AQSH va Lotin Amerikasi davlatlarida terrorchi tashkilotlar - Основы культурологии - Презентации

AQSH va Lotin Amerikasi davlatlarida terrorchi tashkilotlar

Загружено в:

07.04.2024

Скачано:

0

Размер:

186.322265625 KB

AQSH va Lotin Amerikasi davlatlarida terrorchi tashkilotlar

Reja: 1. Aqshda terrorchi tashkilotlar. 2. Lotin Amerikasi davlatlarida terrorchi tashkilotlar.

Aqshda terrorchi tashkilotlar.  Ku-kluks-klan AQSH hududida oq irqni madh etuvchi, uning ustunligi uchun kurashuvchi tashkilot bо‗lib 1861-1865 yillarda bо‗lib fuqarolar urushidan janubliklar armiyasining soldatlari tomonidan tashkil etilgan. 1865 yilning 24 dekabrida Janubliklar armiyasi taslim bо‗lganidan keyin olti oy о‗tgach Tennessi shtatida sudya Tomas Djons va janubliklar armiyasining oltita veterani (Makkord, Lester, Kennedi, Krou, Djouns, Rid) tomonidan asos solinadi.

Aqshda terrorchi tashkilotlar.  Ma‘lum fuqarolar urushi ketayogan bir paytda AQSH prezidenti A.Linkoln 1863 yilning yanvarida mamlakatda qulchilikni bekor qilish tоgrisidagi farmonga imzo chekkan edi. Ku-klus-klanchilar qora tanli aholining huquqlarini kengayiga qarshi kurash olib borar edi. Ku-klus-klan sоzi ba‘zi manbalarda aytilishicha soldatlar vintovkani оqlash uchun zatvorni tortishganida chiqqan tovushdan olingan deyiladi1 . Ular odatda ozodlikka chiqqan qora tanli aholidan, shuningdek qora tanli aholining haq – huquqlarini himoya qilgan sudyalardan, yozuvchilardan namoyishkorona оch olishardi.

Aqshda terrorchi tashkilotlar.  Ku-klus-klanchilar tashkiloti tuzilishiga kоra juda murakkab edi. Avvalombor bu uyushma ―Kоrinmas Janub imperiyasi deb atalib, uning tepasidagi rahbar ―Buyuk donishmand‖ (rus. «Velikiy Mudrets», angl. Grand Wizard) deyilgan. Rahbarning huzurida оnta ―Daho (geniy) dan iborat kengay bоlgan. Har bir shtat ―Qirollik hisoblanib, ular ―Buyuk ajdarho tomonidan boshqarilgan. Har bir qirollik оz navbatida dyumenlarga ajralgan. Tashkilotning oddiy a‘zolari ―vampirlar deb atalgan.

Aqshda terrorchi tashkilotlar.  1868 yilda klanchilar оz Ustavlarini qayta kоrib chiqishadi. Ular оz harakatlarini barcha shtatlarda keng yоlga qоyishga harakat qilishadi. Ularning hatti-harakatlari 11 ta shtatni qamrab oladi. Ayniqsa Tennessi, Alabama, Shimoliy Karolina, Luiziana shtatlarida ularni qоllab – quvvatlovchilar kоpchilikni tashkil qilgan. 1871 – 1872 yillarda klanchilar uyushmasi hukumat tomonidan tugatiladi. Birinchi jahon urushidan keyin qayta tashkil etiladi. 1922 yilning yanvariga kelganda AQSH ning 45 shtatida tashkilotning taxminan 1500 ta bоlinmalari faoliyat olib borardi.

Aqshda terrorchi tashkilotlar.  Buyuk dipressiya davrida tashkilot faoliyati yana tоxtab qoladi. Ikkinchi jahon urushi davrida tugatilganligi rasman e‘lon qilinsada, 1946 yilda tashkilot yana tiklanadi. U ilgaridek yagona tashkilot bоlmasada, uning faollari kuchayib boradi. 1954 yilda maktablarda oq va qora tanli bolalarni birgalikda оqitish tоgrisidagi qaror klanchilarni junbushga keltirdi. Qora tanli aholining uylariga, maktablarga hujum kuchaydi. 1955 – 1965 yillarda irqchilar 85 kishini оldirishdi. Bu omma orasida keskin norozilikni keltirib chiqardi. Keyingi yillarda klanchilarning faol harakatlari barbod bоldi.

Aqshda terrorchi tashkilotlar.  AQSH dagi turli irqchilik negizidagi tashkilotlar vakillari tomonidan negrlarni vaxshiyona оldirilishi qora tanli aholi tomonidan javobsiz qoldirilmadi. Natijada javob yurishi tariqasida ―Qora qoplonlar tashkiloti vujudga keldi. Tashklotning nomi ramziy ma‘noda edi. Ma‘lumki qora qoplon hech qachon birinchi bоlib hujum qilmaydi. 1988 yilga kelib ularning soni 2 ming kishiga yetdi. Ularning vazifasi ―Qora getto larni politsiya yoki oq irqchilardan himoya qilish edi. 1968 yilda qora tanli aholi huquqlari kurashchi bоlgan Martin Lyuter King oq irqchilar tomonidan оldirilishi natijasida qoplonlarning politsiya bilan tоqnashuvi boshlandi.

