«ЛЕМОН» ўқув дастури - Педагогиka - Презентации

«ЛЕМОН» ўқув дастури

Загружено в:

23.09.2019

Скачано:

0

Размер:

228 KB

 Мавзу: «ЛЕМОН» ўқ ув дастури www.arxiv.uz

МАҚСАД “ Лемон ” бўйича халқаро ўқув дастурининг яратилиш тарихи ва лойханинг хамширалик ишида тутган ўрни, “Лемон” лойиҳаси хақида талабаларга тушунча бериш. www.arxiv.uz

ЛЕМОН  1988 йил Австриянинг Вена шахрида ЖССТининг Европа регионал бюроси иштирокида «Хамширалик иши» буйича 1 – Европа конференцияси булиб утди ва бунда «Лемон» дастурига асос солинди. www.arxiv.uz

«Лемон» - ма ъ носи  Leaning - Le  Materiales – M  On – O  Nursing - N  M – хамширалик иши буйича ўқ ув материаллари ма ъ носини билдиради. www.arxiv.uz

«Лемон» - укув дастури:  «Лемон» - жсстнинг тиббиёт хамширалари, доялар, фельшерлар ва бошка урта тиббиёт ходимларини «Хамширалик иши» буйича укув материаллари билан таьминлаш борасидаги лойихасидир. www.arxiv.uz

«Лемон» т ў плами  1988 й Вена шахрида «Хамширалик иши» буйича 1 – Европа конференциясида кабул килинган лойихаси хамшираларимиз билимидаги ба ъ зи жуз ъ ий камчиликларни й ўқ отиш, уларнинг дунё қ арашини кенгайтириш, ЖССТ ў ртага ташлаган «Хамма со ғ лом б ў лсин» шиорини амалга оширишга хизмат килади. www.arxiv.uz

«ЛЕМОН» лойиха с и « ЛЕМОН» лойиҳаси 12-бобдан иборат: 1-боб- Хает, соғлиқ ва атроф муҳит. 2-6об- Ҳамширалик иши ва ижтимоий фаплар. З-боб- Мулоқат-муносабатлар. 4-боб- Ҳамширалик жарасни ва ҳужжатлар. 5-боб- Санитария маориф ишлари ва соғлиқйй мустахкамлаш б-боб- Анатомия ва физиология масаладари. 7-боб- Соғлом оналик. 8-боб- Клиник шароитда ҳамширалик иши. 9-боб- Профессионал ва ахлоқий аспектлар. 10-боб- Ҳамишралар саломатлиги ва меҳват хавфсизлиги. 11-боб- Ҳамширалар ишидаги асосий ўзғфишлар. 12-боб- Ўқув маълумотларига оид кўрсаткичлар. www.arxiv.uz

1-боб. Ҳаёт, соғлиқ ва атроф муҳит  Бу бобда ҳамширалик иши сохасида со л иқ, ҳаёт ва атроф муҳит ҳақида ту ш унча б е рилган.  ССТ Европа Регионал бюроси «Доялик» ва «Ҳамширалик иши» бўлимииинг фаолияти ҳамшираларга ёрдам бершп учу н йўналтирилган тиббий ёрдам соҳасида у лкаи ўзгарйшлар киритиб, страт е г и я нин г чақирг а и н и қабу л қилиш бу ҳамма учун соғли демакдир. Тиббиётнинг хамма сохаларидаги сиёсатни ривожлаитириш хуқуқига эга булиши учун ҳамшираларга ёрдам бериш ва ҳамширалик ишида амалиётни ривожлантириб саломатлик тўғ- рисидаги саволлар борасида мухокама юрита билишдир.  Солиқ нафакат касаллик, бетобликии йўқлиги, бу жиемоний ва рухий соғлом бўлишдир.  Бу бўлимда соғлиқ, ижтимо и й, мада ни й масалалар ва атроф муҳитни соғлиққа таъсири ҳақида сўз юритилади. Тенгсизликии камайтириш ва ҳаммаии соғломлаитиришта эришиш, жамоага ҳамшираларнипг кўрсатадиған ёрдами, бирламчи санитария ёрдамида ҳамширалар нин г хуқуқлари, уй шароитида беморларга қилинадигаи хамда ш, ишсиз соғлом одамларга ташқи омилларшшг таъсири ҳақида мунозаралар олиб борияади. www.arxiv.uz

