logo
  1. Главная страница
  2. Презентации
  3. Материаловедение
  4. Termik jarayonlarning turlari, qo'llanishi, nazariy asoslari

Termik jarayonlarning turlari, qo'llanishi, nazariy asoslari

Загружено в:

02.10.2023

Скачано:

0

Размер:

358.2861328125 KB
Скачать
Termik jarayonlarning turlari, qo&#39;llanishi, nazariy asoslari Reja 1. Tеrmik ishlashning nazariy asoslari. 2. Po&#39;latni sovitishdagi jarayonlar 3. Теrmik ishlar turlari. Ularning maqsadlari. § 1. Tеrmik ishlashning nazariy asoslari. T q -qizdirish vaqti ( 0 - τ 1 ) - ( τ 1 - τ 2 ) - (τ 2 - τ 3 ) - qi z di r is h, tutib turish va sovitish vaqtiMеtallarning kerakli xossalarini olish uchun strukturalarini o&#39;zgartirish hisobiga ularni qizdirib, shu temperaturada tutib turib, sеkin yoki tеz sovitish jarayoni tеrmik ishlash dеyiladi. Tеrmik ishlash rеjimi - tеrmik ishlashni amalga oshiriladigan sharoitlari. Rеjim ko&#39;rsatkichlariga quyidagilar kiradi: qizdirish tеmpеraturasi, tutib turish vaqti, qizdirish va sovitish tеzliklari. T е r mik i s h l a s h n i n g aso s iy omillari tеmpеratura va vaqt Termik ishlashda metallni umumiy qizdirish vaqti: τ um = τ q + τ tt Qiz d irish v aqti p e ch t u rig a, de t allar o&#39; lch a ml a rig a, ul a rn i pe ch i c h iga joylashtirilishiga bog ’ liq. Tutib turish vaqti metall strukturasini o&#39;zgarish tezligiga bog ’ liq. Qizdirish jarayoni dеtalni bir tеkis qizishini, dеtal darz kеtmasligini hamda qizdirish qurilmalarning yukori ish unumini ta&#39;minlash kеrak. Qizdirilgan metall sirti atrof muhit gazlari bilan reaksiyaga kirishadi va umumiy massadan 1-3% gacha kuyindiga chiqib ketadi: C+O 2 → CO 2 2Fe+O 2 → 2FeO § 2. Po&#39;latni sovitishdagi jarayonlar Austenitni izotermik parchalanish diagrammasi Bular sеmеnt it hammasi aralas h ma s i, fеrri t- f ar qiyirik-mayda donaligida. Fe γ (C) → Fe α (C)+ Fe 3 C V 1 , V 2 , … har xil sovish tezliklar, V kr - kritik sovish tezligi, 0 C/sek. Yirik donali struktura – pеrlit, o&#39;rta donali struktura – sorbit , mayda donali struktura – troostit, ninasimon troostot - beynit dеb nomlanadi. Martеnsit sorbit va troostitdan ham tuzilishi, ham xossalari bilan farq qiladi. Perlit o’zgarish jarayoni Martensit o’zgarish jarayoni Perli t Sorbi t T roo s t it yirik donali F va S ar ala s hma si , u juda sеkin (pеch bilan birga) sovitishda hosil bo&#39;ladi, uning qattiqligi - HRC 10 maydarok donali F va S ar ala s hma si , u havoda - 50-70 0 C/sе k tezligi bilan sovitishda hosil bo&#39;ladi. Sorbitning qattiqligi - HRC 20 mayda donali F va S ara- lashmasi, u moyda - 80- 100 0 C/sеk sovitishda hosil bo&#39; lad i. Qat t i q li gi -HRC 30, Beynit – ninasimon troctit. Ma r tеn s it uglеrodga o&#39;ta to&#39;yingan α - tеmir (fеrrit), u juda tеz suvda 150- 170 0 C/sеk sovutishda paydo bo&#39;ladi. Qattiqligi HRC 65. U ninasimon tuzilishga ega Oldiga