O’qituvchining pedagogik mahorati va uning tarkibiy qismlari. Pedagogik texnika - Педагогиka - Презентации

O’qituvchining pedagogik mahorati va uning tarkibiy qismlari. Pedagogik texnika

Загружено в:

31.03.2024

Скачано:

0

Размер:

6457.78515625 KB

20XX QIANTU O’qituvchining pedagogik mahorati va uning tarkibiy qismlari. Pedagogik texnika

Pedagogak mahorat haqida tushuncha Pedagogika fani o'sib kelayotgan yosh avlodni barkamol inson qilib tarbiyalash uchun ta'lim-tarbiyaning mazmuni, umumiy qonuniyatlari va amalga oshirish yo'llarini o'rgatuvchi fandir. Pedagogik mahoratga erishish uchun aynan pedagogika faniga oid bilim, ko'nikma va malakalarni egallashgina emas, balki psixologiya fanini ham chuqur o'rgangan kishidagina pedagogik faoliyati davomida pedagogik mahoratga erishish mumkin.

Shuni unutmaslik kerakki, pedagogik mahoratga erishish uchun bo'lajak pedagoglar pedagogika va psixologiya fanini ham nazariy, ham amaliy jihatdan puxta o'rganish lozim. Ta'lim-tarbiyadan ko'zlangan maqsadni anglash va ular tizimida yangi bilimlar berish – bolalarni to'g'ri tarbiyalash shartidir. Bunda o'qituvchining beg'araz mehnati, bolalarni sevish va ularga jon fido aylashlari tarbiya samaradorligini ta'minlaydi. Ayniqsa pedagoglar ushbu fanni chuqur va puxta bilishlari shart.

O'quv-tarbiya ishlari jarayonida eng yuksak natijalarga erishib, faoliyatining yuksak darajada baholanishini va hamma tomondan tan olinishini istamaydigan o'qituvchi topilmasa kerak. Bunga erishishni, ana shu xil orzuning ushalishini pedagogik mahorat deymiz. Xo'sh pedagogik mahorat nima? Uning mohiyati nimadan iborat? Unga qanday erishsa bo'ladi? Bu tushunchaning mohiyatini bir muncha to'laroq aniqroq ta'rifi «Pedagogik ensiklopediya»da berilgan, deyish mumkin.

Bizningcha, boshqalarga nisbatan bu ta'rif pedagogik mahorat mazmunini va mohiyatini bir muncha to'g'ri yoritadi: «Tarbiya berish va o'qitishda yuqori darajaga erishish va uni doimo takomillashtirib borish imkoniyatini ta'minlovchi san'at bo'lib, bolaga mehr qo'ygan va o'z kasbini sevgan har bir o'qituvchining qiladigan ishi».

O'z ishining mohir ustasi bo'lgan pedagog-bu yuksak darajada madaniyatli, o'z fanini chuqur biladigan, fanning yoki san'atning tegishli sohalarini yaxshi tahlil eta oladigan, tarbiyalash va o'qitish uslubiyotini mukammal egallagan mutaxassisdir».

1. Umumiy madaniyatning yuqori darajasi, bilimdonlik va aql-zakovatning yuksak ko'rsatkichi; 2. O'qitayotgan faniga doir keng va chuqur bilim sohibi; 3. Pedagogika, umumiy, yosh va pedagogik psixologiya kabi fanlar sohasidagi bilimlar bilan qurollanganlik, ularda o'qitish va tarbiyalash ishlari tajribasida erkin va ustalik bilan foydalana bilish; 4. O'quv-tarbiya ishlari metodikasini mukammal egallaganlik.

Pedagogik mahoratning asosiy tarkibiy qismlari. Pedagogik mahorat egasi kam kuch (mehnat) sarf qilib katta natijaga erishadi. Ijodkorlik uning hamisha hamkori bo'ladi. Pedagogik ishga qobiliyatli, iste'dodli kishidagina pedagogik mahorat bo'lishi mumkin. O'qituvchi avvalo pedagogik jarayonning qonuniyatlari va mexanizmlarini yaxshi egallagan bo'lishi lozim. Shu ma'noda pedagogning umumlashgan malakalari, uning pedagogik texnikasi katta ahamiyatga molik bo'ladi.

Mahorat – bu alohida qudrat. Haqiqiy usta mehnat faoliyati chog'idagina go'zal bo'lganidek, mohir – tajribali o'qituvchi o'quv jarayonini tashkil etishda, olib borishdagi mahorati, pedagogik ishga qobiliyatliligi bilan jamoasi orasida obro' ortiradi va pedagoglik faoliyatini go'zallashtiradi. Pedagogik mahoratga etishish o'qituvchining muayyan shaxsiy sifatlari bilan amalga oshadi.

Pedagogik mahoratning mazmunida quyidagi o'zaro bog'liq bo'lgan asosiy qismlarini ajratish mumkin: 1. Pedagogik insonparvarlik yo'nalishi. 2. Ixtisos-mutaxassislikka doir bilimlar. (kasbiy bilimlar) 3. Pedagogik qobiliyat. 4. Pedagogik texnika (ko'nikma-iqtidor).