 "Лемон" лойихасининг иккинчи бобида ҳамширалик иши ва жамоатга тегишли фанлар ҳақида тушунча берилгаи.  Илмий текширув ва танқидий фикрлаш асосларига кўра ҳамширалик ишидаги амали ё тии м у к а ммаллаштиради . « Ле mo н » л o ихасида б е рил г а н маълумотлар сизнинг танқидий томондан фикрлашингизии кўчайтиради, бериластган маълумотлардац қандай фойдала н ишга к ў маклашади. "Лемон" лойихагидаш маълумотларним урганиб чи қ илса, малака..ш, талабчан ҳамшираларни мехнатга кобкшлятини ажрата олшиигизга кумаклашади.  Макетдаги материаллар ҳамшираларнинг қуйидаги вазифаларини амалга оширишга ёрдам беради: www.arxiv.uz

 1. Соғлиқни сақлашга кўмаклашиш.  2. Соғлиқ сусайганда профилактика қилиш.  З. Реабилиатация ва ўладиган беморга ҳамширалар парваришн и .  4. Ҳамширалик парваришни бевосита амалга ошириб бориш.  5. Даволанувчи беморларни ўргатиш.  б. Солиқни сақлаш сохасидаги бошқа ишларга ўргатиш.  7. Илмий текширишлар ва тапқидий фикрлаш асосларига кўра ҳамширалик ишидаги амалиётни мукаммаллаштириш.  Масалан: саволлар тузиб жавоб топинг.  Сиз бир вароқ қоғоз олиб ёзинг.  «Ҳамширалик иши» деганда сизнинг тушунчангиз?  Ҳамширалик ишининг тарихи д к ганда нимани тушинасиз? Шу саволларга жавоб топиш учун фикрлашни ўрганинг.  Лемои лойихаси ҳамшираларни мустақил баҳолашга ва ўз уст и да мустақил ишлаб тайёрланишга ўргатади. www.arxiv.uz

Тиббий —санитария ёрдамидаги ижтимоий ва мадан ий к онт е кс усули  Соғлиқни ҳимоя илмоқ ва касалликни олдини олиш саволлари и нсонн и доим безовта қилиб келган.  Касаллик ёки хаяжонда иқтисодий, ижтимоий, жисмоний томондан  ўзига-ўзи ердам курсата олмагянлапга. оугдшги купда купчилик давлатлар ҳамширалар парвариши зарур эканлигига амин бўлишди.  Беморларни даволаб уларни парвариш қйлишда ва т ўғ ри қ вақтида аёлларга ёрдам бериш азалдан анъанага кириб келиб, ҳамширалик иши ривожланиб келган.  Шунинг учуи ҳам ҳамширалик иши асосан инсон фаолияти ҳисобланади. www.arxiv.uz

Ҳамширалик иши ва ижтимоий фанлар Лемон лойихаси II -боб «Лемон» Ҳамширалик иши ва ижтимоий фанлар  Бу бобда биз ҳамширалик фаолиятида қандай ижтимоий фанлар фойдали ва зарур бўлиши ҳақида гапириб ўтамиз.  Биз рухшуносликдан бошлаб инсониятнинг ривожланиш босқичини кўриб чиқамиз. Сўнгра социологияга кириш, ижтимоий фанлар ва уларнинг ҳамширалик ишида ўзаро боглиқлигипи кўрамиз. www.arxiv.uz

