Тишли ғилдирак ва узатмалар ўлчаш ва назорат қилиш - Метрология - Презентации

Тишли ғилдирак ва узатмалар ўлчаш ва назорат қилиш

Загружено в:

23.09.2019

Скачано:

0

Размер:

1764.5 KB

Тишли ғилдирак ва узатмалар ўлчаш ва назорат қилиш www.arxiv.uz

Тишли узатмаларни назорат қилиш Узатмалар назорати қабул қилиш назорати технологик назорат www.arxiv.uz

• Қабул қилиш назорати махсулот тайёр бўлганидан кейин уни қўйилган талабларга мувафиклигини аниқлашдан иборат. Бу назоратни эксплуатация шароитига яқин шароитларда комплекс усулда ўтказилгани маъкул. Комплекс усулни қўллаш имконияти бўлмаганда дифференциал назорат ўтказилади. Технологик назорат технологик операцияларни созлашда ва брак сабабларини аниқлаш учун ишлатилади. Цилиндрик тишли ғилдиракларни назорат қилиш приборлари станок приборларига (СЦ) ва коплама (НЦ) приборларга бўлинади. www.arxiv.uz

www.arxiv.uz

• Станок приборлари текширилаётган ғилдиракларни базалаш қурилмалари билан жиќозланган бўлади. Коплама приборлар назорат жараёнида текширилаётган ғилдиракни узига жойлаштирилади. Вазифаси бўйича приборлар 14 гуруќга бўлинади: кинематик ва обкат хатолиги учун, қадамни тупланган хатолиги учун, тишни гардишни радиал тепиш и учун, умумий нормал узунлиги учун, илашиш қадами учун, профил хатоликлари учун, тишлар ўлчамлари учун ва бошқалар. Бу приборлар қаторига махсус приборлардан ташкари теодолитлар, оптик бўлиш калаглари, индикаторлар, тиш микрометрлари, штанген тишўлчагичлари каби ўлчаш воситалариҳам киради. www.arxiv.uz

• Ўлчаш аниқлиги бўйича ўлчаш приборлари А, АВ ва В классларига бўлинади. Аниқлик класслари ни хар бирига метрологик кўрсаткичлари ўрнатилиб ўлчаш хатоликларини жоиз қийматлари киритилган. www.arxiv.uz

www.arxiv.uz

Ғилдираклар аниқлигини белгилаш • Мисол: 7-С СТ СЭВ 641-77. Бу ғилдирак барча аниқлик н o рмалари бўйича 7 аниқлик даражаси билан тайёрланган, бирикиш тури - С, допуск тури - с экан. • МИСОЛ: 8-7-6 Ва СТ СЭВ 641-77. Бу ғилдирак кинематик аниқлик нормаси бўйича - 8 аниқлик даражасида, равон ишлаш нормаси бўйича - 7 аниқлик даражасида, контакт нормаси бўйича - 6 аниқлик даражасида ишланган. Тишларни бирикиш тури - В, допуск тури - а , бирикиш тури ўқлар орасидаги масофа оғишларининг классига мувофиқ келади. • МИСОЛ: 8-7-7-Са / V -128 СТ СЭВ 641-77. Бу ғилдиракни бирикиш тури С ўқлар орасидаги масофа оғишларининг классига тўғри келмайди ( қўполрок V класс олинган). Кафолатланган ён тирқиш қиймати бу ерда камайтириб олинган J ` nmin = 128 мкм. j ` nmin = jnmin -0,68(| f ` a |-| fa |) www.arxiv.uz

• бу ерда f ` a - қўполрок а w класси учун ўқлар орасидаги масофани оғиши. Ғилдиракларни аниқлик даражаси узатмани кинематик аниқлилига, равон ишлаши га, узатиладиган қувватга ва айланиш тезлигига қараб тайинланади. Аниқлик даражасини белгилаш учун махсусҳисоблар ўтказиш керак. Масалан узатмани кинематик хатолиги ни ва жоиз номувофиқлик бурчагиниҳисоблаш натижасида кинематик аниқлик нормаси бўйича аниқлик даражаси топилади. Узатма динамикаси, вибрациялар ва шовкунларҳисоби натижасида равон ишлаш нормаси бўйича аниқлик даражаси белгиланади. Мустаќкамликка ва узоққа чидамликкаҳисоблаш нитижасида контакт нормаси бўйича аниқлик даражаси топилади www.arxiv.uz

