Таълимда инновацион технологиялар - Педагогиka - Презентации

Таълимда инновацион технологиялар

Загружено в:

28.04.2023

Скачано:

0

Размер:

391.5 KB

ТАЪЛИМДА ИННОВАЦИОН ТЕХНОЛОГИЯЛАР Режа: 1. “ Инновацион таълим технологиялари” тушунчасининг мазмуни. 2. Инновацион жараённинг босқичлари. 3. Шахсга йўналтирилган таълим турлари. 4. Ҳамкорлик таълим технологияларининг дидактик моҳияти.010203 010D0E090A04 1112 0102 03 04 0C 1B02 04 2002 21081119 2402 25 27

Таълим тизимида туб ислоҳотлар зарурлигини эътироф этиш учун ўтган асрнинг 80 -йилларидан бошлаб педагогик лексиконда "Инновация" ибораси қўллана бошлади. У педагогика назарияси ва амалиётида аллақачон ўз ўрнини топган бўлсада, унинг моҳияти шу пайтгача тўлаконли ёритилмаган ҳисобланади, яъни якдиллик мавжуд эмас. Кенг маънода "Инновация" педагогик тизимга янгилик киритиш йўли билан таълим-тарбия жараёнини мақбуллаштириш, сифат ва самарадорлигини оширишни кўзда тутади. Педагогика тизимига киритилган янгилик сифат ва самарадорликка салбий таъсир қилиши ҳам мумкин. Биз тизимга унинг ички захира ва имкониятларини ҳисобга олган холда сифат ва самарадорликни ошириш мақсадида киритилган янгиликларгина инновация деб тушунамиз. Педагогик тизимни такомиллаштириб, юқори сифат ва самарадорликка эришишга оид ғоя, назария, қоида, шакл, методлар ва воситалар тизимини -педагогик инновациялар сифатида қабул қилиш мумкин. Сўнгги 20-25 йиллар давомида педагогик тизимга кўплаб янгиликлар киритилаётганлигининг гувохи бўлиб турибмиз. Мисол сифатида янги концепциялар, инвестициялар, ДТС, тестлар, муқобил ўқув режалари, янги турдаги ўқув юртлари, технологиялар ва шу кабиларни кўрсатиш мумкин. “ ИННОВАЦИОН ТАЪЛИМ ТЕХНОЛОГИЯЛАРИ” ТУШУНЧАСИНИНГ МАЗМУНИ.16 05 01

Инновация ( in- лик, novus- янги) янгилик киритиш, янгилик деган маънони англатади. “ Инновацион таълим” деганда одатда ўқув жараёнига янги (фойдали) элементлар олиб кириш тушунилади. Шунинг учун таълим тизимида инновация ўзгартириш билан бевосита боғлиқ. Бундай ўзгартиришлар таълим тизимининг:  мақсадига, мазмунига, метод, технологиясига, ташкил этиш шакли ва бошқарув тизимига;  педагогик фаолиятдаги ўзига хослик ва ўқув-билиш жараѐнини ташкил этишга;  таълим даражаларини назорат қилиш ва баҳолаш тизимига;  ўқув-методик таъминотига;  тарбиявий ишлар тизимига;  ўқув режа ва ўқув дастурларига;  ўқувчи ва ўқитувчи фаолиятига боғлиқ.05 35 36 0405 3738393A3B 23 23

Олий таълим ўқув жараёнига технологик ёндашувни татбиқ этишни нг умумий тавсифи Технологик жараённинг мазмуни ва мо ҳияти Ўқув жараёни мақсади ва вазифаларини ойдинлаштириш Ўқув жараёнини технологиялаш - тиришнинг таянч асослари Ўқитиш шакл, метод ва воситаларини оқилона танлаб олиш Кутиладиган натижаларни аниқ белгилаб оли ш Амалга ошириладиган ўқув жараёнининг ҳар бир босқичини алоҳида - алоҳида лойиҳала ш

