Pedagogik texnologiyaning mazmuni va interaktiv metodlari - Педагогиka - Презентации

Pedagogik texnologiyaning mazmuni va interaktiv metodlari

Загружено в:

23.09.2019

Скачано:

0

Размер:

623.955078125 KB

Pedagogik texnologiyaning mazmuni va interaktiv metodlari010203 0A 0F04100F110C07 07 0F02

Pedagogik texnologiyaning rivojlanishini 4 bosqichga bo‘lish mumkin:  1-bosqich – 40-50 yillar. Pedagogik texnologiya ta’lim jarayonida audiovizual (texnik vositalar) vositalardan foydalanish deb tushunilgan.  2-bosqich. 50-60 yillar. Ta’lim texnologiyasi programmalashtirilgan ta’lim sifatida qaralar edi.  3- bosqich. 60-70 yillar. Ta’lim jarayonini loyihalashtirib, aniq belgilangan maqsadning kafolatlangan natijasiga erishish sifatida qaraladi.  4- bosqich. Ta’lim jarayoniga kompyuter texnologiyasi va axborot texnologiyalarining kirib kelishi bilan bog‘liq.

PEDAGOGIK TEXNOLOGIYA

 BMT ning nufuzli idoralaridan biri bo‘lgan YUNESKO ta’rificha:  Ta’lim texnologiyasi – ta’lim modellarini optimallashtirish maqsadida, inson va texnika resurslari va ularning o‘zaro ta‘sirini hisobga olgan holda, butun o‘qitish va bilimlarni o‘zlashtirish jarayonini aniqlash, yaratish va qo‘llash tizimidir.  V.P.Bespalko: «har qanday faoliyat yoki texnologiya, yoki san‘at bo‘lishi mumkin. San‘at ichki sezgi (intuitsiya)ga, texnologiya esa fanga asoslanadi. hammasi san‘atdan boshlanadi va texno-logiya bilan tugaydi va yana qaytadan boshlanadi» - degan edi.

 M.Ochilov “Pedagogik texnologiya – tizimli, texnologik yondashuvlar asosida ta’lim shakllarini qulaylashtirish, natijasini kafolatlash va ob‘ektiv baholash uchun inson salohiyati hamda tex-nik vositalarning o‘zaro ta‘sirini inobatga olib, ta’lim maqsadlarini oydinlashtirib, o‘qitish va bilim o‘zlashtirish jarayonlarida qo‘llani-ladigan usul va metodlar majmuidir”, degan ta’rifni beradi.  Pedagogik texnologiyaga professor N.Saidahmedov: “Pedagogik texnologiya bu o‘qituvchi (tarbiyachi) tomonidan o‘qitish (tarbiya) vositalari yordamida o‘quvchilarga ta‘sir ko‘rsatish va bu faoliyat mahsuli sifatida ularda oldindan belgilab olingan shaxs sifatlarini shakllantirish jarayoni”-degan ta’rifni beradi.  Ta’lim texnologiyasi – oldindan belgilangan o‘quv maqsadlariga erishishni kafolatlaydigan, ta’lim jarayonida inson va texnika resusrlaridan foydalanishning loyihalashtirilgan muayyan tizimi. XTV “Multimediya umumta’lim dasturlarini rivojlantirish” markazi ta’rifi.

“ Pedagogik texnologiya” ning uchta aspekti  Nazariya: Pedagogik texnologiya pedagogika fanining, ta’limning maqsadi, mazmuni va metodlarini ishlab chiquvchi, pedagogik jarayon loyihasini tuzuvchi qismi.  Harakatli jarayon : Ta’limning rejalashtirilgan natijasiga erishish uchun uning maqsadi, mazmuni, metod va vositalariga erishishni tasvirlash jarayonini yoki algoritmi..  Amaliy jarayon : Pedagogik texnologiya jarayonini amalga oshirish, shaxsga ma‘lum sifatlarning shakllanishi uchun pedagogik jarayon vositalarini ishga solish.

Pedagogik texnologiyani o‘quv amaliyotida uzviy bog‘liq uch ierarxik(uch xil) darajada ko‘rsatish mumkin:

Pedagogik texnologiya tarkibiga quyidagilar kiradi.

