Давлат томонидан оила ва маҳаллага қаратилган эътибор - Идея национальной независимости - Презентации

Давлат томонидан оила ва маҳаллага қаратилган эътибор

Загружено в:

23.09.2019

Скачано:

0

Размер:

405.6982421875 KB

Давлат томонидан оила ва маҳаллага қаратилган эътибор РЕЖА: 1. Оила - жамият ижтимоий ҳаётининг асосий бўғини. 2. Оила ижтимоий хаётининг айрим хусусиятлари. 3. Оила жамият негизи сифатида давлат мухофазасида эканлиги. www.arxiv.uz

...«мустаҳкам оила» деган ғоянинг ҳаётимиздаги амалий ифодасини кўришда, ҳеч шубҳасиз, фуқароларнинг ўзини ўзи бошқариш идораси сифатида ном қозонган маҳалла тизимининг ўрни ва таъсири беқиёсдир. Бунинг исботини ҳар қадамда кўраётганимизни таъкидлаб ўтишни истардим. Ҳақиқатан ҳам, бундай ноёб тузилма ҳозирги кунда «Маҳалла — халқ виждони» деган юксак таърифга ҳар тарафлама муносиб бўлиб бормоқда. Айниқса, ёш оилани ҳаётнинг турли тўфонларидан асраш, унинг мустаҳкам оёққа туриб олиши учун елкадош бўлиш, бу борадаги зарур кўмак, маслаҳат кўрсатишда маҳалланинг роли ва аҳамиятини ҳеч нарса билан қиёслаб бўлмайди. Ислом КАРИМОВ.www.arxiv.uz

Оила кишилик жамиятида инсоний орият ва номусни англаш, халк ва Ватан нашидасини узида етакчи омилга айлантирувчи бирлик. Ота - она мехрини, оила аъзоларининг инсоний фазилат хамда сифатларини химоя килувчи, оила маънавий дунёсини уз фаолиятида тараннум этадиган, узбек оилалари маънавиятининг тарихий асосларини оила ва жамият, маънавий рухият, миллий анъаналар, бола тарбиясининг айрим муаммоларини бартараф этишда истиклол мавкураси асосларига таянган холда амалга оширадиган етук жамоа. Оила инсоний мехр - мурувват меъзонлари каби туйгуларни узида мустахкам идрок этишга чорловчи мукаддас ва улуг даргохдир. Инсон ана шу даргохда усади, унади, вояга етади. Биз доимо оилага мамлакатнинг, давлатнинг кичик бир даргохи деб караймиз. Оиланинг маънавий - ахлокий тамойиллари жуда кенг хамда шарафлидир. Инчунун, оиланинг жамиятдаги сиёсий - ижтимоий мавкеси, жамият тарихий тараккиётининг барча жабхаларидаги иштироки маълум бир хусусиятларни хам узида намоён этиб келган. www.arxiv.uz

