Masofaviy ta’lim va uning ahamiyati - Педагогиka - Презентации

Masofaviy ta’lim va uning ahamiyati

Загружено в:

22.07.2024

Скачано:

0

Размер:

766.681640625 KB

MASOFAVIY TA’LIM VA UNING AHAMIYATI REJA: Masofaviy ta’lim tushunchasi. Masofaviy ta’limning shakllanishi va rivojlanish tarixi. Imkoniyatlari va afzalliklari. An’anaviy va masofaviy ta’lim. Masofaviy ta’limda axborot texnologiyalarining o‘rni.

 Masofadan axborot tarqatish vositalarining bir yoqlamalilik xususiyatiga aloqa va axborot uzatish tizimlarining paydo bo‘lishi, jumladan, telegraf, telefon, televidenie kabi axborot uzatuvchi va qabul qiluvchi o‘rtasida muloqot qilish imkonini beruvchi vositalarning shakllanishi va ommalashishi bilan bardam berib borildi. Bu davrga kelib axborot real vaqtda, ko‘pchilikka va ko‘p xuududga tezkor etkazilishi bilan birga, qabul kiluvchi tomonidan axborotga munosabat bildirilib, javob axborotini uzatish mumkin edi. Ovozli va tasvirli axborotlarni uzatishga asoslangan translyasiyali ta’lim shakli bo‘yicha masofali o‘qitish tizimi o‘tgan asrning 60-70 yillarida Yevropada jadal rivojlanish oldi. Aynan shu davrga kelib ochiq ta’lim tizimi vujudga kelib, Ispaniya masofaviy ta’lim milliy universiteti, Britaniya ochiq universiteti, Xagen ochiq universiteti (Germaniya) kabi muassasalar faoliyati yo‘lga qo‘yildi.

Kompyuterli o‘qitish metodikasining boshka bir muhim xususiyati o‘qitish jarayonining barcha bosqichlari, jumladan, yangi o‘quv materiallarini tushuntirish, takrorlash, umumlashtirish, talaba (tinglovchi) larning fan bo‘yicha erishgan bilim, ko‘nikma va malakalarini tekshirishda namoyon bo‘ladi. Bunday jarayonlarda kompyuter talaba (tinglovchi) uchun turli vazifalar, xususan, pedagogik, ta’lim vositasi, ta’lim ob’ekti, uzaro muloqot xamkori kabi funksiyalarni bajaradi. Shu bilan birga bilimlarni baholash va ularning tegishli standart va talablarga mosligi monitoringini tashkil etishdagi afzalliklari uning o‘qitish tizimiga keng joriy etilishiga sabab bo‘ldi.  Aloqa tizimlari va kompyuter texnikasining integratsiyalashuvi insoniyat tomonidan axborotlarni izlash, to‘plash, saqlash, qayta ishlash va undan foydalanish usullari va vositalari hisoblangan axborot texnologiyalari imkoniyatlarining yuqori cho‘qqiga chiqishiga olib keldi. Bunda kompyuterning lokal tarmoqlari, keyinchalik mintaqaviy hamda global (xalqaro) tarmoqlar, ular ishini ta’minlovchi tarmoq qurilmalarining yaratilishi, katta hajmdagi axborotlarni qabul qilish, uzatish, saqlash va talab qilingan axborotni tez izlab topish kabi vazifalarni bajarish uchun mo‘ljallangan axborot tizimlarining yo‘lga qo‘yilishi ahamiyatlidir. Ayniqsa, dunyo bo‘ylab joylashgan va yagona tarmoqqa birlashtirilgan minglab kompyuter tarmoqlarining majmui hisoblangan internet (Xalqaro axborot tarmog’i) va uning tarkibiy qismi hisoblangan, tasviriy va tovushli axborotlarni olis masofalardan qisqa vaqtda uzatishning imkonini beruvchi World Wide Web (WWW) bugungi kunda axborot almashishning asosiy vositasi hisoblanadi.

Aloqa tizimlari va kompyuter texnikasining integratsiyalashuvi, kommunikatsiya tizimlarining rivojlanishi, internet imkoniyatlari axborotni real vaqtda ko‘pchilikka va ko‘p hududga qulay etkazish, saqlash, raqamli ovoz, tasvir, yozuv axborotlarini qayta ishlash, etkazish bilan birga qayta aloqani amalga oshirish, virtual muloqotni xosil qilishdagi texnik va texnologik echimlar orqali masofaviy o‘qitishni yangi bosqichdagi pedagogik tizim darajasiga etishiga sabab bo‘ldi. Birlamchi. Bu shaklda kunduzgi bulimda bevosita mashg‘ulot o‘tkazish shart emas, barcha o‘qitish ma’lum masofada tashkil etiladi. Lekin ta’lim oluvchilar unga biriktirilgan o‘qituvchilar bilan doimiy aloqada bo‘ladilar. Ikkilamchi. Ta’lim muassasasida o‘qish ham kunduzgi ta’limda, ham qisman kunduzgi va qisman masofali ta’limda olib boriladi. Xar ikkalasida dars jadvali va o‘qitish dasturi bir xil. Aralashgan. Bu model masofali o‘qitishning turli shakllarini qamrab oladi, tug‘rirog‘I, turli masalalar integratsiyasi, masalan, ta’lim oluvchilar o‘quv materialining ma’lum bir qismini masofali o‘qitish bilan ketma-ket, boshqa qismini parallel ravishda kunduzgi bevosita o‘qitish orqali oladi. Konsorsium. Ushbu model ikkita ta’lim muassasasining uzaro aloqasida olib boriladi, ya’ni o‘quv materiallarini ishlab chiqarish va ularni masofali o‘qitishda ayrim funksiyalarni o‘zaro bo‘lib olishga asoslanadi. Franchayzing. Franchayzing tamoyiliga asoslangan bu modelda muloqotdagi ta’lim muassasalari o‘zaro o‘zlari yaratgan masofaviy kurslarni almashadi.  Validatsiya. Muloqotda bo‘lgan barcha ta’lim muassasalari o‘zaro teng darajada masofali o‘qitish bo‘yicha bitim tuzadilar