Ўқув жараёнини технологиялаштириш босқичлари ЛОЙИҲАЛАШ РЕЖАЛАШТИРИШ ЎҚУВ МАШҒУЛОТИ МАҚСАД ВА ВАЗИФАЛАРИНИ АНИҚЛАШТИРИШ МАШҒУЛОТ БОСҚИЧЛАРИ ВА ВАҚТНИ ТАҚСИМЛАШ КУТИЛАДИГАН НАТИЖАЛАРНИ ОЙДИНЛАШТИРИШ ПРОФЕССОР - ЎҚИТУВЧИНИНГ ВАЗИФАЛАРИ ШАКЛ, МЕТОД ВА ВОСИТАЛАРНИ ТАНЛАБ ОЛИШ ТАЛАБАНИНГ ЎҚУВ ИШИ ТАРТИБИ НАЗОРАТ ВА БАҲОЛАШ ТАРТИБИНИ БЕЛГИЛАШ ЎҚУВ МАТЕРИАЛЛАРИ МАЖМУИ

Янги ғоя туғилиши ёки янгилик консепциясини пайдо бўлиши (кашфиёт) босқичиЯнги ғоя туғилиши ёки янгилик консепциясини пайдо бўлиши (кашфиёт) босқичи Яратилган янгиликни амалда қўллай билиш босқичи Яратилган янгиликни амалда қўллай билиш босқичи Янгиликни ёйиш, уни кенг тарғиб тадбиқ этиш босқичиЯнгиликни ёйиш, уни кенг тарғиб тадбиқ этиш босқичи Муайян соҳада янгиликни ҳукумронлик қилиш босқичиМуайян соҳада янгиликни ҳукумронлик қилиш босқичиИхтиро қилиш, яъни янгилик яратиш босқичи Ихтиро қилиш, яъни янгилик яратиш босқичиИННОВАЦИОН ЖАРАЁННИНГ БОСҚИЧЛАРИ

Таълим инновациялари Таърифи Таълим соҳаси ёки ўқув жараёнида мавжуд муаммони янгича ёндашув асосида ечиш мақсадида қўлланилиб, аввалгидан анча самарали натижани кафолатлай оладиган шакл, метод ва технологиялар Ма қ сади Сарфланган маблағ ва кучдан имкон қадар энг юқори натижани олиш Хусусияти Бошқариш ва назорат қилишга имкон берадиган ўзгарувчан механизмга эга Кўриниши янги ғоялар; тизим ёки фаолият йўналишини ўзгатиришга қаратилган аниқ мақсадлар; ноанъанавий ёндашувлар; илғор иш услублари одатий бўлмаган ташаббуслар

Таълим инновацияларининг турлари 1 . Фаолият йўналишига кўра Педагогик жараёнда ёки таълим тизимини бошқаришда қўлланиладиган инновациялар 2. Киритилган ўзгаришлар тавсифига кўра Радикал, модификацияланган , комбинацияланган инновациялар 3. Ўзгаришлар кўламига кўра: Модул, тармоқ (локаль) ва тизим инновациялари 4. Келиб чиқиш манбаига кўра Жамоа томонидан бевосита яратилган ёки ўзлаштирилган инновациялар

Новация (янгиланиш) қисқа муддатли, яхлит тизим хусусиятига эга бўлмаган фаолиятда қўлланилиб, тизимдаги айрим элементларнигина ўзгартиришга хизмат қилади Инновация фаолиятнинг маълум концептуал ёндашув асосида амалга оширилиб, унинг натижаси муайян тизимнинг ривожланишига ёки уни тубдан ўзгартиришга хизмат қилишини англатади Асосий фарқлари: амалдаги назария доирасида қўлланилади; кўлам ва вақт бўйича чегараланади; методлар янгиланади; натижа аввалги тизимни такомиллаштиради тизимли, яхлит, давомли бўлади; амалиётда янги фаолият тизимини лойиҳалайди; субъектларнинг фаолияти тўла янгиланади; янги технологиялар яратилади; фаолиятда янги сифат натижаларига эришилади; амалиётнинг ўзи ҳам янгиланади

Инновацион ёндашув ( В.Сластенин ): Белгилар Юксак муомала маданиятига эга бўлиш Янгича фикрлаш Ижодий фаоллик Фаолиятга янгилик (ўзгартириш) киритишга технологик ва методологик жиҳатдан тайёргарлик

