Uzluksiz quyma olish texnologiyasi - Материаловедение - Презентации

Uzluksiz quyma olish texnologiyasi

Загружено в:

10.11.2023

Скачано:

0

Размер:

4493.8173828125 KB

UZLUKSIZ QUYMA OLISH TEXNOLOGIYASI

REJA 1. Quymakorlik haqida tushuncha 2. Uzluksiz quyma olish 3. Jarayondagi nuqsonlar

Suyuqlantirilgan metalni qoliplarga quyish yo’li bilan turli shakldagi zagatovka yoki detallar hosil qilish jarayoni quymakorlik deb ataladi. Quymakorlik maxsuloti quyma deyiladi. Quymakorlik insoniyatga juda qadim zamonlardan beri ma`lum. Misr, Xitoy Gretsiya va boshqa ko’pgina mamlakatlarda olib borilgan arxeologiya qidirishlari quymakorlik kasbining eramizdan 5000 yil muqaddam ham mavjud bo’lganligini ko’rsatadi. Quyma olish texnologiyasi bundan bir necha yuz yil ilgariyoq yaxshi o’zlashtirilgan

QUYMA BUYUMLAR ISHLAB CHIKARISH TEXNOLOGIYASI UMUMIY XOLDA IKKITA MUSTAQIL JARAYONI: QOLIP TAYYORLASH VA SUYUQLANTIRILGAN METALNI QOLIPGA QUYISH JARAYONLARIGA BO’LINADI.

QUYISH KOSACHASI VERTIKAL KANAL, SHL AK TUTGICH, TA`MINL AGICH VA BOSHQA KANALL AR MAJMUI QUYISH SISTEMASI DEB ATAL ADI. METALL ARNING QOLIPL ARGA QUYISHNI BIR NECHA USULL ARI MAVJUD, UL AR: 1.KOKILL ARNI QUYISH (METAL QOLIP) 2.MARKAZDAN QOCHIRMA QUYISH. Z.BOSIM OSTIDA QUYISH. 4.SUYUQL ANUVCHI MODELL AR YORDAMIDA QUYISH

KOKILLARGA QUYISH. BU USULDA CHO’YAN VA PO’LAT QUYMALARDA ICHKI BO’SHLIQLAR XOSIL QILISH ZARUR BO’LSA, ODATDAGI STERJENLARDAN, ALYUMINIY, MIS, MAGNIY QOTISHMALARI UCHUN ESA AJRALUVCHI METAL STERJENLARDAN FOYDAL ANILADI. KOKILLARGA SUYUQ METAL YAXSHI TO’LISHI UCHUN ULAR OLDINDAN QIZDIRIB OLINADI.

MARKAZDAN QOCHIRMA QUYISH BU USULDA AYL ANISH JISML ARI SHAKLDAGI QUYMAL AR OLISHDA QO’LL ANIL ADI. BUNING MOXIYATI SHUNDAKI, SUYUQ METALL GORIZONTAL YOKI VERTIKAL O’Q ATROFIDA KATTA TEZLIK BIL AN (1000) AYL ANUVCHI QOLIPL ARGA QUYIL ADI. BUNDA MARKAZDAN QOCHIRMA KUCHL AR METALNI QOLIP DEVORIGA SIQADI, NATIJADA METAL DARXOL QOTIB, QOLIP SHAKLIGA KIRADI. QOLIPL AR PO’L ATDAN TAYYORL ANIB SUV BIL AN SOVITILIB TURIL ADI.

BOSIM OSTIDA QUYISH. BU USULDA SUYUQ METAL QOLIPL ARGA KATTA BOSIM OSTIDA XAYDAL ADI. BUNDAY QUYMAL AR NUKSONSIZ, TOZA VA ANIQ BO’L ADI. AYNIQSA OSON SUYUQL ANUVCHI RANGLI QOTISHMAL ARDAN MURAKKAB SHAKILI, YUPQA DEVORLI, ANIQ O’LCHAMLI QUYMAL AR OLISHDA BU USULDAN KENG FOYDAL ANIL ADI. BOSIM OSTIDA QUYISH MASHINAL ARI PORSHENLI VA KOMPRESORLI BO’LISHI MUMKIN. PORSHENLI MASHINAL ARDA SUYUQ METALL QOLIPGA PORSHEN BOSIMI OSTIDA, KOMPRESORLI MASHINAL ARDA ESA SIQILGAN XAVO BOSIMI OSTIDA XAYDAL ADI.