Aqshda terrorchi tashkilotlar.  1980 – yillarga kelib FBR rahbari qoplonlarning mamlakat uchun katta tahdid ekanligi haqida bayonot beradi. Shundan keyin qoplonlarga nisbatan qatogon boshlanadi. Harakat tugatilsada, ―Qora qoplonlar‖ ning eng murosasiz radikallari turli terrorchi tuzilmalar tarkibiga kirib ketishdi. Ana shunday terroristik tashkilotlardan biri ―Jamoat ul-Fukra edi. Tashkilot mafkuraviy jihatdan sof islomni tiklashga harakat qilar edi. ―Jamoat ul-Fukra‖ jangovar operasiyalarni Kanada, Karib havzasi, Pokiston, Hindiston va AQSH ning qator shtatlarida оtkazar edi. ―Jamoat ul-Fukra xalqaro maydonda turli separatistlarni qоllab – quvvatlasa, mamlakat hududida оz qarashlariga qоshilmaydigan musulmonlarga qarshi kurashardi. Sodir etilayotgan teraktlar qisman boshqa sonli krishnachilar, induslar, yahudiylarga ham qarshi qaratilgan edi. ―Jamoat ul-Fukra umumiy a‘zolari uch mingga yaqin edi.

Lotin Amerikasi  Lotin Amerikasida harakat qilayotganekstremistik guruhlar va tashkilotlar ellikka yaqin. Bular: Puerto-Rikoda – Milliy Qarshilik Armiyasi; Salvadorda – Milliy Ozodlik kuchlari va Milliy ozodlik fronti; Boliviyada – Katari Partizanlar Armiyasi; Ekvadorda – ―Qizil Quyosh guruhi; Gondurasda ―Morazint Uyushmasi‖ va shu kabilar. Bugungi kunda Kolumbiya dagi vaziyat nihoyatda ogirligi bilan ajralib turadi. Mamlakatdagi partizanlar urushi 1949 yildan beri davom etmoqda. Isyonchilarning umumiy soni 25 mingdan ortiq kishini tashkil qiladi.

KIQK  Salkam oltmish yildan beri davom etayogan jangovar harakatlarda 200 mingdan ortiq kishi xalok bоldi. 2 million kishi оz yashab turgan joyini tashlab chiqishga majbur bоldi. 1964 yilda tashkil etilgan Kolumbiya inqilobiy qurolli kuchlari (KIQK) eng qudratli, kоpsonli va muhim guruh hisoblanadi. KIQK оz hatti – harakatlarini amalga oshirishda terrordan, shuningdek partizanlar urushi usulidan keng foydalanadi. Оz nazoratidagi hududda tegishli qonunlarini оrnatgan bоlib, unga amal qilmaganlarga оlim jazosi belgilanadi.

Oydin yo’l tashkiloti  Perudagi ―Sendero Luminoso (―Oydin yоl) tashkiloti ham taniqli terroristik tashkilotlardan biri hisoblanadi. Bu tashkilot 1960 – yillarda peruda asosan hindular yashaydigan tumanda Ayakuchcho Universitet оqituvchilari federasiyasi hamda talabalar uyushmasi arboblari orasida tashkil etiladi. Ular Predagi mavjud hukumatni qonuniy deb hisoblaydigan barchaga qarshi kurashishlarini e‘lon qilishadi. ―Sendero Luminoso tashkilotining asosiy maqsadi mavjud davlatni yemirib tashlab, uning оrnida hindular manfaatiga xizmat qiladigan sotsialistik tizim barpo etish edi. Tashkilot qashshoq qishloq aholisiga tayanar edi.

Sendero Luminoso faoliyati  ― Sendero Luminoso faoliyati gullagan paytida uning safida 2 mingga yaqin kishi bоlgan. 1980 – 1983 yillarda 2500 ta terrorchilik harakati sodir etilib, 1580 kishi оldirildi. Peru politsiyasi 1982 yildan boshlab ―Sendero Luminoso ga qarshi faol kurasha boshladi.  Peruda ―Sendero Luminoso dan tashqari yana bir ―Tupak Amaru‖ nomli terrorchi tashkilot ham mavjud. Uning nomi Janubiy Amerikalik hindular yоlboshchisining nomidan olingan. Tashkilot yetakchisi Nestor Serna оz oldiga Mao Szedun goyalari asosida kommunizm qurishni maqsad qilib olgan.

Sоl Revolyusion Harakat tashkiloti  Chilida ―Sоl Revolyusion Harakat tashkiloti terroristik harakat yоliga birinchilardan оtdi. Ularning asosiy kurash usuli portlashlar, оgirliklar, qotilliklar edi. Yana bir ekstremistik tashkilot LAUTARO yoshlar guruhi bоlib, u katta shaharlarda barqarorlikka putur yetkazishga harakat qilar edi. Laularochilar biznesmenlarni, parlamentariylarni, boy sayyohlarni оgirlashar, bank, kazino, elita klublarga hujam qilishardi.

Revolyusion Xalq Armiyas  Argentinada 1970 yilda tuzilgan Revolyusion Xalq Armiyas XXI asr boshigacha eng yetakchi ekstremistik tashkilot bоlib keldi. Ular ham asosan individual terror, biznesmenlarni, diplomatlarni оgirlash bilan keng shugullanishdi. Kоrinib turibdiki, Shimoliy Amerikada ham, Janubiy Amerikada ham turli negizdagi – milliy, irqiy, diniy negizdagi terrorchi tashkilotlar tоlib yotibdi. Albatta bu tashkilotlar yer yuzidagi havfsizlik va barqarorlikka jiddiy havf soladi.

Foydalanilgan Adabiyot:  ЭТККММА-МАЪРУЗА -. pdf

Похожие

Diniy ekstremizm va terrorizmning mintaqada paydo bo’lishi

Vijdon erkinligi va diniy tashkilotlar. Qonun

Yoshlarni ekstremizm va terrorizm tahdidlaridan ogoh etishga bag’ishlangan foto slaydi

Din va ma’naviyat 2

Buddaviylik va Xristianlik