Оиланинг иктисодий имкониятларини, демографик ва этнографик, этнопедагогик, этнопсихологик ва этномаданий анъаналардаги кадриятлари саналмиш: халоллик, ростгуйлик, ор-номус, шарму хае, мехру окибат, мехнатсеварлик каби инсоний фазилат ва сифатлар мажмуйини очиб беради. Инсон кайси оилага мансублигидан катъий назар, унга садокатли булиб колиши керак. Айникса, оиланинг шаъни, обруси, ор - номуси учун инсон узини сафарбар этиши, кези келганда эса, бетиним курашмоги шарт. Бунда холни собик шуролар тизими даврига хос булган анъаналар таъсирида булганлигини биламиз. Шу боисдан бу давр куп бугинли, ананавий узбек оиласининг ташкил булишига хам сабабчи булган. Айникса бундай куп бугинли - ота - она, бобо - бува, угил - келин, киз - киё ва невара - чеваралардан ибора булган куп бугинли узбек оилаларининг асосини кишлок худудларида яшовчи ахоли турмуш маданиятида учратамиз. Кези келганда шуни эътироф этишимиз керакки, Узбекистон ахолисининг учдан икки кисми кишлокларда истикомат килиб келади ва уларнинг асосини куп бугинли оилалар ташкил этади. Ва нихоят агарда республикамизда 4 миллиотдан зиёт оила турмуш курут келаётган булса, умумий 24 миллиондан зиёт халкимизнинг тенг яримини бола ташкил этади. Демак оиладаги болалар тарбияси жамиятимизнинг энг устивор вазифаларидан хисобланиб уни бажаришда она - она, оиланинг хукукмй нормаларини таргибот килиш ва унга риоя этиш барчамиз учун мажбуриятдир. Узбекистон Республикасининг Конституцияси XIV бобининг 63 - 66 моддаларида: Оила жамиятнинг асосий бугинидир хамда жамият ва давлат мухофазасида булиш хукукигап эга... Ота - оналар уз фарзандларининг вояга еткунларига кадар бокиш ва тарбиялашга мажбурдерлар... Фарзандлар она - оналарининг насл - насабидан ва фукаролик холатидан катъий назар, конун олдида тенгдирлар. Оналик ва болалик давлат томонидан мухофаза килинади... Вояга етган, мехнатга ва лаёкатли фарзандлар уз ота - оналари хакида гамхурлик килишга мажбурдирлар - деб хар бир оила олдига бурч ва мажбуриятларни юклаб куйган. Давлатимиз томонидан олиб борилаётган оила турмуш маданиятини юксалтиришга каратилган бундай хукукий асослар, бизнингча утмишдан аждодларимиз томонидан жорий этилган миллий кадриятларимизнинг яккол бир намунаси булиши керак. Оила, Фарзанд ва жамиятнинг келажаги учун кайгурган ва унга етарлича асосли булган умум инсоний кадриятларни таъминлаб келган халкимизнинг этноонг ва тафаккурига тахсинлар укисак шунча оз! www.arxiv.uz

Президентимиз Ислом Каримов нинг Ўзбекистон Республикаси Конс титуцияси қ абул қ илинганлигининг 20 йиллигига ба ғ ишланган тантанали маросимда сўзлаган нут қ ини катта ҳ аяжон билан тингладик. Айни қ са, жорий Муста ҳ кам оила йилининг манти қ ий давоми сифатида келгуси 2013 йилга «Обод турмуш йили», деб ном берилгани республикамизда ижтимоий-и қ тисодий со ҳ аларда амалга оширилаётган исло ҳ отлар изчиллиги ва узвийлигини таъминлайди. Бинобарин, кириб келаётган йилда ҳ ам оилалар муста ҳ камлиги устувор а ҳ амият касб этиши турмушимизнинг янада обод ва файзли бўлишига хизмат қ илади. Халқимизнинг минг йиллик анъана ва қадриятларини ўзида мужассам этган, истиқлол шарофати билан кенг ҳуқуқ ва ваколатларга эга бўлган маҳалла тизимини янада такомиллаштириш, унинг моддий-техник базасини мустаҳкамлаш давлатимиз сиёсатининг устувор йўналишларидан бирига айланди. Кейин ги йилларда амалга оширилаётган кенг кўламли ислоҳотларни кундан-кун чирой очиб, обод бўлиб бораётган маҳалла тимсолида яққол кўриш мумкин. www.arxiv.uz