Pedagogik texnologiya quyidagilarni ta‘minlaydi. Pedagogik texnologiya O‘quvchilarning rivojlanishi, ijodiy shug‘ullanish- ning metod, vositalarini tafakkur rivojini, o‘rganadi, qiyinchiliklarni yengishga o‘rgatadi. O‘quvchilarda o‘quv materialini tushunishning, muammoli izlanishning yangi shakllarini egallashlariga imkon beradi. O‘quv yurtida ijodiy ta’limiy shart- sharoitlar yaratadi. Har xil real ijodiy pedagogik vazifalarni yechish tajribasini egallashga yordam beradi. Bilish, izlanish jarayonini boshqarishni ta‘minlaydi

Ta’lim jarayonini amalga oshirish va baholashni rejalashti-rishda quyidagi mezon larga tayaniladi:.  Konseptuallik : Har bir pedagogik texnologiya o‘z tarkibida falsafiy, psixologik, didaktik, ijtimoiy pedagogik asosni qamrab olgan aniq ilmiy kontseptsiaga tayanishi lozim.  Tizimlilik : Pedagogik texnologiya hamma o‘zaro bog‘liq qismlardan iborat tizimning mantiqiy jarayoni belgilariga ega bo‘lishi va yaxlit bo‘lishi lozim:  Jarayonning mazmun-mohiyati uning qismlarining uzviy bog‘liqligi, yaxlitligidan iborat.  Samaradorlik.  Zamonaviy pedagogik texnologiyalar raqobatli shartlar asosi-da mavjud bo‘lib, natijalar bo‘yicha samara berishi, optimal hara-katli bo‘lishi va ta’limning ma‘lum bir standartlarini kafolatlashi shart.  Qo‘llanuvchanlik.  Pedagogik texnologiya bir xil ta’lim muassasalarida boshqa sub‘ektlar tomonidan ham qo‘llanilish imkoniyatini beradi.

Texnologik xarita Mavzu Mikroskop va hujayraning tuzilishi Maqsad, vazifalar - talabalar mikroskopning tuzilishi va u bilan ishlash qoidalari bilan tanishadilar; - hujayraning tuzilishi, uning shakli va organoidlari to'g'risidagi tushunchalarini kengaytirish; O‘quv jarayonining mazmuni Talabalarning mikroskop va hujayraning tuzilish to'g'risidagi bilimlari qanchalik shakllanganligini aniqlash; mikroskop va hujayra tuzilishi to'g'risidagi tushunchalarni yanada kengaytirish maqsadida yangi pedagogik texnologiyalardan foydalanish; mikroskop bilan mustaqil ishlashni tashkil etish. O‘quv jarayonini amalga oshirish texnologiyasi Metod: suhbat, “Baxtli tasodif” o'yini, Bumerang va Klaster usullari. Shakl: Dars, guruhlarda ishlash. Vosita: doska, tarqatma material, tablisa, mikroskop, tayyor preparat. Usul: Vatan tushunchasini kengaytirishga hizmat qiluvchi qshimcha materiallar, maqollar, tez aytishlar. Nazorat: Og‘zaki nazorat va kuzatish Baholash: Rag‘batlantirish, 3 balli tizim asosida.

Kutiladigan natijalar O‘qituvchi: Mavzu bo'yicha maqsadni tushuntirish, talabalarda fanga bo'lgan qiziqishni uyg'otish, yangi texnologik usullardan qo'llash, talabalarning barchasini darsga qatnashishiga va qo'yilgan maqsadga to'liq erishish. Talaba: Talaba mavzu bo'yicha to'la ma'lumot olishi va bilimini shakllantirishi, ma'lumotlarni qiziqish bilan qabul qilishi. Kelgusi rejalar (tahlil, ўzgarishlar) O‘qituvchi: O’qituvchi yangi texnologiyalar asosida bilim berishni mukammallashtirish, ilg‘or pedagogik texnologiyalarni o'zlashtirishi va dars mobaynida uni qo'llash yo'llarini izlashi, kasbiy tayyorgarlikni rivojlantirish. Talaba: Talaba ushbu matreiallarni o'zlashtirishi, konspekt yozishi, mustaqil ishlashi, adabiyotlar bilan ishlashi, yangi texnologiyalarni yaqindan yondoshuvi.

Pedagogik texnologiya turlari

Pedagogik texnologiya turi Maqsadi Mohiyati Mexanizmi Muammoli o’qitish Tahsil oluvchilarning bilish faolligi hamda ijodiy mustaqilligini oshirish Tahsil oluvchilarga ularda bilimlarni o’zlashtirish bora- sidagi faollikni yuzaga kelti-rishga xizmat qiluvchi masalalarni ketma-ket berib borish Tashkilotchilik metodlari bilan faoliyatga yo’naltirilgan masalalarni yechish Mujassalashtirilgan ta‘lim SHaxsning his qilish huqusiyatlariga maksimal darajada yaqinlashtirilgan ta‘lim jarayonini tuzilma-sini yaratish Mashғulotlarni bloklarga birik-tirish hisobiga fanlarni chuqur o’zlashtirishga erishish Tahsil oluvchilar ish qobiliyati dinamikasini hisobga oluvchi ta‘lim metodlari Modul ta‘limi Ta‘lim mazmunini shaxsning individual ehtiyojlari va uning ba‘zaviy tayyorgarligi darajasida muvofiqlashtirish Tahsil oluvchilarning individual o’quv dasturi asosida mustaqil ishlari Muammoli yondashuvni amalga oshirishning individual maromi

