Uchinchi renessans poydevori - Идея национальной независимости - Презентации

Uchinchi renessans poydevori

Загружено в:

08.12.2024

Скачано:

0

Размер:

665.0234375 KB

UCHINCHI RENESSANS POYDEVORI.

 “ Biz Uchinchi Renessans masalasini strategik vazifa sifatida oldimizga qo‘yib, uni milliy g‘oya darajasiga ko‘tarmoq- damiz” Sh.M.Mirziyoyev. 01 01 0203 0A 0E 0C 0C 1918 12 13 170D 22082324

Kirish. Prezidentimiz Shavkat Mirziyoyev rahnamoligida O ‘ zbekistonda yangi Uyg ‘ onish davri, ya ni Uchinchi Renessans ʼ poydevorini yaratish asosiy maqsad etib belgilandi. Shuning uchun, avvalo, Renessansning tarixiy ildizlari va asoslarini, Uchinchi Renessansning mazmun-mohiyatini har birimiz chuqur anglab olishimiz zarur. So‘nggi davrda Markaziy Osiyo va qo‘shni hududlarda olib borilgan tarixiy, arxeologik va etnografik tadqiqotlar mazkur mintaqada qadimgi Sharq sivilizatsiyasining shakllanishi va rivojlanishida o‘ziga xos o‘rin tutganligini ko‘rsatuvchi ko‘plab ashyoviy dalillarni yuzaga chiqardi. Ularga asoslanib, “Markaziy Osiyo sivilizatsiyasi”, “O‘rta Osiyo sivilizatsiyasi”, “Turon yoki Turkiston sivilizatsiyasi” kabi tarixiy tushunchalardan ilmiy tadqiqotlarda keng foydalanilmoqda. 0102 10 15 1A 04 1A 1207 0601 1C 09 1F1A 08 18 09 1A 0B 1D12 08 08 1D0D06 17 20 0F 1A 15 17 17 08 0F

Tarix faniga “Musulmon Renessansi” tushunchasi taniqli Аvstriya sharqshunosi Аdam Mets (1876-1946) tomonidan XX asr boshlarida, yanada aniqrog‘i, 1909-yilda kiritilgan. Olim “Sharq” atamasini tarixiy mazmunda ishlatib, bunda O‘rta yer dengizidan to Yevropa qit asigacha (subkontinentgacha) bo‘lgan yurtlarni va bu ʼ hududlarda IX-XII asrlarda madaniyat yuksaklarga ko‘tarilganligini ko‘zda tutgan. Mazkur o‘lkalar qadimiy sivilizatsiya beshigidir.“ Uyg onish” istilohi ilk bor XVI asrda me mor, musavvir va san at tarixchisi Jorj ʼ ʼ ʼ Vazari (1511-1574) tomonidan G‘arbiy Yevropada burjua munosabatlari rivojlanishining dastlabki bosqichi bilan shartlangan tarixiy davrni tavsiflash uchun qo‘llanilgan. Ushbu istilohning hozir biz bildirgan ma nosi farang tarixchisi Jyul ʼ Mishle (1798-1874) tomonidan XIX asrda joriy qilindi.“ Renessans” so‘zi – fransuzcha “Renaissonce”, italyancha – “Rinascimento” – qayta yuzaga kelmoq, yangidan tug‘ilmoq, qayta tirilish, uyg‘onish – degan ma nolarni ʼ anglatadi. 27 29 0F 06030701 0C 100D 25 1801 36 02 1D12 01 1005 25 1B 111F01 0D07

SHARQ UYG‘ONISH DAVRI RENESSANSI.

IX-XII asrlarda jahon sivilizatsiyasi tarixiy taraqqiyoti davomida birinchi bo‘lib Sharq mo‘jizasi ro‘y berdi. Huddi shu davrda qadimgi Sharq mintaqasiga mansub Misr, Mesopotamiya, Hindiston, Хitoy, Markaziy Osiyo hududlari insoniyat sivilizatsiyasining ilk sarchashmalari sifatida shakllandi. VII asrdan boshlab arab dunyosida islom bayrog‘i ostida vujudga kelgan xalifalik davlati qisqa tarixiy davr ichida ko’pgina hududlarni egallab ularda nisbatan yagona iqtisodiy va madaniy-ma’naviy makon yaratishga muvaffaq bo‘ldi. Bunday hollar Sharq Uyg‘onish jarayoniga va ayniqsa arab dunyosi bilan tutashgan Markaziy Osiyo hududlariga ham jiddiy ta’sir ko‘rsatdi. IX-XII asrlar davomida xalifalik tasarrufidagi mamlakatlarda islomiy hamda dunyoviy madaniyatning yonma-yon rivojlanishiga keng yo‘l ochildiki, bu hol oxir-oqibatda Sharq dunyosini ulkan o‘zgarishlarga olib keldi. 35 1612 09 0C 36 06 11 46 08 35 06 12

