Bolalar tarbiya jamoasi – yagona pedagogik jarayon - Педагогиka - Презентации

Bolalar tarbiya jamoasi – yagona pedagogik jarayon

Загружено в:

10.12.2024

Скачано:

0

Размер:

100.560546875 KB

Bolalar tarbiya jamoasi – yagona pedagogik jarayon

Jamoada va jamoa yordamida tarbiyalash  - tarbiya tizimida muxim ahamiyatga ega bulgan tamoyillardan biridir. Shaxsni shakllantirishda jamoaning yetakchi rol uynashi tugrisidagi fikrlar pedagogika fanining ilk rivojlanish davrlaridayok bildirilgan. Jamoada uning aʼzolari urtasidagi munosabatning aloxida shakli yuzaga keladi, bu esa shaxsning jamoa bilan birgalikda rivojlanshini taʼminlaydi. Lekin xar kanday guruxni xam jamoa deb xisoblab bulmaydi. Jamoa bir kator belgilarga egadirki, mazkur belgilar jamoani kishilarning yetarli darajada uyushgan xar kanday guruxdan ajratib turadi.

Jamoa va uni shakllantirish ukituvchiik faoliyatining maksadi xisoblanidi. Muxim tarbiyaviy taʼsir kuchiga ega bulgan subʼektlarning aloxida namuna kursatishlari jamoani shakllantirishning muxim vositasi bulib, ushbu vosita yordamida jamoaning barcha yoki muayyan aʼzosini tarbiyalash ijobiy samaralar beradi.

 Jamoa tomonidan xal etilishi kuzda tutilgan yetakchi tarbiyaviy vazifa shaxsni xar tomonlama tarbiyalash, unda ijobiy sifatlarni tarbiyalash xamda mustaxkam xayotiy pozitsiyani karor toptirishdan iboratdir.

 Maktab jamoasi tarkibida eng barkaror bugin - bu muayyan sinflar negizida shakllangan jamoalar sanaladi. Sinf jamoasi tarkibida ukuvchilar tomonidan amalga oshiriluvchi asosiy faoliyat ukish faoliyati sanaladi. Аynan sinf jamoasida shaxslararo aloka va munosabatlar tarkib topadi. Shuningdek, sinflar jamoalari negizida maktab jamoasi shakllanadi. Maktab jamoasi ikki muxim bugin – ukituvchilar jamoasi xamda ukuvchilar jamoasi asosida tarkib topadi. Ukuv yurtlari jamoasi tarkibida ukuvchilar jamoasi asosiy kismni tashkil etadi. Ukuvchilar jamoasi - bu ijtimoiy axvoli shuningdek , umumiy saylov organlari oldidagi umumiy javobgarlik, barcha aʼzolarning xukuk va burchlari tengligi asosidagi uzaro birlikka ega ukuvchilar guruxidir.

Bolalar jamoasining shakllanish boskichlari. • o’qituvchibutunguruhgatalab qo’yadihamdamazkurjarayon dajamoafaollariningshakllani shigaalohidaeʼtiborqaratadi.Birinchi bosqich da • muayyandarajadashakll anganjamoafaollari(akti vi)jamoaaʼzolarioldigam aʼlumtalablarniqo’yadi.Ikkinchi bosqich da

• jamoaumumiyholdajamoanin gharaʼzosidanmuayyantarzd agifaoliyatniolibborishnitala bqiladi.Uchinchi bosqichd a • jamoaningharbiraʼzosio’zol digamustaqilravishdajamoa manfaatlariniifodaetuvchita labniqo’yishlayoqatigaegab o’ladi.To’rtinchi bosqichd a

Jamoani shakllantirishda jamoa aʼzolari va ularning faoliyatlariga kuyiladigan yagona talablar muxim axamiyat kasb etadi.  Yagona talab ukuvchilarning dars jarayonidagi, tanaffus, sinfdan tashkari ishlar vaktidagi , shuningdek, jamoat joylari xamda oiladagi xulk-atvor koidalarni uz ichiga oladi.  Puxta uylab kuyilgan talablar tizimining muntazam amalga oshirilishi maktabda muayyan tartibning urnatilishini taʼminlaydi.

Ukituvchilar tomonidan kuyilgan talablar kuyidagi sharoitlarda ijobiy natija beradi:  1. kuyilayotgan talablar ukuvchi shaxsini xurmat kilish tuygusi bilan uygunlashgan bulishi kerak.  2. Talablar muayyan maktab yoki sinfdagi mavjud sharoitni xisobga olgan xolda kuyilishi lozim.  3. Jamoaga nisbatan kuyilayotgan talablar anik bulishi lozim.  4. Ukuvchilarning tashki kiyofasi, kiyinishi, yurish-turishi xamda muomalasiga nisbatan kuyilayotgan talablar, ularda maʼnaviy madaniyatni shakllantirishga xizmat kilishi shart.