Урганиш мақсадлари: Бу бўлим 2 та асоснй қисмга бўлина ди  1-бўлим. Ҳамширалик ишини роли ва аҳамиятини ёзишдан иборат.  2-бўлим. Ҳамширалик парваришини хохлаган шароитда амалга ошириш ва ҳамширалик жараёнинипг босқичлари, принциплари, қандай қўлланилишини ёзишдан иборат. www.arxiv.uz

1. Ҳамширалик ишининг мақ с ади, роли ва ахамняти соғлиқни сақлашни бошқа ходимлари билан биргаликда инсонлар орасида ақлий, жисмоний ва ижтимоий гуруҳлар н и аннқлашда, шунингдек эколотк ижтимоий со ғ лик, экологик ижтимоий тарбияни ва экологик ижтимоий муносабатни амалга оширишда ёрдам бериш. Соғлиқни сақлаш ва мустаҳкамлаш. Инсонни ўзининг соғли г ини сақлашга жалб қилиш. Соғлиқни бузилишининг олдини олиш. Ёмон соғлиқни инсонга таьсирини енгиллаштириш ёк и минимумга пасайтириш. Кишипларни бемор бўлган вақтида ижтимоий жисмоний талабини қониқтириш. www.arxiv.uz

Тушунтириш в а баҳолаш  Соғлиқни сақлашни бошқа фаолияти қаторида ҳамширалик иш и энг асосий ишлардан бири ҳисобланади.  Ҳар бир одамни инсон сифатида тан олиш ва ҳурмат қилиш, одамлар ни бир буту н ликка ишо н тириш, соғлиқ ва касаллик инсоннинг маҳоратнга таъсир этишини тушунтириш ва тан олиш. www.arxiv.uz

Бу парагрифда  Ҳамширалик жараёнини 4 босқичи берилган. Ҳамширалик жараёнини ҳужжатлаштириш принципи ва қ ийматини баёни . Ҳамширалик ишини модули ва ҳамшираликни жараёнлараро муносабатни қисқача баё н . Ташкилотнинг турли системадаги хамгаиралик парвариши ва ҳамширалик жаранлараро муносабатни қисқача баёни.  Парвариш ва ғамхурликка систсмали ндашишда узгарпшга олиб борувчи бир қанча ёпиқ ҳолатларнииг аниланиши. Ҳамширалик жараёнини маьрифий аҳамиятини кўриб чиқиш. Қийин шароитда ҳамширалик жараёнини системасини ишлаб чиқиш мақсадида ўзгартиришга эришишни қулай томонлари қуйидагилардан иборат. Масалан: чуқур ўйлаш ва керакли ҳаракатни баҳолаш.  Режалаштириш.  Натижаии баҳолаш ва кейинги ишни ишлаб чиқиш.  Ҳозирги замон ҳамширалик ишидаги қийинчиликлар, ҳамширалик ишига системали ёндашишга ҳамширалик парваришинн режалаштиришга ва такомиллаштиришга ижодий ёндашиш керак, чунки инсонлар хохлаган шароитда ҳамширалик ёрдамини олишлари керак. www.arxiv.uz

Уқишнииг мақсади  Мулоқат қилишда ўзининг кучли ва кучсиз томонларини ҳисоблашда лаёқатли бўлиш, беморларга нисбатан илиқ муомалада ва эътиборда бўлиш маҳоратини ривожлантиришнинг ахамияти муҳимлигини тан олиш, нутқ ва  нутқсиз муносабатнинг ҳам мулоқатнинг муҳим бир воситаси эканлигини тушуниш. www.arxiv.uz

1. Ўзаро муносабат мулоқатларини тузиш  Ҳамширалик ишининг гуманистик асослари.  Инсоннинг тушуниш ва у билаи мулоқатда бўлиш учун.уни ҳурмат қилиш керак. Ишонч химматликни, мехрибонлик ва бошқа инсонни кучига ишоттиш ҳаракатини бошқаригадир. Ҳамширалик иши бу катта меҳрибонликни мулоқат муносабатларда бонтқа одамни ички дунёсини, бойлигини тушунишни талаб қилади.  Бу тушунча, процесс қатнашчиларига ёрдам беради. www.arxiv.uz

