Kimyoviy idishlar va ular bilan ishlash. metall shtativlar va boshqa ba’zi asbob-uskunalar bilan ishlash - Химия - Презентации

Kimyoviy idishlar va ular bilan ishlash. metall shtativlar va boshqa ba’zi asbob-uskunalar bilan ishlash

Загружено в:

23.09.2019

Скачано:

0

Размер:

558 KB

REJAREJA 1.1. Kimyoviy idishlar va asboblarKimyoviy idishlar va asboblar .. 2.2. О‘lchov idishlariО‘lchov idishlari .. 3.3. Idishlarni yuvishIdishlarni yuvish .. 4.4. Filtrlash Filtrlash Kimyoviy idishlar va ular bilan ishlash. metall shtativlar va boshqa ba’zi asbob-uskunalar bilan ishlash

Turli kimyoviy tajribalarni bajarnshda, Turli kimyoviy tajribalarni bajarnshda, maxsus yupqa yoki qalin shishadan yasalgan maxsus yupqa yoki qalin shishadan yasalgan idishlar ishlatiladi. Yupqa shishadan yasalgan idishlar ishlatiladi. Yupqa shishadan yasalgan idishlar temperaturaning о‘zgarishiga chidamli idishlar temperaturaning о‘zgarishiga chidamli va ularda qizdirish bilan bogliq bо‘lgan turli va ularda qizdirish bilan bogliq bо‘lgan turli kimyoviy jarayonlar bajariladi, Qalin kimyoviy jarayonlar bajariladi, Qalin shishadan yasalgan idishlarni qizdirish shishadan yasalgan idishlarni qizdirish yaramaydiyaramaydi KIMYOVIY IDISHLAR VA ASBOBLARKIMYOVIY IDISHLAR VA ASBOBLAR ..

Kimyo laboratoriyalarida eng kо‘p ishlatiladigan Kimyo laboratoriyalarida eng kо‘p ishlatiladigan shisha idishlar quyidagi rasmlarda keltrilganshisha idishlar quyidagi rasmlarda keltrilgan

Shisha idishlar bilan bir qatorda laboShisha idishlar bilan bir qatorda labo rr atorator ii yada yada chichi nninni dada n n yasalgayasalga n n idishlaidishla rr ham ishlatiladi ham ishlatiladi

О‘lchov idishlariО‘lchov idishlari .. • Anorganik kimyoda laboratoriya ishlarida suyuqliklarning xajmini Anorganik kimyoda laboratoriya ishlarida suyuqliklarning xajmini о‘lchash uchun odatda turli о‘lchov idishlari, о‘lchov kolbalari va о‘lchash uchun odatda turli о‘lchov idishlari, о‘lchov kolbalari va silindilari, pipetkalar, menzurkalar va byuretkalar ishlatiladi.silindilari, pipetkalar, menzurkalar va byuretkalar ishlatiladi. • Kolbalar.Kolbalar. О‘lchov kolbalari aniq konsritiatsiyali eritmalar tayyorlash О‘lchov kolbalari aniq konsritiatsiyali eritmalar tayyorlash uchun ishlatilib, uzun va bо‘gzi tor qilib yasaladi. Kolbaning uchun ishlatilib, uzun va bо‘gzi tor qilib yasaladi. Kolbaning bо‘gziga suyuqlik kayerigacha solinishi kerakligi kо‘rsatadigan bо‘gziga suyuqlik kayerigacha solinishi kerakligi kо‘rsatadigan belgi qо‘yiladi. Kolbaga qо‘yilgan raqamlar ma’lum temperaturada belgi qо‘yiladi. Kolbaga qо‘yilgan raqamlar ma’lum temperaturada uning milliliti bilan ifodalangan hajmini kо‘rsatadi. О‘lchov uning milliliti bilan ifodalangan hajmini kо‘rsatadi. О‘lchov kolbalarining bо‘gzining tor bо‘lishiga sabab, suyuqlik hajmining kolbalarining bо‘gzining tor bо‘lishiga sabab, suyuqlik hajmining ozgina о‘zgarishi ham suyuqlik hajmini kо‘irsatuvchi belgining ozgina о‘zgarishi ham suyuqlik hajmini kо‘irsatuvchi belgining holatiga sezilarli ta’sir qiladi. О‘lchov kolbalari shlifsiz va holatiga sezilarli ta’sir qiladi. О‘lchov kolbalari shlifsiz va shliflangan probkali bо‘ladi. Odatda о‘lchov kolbalarning hajmi har shliflangan probkali bо‘ladi. Odatda о‘lchov kolbalarning hajmi har xil bо‘lib, 25, 50, 100, 200, 250, 500, 1000 ml va 2 l gacha bо‘ladi.xil bо‘lib, 25, 50, 100, 200, 250, 500, 1000 ml va 2 l gacha bо‘ladi.