O'qituvchilik dunyodagi eng qadimgi kasblardan biridir. Uning ijtimoiy ahamiyati hech qachon kamaymaydi, so'nmaydi. O'qituvchilik kasbi bir qator muhim talablarga javob berishi kerak. Pedagogik mahorat asosan o'qituvchining faoliyatida namoyon bo'ladi. O'qituvchi o'z faoliyatida pedagogik mahoratga erishish uchun o'z faoliyatini boshqarish qobiliyati, yuqori bilim, etarli malaka va ko'nikmalar bo'lishi talab qilinadi

Pedagogik mahoratni egallash uchun o'qituvchi doimo o'z ishini tahlil qila bilishi, o'ziga o'quvchilar nazari bilan qaray olishi va kamchiliklarni tuzatish uchun tinimsiz izlanishi zarur. O'qitish jarayonida pedagog o'z faoliyatining samarali bo'lishi uchun pedagogik texnologiyani yaxshi bilishi, uning yangi-yangi yo'llarini yarata oladigan va ijodiy ishlaydigan pedagogik mahorat egasi bo'lishi zarur.

Pedagogik texnika va uning komponentlari, tarkibiy qismlari Pedagogik mahoratga pedagogik bilimlar, fahm-farosat bilan bir qatorda pedagogik texnika sohasidagi malakalar ham kiradiki, ular tarbiyaga ozroq kuch sarflab ko'proq natijalarga erishish imkonini beradi. Pedagogik texnika o'qituvchiga o'quv faoliyatida ham, o'qishdan tashqari faoliyatda ham zarur bo'lgan umumiy pedagogik malakalar majmuidan tashkil topadi

Pedagogik texnika – bir qancha usullarning yig'indisi bo'lib bularga: 1) O'qituvchining tashqi ko'rinishi. 2) o'qituvchining nutqi kiradi. «Pedagogik texnika» - tushunchasi 2 guruh tarkibiy qismga ajratiladi.

Birinchi guruh – bu tarkibga o'qituvchining o'z hatti-harakatlarini boshqarishga aytiladi: 1) O'z gavdasini boshqara olish (mimika va pontomimika). 2) O'z his-tuyg'usini, kayfiyatini boshqara olish (keraksiz psixik zo'riqishni olib tashlash, ijodiy kayfiyatni o'zi uchun va o'quvchilar uchun yarata olish). 3) Ijtimoiy perseptiv qobiliyat (diqqat, kuzatuvchanlik, hayol). 4) Nutq texnikasi (nafas olish, ovozni to'g'ri qo'ya olish, diksiya, nutq tempi). Ikkinchi guruhning tarkibiy qismlari – bunga jamoaga va shaxsga ta'sir eta olish malakasi bilan, ta'lim va tarbiya jarayonining texnologik tomonlari kiradi.

Ko'pgina yosh o'qituvchilarning faoliyatini tekshirish quyidagi o'ziga xos kamchiliklarni aniqlashga imkon beradi: Yosh o'qituvchilar o'quvchilar, ota- onalar bilan bemalol, «yurakdan» gaplashishga qiynaladilar. Ular o'zlarini yo o'ta talabchan, yoki o'ta bo'sh tutadilar.

O'qituvchi faoliyatida pedagogik qobiliyat Pedgogik mahorat egasi oz mehnat sarf qilib, katta natijaga erishadi. Qobiliyat faoliyat jarayonida paydo bo'ladi va rivojlanadi, qobiliyatni rivojlaitirsh uchun esa layoqat, zehn, iste'dod, ya'ni inson nerv tizimida anatomo-fiziologik xususiyat bo'lishi ham zarur. O'qituvchining ba'zi psixik jarayonlari unda shaxsga xos sifatlarining shunday komplekskni tashkil qiladiki, buni pedagogik qobiliyat deb atash mumkin

Perseptiv qobiliyat - idrok jarayonining asosiy tuzilishi birinchi bo'lib, bu idrok ob'ektlarini bilib olish va uni xotira obrazlari bilan solishtirishdan iboratdir. Bu qobiliyat o'qituvchining o'quvchilar ko'z qarashlari va yuz ifodalariga qarab ularning ichki dunyosini ko'ra olishida namoyon bo'ladi.

Pedagogik qobiliyatlar faqat pedagogik faoliyat samarali bo'lishinnng shartigina emas, balki ko'p jihatdan o'qituvchining muvaffaqiyatli ishlashining natijasi hamdir. Shu munosabat bilan o'qituvchining o'zida pedagogik qobiliyatlarniig aniq maqsadini ko'zlab tarkib topish va rivojlanishi katta rol o'ynaydi.

E'tibor uchun raxmat!!!

Похожие

Pedagogik texnika

O’qituvchining psixologik va pedagogik xususiyatlari

O’qituvchining pedagogik qobiliyatlari. O’qituvchining kasb professiogrammasi

Pedagogik ta’sir ko’rsatish mahorati

Pedagogik texnika haqida tushuncha. Pedagogik texnikani shakllantirish metodikasi