Inkulyuziv ta’limni rivojlantirishdagi xalqaro tajribalar - Педагогиka - Презентации

Inkulyuziv ta’limni rivojlantirishdagi xalqaro tajribalar

Загружено в:

23.04.2024

Скачано:

0

Размер:

733.0341796875 KB

Inkulyuziv ta’limni rivojlantirishdagi xalqaro tajribalar

Reja:  1. UNICEF inklyuziv ta’limni O‘zbekiston ta’lim tizimiga kiritish masalalari  2. BMT 1975 yilda "nogiron shaxslar huquqlari to'g'risida"gi deklarasiya  3. Imkoniyati cheklangan bolada oʻziga boʻlgan ishonchni oshirish

Alohida yordamga muhtoj bolalar va o'smirlarga nisbatan g'amxo'rlik, ularning huquqlarini ijtimoiy qo'llab- quvvatlash, ta'lim-tarbiya jarayonini bu bolalarning ehtiyoji va qobiliyatiga mos ravishda tashkil etish, sog'lom jamiyatga tenglashtirish ishlari bugungi kunning o'ta dolzarb masalalardan biridir.

Hozirgi kunda Respublikamizda maxsus maktabgacha ta'lim muasasalari va maktab- internatlar mavjud bo'lib, ushbu ta'lim muasasalarida imkoniyati cheklangan bolalar uchun barcha shart-sharoitlar mavjud. Ammo ko'plab sabablarga ko'ra ayrim imkoniyati cheklangan bolalar uyda yakka tartibda o'qishmoqda yoki ayrimlari esa batamom ta'limdan chetda qolib ketmoqdalar. Bundan tashqari maxsus maktabgacha ta'lim va tarbiyaning korrektsion-pedagogik ish sifati yuqori darajada bo'lsada, biroq aynan alohida ehtiyojli bolalarning sog'lom muhitda ta'lim- tarbiya olmayotganliklari sababli ijtimoiy hayotimizga moslashishlarida ko'plab qiyinchiliklar va muammolarga duch kelmoqdalar.

BMT tomonidan 1949 yilda qabul qilingan "inson huquqlari umumjahon Deklarasiyasi"da" ta'lim olish har bir insoning asosiy va ajralmas huquqi" ekanligi alohida e'tirof etilgan1. Shuningdek, BMT 1975 yilda "nogiron shaxslar huquqlari to'g'risida"gi deklarasiyani qabil qildi. Mazkur Deklarasiyada ta'kidlanishicha: "nogironlar shaxsiyatini hurmat qilish huquqi ularda tug'ilishi bilan mavjud bo'ladi.

BMT tomonidan 1989 yilda qabul qilingan "bolalar huquqlari to'g'risidagi Konvenisiya" barcha bolalarning huqularini hamma joyda amalga oshirish maqsadida ishlab chiqarilgan inson huquqlari borasidagi halaro shartnoma hisoblanadi. "Bolalar huquqlari to'g'risidagi Konventsiya2" barcha bolalarning huqularini himoya qiladi. Mazkur Konventsiyaning 2-moddasida "bolalar ularning ota- onalari, boquvchilarining irqlari, terisining rangi, jinsi, tili, dini, siyosiy va boshqa e'tiqodi, milliy, etnik yoki ijtimoiy kelib chiqishi, moddiy ahvoli, sog'lig'i, qanday holatda tug'ilganliklari va boshqa holatlaridan qat'iy nazar kamsitishlarga mahkum etilmasiligi kerak" – deb qat'iy belgilangan.

UNICEF inklyuziv ta’limni O‘zbekiston ta’lim tizimiga kiritish masalalari bilan shug‘ullanadi. Inklyuziv ta’lim vazifasi bolalarning qobiliyatlari va holatidan qat’i nazar, ularning barchasiga sifatli ta’lim taqdim etishdan iborat. Shu bilan birga, inklyuzivlik tamoyili imkoniyatlari cheklangan bolalar ijobiy ruhiy va ijtimoiy rivojlanishga ega bo‘lishlari uchun oilada yashashlari va o‘z tengdoshlari bilan birga oddiy maktabda bilim olishlari lozimligini nazarda tutadi.

Imkoniyati cheklangan insonlar uchun ishlab chiqilgan va jamiyatga rejali asosda joriy etilayotgan inklyuziv taʼlim strategiyasi oʼqishning uzluksiz va muttasilligini taʼminlaydi. Oila – bolalar bogʼchasi – maktab – kasbhunar kolleji – ish bilan taʼminlash – ushbu tizim kelajakda otaonalarga imkoniyati cheklangan bolalarini umumtaʼlim muassasalari va oliy oʼquv yurtlariga bemalol, xavfsiramasdan olib kelishlari uchun zamin yaratadi. Inklyuziv taʼlim rasmiy taʼlim tushunchasidan ancha kengroq. Bu taʼlimda koʻproq oʻqishda, oʻrganishda imkoniyati cheklangan bolalar bilan ishlanadi.

Mamlakatimiz taʼlim tizimida bu masalaga alohida eʼtibor qaratiladi. 2020-yil oktyabrda qabul qilingan Prezidentimizning alohida taʼlim ehtiyojlari boʻlgan bolalarga taʼlim-tarbiya berish tizimini yana-da takomillashtirish chora-tadbirlari toʻgʻrisidagi qarori bunga misol boʻla oladi.Unga koʻra, tajriba-sinov tariqasida shaharlarda va Toshkent shahrining tumanlarida joylashgan bittadan maktablarda inklyuziv taʼlim joriy qilindi. Qoraqalpogʻiston respublikasi, viloyatlar va Toshkent shahrida joylashgan bittadan maktablarda alohida taʼlim ehtiyojlari boʻlgan bolalar uchun boshlangʻich tayanch sinflar ochiladi.

Xulosa o’zingizdan

Похожие

Ta’lim sohasini rivojlantirish bo’yicha xorijiy tajribalar

Ta’limni tashkil etish turlari va shakllari

Imom al-Buxoriy at-Termiziyning hadis ilmini rivojlantirishdagi xizmatlari

Jamoada sog’lom muhitni yaratish va maktabning jozibadorligini oshirish 2

O'quvchilarni tanlagan mutaxassisliklari bo'yicha zamonaviy talablarga javob beruvchi ta'lim jarayonini tashkil etish