• Pipetkalar. Suyuqliklarning hajmini juda aniq qilib о‘lchab olish Pipetkalar. Suyuqliklarning hajmini juda aniq qilib о‘lchab olish uchun pipetkalar ishlatiladi. Ular shishadan yasalgan silindr shaklida uchun pipetkalar ishlatiladi. Ular shishadan yasalgan silindr shaklida bо‘lib, yuqori va pastki qismi chizilgan bо‘ladi Pipetkaning kgig bо‘lib, yuqori va pastki qismi chizilgan bо‘ladi Pipetkaning kgig joyidan yuqorirogida belgisi bо‘ladi, suyuqliklar shu belsigacha joyidan yuqorirogida belgisi bо‘ladi, suyuqliklar shu belsigacha olinadi. Kо‘pchilik hollarda 5,10 va 20 ml li pipetkalardan olinadi. Kо‘pchilik hollarda 5,10 va 20 ml li pipetkalardan foydalaniladi. Yuqorida tasvirlangandan tashqari, har xil xajmdagi foydalaniladi. Yuqorida tasvirlangandan tashqari, har xil xajmdagi suyuqliklarni о‘lchashda nay kо‘rninshdagi darajalangan о‘lchov suyuqliklarni о‘lchashda nay kо‘rninshdagi darajalangan о‘lchov pipetkalari ham ishlatiladi pipetkalari ham ishlatiladi • Byuretkalar. Byuretkalar har xil hajmli suyuqliklarni quyib olish Byuretkalar. Byuretkalar har xil hajmli suyuqliklarni quyib olish uchun mо‘ljallangan. Ular uzun silindr nay shaklida bо‘lib, sirtqi uchun mо‘ljallangan. Ular uzun silindr nay shaklida bо‘lib, sirtqi tomoni datomoni da rr ajalaajala rr ga bо‘lga bо‘l ii nganga nn . Odatda 25.50 ml li va millilrtining . Odatda 25.50 ml li va millilrtining о‘ndan bir qismigacha daо‘ndan bir qismigacha da rr ajalaajala nn gaga nn byuretkala byuretkala nn dada nn foydalan foydalan ii ladi. ladi. Byuretkaning pastki qismida suyuqliklarni quyib olish uchun kran Byuretkaning pastki qismida suyuqliklarni quyib olish uchun kran yoki maxsus moslama о‘rnatilgan bо‘ladi. Byuretkalar asoslar yoki maxsus moslama о‘rnatilgan bо‘ladi. Byuretkalar asoslar titrlashda ishlatiladititrlashda ishlatiladi

• О‘lchov silindlari va menzurkalar. О‘lchov silrndilarn va О‘lchov silindlari va menzurkalar. О‘lchov silrndilarn va menzurkalari qalin shishadan yagalgan idishlar bо‘lib, uncha menzurkalari qalin shishadan yagalgan idishlar bо‘lib, uncha arniqlikda bо‘lmagan suyuqliklarni о‘lchash uchun arniqlikda bо‘lmagan suyuqliklarni о‘lchash uchun ishlatiladi. О‘lchov silindilari va menzurkalar har xil hajmda ishlatiladi. О‘lchov silindilari va menzurkalar har xil hajmda - 5, 10, 25, 50, 250, 500, 1000 ml va 2 l gacha bо‘ladi.- 5, 10, 25, 50, 250, 500, 1000 ml va 2 l gacha bо‘ladi. • Laboratoriyada gaz modda olish uchun Kipp apparatidan Laboratoriyada gaz modda olish uchun Kipp apparatidan foydalaniladi. Kipp apparati foydalaniladi. Kipp apparati оо ‘rtasi tor sharsimon id‘rtasi tor sharsimon id ii sh 1 va sh 1 va sharsimon voronka 2 dan iborat. Sharsimon idish 1 ga gaz sharsimon voronka 2 dan iborat. Sharsimon idish 1 ga gaz hosil qiluvchi modda solinadi. Voronka 2 ga suyuqlik hosil qiluvchi modda solinadi. Voronka 2 ga suyuqlik (kislota eritmasi) kuyiladi, u idish 1 ning pastki qismiga (kislota eritmasi) kuyiladi, u idish 1 ning pastki qismiga оо ‘tadi, s‘tadi, s оо ‘ngia uning ‘ngia uning оо ‘rta qismiga k‘rta qismiga k оо ‘tariladi.‘tariladi.