Таълим инновациялар и ни педагогик жараёнга татбиқ этиш босқич лари : Босқичлар Мўлжалланаётган т аълим тизимини лойиҳалаш Янгилик (ў згариш ) ларни амалга ошириш Янгилик ( ўзгариш ) ларни режалаштириш Муаммони таҳлил асосида аниқлаш

Шахсга йўналтирилган таълим – талабанинг фикрлаш ва ҳаракат стратегиясини инобатга олган ҳолда унинг шахси, ўзига хос хусусиятлари, қобилиятини ривожлантиришга йўналтирилган таълим. У педагог ва талаба ўртасидаги ўзаро муносабат ҳамкорлик ва танлаш эркинлигига асосланиб, талабани қадрият сифатида эътироф этилишини учун шароит яратади. ШАХСГА ЙЎНАЛТИРИЛГАН ТАЪЛИМ19 0102

Шахсга йўналтирилган таълим технологияларининг турлари: 1. Модул ТТ . 2. Муаммоли ТТ . 3 . Интерфаол ТТ . 4 . Индивидуал ТТ . 5 . Масофавий ТТ. 6. Компьютер ТТ. 7. Ҳамкорлик ТТ 8. Лойиҳа ТТ. 9. Дастурий ТТ. 10. Табақалаштирилган ТТ . 11. Ривожлантирувчи ТТ. 12. Ўйин технологиялари. 13. Гендер ТТ. 14. Қувватни тежовчи ТТ

Ҳамкорлик таълими технологиялари (ҲТТ) Таърифи Ўқув жараёнида талабаларнинг жамоада, кичик гуруҳ ва жуфтликда билимларни биргаликда ўзлаштиришлари, ўзаро ривожланишлари, “педагог-талаба(лар)” муносабатининг ҳамкорликда ташкил этилишини таъминловчи таълимий характердаги технологиялар ҲТТнинг ғоялари ХХ асрнинг 80-йилларида Ж.Ж.Руссо, К.Д.Ушинский, В.А.Сухомлинский, А.С.Макаренко ва бошқа педагогларнинг қарашлари асосида шаклланган Мақсади Талабаларда интеллектуал, маънавий- ахлоқий ва жисмоний қобилият, қизиқиш, мотивларни ривожлантириш орқали дунёқарашни ҳосил қилиш

ҲТТни қўллашда талабалардан қуйидагилар талаб этилади: - шериги ва гуруҳдошлари билан ҳамкорликка эришиш; - фаол ишлаш, топшириққа нисбатан масъулиятли ёндашиш; - шериги ёки гуруҳдошларига ижобий муносабатда бўлиш; - нафақат ўз ютуғи, балки шериги ва гуруҳининг муваффақияти учун жавобгарликни ҳис қилиш; - жуфтликда ва гуруҳда ишлаш – жиддий ва масъулиятли меҳнат эканлигини ҳис қилиш.

“ Ажурли арра” (фр. “ажоур” – бир ёқдан иккинчи ёққа ўтган, икки томони очиқ) стратегияси яхлит мавзуни бир нечта қисмларга ажратган ҳолда мазмунини ёритиш асосида талабаларнинг уни пухта ўзлаштириши, ўз билимларини бошқаларга етказиб бериш лаёқатига эга бўлиши таъминланади. Бу жараёнда талабалар тайёр матнлар билан ишлайди. 1986 йилда Ф.Славин томонидан “Ажурли арра-2” методи ишлаб чиқилган

Ўқитувчи талабаларни стратегияси моҳияти билан таништиради Уларни гуруҳларга ажратади Ўзлаштириладиган материаллар матни бир нечта қисмларга ажратилган ҳолда алоҳида қоғозларда қайд қилинади Матнли материаллар жойлаштирилган пакет гуруҳларга тарқатилади Гуруҳлар матнли материаллардан фойдаланиб, топшириқни бажаради Топшириқ бажарилгач, ҳар бир гуруҳдан матнни яхши ўзлаштирган талаба ажратиб олиниб, улардан эксперт гуруҳи шакллантирилади Эксперт гуруҳи аъзолари ўзлари ўзлаштирган материал мазмунини бошқаларга етказиш режасини тузади Эксперт гуруҳи аъзолари ўзлари ўзлаштирган материал мазмунини бошқа гуруҳларга ҳам ўргатади

