Dasturlashtirilgan ta’lim texnologiyalari

Dasturlashtirilgan ta’lim texnologiyalari

Загружено в:

23.09.2019

Скачано:

0

Размер:

209.8427734375 KB

Dasturlashtirilgan ta’lim texnologiyalari .

Mavzu : DASTURLASHTIRILGAN TA’LIM TEXNOLOGIYALARI .  R E J A :  1. O’quv maqsadlarini belgilash.  2. O’quv maqsadlarini nazorat ishlariga o’tkazish.  3. Test shakllari va turlari.  4. B. Blum taksonomiyasi.  5. Dasturlashtirilgan ta’lim texnologiyasi.  6. Dasturlashtirilgan ta’lim va o`qitish texnologiyasi ta’lim samaradorligi

Dasturli ta’lim  Dasturlashtirilgan ta’lim o’z mazmuni va tuzilishiga hamda maqsadiga ko’ra juda aniqlashtirilgan maqsadli ta’lim tizimiga o’xshashdir.  Bu tizimda ham barcha ish faoliyati oxirgi natijaga qaratilgan bo’lib, kichik- kichik qadamlar bilan o’zlashtirish asos bo’lib xizmat qiladi. Dasturlashtirilgan ta’lim ko’proq talabalarning imkoniyatlarini hisobga olish va individual yondashish yo’nalishiga asos hozirlaydi.

 Dasturli ta’limning asosiy mazmuni shundan iboratki pedagog butun o’quv materialini bir necha qismlarga bo’lib chiqadi. Bu bilimlar soddadan murakkabga qarab joylashtiriladi. Har bir qism haqida to’la axborot berilgach, ana shu qismni o’zlashtirilganlik darajasi tekshirib boriladi. Barcha talabalar o’zlashtirib olganliklariga ishonch hosil qilishlari bilan, ikkinchi qismga o’tiladi va bu bilimlar ham mukammal o’zlashtirilganligi aniqlangach, o’quv materialini keyingi qismi o’rganiladi. Dasturlashtirilgan ta’limning asosiy vazifasi kichik-kichik qadamlar bilan o’quv materialini talabalarga etkazishdir va bunda o’zlashtirishni doimiy monitoring ostida kuzatishdan iborat. Har bir qadamni qay darajada o’zlashtirishini kuzatish o’zining afzalliklariga ega. Bunda talabalar o’quv materialini qaysi qismini chuqur va qaysi qismini zaif o’zlashtirganligi haqidagi ma’lumot ham darhol yuzaga chiqadi. Noaniqliklar va tushunmovchiliklar o’z vaqtida to’g`rilab boriladi.

 Agar an’anaviy darsda faqat o’quv materialini o’rganib bo’lgandan keyingina mustahkamlashga va tekshirishga e’tibor berilsa, dasturli ta’limda o’quv materialini o’zlashtirish jarayonini hamma bosqichlari nazorat qilib boriladi. Dasturli ta’lim tushunchasi metodikada 60- yillardan boshlab rivojlana boshladi. Ammo hanuzgacha keng tarqalmagan. Chunki bu metod pedagogdan ko’p mehnat va ijod talab etadi. Ushbu metodni ijobiy tomonlari shundan iboratki, o’quv materialini mantiqiy bo’laklarga ajratilishi bilimlarni sistemali o’zlashtirishga yordam beradi. Har bir bosqichda o’zlashtirishni monitoring qilib borilishi esa har bir talabani o’zlashtirish darajasini tekshirib borish va vaqtida tuzatishlar kiritishga imkon beradi. Birinchi qismni egallamay turib, ikkinchi qismga o’tilmaydi. Natijada yangi mavzuni barcha talabalar yaxshi o’zlashtiradilar.