Qattiq modda bilan suyuqlik bir-biniga tegishi natijasida reaksiya Qattiq modda bilan suyuqlik bir-biniga tegishi natijasida reaksiya boshlanadi. Reaksiyada ajralib chiqayotgan gaz apparatning jumrak 3 li gaz boshlanadi. Reaksiyada ajralib chiqayotgan gaz apparatning jumrak 3 li gaz chiqarish nay orqali yig‘gichga о‘tadi. Jumrak berk turganda, ajralib chiqarish nay orqali yig‘gichga о‘tadi. Jumrak berk turganda, ajralib chiqayotgan gazning bogsimi suyuqlikni voronkaga siqib chiqaradi va chiqayotgan gazning bogsimi suyuqlikni voronkaga siqib chiqaradi va reaksiya tо‘xtaydi. Ishlatilib bо‘lgan suyuqlik idish 1 ning pastki qismidagi reaksiya tо‘xtaydi. Ishlatilib bо‘lgan suyuqlik idish 1 ning pastki qismidagi tubug 4 dan chiqarnb yuboriladi. Gazlarni gaqlash uchun gazometilar tubug 4 dan chiqarnb yuboriladi. Gazlarni gaqlash uchun gazometilar ishlatiladi. Gazometr gaz saqlanadigan katta idish 1 va voronka 2 dan iborat. ishlatiladi. Gazometr gaz saqlanadigan katta idish 1 va voronka 2 dan iborat. Gazometrga gaz tо‘ldirishdan oldin, 3 Gazometrga gaz tо‘ldirishdan oldin, 3 - - 5 chi jumiaklar ochiladi va voronka 5 chi jumiaklar ochiladi va voronka 2 orqali suv bilan tо‘ldiriladi. Sо‘ngi 2 ga jumrakni berkirtib, tubug 4 dan 2 orqali suv bilan tо‘ldiriladi. Sо‘ngi 2 ga jumrakni berkirtib, tubug 4 dan probka olinadi va tubug gaz olinadigan asbobdaga gaz chiqaruvchi nay uchi probka olinadi va tubug gaz olinadigan asbobdaga gaz chiqaruvchi nay uchi tubugga kiritib kо‘yiladi. Suv tubug 4 dan biroi idishga quyib olinadi. tubugga kiritib kо‘yiladi. Suv tubug 4 dan biroi idishga quyib olinadi. Gazometr gaz bilrn tо‘lgandan keyin, tubug, teshigi 4 probka bilan Gazometr gaz bilrn tо‘lgandan keyin, tubug, teshigi 4 probka bilan berkitiladi va voronka 2 ga suv quyiladi. Gazometida kerakli gaz olish berkitiladi va voronka 2 ga suv quyiladi. Gazometida kerakli gaz olish uchun jumrak 5-batamom, jumrak 3 ega gal ochiladi. Suv voronkadan uchun jumrak 5-batamom, jumrak 3 ega gal ochiladi. Suv voronkadan gazometrga tufayli undagi gazni 5 jumrak orqali yig‘gichga siqib chiqaradi. gazometrga tufayli undagi gazni 5 jumrak orqali yig‘gichga siqib chiqaradi. Kerakli hajmdagi gaz olingandan keyin 3 va 5 jumraklar berkitiladiKerakli hajmdagi gaz olingandan keyin 3 va 5 jumraklar berkitiladi ..