Инновацион ТТнинг алгоритми Маълумотларни билишга интилиш Алгоритм Моноконструкция Ижтимоийлашув СоциоконструкцияРағбатлантирувчи асос Рефлекция

Рағбатлан- тирувчи асос Шахсга йўналтирилган муаммоли вазиятни юзага келтиришга хизмат қилади. Вазиятни яратишда педагогнинг ижодкорлиги муҳим аҳамиятга эга. Талабани жалб этадиган машғулотлар: тажриба ишлари, фотосурат ва картиналар намойиши кабилар рағбатлантирувчи асос саналади. Турли расм, сўз ёки бирор- бир воқеани ёдга олиш рағбатлантирувчи асосни юзага келтиради Моно- конструкция Топшириқ бўйича индивидуал ишлаш бўлиб, унга кўра матн, товуш, модел, бўёқ, шеър, лойиҳа, расмлар ёрдамида талабаларда муаммони кўра олиш, гипотезани илгари суриш, ечимни топиш каби кўникма, малакалар шакллантирилади Социо- конструкция Кичик гуруҳларда ишлаш учун шароит яратади. Унга кўра талабалар дастлаб жуфтликда, кейин эса кичик гуруҳларда ишлайди. Жуфтликда ишлашда шерикни талабанинг ўзи танлайди, педагог эса талабаларни кичик гуруҳларга бўлади. Бунда педагог талабаларга хос психологик хусусиятларни ҳисобга олиши зарур Ижтимоий- лашув Талабанинг ижтимоийлашуви мустақил таълим олишда ҳам рўй бериб, бу ҳолат гуруҳни ижодий изланишга илҳомлантиради. Талабалар ҳамкорлик асосида ўзларига хос индивидуал сифатларни ҳам намоён эта олишлари лозим Маълумотла рни билишга интилиш Талабалар етарлича билим, кўникмаларга эга бўлмаган вазиятда юзага келиб, уларда дарслик, луғат, маълумотнома ва бошқа манбалар билан ишлаш эҳтиёжи туғилади. Мустақил ўқиб-ўрганиш талабаларни фикрлашга, ижодий изланишга ўргатади. Талабалар билимларни мажбуран эмас, балки ихтиёрий ўзлаштиради Рефлекция Талабанинг шахсий ёндашуви, кечинмалари, тафаккуридаги ўзгаришларни таҳлил қилиши, ўзи эришаётган ютуқлар, камчиликларнинг сабабларини билишга интилишидир. У камчиликларни тан олса, педагог унинг қарори асосида фаолият юритиш, янги билимларни ўзлаштиришнинг кейинги босқичларини тўғри белгилай олади

“ Ассесмент” инглизча сўз бўлиб, “баҳо”, “баҳолаш” маъносини билдиради, у ўтган асрнинг 30-40- йилларида илк марта қўлланилган. Йирик компаниялар фаолиятида эса технология биринчи марта 1954-йилда “AT&T” компанияси томонидан тадқиқот дастурларини амалга ошириш доирасида қўлланилган

Таълим олувчи диққатиининг вақтга нисбатан ўзгариб бориши

Эслаб қолиш даражасига сезги органларининг таъсири

САВОЛ: ТАЪЛИМ ОЛУВЧИНИНГ ФАНЛАРНИ ЯХШИ ЎЗЛАШТИРИШИДА ИННОВАЦИОН ТЕХНОЛОГИЯЛАР ҚАНДАЙ ТАЪСИР КЎРСАТАДИ ДЕБ ЎЙЛАЙСИЗ ?

ЭЪТИБОРИНГИЗ УЧУН РАҲМАТ!

Похожие

Инновацион технологиялар

Анъанавий ривожлантирувчи ва инновацион технологиялар

Инновацион технологиялар асосида дарс ўтиш

Илғор педагогик ва инновацион технологиялар таълим жараёнида

Аниқлаштирилган мақсадли технологиялар