Radioning OAV da tutgan o’rni - Педагогиka - Презентации

Radioning OAV da tutgan o’rni

Загружено в:

23.09.2019

Скачано:

0

Размер:

2753.8212890625 KB

Mavzu: radioning oav da tutgan o’rni Bajardi: Tekshirdi: www.ARXIV.UZ

Radio janrlari tushunchasi .  “ Radiojurnalistika asoslari” kursida radioeshittirishlar janrlari bilan ham tanishtiriladi.  JANR -fransuscha “Tur, ko’rinish” degan ma’noni bildiradi.  Radio janrlari 3 katta guruhga bo’linadi:  1. Axborat janrlar  2.Taxliliy janrlar  3. Badiiy-publisistik janrlar www.ARXIV.UZ

 Radio janrlari kelib chiqishi, bajariladigan vazifasiga ko’ra boshqa janrlar tizimiga, masalan, adabiy, musiqiy janrlar tizimiga yaqin bo’lsa- da, favqulodda bir xususiyat- tovushga va faqat tovushga bog’liqligini aloxida ta’kidlash, buni bir zum ham unatmaslik kerak.  Har bir janr muayyan, barqaror, o’ziga xos shaklga egaligi barobarida jonli jarayonligi har bir eshittirishda o’zgacha tarzda o’zligini namayon etishini yoddan chiqrmaslik lozim. www.ARXIV.UZ

 Radio nazariyotchilaridan biri V. V. Smirnov “Radiojurnalistika janirlari” o’quv qo’llanmasida ushbu ijodiy jarayon 3 bosqichdan iborat ekanligini alohida ta’kidlaydi: birinchidan- faktni,voqeani, hodisani- hayotning bir bo’lagini bilish, o’rganish; ikkinchidan- o’rganilgan bo’lakni aks ettirish; uchinchidan-eshittirish orqali olingan bilimlarni tinglovchilarga yetkazish. www.ARXIV.UZ

 Janrlar sohasida, sistemali fikrlash- bu keng qamrovga, profissional dunyoqarashga, yuqori saviyaga, intellektual salohiyatga ega bo’lish deganidir.  Radio janirlari boshqa janrlar tizimi singari muttasil rivojlanib, yangilanib, takomillashib boradi. www.ARXIV.UZ

 Radio janrlarni tinglovchilar, auditoriya bilan muntzam va mustahkam aloqadadir. Ayni chog’da har bir janr faqat o’ziga xos, mos aloqa shakliga ega. Masalan, radioreportajni muallif ishirokisiz yoki guvohligisiz tasvvur etib bo’lmaydi. Ocherk, feletonda esa mantiqiy muhokama va obrozli tafakkur birligi, ittifoqi muhim. www.ARXIV.UZ

 Janrlarni tasniflash, turkum, guruhlarga ajratishda Maksim Gorkiyning masalan, ocherk janrning xususiyati, tabiatini tayin etishda uning xujjatli janr va badiiy asar oralig’ida tayin etishda uning hujjatli janr va badiiy asar oralig’ida turishi, chegaraviy janr ekanligini unatmaslik lozimligini esda tutmoq lozim. www.ARXIV.UZ

 Bir janr tizimi o’zida muayyan aloqadorlik, o’zaro ta’sir birligi (masalan, radioreportaj-radiohikoya- radioocherk ), shuningdek, turli janrlar tizimi (gazeta lavhasi- radiolavha-telelavha) o’rtasida bu aloqa yanada yaqqol ko’zga tashlanishini ham unutmaslik joiz. www.ARXIV.UZ

Tadqiqotchilar “Radioeshittirish janrlari” tushunchalarini farqlash kerakligini uqtirishadi. V. N. Rujnikov fikricha, radioeshittirish shakllari dastur faoliyatiga, konkret asarning yratilishi jarayoniga, ya’ni ijodiy labaratoriyaga xosdir. www.ARXIV.UZ