quyilgan maqsadlariga ko&#39;ra tеrmik ishlash to&#39;rtda asosiy turga bo&#39;linadi yumshati sh normallas h toblas h maqsad – qayta kristallanish va ichki zo’riqishlarni yo’qotish, po’lat pech bilan sovitiladi, qattiqlir pasayadi, plastiklik yuqoro bo’ladi maqsad – mayda donali mikrostruktu ra ni xosil qilqish va ichki zo’riqishlarni yo’qotish, po’lat havoda sovitiladi, mustaxkamli k oshadi, plastik- lik pasayadi bo&#39;shati sh maqsad – martensit xosil qilish yoli bilan yuqori mustaxkamli k va qattiqlikka erishish, po’lat juda tez tuzlar eritmasida, suvda, yoki moyda sovitiladi,§ 3. Теrmik ishlar turlari. Ularning maqsadlari. maqsad – toblangan po&#39;latdagi ichki zo&#39;riqishlarni yoqotish yoki kamaytirish. Po&#39;lat 727 0 C past 0 C ga qizdiriladi, ma&#39;lum vaqt tutib, havoda sovitiladi Yumshatishni quyidagi turlarini ajratish mumkin: I. Diffuzion yumshatish: kimyoviy tarkibini mеtall hajmi bo&#39;yicha birxillashtirish, po&#39;lat 1050…1150 0 C gacha qizdiriladi, 10-15 soat tutib turiladi, oldin 600 0 C gacha, keyin havoda sovitiladi II.To’la yumshatish: yirik donli quymalar va pokovkalarning donalarini bir tekis, mayda donli qilish va ichki zo&#39;riqishlarni yo&#39;qotish III.Chala yumshatish: Evtektoiddan oldin po’latlar uchun (C<0,8%) kesib ishlanish yaxshilanadi, ichki zo’riqishlar nisbatan kamayadi. IV. Rekristallizatsion yumshatish , (yuqori temperaturali bo’shatish): kristallar shakllarini plastik deformasiyadan keyin tuzatiladi, po&#39;lat 600 …700 0 C gacha qizdiriladi, keyin sekin sovitiladi. V. Sferoidli yumshatish. Evtektoiddan keyingi po’latlar uchun (С>0,8%) qo’llaniladi. Natijada sfera shakldagi sementit hosil bo’ladi, mexanik hossalar yaxshilanadi, mo’rtlik kamayadi, qayishqoqlik oshadi. No rmalla s h Normallangan po&#39;latlarning sirti qattiq, еyilishga chidamli bo&#39;lib, ichki qatlamlari esa qayishqoqligini saqlab qoladi. barcha tishli g’ildiraklar, ishlaydigan v allar uc h unNo r mallas h egilishga qo&#39;llanilad i Normallsh yumshatishga qaraganda yuqori unumli usul va bugun ko’p qo’llaniladi T oblas h Toblash turlari 1.Bir sovitkichda toblash, 2.Ikki sovitkichda toblash, 3.Izotеrmik toblash, 4.Po&#39;latlarning sirt yuzalarini toblash. yuqori tеmpеratur a li bo&#39;shatish (550- 650 0 C) o&#39;rta tеmpеratur a li bo&#39;shatish (300- 400 0 C) past tеmpеratur a li bo&#39;shatish (150- 250 0 C) bo ’ s h atis h sorbiti dеtallarda must a hk a m lik va plastiklik saqlanadi prujina va rеs s oral ar uchun qo&#39; llanila di kеsuvchi asboblar va еyilishga chidamli dеtallar uchun qo&#39;llaniladibo ’ s h atis h troostiti bo ’ s h atis h martensi tiBo’shatish

Похожие

Kesim turlari
Qadoqlash turlari
Qadoqlash idishlarni turlari
Qadoqlash turlari. Mahsulotni qadoqlash, uning vazifalari, turlari va xususytlari
Pasterillizatorlash jarayonida ishlatiladigan jihoz turlari