SUYUQLANUVCHI MODEL YORDAMIDA QUYMA OLISH BU USULDA QUYMA OLISH UCHUN OSON SUYUQL ANUVCHI MATERIALDA PARAFIN, STEARIN, MUM VA BOSHQAL ARDAN QUYMANING MODELI TAYOYRL ANADI. BUNING UCHUN PO’L AT, BRONZA YOKI LOTUNDAN MODEL ETALONI YASALIB, BU ETALONNI OSON SUYUQL ANUVCHI QOTISHMAGA BOTIRISH YO’LI BIL AN PRESSQOLIP TAYYORL ANADI.ANA SHU PRESSQOLIP SUYUQL ANTIRILGAN PARAFIN, STEARIN BIL AN 3-6 ATM BOSIM OSTIDA TO’LDIRIB JUDA ANIQ MODEL XOSIL QILINADI. TAYYORL ANGAN BIR NECHA MODEL BLOK QILIB YIG’IL ADI VA QUYISH SISTEMASIGA TUSHIRIL ADI. YIG’ILGAN MODELL AR BLOKI SUYUQ SHISHA YOKI GIDROLIZL ANGAN ETIL SILIKATI ERITMASI (S2N5O4) BIL AN KVARTS KUKUNI QORISHMASIGA 2-3 MARTA BOTIRIB OLINADI.

UZLUKSIZ QUYISH USULI - XOZIRGI VAQTDA ENG IMKONIYATLI USULDIR. SUYUQ PO’LAT KOVSHDAN TAQSIMLASH QURILMASIGA, UNDAN ESA SUV BILAN SOVUTILADIGAN KRISTALIZATORLARGA UZLUKSIZ QUYILIB TURADI. KRISTALIZATORGA SUYUQ PO’LAT QUYISHDAN OLDIN UNING OSTKI TESHIGI PO’LAT ZAGATOVKA BILAN BERKITIB QO’YILADI. SUYUQ PO’LAT KRISTALIZATORNING SOVUQ DEVORLARIGA TEGIB QOTADI (KRISTALLANADI). ICHKI QISMI XALI QOTMAGAN QUYMA IKKILAMCHI SOVUTISH ZONASIDAN O’TAYOTGANDA BATAMOM QOTADI. BATAMOM QOTGAN QUYMANI ROLIKLARI GAZ BILAN QIRQISH QURILMASI TOMON SURIB TURADI.

TOG’-KON S ANOATI KORXONAL ARIDA UZLUKSIZ QUYMAL ARNI O’TKAZISHNING MAQS ADI, AN’ANAVIY TARZDA O’TISH METAL QUYMA QUYISH VA TO’G’RIDAN- TO’G’RI AYL ANADIGAN SHAKLGA TUSHIRISHDIR. USHBU JARAYONDAN FOYDAL ANIB METALLNI DOIMIY MUSTAHKAML AYDI. BU JARAYONL AR KEYINCHALIK QAYTA ISHL ASH UCHUN ODDIY SHAKLL ARGA METALLNING KATA HAJML ARINI MUSTAHKAML ASHNING ENG S AMARALI USULI HISOBL ANADI.

FOYDALI TARAFL ARI 1. Bu jarayon ancha arzon 2. 100% to’qimalarni hosil qiladi 3. Jarayon osongina mexanizatsiyalashtirish mumkin va shuning uchun birlik ishchi xarajatlari kamroq 4. Dazmollar yuzalarni yaxshi tekkizlaydi 5. Don hajmlari va tuzilishi osongina boshqarilishi mumkin 6. Ishlab chiqarish ancha yengil va kam chiqim

NOQULAY TARAFLARI Qolip uzluksiz ravishda yetarlicha sovutilishi talab qilinadi Faqat oddiy shakllar olish mumkin kichik ishlab chiqarish uchun mos emas Katta- kata maydonlarni talab qilinadi

N U Q S O N L A R H A R Q A N D AY O G ' I S H S I FAT I D A A N I Q L A N I S H I M U M K I N TA S H Q I K O ' R I N I S H I , S H A K L I , H A J M I , T U Z I L I S H I Y O K I K I M Y O V I Y X O S S A L A R I D A . B U N D A K A M C H I L I K L A R A N I Q L A N A D I , S I RT S I FAT I T E K S H I R I L A D I . N U Q S O N L A R H A R D O I M H A M B I T TA I S H N I N G N AT I J A S I E M A S . K O ' P I N C H A S H I K A S T L A N I S H B I R N E C H TA O ' Z A R O TA ' S I R N I N G N AT I J A S I D I R , O ' Z G A R U V C H A N PA R A M E T R L A R S O N I G A B O G ' L I Q B O ’ L A D I . Ichli Nuqsonlar