Бугунги кунда фуқаролар йиғинлари кам таъминланган, боқувчисини йўқотган ва кўп болали оилаларни ижтимоий ҳимоялаш, фуқароларимизни шу азиз Ватанни авайлаб-асраш, унинг тараққиётига муносиб ҳисса қўшишга ундашдек хайрли вазифаларни бажариб келмоқда. Юртбошимиз ўз маърузаларида фуқароларнинг ўзини ўзи бошқариш органларини — маҳалла институтини ҳар томонлама ривожлантириш масаласига бутун жамоатчиликнинг эътиборини қаратиб, жумладан, шундай дедилар: «...маҳалла идорасининг, маҳаллада яшайдиган аҳолимизнинг ўзини ўзи бошқариш тизимини, керак бўлса, ижтимоий ҳимоялаш тизимини янада такомиллаштириш, маҳалланинг ижтимоий-иқтисодий ҳаётимиздаги ўрни ва таъсирини янада кучайтириш, унга янги ҳуқуқ ва ваколатлар бериш бўйича ҳам кенг жамоат чилик иштирокида амалий таклифлар ишлаб чиқиш мақсадга мувофиқдир». www.arxiv.uz

Бу маҳаллаларни ҳар томонлама қўллаб-қувватлаш, уларнинг самарали фаолият кўрсатиши учун барча зарур имконият ва шароит ларни яратиш масаласига давлат сиёсатининг муҳим йўналиши сифатида эътибор қаратилаётганидан далолат. «Мустаҳкам оила йили» Давлат дастури ижросини изчил таъминлашда маҳалла тизимининг ўрнини ҳеч нарса билан қиёслаб бўлмайди. Бу борада эҳтиёжманд оилалар аниқ манзилли тарзда қўллаб-қувватланмоқда, ёш оилаларга моддий ва маънавий ёрдам кўрсатиш, уларни ҳуқуқий ва ижтимоий ҳимоя қилиш, йигит-қизларни оилавий ҳаётга тайёрлаш, шунингдек, жамиятимизнинг муҳим бўғини бўлган мустаҳкам, соғлом оилани шакл лантириш билан боғлиқ бош қа фаолият йўналишларига катта эътибор қаратилмоқда. Жорий йилнинг ўтган тўққиз ойи жараёнида маҳаллаларда кам таъминланган, айниқса, ёш оилаларни моддий ва маънавий қўллаб-қувватлаш бўйича аҳоли ўртасида 3 мингдан зиёд давра суҳбати, учрашув ва семинарлар ўтказилиб, уларда 260 минг дан ортиқ аҳолининг иштироки таъминланди. Шунингдек, Фонд нинг ҳудудий бўлим ва бўлинмалари томонидан 1874 та кам таъминланган оилага бир бошдан қорамол, 3 минг 300 дан ортиқ оилага 66 мингдан зиёд парранда олиб берилди. Ушбу мақсадларга 1 миллиард 185 миллион сўм маблағ сарфлангани Давлат дас тури ижросини таъминлашда Фонд нинг ўрни муҳим аҳамият касб этишини англатади. www.arxiv.uz

Ўзбекистон Республикаси Президентининг «Ўзбекистон мус тақилликка эришиш остонасида» ҳамда «Юксак маънавият — енгилмас куч» номли асарлари, фуқаролар йиғинлари фаолиятига оид маърузалар, фармон ва қарорлар мазмун-моҳият ини маҳаллаларда тар ғиб қилиш Фонднинг барча туман ва шаҳар бўлинмалари фаолиятининг устувор вазифаси сифатида белгиланди ва бу борадаги ишларнинг тизимли мониторинги ташкил этилиб, фуқаролар йиғинлари мутасаддиларига услубий-амалий ёрдам кўрсатилди. Аҳоли ўртасида маънавий-маърифий ишларнинг мунтазам олиб борилишини таъминлаш мақсадида маҳаллаларда Маъна вий-маърифий тарғибот комис сия си, жамоатчилик асосида 7000 дан зиёд тарғибот гуруҳи, 6000 дан ортиқ маҳаллада «Маънавият хоналари» ташкил этилди. Бундай эзгу саъй-ҳаракатлар янги «Обод турмуш йили»да янада долзарб аҳамият касб этади, албатта. Бугунги кунда «Маҳалла» хайрия жамоат фонди республика бошқаруви томонидан фуқароларнинг ўзини ўзи бошқариш органлари фаолиятини янада такомиллаштиришга алоҳида эътибор қаратилмоқда. Хусусан, фуқаролар ўзини ўзи бош қариш органлари томонидан ҳашар йўли билан қурилган бино ва иншоотларни уларнинг балансига ўтказиш механизмини назарда тутувчи норматив-ҳуқуқий ҳужжат лойиҳаси ишлаб чиқилмоқда. Шунингдек, 2012-2016 йилларда фуқароларнинг ўзини ўзи бош қариш органлари(маҳаллалар)нинг моддий-техник базасини мустаҳкамлаш бўйича ҳудудий дастурларда белгиланган чора-тадбирларни тизимли равишда амалга ошириш йўлга қўйилди. www.arxiv.uz