Узатмадаги ғилдираклар тишларини бирикиш турлари • Тишларни бирикиш характери уларни ишчи бўлмаган ён сиртлари орасидаги ён тирқиш га боғлиқ. Ён тирқиш тишларни ён сиртларига умумий нормал бўйичаҳисобланади. Бу тирқиш узатмани ишлаш ва йиғиш хатоликларини компенсация қилиш учун, мойланишни таъминлаш, иссиклик ва кучлар таъсиридаги деформациялар натижасида тиқилиб колишдан сақлаш учун зарур. Ён тирқиш га тишли ғилдиракларни салт юриши боғлиқ. Шунинг учун кафолатли ( минимал) ён тирқиш Jnmin қиймати ва уни допуск и Т jn узатмани ишлаш шароитига қараб белгиланади. СТ СЭВ 641-77 томонидан тишли ғилдиракларни олти хил бирикиш тури киритилган: А, В, С, Д, Е, Н. Булар бир- биридан Jnmin қиймати билан фарқ қилади. Кафолатли ён тирқиш Jnmin қийматига саккиз хил допуск киритилган: h , d , c , b , а, z , у, х. ( допуск ошиш тартибида). www.arxiv.uz

www.arxiv.uz

• Булардан ташкари ғилдираклар ўқлари орасидаги aw масофага олти классдаги оғишлар киритилган I , II , III , IV , V , VI . Jnmin қиймати ғилдираклар ва узатмани аниқлик даражасига боғлиқ бўлмаган равишда белгиланади. Кўрсатилган бирикиш турлари учун кафолатланган ён тирқиш нинг номинал • қиймати а w ўқлар орасидаги масофага қараб IT 11, IT 10, IT 9, I Т8, I Т7 қийматлари бўйича белгиланади. • Ўқлар орасидаги масофалар оғишларининг класслари билан бирикиш турлари орасида мувофиқлик ўрнатилган, масалан II класс учун - Н, Е бирикиш турлари ишлатилади, III класс учун - Д, IV класс учун -С, V класс учун -В ва VI класс учун - А бирикиш турлари ишлатилади, лекин бу мувофиқликни ўзгартиришга рухсат берилади. Бирикиш турлари билан допуск турлари орасидаҳам мувофиқлик бор: Н, Е учун h допуск и, Д учун d , С учун c , В учун в , А учун а допуск лари тўғри келади, лекин бу мувофиқликларниҳам ўзгартириш мумкин (1-расм). www.arxiv.uz

• Узатмадаги ён тирқиш одатда тишларни юпклаштириш натижасидур. Тишларни юпкалаштириш бошлагич контурни номиналҳолатига нисбатан ғилдирак танаси томонгаҳисобий Ен s қийматга қўшимча суриш билан олинади. • Ен s қиймати Тн допуск и билан чекланади. Ён тирқиш ни умумий қиймати кафолатланган Jnmin ён тирқиш дан ва К j ғилдиракларни тайёрлашҳам узатмани йиғиш хатоликларини компенсацияловчи тирқиш лардан ташкил топиши керак. • Jnmin+Kj=(EHS1+EHS2)2sin • К қиймати ўқлар орасидаги масофани for хатоликларини , иккала ғилдираклар илашиш қадами fpbr, икала ғилдираклар тишларининг йўналиши Fbr, ўқларни паралеликдан оғиши ва қиялиги хатоликларини компенсация қилиш учун мўлжалланган . www.arxiv.uz

1 - расм www.arxiv.uz

www.arxiv.uz

• К j қ иймати ани қ ланганда бу хатоликларни энг катта жоиз қ ийматлари эътиборга олинади . Буларни профилларга ўтказилган н o рмалларга проекциялаб тасоддуфий қ ийматлар сингари квадратик равишда кушадилар . • Узатмадаги энг катта ён тирқиш қиймати чекланмаган, чунки у йиғма ўлчам занжирининг беркитувчи звеноси бўлгани сабабли қуйидаги қийматдан ошмайди. • Jnmax=Jnmin+(TH1+TH2+2fa)2sin • бу ерда - илашиш бурчаги (одатда  = 20). 2222 62) cos ( ) sin ( 2 ) ( 2 ) sin 2 (     yxpaj f f F f f K      www.arxiv.uz

Похожие

Шпонкали бирикмаларнинг деталларини ўлчаш ва назорат қилиш

Бурчакларни назорат қилиш методлари ва воситалари

Резбали бирикмаларга тегишли допусклар ва уларни назорат қилиш

Ўлчаш воситалари классификацияси ва синфлари

Сиртларнинг ғадир-будирлигини ўлчаш усуллари ва воситалари