Nutq hosil bo’lish mexanizmlari - Педагогиka - Презентации

Nutq hosil bo’lish mexanizmlari

Загружено в:

04.03.2024

Скачано:

0

Размер:

1757.1015625 KB

Mavzu: Nutq hosil bo’lish mexanizmlari

Nutq a’zolari 2ga bo’linadi Perifirek nutq Mar kaz iy nut q

Nutq, boshqa oliy nerv faoliyatining ko`rinishlari singari, reflekslar asosida shakllanadi. Nutq reflekslari miyaning turli qismlari faoliyati bilan bog`liqdir. Bosh miya qobig`ining ayrim bo`limlari , ya`ni chap yarimsharning peshana, chakka va ensa qismlari nutqning hosil bo`lishida asosiy rol o`ynaydi.

Bosh miya qobig`ining bu qismlarida nutq faoliyatida faol ishtirok etuvchi: Nutq harakat analizatori Nutq ko`ruv analizatori Nutq eshituv analizatori

 Nutq harakat analizatori bosh miya qobig`ining chap peshana qismida joylashgan bo`lib, Broka markazi deb ataladi. Bu qism og`zaki nutqning paydo bo`lishida qatnashadi.  Nutq eshituv analizatori bosh miya qobig`ining chap chakka qismida joylashgan bo`lib, Vernike markazi deb ataladi.  Nutqni tushunishda bosh miya qobig`ining orqa bo`lagi katta rol o`ynaydi. Bu bosh miyaning ko`ruv markazi hisoblanib, yozma nutqni o`zlashtirish uchun xizmat qiladi.  Qobiq osti yadrolari nutqning sur`ati va ifodaliligini boshqaradi.

Pereferik nutq apparati uch bo`limdan iborat: 1 • Nafas bo`limi 2 • Ovoz bo`limi 3 • Artikulatsion bo`lim

Artikulatsion bo`lim  Artikulatsion bo`limning asosiy a`zolari: til, lablar, jag` ( yuqori va pastki), qattiq va yumshoq tanglay, alveolalardir. ulardan til, lab, yumshoq tanglay va pastki jag` faol organlar hisoblanadi.  artikulatsion bo`limning asosiy a`zosi tildir. U hamma unli va undosh tovushlarni hosil bo`lishida qatnashadi. tovushlarning balandligi va aniqligi rezanatorlar yordamida hosil bo`ladi.

Nutq funksiyasining rivojlanishida 3 ta keskin davr ajratiladi.B i r i n c h i d a v r … … • (hayotining 1-2- yili). Bu davrda nutqning dastlabki urinishi shakllanadi va nutqiy rivojlanish boshlanadi. Bu yoshda po`stloq nutq zonalarining birmuncha jadal rivojlanishi sodir bo`ladi. • Bolaning rivojlanishida 14-18 oylari keskin davr hisoblanadi I k k i i n c h i d a v r … . • 3 yosh • Bu davrda bog`langan nutq jadal rivojlanadi. Vaziyatli nutqdan kontekstli nutqqa o`tiladi . U c h i n c h i d a v r … • 6-7 yosh. Yozma nutq rivojlanish ining boshlanis hi.

Nutq sistemasi kasalliklarining etiologiyasi. - • onaning homiladorlik davridagi infeksion kasalliklar( qizamiq , sitomegaliya, taksoplazmoz, gripp va h.z - • onaning yurak-qon tomir va endokrin tizimidagi buzilishlar, homiladorlikning toksikozlari, homila va ona qonining immunologik to`g`ri kelmasligi, homiladorlik davrida jismoniy va ruhiy jarohatlar, asfiksiyalar, ona qornidagi trvmalar. - • meningit, ensefalit, meningoensefalit, bosh miya trvmalari. • ona qornidagi tug`ilish va tug`ilgandan keyingi zararli omillarning ta`siri miya suyuqligi va qobig`ida turli o`zgarishlarni keltirib chiqaradi, bu esa kelgusida ularning normal rivojlanishini izdan chiqaradi.

Nutq faoliyatining buzilishining bir necha turlari uchraydi . Tovushlar talaffuzida gi kamchilikla r Nutqni idrok qilish Nutq tezligiSistemali nutq buzilishlari yozma nutqdagi kamchilikl arOvoz kamchilikla ri 010203 0C 370C 10 0F02 17 100203 15 06 29 15 0B

Похожие

Pedagogik nutq madaniyati

Nutq texnikasi va madaniyati 2

2 ga ko’paytirish va 2 ga bo’lish dars ishlanma

Bo’lajak sinf o’qituvchilarda nutq madaniyati shakillantirish

Boshlang’ich sinf o’quvchilarida nutq madaniyatini o’stirish