishlashini aytib o`tish joizdir . 

TEXNOLOGIYA VA KIMYO  O‘quvchilarga materialshunoslikka oid bilimlar berish  ularning bu soxadagi tushunchalarini kengaytirishda kimyoviy usulda olinadigan materiallar,jumladan,  plastmassalar,polimerlar,polietilen plyonkalar,sun’iy  oyna sun’iy kauchuk va boshqa shu kabilar xaqida xam ma’lumot berishga to`g`ri keladi. Bunda shu xildagi  materiallarning olinishi va ishlatilishini moddalariing kimyoviy tarkibi va xususiyatlari orqali tushuntirish  yaxshi natija beradi. Bulardan tashqari yelim,buyoq,lak,  aseton kabi biriktiruvchi,pardoz va erituvchi materiallarning xosil kilinishi, ishlatilishi xamda ulardan foydalanishdagi xavfsizlik qoidalari xaqida xam alohida to`xtalib o`tish zarur 

Tabiiy-ilmiy turkumdagi fanlar Texnologik ta’limi Fizika Matematika Kimyo Chizmachi- lik Kesish jarayoni va kesuvchi asbob, uning geometriyasi: qirqindi hosil bo‘lish jarayoni to‘g‘risidagi umumiy tushuncha, kesish chukur-ligi, surish va kesish tezligi, asboblarning chidamliligi. Kesuvchi asboblarning turlari, parmalar, kesgichlar, frezalar, dastarralar va h.k Qattiq jismlarning xossalari (qirqish qattiqroq jismning uncha qattiq bo‘lmagan jismga botishi, pona. Kuch, massa va tezlanishi, ishqalanish ish va issiqlik) To‘g‘ri chiziq va tekisliklar-ning fazodagi paralelligi, ko‘p yoqli burchaklarning xossalari Eritmalar emulsiyalar, mineral moylar va hayfon yog‘lari, surib sovitish moddalari Qirqimlar-da kesimlar

Texnologiya Fizika Kimyo Yog`ochning kimyoviy va texnologik xossalari Elastiklik kuchi (deformatsiya) Modda va uning xossalari. Organik moddalar YOg‘ochga ishlov berishda qo‘l asboblaridan foydalanish texnologiyasi Ishqalanish kuchi. Bosim Modda va uning xossalari Kauchuk to‘g‘risida umumiy ma’lumotlar. Polimerlar va metallarning birikmalardan hosil bo‘lgan konstruksiyalar Deformatsiya. Temperatura Kislotalar Ta’mirlashda qo‘llaniladigan zamonaviy qurilish materiallari. SHahar va qishloqlarda suv, gaz, elektr energiya va issiqlik ta’minoti tizimi, undan foydalanish Tok kuchi. Kuchlanish Moddalarning toifalanishi, bo‘linishi Go‘sht mahsulotlarining ozuqaviy qiymati, ahamiyati, ularning sifatiga bo‘lgan talablar Temperatura Moddalarni toifalanishi Kimyoviy tolalarni olinishi. Kimyoviy tolalarning xossalari Temperatura. Deformatsiya Ishqorlar. Kislotalar

Qalinligi 3 sm bo’lgan taxta keltirildi. Tomonlari 4m x 5m=20 kv.m bo’lgan xonani pol qilish uchun qancha taxta zarur bo’ladi? Taxtaga ishlov berishda o’rtacha 5 mm qismi payraxaga chiqib ketishini hisobga oling

Quvvati 100 Vt bo’lgan lampochka 2 soat yoniq tursa qancha elektr energiyasi sarf bo’ladi? Buni bir oy va bir yil bo’lgan hol uchun hisoblang. Agar o’nta lampochka shuncha vaqt yoniq tursa qancha elektr energiyasi sarf buladi? 1 Kvt elektr energiyasi o’rtacha 40 so’m bulsa, yuqorida sarflangan elektr energiyasi uchun qancha pul to’lanadi?

Похожие

Pedagogik texnologiya

Pedagogik texnologiya turlari va innovatsion texnologiya

Pedagogik texnologiya turlari va innovatsion texnologiya 2

Ilg'or pedagogik texnologiya

Ta’lim jarayoniga texnologik yondashuv