logo
  1. Главная страница
  2. Презентации
  3. Культурология
  4. Qadimgi Misr kiyinish madaniyati

Qadimgi Misr kiyinish madaniyati

Загружено в:

23.09.2019

Скачано:

0

Размер:

5078.47265625 KB
Скачать
Reja : • Kirish • Misr kiyinishi madaniyati bilan tanishtirish • Kostyum tarixi • Misr kiyimlarida rang tanlash • Mirs kiyimlarning bir biri bilan ajralishi Krassvord savollari • Qaysi davlatni fir’avn boshqargan? (Misr) • moviy nilufar – serhosillikni va abadiylikni bildirgan, ilon – qanday belgi ma`nosini bildirgan? (saltanat) • Yig`irning vatani? (Misr) • Kimlarning kiyimi zig`ir tolali matolardan bo`lgan? (boylarning) • Kimlarning kiyimi qimmatbaho kamar bilan bezatilgan va ibodat qilish paytida ular qoplar terisini yoki kalxar va boshqa niqoblarni kiyishgan? (kominlar) • Misr ayollari kiyimi nima deb atashgan (Kalaziris) • Misrliklarning oyoq kiyimlari nimadan to`qilgan shipplar edi? (qamishdan) • Fir`avnning saltanat bekisi ilon “urey” va kalxat bilan bezatilgan toj edi. Uning ikkinchi bosh kiyimi qanday nomlangan? (Plat) Amaliy darsnig texnologik xaritasi t/r MASHG`ULOT BOSQICHLARI AJRATILGAN VAQT MASHG`ULOT MAZMUNI TA`LIM ME`TODLARI 1 Tashkiliy qisim 10 O`quvchilar bilan salomlash. Sinf tozaligini ko`zdan kechirish fanga doir yangiliklar so`rash uyga vazifani so`rash Og`zaki 2 Kirish qismi 10 Yangi mavzuni rejasini e`lon qiladi, oquv mashg`ulotning maqsadini va o`quv faoliyatini natijalarini tushntiradi. 3 Yangi mavzuning bayoni 35 Qadimgi Misr san`ati va ehromlari to`g`risida to`liq ma`lumto berish. Qadimgi Misr ehromlari san`ati qanday bo`lgan san`atning o`rni haqida ma`lumot berish O`gzaki yozma 4 Mustahkamlash 20 Savollar .Krassvord. Amaliy mashg`ulot qog`oz parchlaridan kiyimlar yasab bezatish. Og`zaki yozma Videometodda foydalaniladi 5 Yakuniy qism 15 Talabalr tomonidan bajarilgan ishlarning ko`riqini o`tkazadi va baholaydi Ortilgan bilim va ko`nikmalarini ”Qorbo`ron” savol “ Davra suhbati metodi” QADIMIY MISR KOSTYUMI Foydalangan adabiyotlar va manbaalar ro’yxati • Kompozistiya kostyuma – M.: Academia, 2003. • Parmon F.M. Kompozistiya kostyuma – M.: Legprombыtizdat, 2002. • Zeling Sharlotta. Moda. Vek modelerov. 1900-1999, Kone mann, 2000. • Baldano I.Ц. Moda XX veka : Enstiklopediya. – M.: Olma-Press, 2002. • Andreeva R.P. Enstiklopediya modы. – S-P. : Litera, 1997. • Hasanboeva G.K. Tukimachilik dizayn tarixi – T. : Iktisod-Moliya, 2006. • D.Mingboeva. Timsollar tilsimi – T.: Yangi asr avlodi, 2007. • Selyutin I.Yu. Originalnыe modeli modnoy odejdы –M.: Izd–vo AST , 2004. • Moda jurnallari. • www-mode.ru • stile.asra.ru • kroyka.ru • www. glamurneko.ru • htt : // nasebya.ru/womtns-fashion • sarafan.ru • osinka. ru • htt : // modellar.fashiontime.ru/ • htt : // www. stylemania.ru/ • htt : // www.mode centrum.ru/ • htt : // www fasion people.ru/brands/drand-6.html Kirish Libos esa kiyim, ust-bosh, odam egniga kiyadigan bu- yumlardir. Kostyum — bu insonning individualligini yoki ij- timoiy guruhni ifodalovchi muayyan obrazli badiiy sistema. Elka va bel kiyim, bosh kiyim, poyabzal, qo’shimchalar (aksessuarlar), bezaklar, grim, soch turmagi, tanani bo’yash, uning shaklini o’zgartirish — bularning barchasi birgalikda kostyumni tashkil etadi. Kiyim — bu matodan qilingan, odam tanasidagi qo- biq sistemasi bo’lib, eng avvalo, tanani