Rivojlantiruvchi ta‘lim SHaxs va uning qobiliyatlarini rivojlantirish O’quv jarayonining shaxsning ichki imkoniyatlari va ularni ro’yobga chiqa- rishga yo’nalitirish Tahsil oluvchilar faoliyatini turli sohalarga yo’naltirish Differentsiallashgan ta‘lim Tahsil oluvchilarning layoqati, qiziqish va qobiliyatlarini aniqlash uchun qulay sharoitlarni yaratish Turli o’zlashtirish darajalari bo’yicha majburiy me‘yor (standart)dan ham bo’lmagan hajmdagi dastur materialini o’zlashtirish Individual ta‘lim metodlari Faol o’qitish (majmuaviy ta‘lim) Tahsil oluvchilar faolligini yuzaga keltirish Bo’lajak kasbiy faoliyatning predmetli va ijtimoiy mazmunini modellashtirish Faol o’qitish metodlari O’yin texnologiyalari Bilim, ko’nikma va malakalarni o’zlashtirishning shaxsiy faoliyat tavsifida bo’lishini ta‘minlash O’quv axborotlarni qayta ishlash va o’zlashtirishga yo’naltirilgan mustaqil bilish faoliyati Tahsil oluvchilarni ijodiy faoliyatga jalb etishning o’yin metodlari

Interaktiv mashg‘ulot jarayonining asosiy bosqichlari

 1. Salomlashish (o‘qituvchi va o‘quvchilar).  2. Kirish so‘zi – o‘qituvchi o‘quvchilarni ta’limning interaktiv metodikasi, mashg‘ulot mavzusi, shakli va maqsadlari bilan tanishtiradi. Kirish so‘zi aniq va qisqa bo‘lishi kerak.  3. Qoidalarni ishlab chiqish – guruhning samarali ishlashi uchun qoidalarni belgilash yuzasidan o‘quvchilarning takliflar bildirishi so‘raladi. Shu takliflar asosida ular tomonidan qoidalar ishlab chiqilib, qabul qilinadi. Bu qoidalarga rioya qilinish nazoratini faqat o‘qituvchi emas, o‘quvchilar ham olib borishlari ko‘zda tutiladi.  4. Tanishuv (muzyorar) – o‘quvchilarning darsda o‘zaro erkin va faol muloqotlarini ta‘minlash maqsadida har turli harakatli mashqlarni tashkil qilish orqali o‘tkaziladi. Bu mashqlarni ishtirokchilar orasidagi notanishlik, tortinchoqlik va shu kabi holatlarni bartaraf qilib, o‘zaro iliq munosabatlarni hosil qilishga yo‘naltirilgani uchun muzyorar deb nomlanadi. (buda o‘quvchilar bir-birining eng yaxshi sifatlariga baho berishlari, yoki yonidagi o‘rtog‘ini jamoaga tanishtirisi kabi ish turlaridan foydalaniladi).  5. Kutiladigan natijalar – har bir o‘quvchi mashg‘ulotlar yakunida nimalarni o‘rgangani, qanday ishlarni bajara oladigan bo‘liganii haqida ma‘lumot berishi lozim. Bunda o‘quvchilarning shaxsiy ehtiyojlaari asosida og‘zaki yoki yozma ravishda bildirgan fikrlari ham inobatga olinadi.  6. Kichik guruhlarga ajratish – mashg‘ulot maqsadiga muvofiq ravishda o‘quvchilarni bir nechta kichik guruhlarga ajratiladi. Kichik guruhlarga birinchi marta ajratishda o‘quvchilar o‘z xohishlariga ko‘ra guruhlarga ajralishlari mumkin. Keyingi gallarda tasodifiy kichik guruhlarga ajratish qo‘llaniladi.