 Dasturlashtirilgan ta’lim va o`qitish texnologiyasi ta’lim samaradorligi  Dastur asosida ta’lim berishdan maqsad ta’lim jarayonining asosiy qonuniyatlariga tayanib ta’lim berish va bu ishni boshqarish uchun eng qulay shart – sharoit yaratishdir.  Ta’lim jarayoni individuallashtiriladi. Har bir o’quvchi o’z individual imkoniyatlariga yarasha mustaqil ish olib boradi.  Ta’lim mazmuni, bilim berish va uni uqib olish, malaka hamda ko’nikmalar hosil qilish jarayonlari dasturlashtiriladi. Ta’limni dasturlashtirishda avvalo o’quvchilar mazkur temani o’rganish natijasida qanday bilim, malaka va ko’nikmalar hosil qilishlari kerakligini, mazkur tema materiallarini uqib olish uchun o’quvchilar ilgari olgan bilimlari hamda hosil qilgan malaka va ko’nikmalaridan qaysi biri bevosita mazkur fanni va aralash boshqa fanlarni o’rganish uchun zarur bo’lishini aniq belgilab olish nazarda tutiladi.

“ Aqliy hujum” metodi  Berilgan rasmdan 15 ta farq toping!  Bu mashq uchun 5minut vaqt ajratamiz.  Bu mashqni asosan 5-7-sinflarga qo`llash maqulroq.  Bu mashq bilan o`quvchining zehnini baholash mumkin.  Bu metodda fanga mos sur’atlarni tanlash kerak.  Bu sur’at zoologiya fanida qo`llash uchun.

“ Yalpi fikriy hujum” metodi  Bu matn bialogiya faniga mo`ljallangan. Bu usulda sinfni 6ga bo`lamiz va 3 xil mavzu beramiz. Berilgan rasm bo`yicha ilmiy va badiiy matn tuzing.  Matnlarni o`quvchilar o`qib berishadi va eng yaxshi yozilgan ilmiy va badiiy matn guruhdan tanlab olinadi. Matn yozishga 15 daqiqa vaqt ajratilishi kerak.

«Qora quti » metodi  O`quvchilarni 6ta guruhga bo`lamiz. Har bir guruhga bittadan topshiriq beramiz. Qaysi guruh topshiriqni aniq va to`gri bajarsa u guruhdan bir kishi o`qituvchi vazifasini bajaradi. “o`qituvchi”har bir guruhga berilgan so`zlarga o`ntadan misol yozishni buyiradi. Bu jarayon o`qituvchi tomonidan ham sinchkovlik bilan kuzatib boriladi.

«3/3» («4/4», «5/5», ...) metodi  Morfologiya kursini yakunlashga doir mashqlar bajarish.  Avval sinfni 3ga bo`lib olamiz.  I.Birinchi guruh- morfologik birliklarni topadi;  II.Ikkinchi guruh- morfologik birliklarning ma’nosini izohlaydi;  III. Uchinchi guruh- har bir morfologik birlikka kamida 2tadan misol aytadi.  Bu mashqni bajarish uchun 15 daqiqa vaqt ajratiladi. Morfologiya bo`limiga oid tushunchalarni ajratib, ularning ma’nosini sharhlang.

«Qizil va yashil rangli kartochkalar bilan ishlash » metodi  o`qituvchi tahsil oluvchilarining soniga ko`ra har bir tahsil oluvchi uchun qizil va yashil rangli kartochkalar hamda mavzuga oid savolnoma tayyorlanadi;  – savolnomadan “ha” yoki “yo`q” tarzida javob berish mumkin bo`lgan savollar o`rin olgan;  – tahsil oluvchilarga qizil rangli kartochkalarning “tasdiq”, yashil rangli kartochkalarning “inkor” ma’nosini anglatishi uqtirib o`tiladi;  – tahsil oluvchilar o`qituvchi tomonidan berilgan savollarga “tasdiq” yoki “inkor” ma’nolarini anglatuvchi kartochkalarni ko`rsatish asosida javob qaytaradilar.

“ Aql charxi” o`yini  Bu o`yinda o`quvchilarning topqirligi,chaqqonligi asosiy rol o`ynaydi.  O`quvchilar rasm orasidan raqam qidirishadi. Raqam qidirish uchun 60 sekunt vaqt beriladi.  Sinf o`quvchilari 2ga bo`linadi. Har bir guruhda bitta-bittadan o`quvchi chiqib raqam izlaydi.  Shart oxirida ko`p raqam topgan guruh g`olib bo`ladi.

E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT!!!

Похожие

Ta’lim texnologiyalari

Muammoli ta’lim texnologiyalari 2

Ta’lim jarayoning umumlashgan pedagogik texnologiyalari

Hamkorlikda o’qitish texnologiyalari

Didaktika –ta’lim nazariyasi sifatida. Ta’lim tamoyillari