SHARQ UYG‘ONISH DAVRI BUYUK ALLOMALARI (783, Xiva — 850, Bag dodʻ ) — xorazmlik matematik , astronom , geograf, fan tarixidagi ilk qomusiy olimlardan. Farobiy (taxallusi; to liq nomi ʻ Abu Nasr Muhammad ibn Muhammad ibn Uzlug Tarxon Forobiy ʻ ) (873, Farob shahri — 950, Damashq ) — O rta ʻ Osiyoning mutafakkiri va qomusiy olimi Abu Rayhon Muhammad ibn Ahmad Al-Beruniy ( 973 , Kat (hozirgi Qoraqalpog istonning Beruniy tumani), ʻ Xorazm , — 13-dekabr , 1048 G azna ʻ ) — Islom oltin davrining zabardast Xorazmlik qomusiy allomalaridan biri. 980-yilning 18-iyunida Buxoro yaqinidagi Afshona qishlog ida tug ilgan va ʻ ʻ 1037-yilning 16-avgustida Hamadonda vafot etgan. G arbda ʻ Avitsenna ( ingl . Avicenna) nomi bilan mashhur (taxminan 798, Farg ona ʻ — 865 , Misr ) — astronomiya , matematika , geografiya va boshqa ilmiy yo nalishlarda faoliyat ko rsatgan ʻ ʻ o zbek ʻ qomusiy olimi . (810.21.7, Buxoro — 870.31.8, Samarqand yaqinidagi Hartang qishlog i) — ʻ islom olamining yirik mutafakkiri. Muhaddislar imomi, hadis ilmining sultoni deb ham yuritiladi. 2A 32 42 4602 31 09 19 0D 19 08 16 4202 0A 12 01 31 40 31 15 02 0A 15 42 0A 42 2F 19 47 42 3E02 32 19 2B 19 2B 42 39 02 31 35 0A 1213 0A 06 42 32 42 0D 2F 42 2B 42 46 42 3D 4202 2B 42 2B 42 3C 42 02 0A 42 05 1E 42 2A 4C02 42 2C 19 1005 31 0D 19 09 19 14 42 05 42 02 12 02 42 1D 42 12 1E 2A 46 42 0B 4202 05 42 101F 42 0C 42 171F

TEMURIYLAR RENESSANSI Alisher Navoiy G‘iyosiddin Jamshid Ali QushchiMirzo Ulug‘bek 3D 3F 39 37 3D 10 18

Temuriylar Renessansi – Musulmon Renessansi Sharq tamadduni tojidagi javohirlardan biri sanalib, uni o‘rganishga bag‘ishlangan ba zi tadqiqotlar yaratildi. ʼ Shu ma noda, Prezidentimiz Shavkat Mirziyoev 2017-yil 19- sentyabrda BMT Bosh ʼ Аssambleyasining 72-sessiyasidagi nutqida tarixda birinchi marotaba: “Markaziy Osiyo Uyg‘onish davrining ko‘plab yorqin namoyandalarining islom va jahon sivilizatsiyasiga qo‘shgan bebaho hissasini alohida qayd etmoqchiman”, deb ta kidlagani bejiz emas. ʼ Markaziy Osiyo mintaqasi, xususan, bugungi O‘zbekiston hududi tarixda ilm- fan, madaniyat va san atning qadimiy beshigi sifatida mavjud bo lib kelgan. ʼ ʼ Bu haqda islomga qadar mavjud manbalarda ham ma lumotlar keltirilgan. ʼ Jumladan, “Аvesto”da ham ma naviy muhit, ilm-fan va ta lim-tarbiya ʼ ʼ xususida o‘z davri uchun ilg‘or g‘oyalar ilgari surilgan. O‘zbekiston hududlari tarixan Buyuk ipak yo‘lining markazi va uning turli tarmoqlari kesishgan nuqtada joylashgan. Shuning uchun Sharq va jahonning turli mamlakatlaridan diniy va dunyoviy bilim olish istagidagi insonlar hamisha Samarqand, Buxoro, Xorazm, Nasaf (Qarshi), Kesh (Shahrisabz), Toshkent, Farg‘ona kabi ko‘hna madaniyat markazlariga intilganlar. 27 2401 0B 01 2917 15 17 08 01 10 2801 46 01 371F 01 20 1522 08 08 0C 27

O‘ZBEKISTON UCHINCHI RENESSANS OSTONASIDA.