tashqi muhit sharoitidan saqlaydi va insonning o’ziga xos ba’zi xusu- siyatlarini namoyon qilib, estetik funkstiyani bajaradi. Qadimdan hozirgacha insoniyat o’tmishi kostyum tari xida o’z aksini topgan. Har bir mamlakat, har bir xalqning rivojlanish bos- qichlari odamlarning kiyimida o’ziga xos xususiyatlar- da ifodalangan. Kostyum shakli paydo bo’lishiga, uning o’zgarishiga, mukammallashib borishiga quyidagilar sabab bo’lgan: tabiiy omil — Koinot, Er, tashqi muhit, iqlim, fasl va b.; ijtimoiy-iqtisodiy omil — jamoaning tuzumi, xalqning tarixiy taqdiri, etnik guruhi va millati, din, turmush tarzi, fan va texnika rivojlanshdi va b.; insoniy omil — jinsi, yoshi, gavda tuzilishi, psixo logik turi. Kostyum ushbu sabablarga ko’ra o’z tomonidan bir necha vazifani bajaradi: himoya, biostimulyastiya, erotik, ijti- moiy, belgi, estetik va b. Har qanday davr kostyumi san’at asari bo’lgan, chunki i neon o’zining estetik didiga va tasavvuriga binoan badiiy obraz yaratgan. Kostyum davr va uslubga binoan o’zgarib turuvchi murakkab san’at asaridir va o’ziga xos kompozistiyaga ega. Kostyum barcha san’at turlari bilan uyғunlashadi, ayniqsa, me’morchilik bilan. Chunki me’morchilikda va kostyumda o’ziga xos tektonik tuzilishlar va konstruktiv aniqlik bor. Miloddan avvalgi to’rtinchi ming yillikning oxirlarida Qadimiy Misr yirik markazlashgan kuldorlik mamlakati bo’lib, davlatni fir’avn boshqargan. Uning hukmronligi cheksiz edi. Misrliklarning tasavvurida fir’avn Xudoning erdagi soyasi hisoblangan. Kohinlar (din ruhoniylari) fir’avnning cheksiz huquqini himoya qilib, ijtimoiy tengsizlik va zulmga imkon yaratishgan. Nil daryosi vodiysining tabiiy sharoiti Qadimiy Misr xo’jaligining rivojiga sabab bo’lgan. Misrliklar, asosan, dehqonchilik, chorvachilik va har xil xunarmandchilik (to’quvchilik, zargarlik, kulollik) bilan shug`ullanganlar. Mamlakat aholisi har xil tabaqalardan, ya’ni quldorlar, aslzodalar, shaharliklar, erkin dehqonlar va qullardan iborat edi. Tabiat kuchlariga sig`inish va afsonalar Misr madaniyatining manbai bo’lgan. Odamlar quyoshga, oyga, erga, suvga, hayvonlarga (timsohga, chiyabo’riga, sigirga, kalxatga, ilonga, qo’ng`izga va boshqalarga), o’simliklarga sig`inishgan. Din mamlakat hayotining barcha tomonlariga ta’sir etgan. Jumladan, san’atda, odamlarning este tik tasavvurida katta rol o’ynagan. Ilohiylashtirilgan narsalar doimo ma’no timsoli bo’lgan. Misol uchun, moviy nilufar — serhosillikni va abadiylikni bildirgan, ilon — saltanat belgisi bo’lgan. Tasviriy san’at (devoriy tasvirlar) ramziy va chizmali bo’lgan. Xususan, odamlar tasviri ham chizma shaklda shartli ifodalangan. Devoriy tasvirlar va haykallarda ularning qomati, turishi, ishoralari qonunlashtirilgan edi. Qadimiy misrliklar baland bo’yli, keng elkali, beli va bo’ksasi tor, ozg`in bo’lishgan. Ayollari esa xushro’y, nafosatli, kelishgan, yuzlari va bodomsimon ko’zlari chiroyli bo’lgan. Taniqli sharkshunos olim G.Erbesning yozishicha, — "ularning tomiriga bir tomchi ham chet elliklar qoni qo’shilmagan, odamlarining tana terisi qorachadan kelgan, sog`lom yuzlari kizil, qirra burun, keng peshonali, qaldirg`och qoshli, tim qora sochli bo’lgan. Bilaguzuklar bilan bezatilgan qo’l va oyoqlari go’zallik timsollari bo’lgan" (G. Erbes. Uarda. M., Mir, 1965). Me’morchilik misli ko’rilmagan