Franchayzing. Franchayzing tamoyiliga asoslangan bu modelda muloqotdagi ta’lim muassasalari o‘zaro o‘zlari yaratgan masofaviy kurslarni almashadi..

Kunduzgi va masofali ta’lim integratsiyalashgan. Bunda materialning qaysidir aniq qismi kunduzgi, yana aniq qismi masofadan va belgilangan ma’lum qismi kunduzgi yoki masofali tarzda amalga oshiriladi. Tarmoqli ta’lim (avtonom tarmoq kurslari va axborot-ta’lim muhiti). Bu model nogiron bolalar, yiroq hududlarda yashovchilar, o‘z kasbiy darajasini oshirish istagidagi talabalar va katta yoshlilar uchun mo‘ljallangan. Tarmoqli ta’lim va keys-texnologiyalari. Bu model ta’limni differensialashtirishga mo‘ljallangan. Interaktiv televidenie (Two-way TV), videokonferensiyalar. Masofadan mashg‘ulotlarni translyasiya qilish bilan bog‘liq model xisoblanadi.  Model – haqiqiy ob’ektning izlanish olib borilayotgan soxadagi ma’lum talablariga javob beradigan nusxasi bo‘lib, bu tushuncha biror maqsad uchun bajarilgan xodisaning mavjudligini sodda tushunish, voqelikning tavsifi sifatida qo‘llaniladi.

1997-yil 29-avgustda qabul qilingan O‘zbekiston Respublikasi «Ta’lim to‘g‘risidagi» Qonunining 1-moddasida fuqarolarga ta’lim, tarbiya berish, kasb- hunar o‘rgatishning huquqiy asoslari belgilab berildi hamda har kimning bilim olishdek konstitutsiyaviy huquqini ta’minlashga qaratilganligi ta’kidlandi. Hozirgi davr ta’lim bosqichining yangi talablariga ehtiyoj yuqoriligini ko‘rsatmoqda. Bunda masofaviy ta’lim texnologiyalarini ta’lim jarayonida qo‘llash va uni boshqarish ham muhim o‘rin tutadi. Bu borada, Respublikamizda qator dolzarb ishlar olib borilmoqda. 2012-yildan boshlab O‘zbekiston Respublikasi barcha oliy ta’lim muassasalari (OTM) o‘rtasida yagona videokonferensiya ta’lim texnologiyasi amalga oshirildi va hozirgi kunda bu borada elektron ta’limga katta e’tibor qaratilmoqda. Bunda OTM’larga yangi imkoniyatlar va istiqbollar ochib berish borasida rejali ishlar amalga oshirilmoqda. Masalan, hududlardagi kadrlar malakasini masofadan boshqarish bunga misol bo‘la oladi. Elektron yoki masofaviy ta’limning yangi bosqichida nafaqat axborot texnologiyalarini qo‘llash, balki elektron shakldagi ta’lim manbalarini bilan ta’minlashni ko‘zda tutiladi.  Elektron va masofaviy texnologiyalar – ta’limning axborot va kommunikatsiya texnologiyalari qo‘llangan variantlaridir.

 Foydalanilgan adabiyotlar:  1. Mirziyoev Sh.M. Erkin va farovon, demokratik O‘zbekiston davlatini birgalikda barpo etamiz. O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti lavozimiga kirishish tantanali marosimiga bagishlangan Oliy Majlis palatalarining qo‘shma majlisidagi nutq. T.: O‘zbekiston, 2006.  2.Mirziyoev Sh.M. Tanqidiy tahlil, qat’iy tartib-intizom va shaxsiy javobgarlik har bir raxbar faoliyatining kundalik qoidasi bo‘lishi kerak. Mamlakatimizni 2016 yilda ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirishning asosiy yakunlari va 2017 yilga mo‘ljallangan iqtisodiy dasturning eng muhim ustuvor yo‘nalishlariga bag‘ishlangan Vazirlar mahkamasining kengaytirilgan majlisidagi ma’ruza. T.: O‘zbekiston, 2017.  3.Mirziyoev Sh.M. Buyuk kelajagimizni mard va oliyjanob xalqimiz bilan quramiz.- T.: O‘zbekiston.2017.  4.Бородкин Л.И. Валетов Т. Я. Электронные ресурсы в изучении истории России XX века, М.,МГУ, 2002,-20 с.  5.Вымятнин В.М., Дёмкин В.П. Принципы и технологии создания электронных учебников. Томск, 2002.

Похожие

Masofaviy o’qitish

Pedagogik mahorat va uning ta’lim tarbiyadagi o’rni

O’yin texnologiyasidan ta’lim jarayonida foydalanishning pedagogik va psixologik ahamiyati

Umumiy o’rta ta’limda STEAM yondashuvi va uning ahamiyati

Ta’lim metodlari va vositalari