 Radioxabar - bir yoki bir necha faktdan iborat bo’ladi. “Fakt” lotincha so’z bo’lib, bor bo’lgan voqea ma’nosini anglatadi. Yo’q narsa fakt bo’lolmaydi. Xabar, yangilik kim? nima? qachon? qayerda? (ba’zan qanday qilib? qay tarzda?) savollariga javob berishi lozim. Xabar tezkor uzatilishini taqozo etadi. www.ARXIV.UZ

 Bugungi voqea bugun, ertalabki hodisa tushda yoki kechqurun eshittirilishi joiz.  Xabar bor, axborat oqimi bor. “Mayak”, “Mash’al”, “Bi-Bi-Ci” dasturlarida axborat oqimiga e’tibor kuchli  Xabar, yangiliklardan muhimlari ichida eng muhimlari, ahamiyatlilari birinchi www.ARXIV.UZ

 galda berilishi lozim. Xabar vaqti 3-4 daqiqa, oshib borsa 10 daqiqagacha bo’lishi mumkin. Tezkorlik, haqqoniylik, xolislik- xabarning muhim sharti. Har bir axborat dasturning chorlovlari bo’ladi: bu- “Mayak”, bu-”Mash’al”, bu-”Oriyat dono”- yaqqol ajratib olamiz. Radioxabarlar: 1. umumiy; 2. tematik; 3. maxsus; 4. eng muhim xabarlarga bo’linadi. www.ARXIV.UZ

 Radiointervyu - intervyu beruvchi, jurnalist va eshituvchi o’rtasidagi aloqa vositasi. Intervyudan maqsad – muayyan soha sohibi, bilimdonidan muhim, maroqli axborat olish. Intervyuni yozib olish ham, bevosita efirga uzatish ham mumkin (jonli efir). Gazeta intervyusida jurnalist oldindan matinni yozib oladi, qayta ishlov beradi. www.ARXIV.UZ

 Radiointervyu keyinroq, bevosita suhbat jarayonida paydo bo’ladi. Junalist suhbat jarayonida vositachi rolini o’ynaydi.  Radiointervyu, asosan, 3 qismdan iborat bo’ladi: kirish, asosiy qism, xulosa. Kirishda va xotirada intervyu beruvchi kishining ismi-sharfi, lavozimi aytilishi lozim. www.ARXIV.UZ

 Intervyu olishda radiojurnalistga quyidagi amaliy qoida va usullarga rioya qilish tavsiya etiladi: 1.Provaksion savollarni bermaslik; 2.Bir vaqtning o’zida 2ta savol bermaslik; 3.Javobi bir xil bo’lgan savollarni tuzmaslik; 4.Intervyu beruvchining gapirishiga imkon berish, u oxirigacha eshitib, gapini noo’rin bo’lmaslikka harakat qilish; 5.Intervyu beruvchining javobidan qochishiga yo’l qo’ymaslik; 6.Sukutni o’z foydasiga ishlata olish; 7.Intervyu berayotgan shaxsning ovozi va gapirishi yaxshi chiqishga ko’maklashish. www.ARXIV.UZ

 Radioreportaj quyidagi turlari mavjud: 1.Voqeaband reportaj – muhbirning diqqat markazida voqeaning o’tish jarayoni, uning dinamikasi. Masalan, xalq tantanalalari: “Navro’z”, “Mustaqillik”. 2.Muammaoli reportaj – bu reportaj voqea ma’lum, bir muammoning hal etishda sabab ro’lini o’ynamoqda. Umumiy muammo aniq bir voqea Orqali qurilib hal qilinadi. www.ARXIV.UZ

Mazmun jihatdan radioreportajlarni quyidagi turlarga bo’lish mumkin: 1.Ijtimoiy –siyosiy reportaj; 2.Iqtisodiy ya’ni ishlab chiqarish reportaj; 3. Ma’daniyat va san’at sohalaridagi voqealarga bag’ishlangan reportaj. Ijro bo’yicha esa to’g’ridan-to’g’ri uzatiladigan reportaj va magnit tasmasiga yozilgan reportajlarni ajratish mumkin. www.ARXIV.UZ