yuksak darajaga erishgan edi. Misr ehromlari, ibodatxonalari, shaharlari hozirgi zamongacha odamzodni hayajonga soladi, ular ning ko’p sirlari haligacha echilmagan. Misr — zig`irning vatani hisoblanadi. O’sha zamon zig`ir tola matosining tashqi ko’rinishi va xususiyatlari to’g`risida hozirgacha saqlanib qolgan mato namunalari yordamida tanishish mumkin. barmoqlari bilan sezardi . Nil daryosi vodiysining tabiiy sharoitlari ushbu o’simlikni o’stirishga kulay bo’lgan. Misr to’quvchilarining mahorati misli ko’rilmagan darajaga erishgan edi. 1sm2 shunday gazmolda 84 tanda va 60 arqoq iplari o’tqazilgan; 240 m juda ingichka va hattoki ko’zga ko’rinmaydigan xom ipning vazni 1 g edi. To’quvchi bunday ipni faqat Misrning zig`ir tola matosining yupqaligi tabi iy ipak matolardan qolishmasdi. Tola tilla kashtalar yaltiroq munchoqlar to’rsimon bezatilgan gazmollar Mato Matoning fakturasi ham har xil bo’lgan. 5 qavat zig`ir tola gazlamadan tayyorlangan kiyim ostidagi tana aniq ko’rinardi. MISR NAQSHI Matolarning ranglari rang-barang bo’lgan. Rang tanlash tasodifiy bo’lmagan. Zangori rang — Nil daryosi (suv) va osmonning; sariq rang — qum va erning; yashil rang — o’simlikning; qizil — quyoshning timsoli hisoblanardi; qora rang bilan esa tasvirning chegarasi chizilardi. Naqshda, asosan, kuyosh nurlari, geometrik shakllar (yo’l-yo’l, ilon izi) va stilizastiyalangan o’simliklar va hayvonlar tasvirlanar edi . Bu davrda, asosan, erkaklar faqat bir kiyim — peshband "sxenti"ni kiyganlar (2-rasm). Ular shakli to’rt burchak yoki trapestiyasimon bo’lib, o’lchamlari har xil edi. Sxenti belga ingichka charm kamar yoki tasma bilan biriktirilardi. Sxenti gavdaning orqasida burmalanardi, oldida esa qator ritmik taxlamalar qilinardi. Boylar kiyimi zig`ir tolali matodan, qullarniki esa dag`al teridan qilinardi. Faqat fir’avn, vazirlar, kohinlar va boy er egalarining kiyimlari bezatilar edi. Fir’avnning saltanat belgisi ilon "urey" va kalxat bilan bezatilgan toj edi. Uning ikkinchi bosh kiyimi "plat" bo’lgan. U trapediyasimon shaklli bo’lib, yo’l- yo’l matodan tikilar edi, peshonasida esa tor tasma yoki metall chambarak bilan mahkamlanardi Misrliklar sochlarini butunlay olib tashlab, boshlariga o’simlik tolalaridan yoki jundan yasalgan parik kiyishardi. Bu pariklar ham bosh kiyim hisoblanib, boshni issikdan sakdardi. Parikning katta-kichikligi va uning shakli shaxsning ijtimoiy holini ifodalar- di. Yirik er egalari bir necha kokildan iborat bo’lgan parik kiyishardi, mayda er egalari va qullar esa kichik parik kiyishgan Kohinlarning kiyimi qimmatbaho kamar bilan bezatilgan. Ibodat qilish paytida ular qoplon terisini yoki kalxat va boshqa niqoblarni kiyishgan Ayollar kiyimining shakli oddiy bo’lgan. U ikkita to’rt burchak matodan tikilgan ko’ylak "kalaziris" edi Kalaziris ko’krakning pastidan boshlanib, tovongacha etardi va bitta yoki ikkita keng tasma yordamida elkada ushlanardi. Bu kiyimni barcha ayollar, kat- toki fir’avn oila a’zolari va qullar ham kiyishgan. . Ijtimoiy farqi faqat matoda bo’lgan: boylar — yupqa gazmoldan, qullar va dehqonlar esa dag`al matodan kiyganlar. Bu davrning oxirida kiyimlar shakli o’zgara boshlaydi. Yangi, mukammalroq sxenti paydo bo’ldi. Burmalar va plissirovka bilan bezashga intilish boshlandi. Kiyimlarning rangi qizil, zangori, yashil