O’quvchilar jamoasini shakllantirishda anʼanalar muhim o’rin tutadi. Jamoaanʼanalarishart liravishdaikkigabo’lin adi: a)kundalikfaoliyatanʼanal ari; b)bayramanʼanalari.

• o’quvchilarningo’quvfaoliy ati(o’zaroyordamturlari)va mehnatfaoliyati(ko’chatlar o’tkazish,hasharlaruyushti rishvaboshqalar)nio’zichig aoladi.Kundalik faoliyat anʼanal ari • ijtimoiyahamiyatgaegaturlivoqe ahamdahodisalarbilanbog’liqsa nalar(xususan, «Аlifbebayrami», «Mustakillikbayrami», «Navro’zbayrami», «Xotiravaqadrlashkuni»vaboshq alar)ninishonlashmaqsadidatas hkiletilganfaoliyatkiradi.Bayram anʼanala ri

 Bolalar jamoalarida rasmiy yetakchilar bilan birga norasmiy yo’lboshchilarning mavjudligi ko’zga tashlanadi. Odatda rasmiy yo’lboshchilar tarkibini aʼlo baholarga o’qiydigan, jamoa ishlarida faol ishtirok etuvchi o’quvchilar tashkil etsa, norasmiy liderlar garchi bu kabi sifatlarni namoyon etmasalarda, ayrim sifatlariga ko’ra tengdoshlarini o’z ortlaridan ergashtira oladilar. Bunday o’quvchilar boshqalardan jismonan kuchliligi, qatʼiyatliligi, hech narsadan cho’chimasligi, o’ziga bo’lgan ishonchi bilan ajralib turadilar. Norasmiy liderlarning maʼnaviy-axloqiy qiyofasi boshqa o’quvchilarga jiddiy taʼsir ko’rsatadi. Shu bois sinf rahbari hamda maktab pedagogik jamoasi bunday liderlarning faoliyatini bevosita va bilvosita nazorat qilib borishlari zarur.

Pedagogik jarayon – Pedagogik fanlarning eng muhim, asosiy kategoriyalaridan biri. Pedagogik jarayon kattalarning pedagogik faoliyati va tarbiyachilarning boshqaruvchilik roli tufayli faol hayotiy faoliyat natijasida bolaning o’zini-o’zi o’zgartirishining maqsadga yo’naltirilgan mazmundor, tashkiliy harakatidir. U haqiqatdan ilmiy asoslangan, rivojlantiruvchi va takomillashib boruvchi tizim sifatida mavjud bo’ladi hamda tarbiya qonuniyatlari, pedagogning ijodkorligi va ta’lim oluvchilarning yosh bilan bog’liq o’zgarishlari dinamikasiga asoslanadi.

Pedagogik jarayonning mohiyati  Yaxlitlik asosiga ta’lim, tarbiya va rivojlanish birligini ta’minlash.  Pedagogik jarayon – ko’plab jarayonlarning ichki aloqadorligi yig’indisidir. Unda o’qitish, ta’lim, tarbiya, shaxsning shakllanishi va rivojlanishi jarayonlari birlashadi.

Pedagogik jarayonda ishtirok etadigan tizim tarkibiy qismlariga quyidagilar kiradi: -pedagoglar; - tarbiyalanuvchilar; - tarbiyaviyshart- sharoitlar

Professor I.P.Rachenko ta’lim tizimidagi tarkibiy qism(komponent)larni quyidagicha bo’lib ko’rsatadi:  - tizim faoliyatini aniqlashtiruvchi maqsad va vazifalar;  - ta’lim va tarbiya mazmuni maqsad va vazifalarining amalga oshishi-ni ta’minlovchi pedagogik kadrlar;  - tizimning ilmiy asosda ishlashini tashkil etuvchi ilmiy kadrlar;  - ta’lim oluvchilar;  - moddiy-texnik ta’minot;  - tizim va uning samaradorligi ko’rsatkichlarining moliyaviy ta’mi-noti;  - shart-sharoit(psixofiziologik, sanitar-gigienik, estetik va ijtimoiy);  - tashkil etish va boshqarish.

Savollar:  Jamoa nima?  Jamoaning rivojlanish bosqichlarini ayting.  Jamoa an’analari qanday turlarga bo’lingan?  Pedagogik jarayon nima?  Pedagogik jarayon ishtirokchilari kimlar?

Похожие

Dunyoqarash pedagogik jarayon sifatida

Pedagogik jarayon va o’qituvchining ahamiyati

Tarbiya jarayonida pedagogik mahorat

Barkamol avlodni tarbiyalashda pedagogik tarbiya

Jismoniy tarbiya darsida pedagogik tahlil