 7. Kichik guruhlar ishini tashkil qilish – har bir kichik guruhga aniq vazifa, zarur materiallar, vositalar taqdim qilinadi, vazifani bajarish, natijani ma‘lum qilish tartibi va ajratilgan vaqt belgilanadi.  8. Taqdimotlar – kichik guruhlar o‘zlariga berilgan vazifalarni bajargandan keyin, olingan natijalarni ular belgilagan vakil tomonidan barcha guruhlar a‘zolari oldida taqdimot qilishdan iborat. Bunday taqdimot yakka tartibda berilgan vazifani bajargan biror o‘quvchi tomonidan ham amalga oshirilishi mumkin.  9. Kichik ma‘ruzalar – interaktiv mashg‘ulot mavzusi bo‘yicha o‘quvchilarga nazariy ma‘lumotlarni yetkazish maqsadida o‘qituvchi, ma‘ruzachi yoki o‘qituvchi tomonidan o‘tkaziladi.  10. Muhokamalar o‘tkazish – dars mavzusiga doir masalalar yuzasidan hamkorlikda fikr yuritish va xulosalar chiqarishga yo‘naltirilgan interaktiv mashqlardan iborat.  11. Xulosalar va vazifalarni belgilash – mashg‘ulot davomidagi xulosalarni jamlash va umumlashtirish hamda o‘quvchilar uchun navbatdagi vazifalarni belgilab berishdan iborat.  12. Mashg‘ulotni yakunlash – mashg‘ulotdan qoniqqanlik darajasini har bir o‘quvchi tomonidan baholashni har turli interaktiv shakllarda tashkil etiladi. Bu baholash natijalarini keyingi mashg‘ulotlarni tashkil etishda hisobga olib boriladi.

Bilaman Bilishni xohlayman Bilib oldim Mikroskop kichik narsalarni kattalashtirib ko'rsatuvchi asbob. Hujayra juda kichik organizm. Hujayrani oddiy ko'z bilan ko'rib bo'lmaydi, uni mikroskopda ko'riladi. Hujayra hujayra po'sti bilan himoyalangan. Hujayralar turli xil shakllarda bo'ladi. Hujayra tirik organizm bo'lib, nafas oladi,oziqlanadi, o'sadi, rivojlanadi, ko'payadi. Mikroskop qismlari bilan tanishishni, hujayra qismlari va ularning vazifalari haqida bilishni. Mikroskop asosan optik va mexanik qismlardan tashkil topgan. O'simlik hujayrasida plastidalar – leykoplastlar, xloroplastlar, xromoplastlar bor. Bundan tashqari Goldji apparati, mitoxondriya, endoplazmatik to'r muhim vazifalarni bajaradi.

Har bir o‘quvchiga FSMU texnologiyasining 4 bosqichi yozilgan qog‘ozlar tarqatiladi:  F – fikringizni bayon eting.  S – fikringizni bayoniga sabab ko‘rsating.  M – ko‘rsatgan sababingizni isbotlab misol (dalil) keltiring.  U – fikringizni umumlashtiring.  Har bir o‘quvchi yakka tartibda tarqatilgan qog‘ozdagi FSMUning 4 bosqichini o‘z fikrlarini yozma bayon etgan holda to‘ldiradi.

“ Bumerang” texnologiyasi tanqidiy fikrlash, mantiqni shakllantirishga imkoniyat yaratadi; xotirani, g‘oyalarni fikrlarni, dalillarni yozma va og‘zaki shakllarda bayon qilish ko‘nikmalarini rivojlantiradi. Ta’lim bilan bir qatorda mazkur metod tarbiyaviy xarakterdagi qator vazifalarni amalga oshirish imkonini beradi:  - jamoa bilan ishlash mahorati;  - xushmuomalalik;  - xushfe‘llik;  - ko‘nikuvchanlik;  - o‘zgalar fikriga hurmat;  - faollik;  - rahbarlik sifatlarini shakllantirish;  - ishga ijodiy yondashish;  - o‘z faoliyatining samarali bo‘lishiga qiziqish;  - o‘zini xolis baholash;

AQLIY HUJUM . Asosiy qoidalari quyidagilar: 1. Aytilayotgan barcha g‘oyalar bir-biriga nisbatan muhimlikda tengdir. 2. Kiritilayotgan g‘oyalarga nisbatan tanqid mavjud emas. 3. G‘oyani taqdim etayotgan vaqtda so‘zlovchining gapini bo‘lmaslik. 4. So‘zlovchiga nisbatan baholovchi komponent mavjud emas.

E’tiborlaringiz uchun rahmat1D340A07180613 111A16

Похожие

Pedagogik texnologiyaning nazariy g’oyalari

Ta’lim metodlari, tamoyillari va ularning mazmuni

Pedagogik texnologiya fanidan modul-elektron majmuasining mazmuni

Pedagogik texnologiyalarning ilmiy asoslari

Pedagogik texnologiyalar haqida umumiy tushuncha