bo’lgan. Kostyum tarixini tadqiqot qilish uchun turli manbalardan foydalanish mumkin: davr va xalq tarixi, tasviriy san’at asarlari, amaliy san’at asarlari, adabiyot ma’lumotlari va saqlanib qolgan libos namunalari hamda moda jurnallaridan va b. Har qanday davr kostyumi san’at asari bo’lgan, chunki i neon o’zining estetik didiga va tasavvuriga binoan badiiy obraz yaratgan. Kostyum davr va uslubga binoan o’zgarib turuvchi murakkab san’at asaridir va o’ziga xos kompozistiyaga ega. Duradgorlik rivoj topishi bilan sariq, jigar rang va feruza ranglar kirdi. MISR AYOLLARI SOCH TURMAKLARI MISR AYOLLARI TAQINCHOQLARI OYOQ KIYIMLARI BOSHGA TAQILADIGAN HAR XIL TAQINCHOQLAR MISR FIR`AVN KOSTYUMI QOG`OZ PARCHA -LARIDAN KIYIMLAR BEZASH Bolalarga kiyimlar yasashni o`rgatish texnologiyasi KERAKLI ASBOB USKUNALAR • Qiziqishni oshirish Misr kiyimlari Bezak berish TAYYOR KIYIMNI YOPISHTIRISH DARSDAN MAQSAD: • Misr kiyinishi madaniyati bilan tanishtirish. Videometod – axborotni ko’proq ko’rgazmali o’zlashtirishga asoslangan bo’lib, unda kineskop, kodoskop, proektor, kinoapparat, o’quv televideniesi, videomagnitafon, axborotni displeyda aks ettiruvchi kompyuterlardan foydalaniladi. O’quv jarayonida videometoddan foydalanish, sizning ta’lim-tarbiyaviy vazifalarni unumli echishingizni ta’minlaydi: yangi bilimlarni bayon etish, ya’ni juda sekin kechadigan jarayonlar bilan tanishish mashq qilish ishlarini bajarish, videohujjatlarni taqdim etish jarayonlarni modellashtirish o’quv-mashq va tadqiqot ishlarini olib borish uchun ma’lumotlar bazasini (bankini) yaratish. “ Davra suhbati” metodi. Suhbatni o’tkazish shartlari bilan tanishtirish; Konvertlar va “Javoblar varaqalari” ni tarqatish Konvertlarga savollar yozish Konvertni yonidagi talabaga uzatish; tahlil qilish. Savollarga javob yozish; Baholash SAVOLLAR • 1.Misr kostyumi qanday rangli matolardan foydalanilgan? • 2. Ayollar kostyumi va erkaklar kostyumida ko’rinishdagi farqini izohlang. • 3. Misr kostyumlarida qanday belgilar ishlatilgan. • 4. Misr kostyumi qanday badiiy uslubda rivojlangan? XULOSA. • Xulosa qilib shuni ta’kidlash joizki men bu loyiha ishini bajarish vaqtida qiziqqan fanim bo’yicha mavzu tanlab uni chuqur o’rgandim. Mavzuni o’rganish davomida kerakli adabiyotlardan, internet saytlaridan, moda jurnallaridan va boshka ko’plab manbaalardan foydalandim. Mavzu bo’yicha kerakli tushunchalarni, ya’ni kiyim uslublarini o’rgandim. Loyiha ishini tayyorlash davomida dars modelini, texnologik xarita tuzishni va boshqa ko’plab narsalarni o’rgandim. Dars o’tishda eng asosiysi bu dars turiga va mavzuga mos metod tanlab uni talabalarga tadbiq etishdir. Metodning samaradorligi pedagog mahoratiga bogliqdir. Agar pedagog darsni tushunarli va sodda qilib o’tsa talabalarni mavzu bo’yicha bilimlari chuqurlashadi. Har bir pedagog dars davomida xar bir talabani faollikka chorlashi va ularni darsga qiziqtira olishi kerak. Ana shunda darsning samaradorligi juda yuqori bo’ladi. Baholash mezonlari va ko`rsatkichlari Baholash materiallari 1 2 3 4 5 Ballar yig`indisi 1. Nazorat savollari 5 5 5 5 5 25 2. Krossvord 5 5 5 5 5 25 3. Mustaqil topshiriqlar 10 10 10 10 10 50 Jami: 20 20 20 20 20 100

Похожие

Qadimgi Misr va Mesopotomiya madaniyati
Misr madaniyati
Qadimgi Xitoy madaniyati
Qadimgi Xitoy madaniyati 2
Koreya madaniyati