 Radiosharx - radiojurnalistikaning muhim janrlaridan bo’lib, hayotimizning hozirgi kunda bo’lib turgan hodisalar va voqealarni tushuntirish va taxlil qilish vazifalarini o’z oldiga maqsad qilib qo’yadi.  Sharxda hamisha voqeaband sabab bo’lmog’I kerak. Uning asosiy maqsadi faktlarni to’g’ri va mohirona tanlangan,taqqoslangan holda radiotinglovchilar ongida voqealar ijtimoiy ahvol to’g’risida ma’lum va aniq ta’surot qoldirishdir. www.ARXIV.UZ

 Radiosharhning yana bir muhim xususiyati uning tezkorligidadir. Sodir bo’lgan voqea haqida xabar berish va uning ketidan darhol bu voqeani radiotinglovchilarga tushuntirib sharhlab berish, janrning afzalliklaridan biri hisoblanadi.  Mavzu bo’yicha radiosharxlar quyidagi turlarga bo’linadi:  1.Tashqi – siyosiy;  2.Ichki – siyosiy.  Hajm jihatidan radiosharxlarni qisqa, tezkor, kunlik, haftalik, oylik sharxlarga ajratish mumkun. www.ARXIV.UZ

 Radisuhbat – radiojurnalistikaning taxliliy janrlaridan bo’lib, siyosiy, ijtimoiy, iqtisodiy, ma’daniy vaboshqa sohalarda mavjud bo’lgan muammolarni hal etish yo’llarini izlashga qaratilgan janrdir.  Mavzu bo’yicha radio suhbat turlarini ajratish mumkin:  1.ijtimoiy- siyosiy;  2.iqtisodiy;  3.fan va ma’daniyat sohalaridagi yutuq va muammolar haqidagi suhbatlar. www.ARXIV.UZ

 Radioocherk – radiojurnalistika janrlari orasida eng murakkab, ixcham, hozirjavob janrdir.  Radioocherk ruscha “Chertit” so’zidan olingan bo’lib, “Atrofiga chiziq tortmoq, chizmoq, bayon qilmoq, tasvirlamoq” degan ma’nolarni bildiradi.  Radioocherk 3ga bo’linadi:  1.Portret radioocherk;  2.Yo’l ya’ni safar radioocherk;  3.Muammoli radioocherk. www.ARXIV.UZ

 Radiohisobot – hisobot radiojurnalistikaning an’anaviy va xususiy janrlaridan bo’lib, eng avvalo ma’lum fikr va voqealar (anjumanlar, yig’ilishlar, majlislar, tashriflar) bilan bog’liqdir.  Radiohisobot 2 turga bo’linadi:  1.voqeaning quruq bayoni beriladi:  2.Muallifning hikoyasi bilan birgalikda tasmaga yozilgan chiqishlarning eng qiziq va e’tiborga loyiq parchalari beriladi. www.ARXIV.UZ

 Radiofeleton – matbuot va radioning amaliy faoliyatidan kelib chiqib shunday xulosa qilish mumkunki feleton yumaristik, satirik unsurlarga boy bo’lgan, biroq unchalik katta bo’lmagan kichik badiiy-publisistik asardir www.ARXIV.UZ

Похожие

Pedagogik mahorat va uning o’qituvchi faoliyatida tutgan o’rni

Pedagogik mahorat va uning o’qituvchi faoliyatida tutgan o’rni 2

Pedagogik mahorat va uning o’qituvchi faoliyatida tutgan o’rni 3

Tarbiyaviy ishlar jarayonida Mirzo Ulug’bek ma’naviy merosining tutgan o’rni

Hozirgi davrda o’qituvchilik kasbi va uning jamiyatda tutgan o’rni. O’qituvchi shaxsiga qo’yilgan talablar