Ўзаро алоқаларни тузиш учун Бўлиши керак. -  Эшитиб билиш керак.  Хавотир олиб билиш керак.  Очиқ бўлиш керак  Умум эшитиш ва тушуниш керак.  Кераксиз факторларни йўқотиш керак  Асосий ғояни тиклай билиш керак  Эмоцияни реакциядан айириш  « Беморни инсон сифатида ҳурмат қилиш  Ҳамшира ҳар доим қйй-инчиликларга чалипади, у хар доим ҳурмат изҳор қилиши лозим, бемор қўрқмаслиги учуи ҳаракатларни бемалол бажарйш керак. www.arxiv.uz

2. Шахслар орасидаги мулоқат ҳақндаги тушунча  Ўзингизни шахсий фикрлашингизга қараганда сиз касб-ҳунарингизни оширасиз. Бу параграфни мақсади беморларга психологик ёрдам, фикрлаш, уларни тинглаш ва жавоб бериш йўли билаи амалга оширилади. Бу мақсадга эришиш учун ўзингиз билишиигиз керак. www.arxiv.uz

3. Шахсий ақл ва сифатлар  Бу бўлим 6 қисмдан иборат.  • Илиқлик хислатлари  • Узини кўрсатиш, ўзини тортиш  2. Сиёсатшунослик. Сиёиатшунослик олимлар бошқарув тармоғи тизимида сиёсий жараёнлар ривожланшии қоидалариии ўргатадилар. Социологлар эса кўпроқ сиёсий аҳлоқ сабабларига қизиқадилар. Охирги ' йилларда сиёсатшунослик ва социология текшириш ва тушуниш, улар орасидаги аниқ ва мураккаб чегараларни қўллаш усулларига муносабатлари ту файл и яқинлашдилар. www.arxiv.uz

 Афсуски соғлом авлоднинг дунёга келишига тўсқинлик қиладиган у ёки бу факторлар чексиз бўлиши мумкин.  «Соғлом ва репродуктив функция-шуидан нақл борки-одамлар ўлим учун тукилади, Аммо прогрессив ривожланиш имбириотща, гўдакда, ёш болада ва хуллас ўспиринда кузатилаётган, шуни кўрсатадики бизлар яшаш учун туғиламиз. Репродуктив органлар энг бошланғич кунларданок шаклланиб боради. Тугилгандан кейин жисмоний ривожланиш оргаппзмга туғилгэндай қайта туилиш функциясига эгадир: боланинг ва успириннинг ижтимоий ривожланишини ўз меъёрда шунга қаратилган. Бу бўлимда биз шу муаммонинг аспектларини кўриб чикамиз. www.arxiv.uz

 1 . Жисмоний соғлиқ.  2. Ижтимоий эмоционал ва психологик со ғ лик.  3. Сексуал соғлиқ.  4. Оилани ривожлантириш.  Жамиятимизнинг хар бир аъзоси оптимал соғлиқа ўтиши зарур, буни эса ҳар доим соғлом ҳаёт тарзи принциплари ор қ али етиши мумкин.  5. Жисмоний соғлиқ.  3. Соғлик-бу соклом ҳаёт тарзи, сиз келгуси соғлом ва соғлом ҳает тарзи аспектларини биласиз. Буларни барча оила аъзоларимиз ўртасида кўриб чиқинг:  1. Соғлом уй муҳити.  2. Шахсий тозалик ва гигиена.  3. Инфекниялар профилактикаси  4. Соғлом озуқа ва ичимлик  5. Жисмоний огирлик ва дам олиш жараёни.  Ушбу аспсктларнинг ҳаммаси соғлом оналик ва оталикда муҳим ролни ўйнайди. www.arxiv.uz