Жамоатчилик асосида фаолият юритаётган фуқароларнинг ўзини ўзи бошқариш органлари фаолиятини ўрганиш ва уларни молиялаштириш бўйича таклифлар тайёрланмоқда. Фуқароларнинг ўзини ўзи бошқариш органларининг қонун ҳужжатларида белгиланган вазифаларининг самарали амалга оширилишига кўмаклашиш мақсадида уларнинг намунавий ҳафталик ва ойлик иш режалари белгиланган тартибда ишлаб чиқиляпти. Фуқаролар йиғинлари фаолиятини янада такомиллаштириш, уларнинг моддий-техник базасини мустаҳкамлаш, мавжуд муаммоларни бартараф этишга кўмаклашиш борасида маҳаллада истиқомат қилаётган давлат муассасалари раҳбарлари ва ходимларининг шахсий иштироки билан намуна кўрсатилишини таъминлашга киришилди. Давлат органлари, тижорат банклари ва бошқа масъул идоралар ходимларини ўз фаолият йўналишлари (ҳуқуқ-тартибот, тиббиёт, иқтисодиёт, тадбиркорликни қўллаб-қувватлаш, хотин-қизлар, ёшлар масалалари) бўйича ҳар бир маҳаллаларга бириктириш чора-тадбирларини амалга ошириш ишлари бошлаб юборилди. Шунингдек, ҳар ойда ҳар бир туман(шаҳар)да 10 тадан Фонд томонидан тавсия этилган мезонлар асосида намунавий маҳалла фуқаролар йиғинларини ташкил этиш ва фуқаролар йиғинларининг уч тоифага (намунали, яхши, ўртача) ажратиш ҳамда намунали фаолият кўрсатаётган йиғинларни мунтазам равишда рағбатлантириш чоралари кўрилмоқда. Фуқароларнинг ўзини ўзи бош қариш органларига йиғин ҳузуридаги асосий йўналишлар бўйича комиссиялар, «Ота-оналар университетлари», «Маҳалла пос бони» жамоатчилик тузилмалари раҳбарлари, диний маърифат ва маънавий-ахлоқий тарбия масалалари бўйича маслаҳатчилар фаолиятининг самарадорлигини оширишга қаратилган чора-тадбирларни белгилаш, ушбу тузилмалар ҳамда йиғин раислари томонидан йиғин аъзоларига ҳар чоракда ҳисобот берилишини таъминлаш бўйича услубий кўмаклашишни мунтазам ва самарали амалга оширилишини таъминлаш устида иш олиб борилмоқда. Бир сўз билан айтганда, зиммамизда залворли ва ўта масъулият ли вазифалар турибди. Мана шу вазифаларни амалга оширишда «Обод турмуш йили» биз учун улкан имкониятлар эшигини очиши шубҳасиз. www.arxiv.uz

Похожие

Ўзбек менталитети

«Янги Ўзбекистон демократик ўзгаришлар, кенг имкониятлар ва амалий ишлар мамлакатига айланмоқда

Виждон эркинлиги ва диний ташкилотлар. Миссионерлик ва прозелитизмнинг салбий оқибатлари

Миллий истиқлол ғояси асосий тушунча ва тамойиллар

Bugungi hayotning mafkuraviy dolzarb mavzulari