YUZA NUQSONLARI Juda kuchli yoki notekis sovutish Qolipda metallarni miqdori o’zgarishi Dazmollarning yuqori haroratda bolishi Bir maromda quymani haydamaslik

HARAKATLANTIRUVCHI MOG'ORDA UZLUKSIZ QUYMALARNI ISHLAB CHIQARUVCHI CHIZIQLAR VA PLITKALARKAM NUQSONLI YUZASIGA EGA. QUYMALAR SIRTNI QAYTA ISHLAMASLIK YOKI QAYTA ISHLANISHI MUMKIN. BO'LIB KETISH HOLATIGA QARAB (VERTIKAL YOKI GORIZANTAL) UZLUKSIZ QUYMALAR MASHINALARI VERTIKAL YOKI GORIZONTAL TURIGA BO'LISHI MUMKIN:

VERTIKAL UZLUKSIZ QUYMA MASHINASI ERIGAN METALL DOIMIY RAVISHDA PO'LATDAN QIDIRUV PO'CHOQQA ( TUNDISH ) ETKAZIB BERILADI VA UNDAN UZLUKSIZ RAVISHDA ERITMA DARAJASINI DOIMIY HOLATIDA USHLAB TURUVCHI, NAZORAT QILINADIGAN TEZLIKDA QOLIPGA DOIMIY RAVISHDA QUYILADI. SUVLI SOVUTILGAN MIS KONSTRUKTSIYASI ( DASTLABKI SOVUTISH ZONASI ) METALLNING ISSIQLIGINI CHIQARADI, BU UNING QOTIB QOLISHIGA OLIB KELADI. KALIP, QUYMALARINING YOPISHQOQLIGINI OLDINI OLISH UCHUN SOLINADI. QUYMA QOLIPDAN CHIQARILGANDA, IKKINCHI SOVUTISH ZONASIDA SUV BILAN (YOKI HAVO BILAN SUV BILAN) QUYILADI.

GORIZONTAL UZLUKSIZ QUYMA MASHINASI ODATDA RANGLI QOTISHMALARNI QUYISH UCHUN ISHLATILADI. GRAFITLI SUVLI SOVUTGICHLI QOLIPLAR BILAN TURG'UN KALIPTA GORIZONTAL RAVISHDA UZLUKSIZ QUYMALARNING OMMALASHGAN USUL HISOBLANADI. SUVNI SOVUTISH (BOSHLANG'ICH VA IKKILAMCHI) QOTISHMA TEZLIGI TUFAYLI DOIMIY QUYMALAR BILAN TA'MINLANGAN BOSHQA QUYMALARNI OLISH USULLARIDAN KO'RA KO'PROQ BO'LADI, SHUNING UCHUN DOIMO QUYMALARDA TEKIS VA NOZIK DON TUZILISHI VA MEXANIK XUSUSIYATLAR YAXSHILANADI.

XULOSA UZLUKSIZ RAVISHDA QAZIB OLISH NAFAQAT ISHLAB CHIQARISH JARAYONIDA QO'LLANILAYOTGAN DASTURNI QO'LLASH BILAN BIR QATORDA, JARAYONNING O'Z JARAYONIDA VA ISHLAB CHIQARISHDAGI BOSHQA JARAYONLAR BILAN O'ZARO MUNOSABATLARDA HAM YANGI RIVOJLANISH DAVRIGA AYLANMOQDA. UZLUKSIZ QUYMALAR CHIQISHI JADAL O'SISH SUR'ATINI KO'RSATDI. HOZIRGI JAHON PO'LAT ISHLAB CHIQARISHNING 50% DAN ORTIG'I UZLUKSIZ QUYILADI VA YAPONIYADA UZLUKSIZ QUYMACHILIK 80% DAN OSHADI.

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR 1. Babaev H . Metallarni quyish usullari. BMI. T-2013 2. Bolxovitinov N.F. Metallovedenie i termicheskaya obrabotka. «Mashinostroenie», Moskva, 1965. 3. Dolmatovskiy T.A. Spravochnik texnologa po obrabotke rezaniem. Mashgiz, 1962 . 4. Dubinin M.P. i dr. Texnologiya metallov. 5. https://www.Wikipedia.org/eng 6. https://www.google.com 7. https://www.ziyonet.uz

Похожие

Metall idishlarni ishlab chiqarish texnologiyasi

Shisha idishlar ishlab chiqarish texnologiyasi

Qadoqlash idishlarni turlari

Qadoqlash turlari. Mahsulotni qadoqlash, uning vazifalari, turlari va xususytlari

Qadoqlash turlari