 ОЗУҚА:  Озуқанинг 4 муҳйм категорияси бор. Уларни ҳар куии истеъмол қилиниши керак; нон ва дон маҳсулотлари-улар углеводлар, витаминлар ва минераллардан иборатдир.  Янги мевазорлар. Оқсил билан бой озуқа-тухум, нўхат ва бошқалар.  Сут махсулотлари.  2. Ижтимоий, соционар ва психологик соғлом. Жаммятнинг соғломоналик ва оталикка таъсири.  Жамиятнинг таъсири-бу кишиларга жамият тузилиши ва функцияси томонидан кўрсатиладигатт таъсир.  "Ижтимоий-таркиб" атамаси тегишли муҳим хусусиятларпи ёритиш учун узвий боглик хулқ ижтимоий гурухлар орасида қўлланилади.  Бу жумлада маданий элементлар қаидай сақлаиади ва қапдай бирг.-бирига оилада, мактабда ва касалхоналарда кузатилади.  Ёш кишилар бутун жахон ўқитувчилар ташкилоти конференцияси ҳар хил давлатларда ёшлар томонидан бўладиган қатор талабларни ишлаб чиқди ва ёшларда хамда уларнинг ота-оналарини келажак ҳаётга тайёрлаш мақсадида умумлаштирилган қўлланма ишлаб чиқди. Соғлом ҳомиладорлик-оналик ва  болаликни химоя қилиш хизмати ўз зиммасига ҳомиладор аёлни бутун хомиладорлик давридан, то ҳомила туғулгупга қадар парваришни ўз зиммасига олган. www.arxiv.uz

 Санитария таълими комцепсиясини кўриб чиқиш.  Саломатлик ва таълим — бу жуда кенг тушунчалар ҳисобланади ва хар бир одам уни турлича тушунади, шунинг учун «Санитария таълими» сўзига шу пайттача адекват тушунчанинг йўқлиги ажабланарли хол эмас. Бироқ хар бир тиббий хамшмра самитарпя таълимининг чегараларини, йўналишларини ўрганиш керак, санитария таълими унинг профессионал амалиётида қандай аҳамиятга эга эканлигини аниқланиши лозим. www.arxiv.uz

 1. Санитария таълими-бу ҳаётнп жараён туғилган даврдан то ўлим давргача.  2. Инсонларга унинг организми қандай ишлаши тўғрисидаги маълумотни ўтказишни ўз ичига олади.  3. Таълим ходимларининг ўзлари ва уларнинг фаолияти санитария тартибининг намунаси сифатида хизмат қилиши керак.  4. Санитария таълими соғлом кишиларга бузилган соглигини вақтида олдини олишга ёрдам беради.  5. Санитария таълими кишиларга шифокорининг маслаҳатларини кандай бажариш тўғрисида кўрсатма беради.  6. Санитария таълими ижтимоий ва моддий шароитлар саломатликка ва ҳаётнинг давомийлитига таъсир килишини кишиларга тушунтиради.  7. Санитария таълимининг максади кишиларни ҳулкини ва хает тарзпи ўзгартириш, масалан: уларни жисмоний тарбия бнлан шуғулланишига ва чекишни ташлашга ишонтириш.  2. Санитария таьлими соғлиқни саклаш сиёсатидаги ўзгаришлар бўйича курашда кишиларни бирлаштиради.  9. Санитария таълими оилаларга оиланинг бемор аъзосига ғамхўрлик килишини ўргатади.  10. Санитария таълими кишиларга саломатлик муаммоларига боғлиқ мустақил қарорларғш қабул қилиш имконини беради.  11. Санитария таълими кишиларга оммавий ахборот воситалари рекламаси уларнинг саломатликка оид карорларига таьсир қилишига тушунча беради. www.arxiv.uz

Похожие

Ўқув мақсадлари таксономияси

“Соғлом бола йили” Давлат дастури

Ўқув-тарбиявий жараённи бошқариш

Ўқув материалини ўзлаштириш даражалари

Ўқув машғулотларини текширишни режалаштириш