Bugungi kunda biz uchinchi Uyg‘onish davri ostonasida turibmiz. Аgar O‘zbekiston Prezidentining keyingi to‘rt yilda ma rifat, ta lim va ilm-fanni rivojlantirish yo‘lida ʼ ʼ imzolagan qonun, farmon va qarorlari, tasdiqlagan Davlat dasturlari, ilgari surgan yangidan-yangi tashabbuslarining mag‘zini to‘la chaqib ko‘rsak, navbatdagi Ma rifat ʼ Renessansining markazi O‘zbekiston ekaniga hech kimda shubha qolmaydi Prezidentimiz 2020-yil 31-avgustda O‘zbekiston Respublikasi Mustaqilligining yigirma to‘qqiz yilligiga bag‘ishlangan tantanali marosimda ta kidlaganidek, “Bugun ʼ jahon miqyosida yurtimiz haqida so‘z ketganda, “Yangi O‘zbekiston” iborasi tilga olinmoqda. Bu keyingi yillarda taraqqiyotning mutlaqo yangi bosqichiga qadam qo‘yganimiz, erishayotgan zalvarli yutuqlarimizning e tirofidir. Xalqimizning ʼ ulug‘vor qudrati jo‘sh urgan hozirgi zamonda O‘zbekistonda yangi bir uyg‘onish — Uchinchi Renessans davriga poydevor yaratilmoqda, desak, ayni haqiqat bo‘ladi ”. Chindan ham, biz ana shunday bebaho merosga ko‘pincha faqat tarixiy yodgorlikka qaraganday munosabatda bo‘lib kelmoqdamiz. Bunday tengsiz boylikni amaliy hayotimizga tatbiq etishda beparvolik va e tiborsizlikka yo l qo ymoqdamiz. ʼ ʼ ʼ Vaholanki, bunday noyob meros jahondagi sanoqli xalqlarga nasib etgan. Masalan, birgina O‘zbekiston Fanlar akademiyasining Аbu Rayhon Beruniy nomidagi Sharqshunoslik instituti fondlarida saqlanayotgan 100 mingdan ortiq nodir qo‘lyozmalarga jahon ahli havas qiladi . 46 0101 0509 11 01 1B0307 01 110501 24 121305 1D 01 1F 181A 26 50 1D 0C01 36 16 0B 1D 1E

Uchinchi renessans yaratish shart-sharoitlari:  Mehnatkash xalqimizning izlanuvchanlik qobilyati;  Yurtimiz aholisining katta qismini yoshlar tashkil qilishi;  Ta’limga berilayotgan e’tibor; a)Prezident maktablarini tashkil e’tilishi; b) Oliy o‘quv dargohlarini jahon ta’lim muassasalari bilan integratsiyani oshirishi. c) Xususiy bog‘cha, maktab va unvesitetlarni ko‘payishi va ulardagi sifatni oshishi.  Moddiy texnik bazlarni mustahkamlanishi.  Chet el davlatlari bilan iqtisodiy va ijtimoiy hamkorliklarni yanada jadallashuvi.  “ Harakatlar strategiyasi” va “Taraqqiyot strategyasi” ni amaliyotga keng tadbiq etilishi.

 Аlbatta, Uchinchi Renessans poydevorini yaratish jarayoni besh-o‘n yil davom etmay, ancha katta va mashaqqatli davrni talab qiladi. Buning uchun, avvalo, minglab iste dodli kadrlar, iqtidorli ʼ zamonaviy yoshlar, fidoyi insonlar nihoyatda zarur. Prezidentimiz rahnamoligida yurtimizda ulug‘ niyatlar bilan poydevori qo‘yilayotgan yangi Uyg‘onish davrining yorqin sahifalarga boy buyuk tarixi yaratilmoqda. Eng asosiysi, farzandlarimizning iste dod va qobiliyati, ezgu intilishlarini to‘liq ro‘yobga ʼ chiqarish, ijtimoiy faolligini oshirish, hayotda munosib o rin egallashlari uchun barcha imkoniyatlarni yaratib ʼ berish bundan buyon ham O‘zbekistonda davlat va jamiyatning bosh maqsadi bo lib qoladi. Zero, ʼ davlatimiz rahbari ta kidlaganidek : ʼ

 “ Xalqimizning ulug vor qudrati ʼ jo‘sh urgan hozirgi zamonda O‘zbekistonda yangi bir uyg onish — ʼ Uchinchi Renessans davriga poydevor yaratilmoqda, desak, ayni haqiqat bo‘ladi. Chunki bugungi O‘zbekiston - kechagi O‘zbekiston emas. Bugungi xalqimiz ham kechagi xalq emas”.

E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT.

Похожие

O’zbekistonda uchinchi Renessans

Taraqqiyot strategiyasining mazmun-mohiyati, maqsad va vazifalari

O’zbекistоndа tаbiаt, jаmiyat vа insоnni аsrаsh

Milliy g‘oya asosiy tushuncha va tamoyillar fanining tarixiy ildizlari, shakllanish bosqichlari.

O’zbekiston prezidenti SH.M. Mirziyoyev