Idishlarni yuvishIdishlarni yuvish .. Tajribalar uchunTajribalar uchun ishlatiladigan idishlar toza bо‘lishi kerak. Tajriba bajarilishidan ishlatiladigan idishlar toza bо‘lishi kerak. Tajriba bajarilishidan oldin kimyoviy idishlar yaxshilab yuviladi. Bu idishlar oldin maxsus chо‘tkalar oldin kimyoviy idishlar yaxshilab yuviladi. Bu idishlar oldin maxsus chо‘tkalar (yonish) yordamida suv bilan yuviladi, sо‘ngra distillangan suv bilan bir necha marta (yonish) yordamida suv bilan yuviladi, sо‘ngra distillangan suv bilan bir necha marta chayiladi. Idishlar hech qachon kum bilan yuvish yaramayda, chunki qum bilan chayiladi. Idishlar hech qachon kum bilan yuvish yaramayda, chunki qum bilan yuvilgan idishlar tiraladi va ulardagi mustahkamligi yо‘qoladi. Agar idish juda iflog yuvilgan idishlar tiraladi va ulardagi mustahkamligi yо‘qoladi. Agar idish juda iflog bо‘lga va mexarnik usulda tozalash imkorn bо‘lmaga kimyoviy usul qо‘llaniladi. bо‘lga va mexarnik usulda tozalash imkorn bо‘lmaga kimyoviy usul qо‘llaniladi. Buning uchun xromli airlashmadan foydalayiladi. Xromli aralashma shishani yaxshi Buning uchun xromli airlashmadan foydalayiladi. Xromli aralashma shishani yaxshi hо‘llashini ta’minlaydi. (Xromli aralashma katta chinni havonchada tayyorlanadi, 10 g hо‘llashini ta’minlaydi. (Xromli aralashma katta chinni havonchada tayyorlanadi, 10 g atrofida kaliy bixromat mayda kukun holigacha eziladi 3-5 ml suvatrofida kaliy bixromat mayda kukun holigacha eziladi 3-5 ml suv bilan hо‘llarnladi va bilan hо‘llarnladi va uiga aralashtirib turib 100 ml konssrteilangan (96%li) sulfat kislotagi quyiladi. uiga aralashtirib turib 100 ml konssrteilangan (96%li) sulfat kislotagi quyiladi. Tindirilgan eritma qalrn shliflangan shisha idishda gaqlaradi. Idish xromli aralashma Tindirilgan eritma qalrn shliflangan shisha idishda gaqlaradi. Idish xromli aralashma bilan yuvilgandan keyin, aralashma yana о‘z idishiga quyiladi (vodoprovod bilan yuvilgandan keyin, aralashma yana о‘z idishiga quyiladi (vodoprovod iakovirasiga qо‘yish mumkik emag) va vodopiovod suvida yaxshilab yuviladi, sо‘ngi iakovirasiga qо‘yish mumkik emag) va vodopiovod suvida yaxshilab yuviladi, sо‘ngi distillangan suv bilan chayiladi. Ayrim hollarda idishlarni yuvish uchun ishqoining distillangan suv bilan chayiladi. Ayrim hollarda idishlarni yuvish uchun ishqoining gprntdagi eritmasi ishlatiladi (Ishqorning spirtdagi eritmarni - 5-10 g о‘yuvchi natriyni gprntdagi eritmasi ishlatiladi (Ishqorning spirtdagi eritmarni - 5-10 g о‘yuvchi natriyni 100 ml etil gprntida eritib tayyorlanadi). Yuvilgan kimyoviy idishlarning ichki tomorn 100 ml etil gprntida eritib tayyorlanadi). Yuvilgan kimyoviy idishlarning ichki tomorn hech qachoi gochiq bilan artilmaydi, agar quritish kerak bо‘lga, quritish shkafida hech qachoi gochiq bilan artilmaydi, agar quritish kerak bо‘lga, quritish shkafida quritiladi. О‘lchov idishlarni hech qachoi qizdrnish yо‘li bilan quritish mumkin quritiladi. О‘lchov idishlarni hech qachoi qizdrnish yо‘li bilan quritish mumkin emas. emas.

• Gaz gorelkasi bilan ishlash:Gaz gorelkasi bilan ishlash: • Laboratoriyada issiqlik manbai Laboratoriyada issiqlik manbai ss ifatida tabiry gazdaifatida tabiry gazda nn foydalan foydalan ii ladi, ladi, Uning taUning ta rr kibi akibi a ss oo ss aa nn 93-98 % meta 93-98 % meta ll SNll SN 4 da4 da nn . ibo. ibo rr at. Laboratoriya at. Laboratoriya praktikasida qizdirish uchun amalda Bunzen gorelkasi (muftali) va praktikasida qizdirish uchun amalda Bunzen gorelkasi (muftali) va Teklyu gorelkasi (diskali) ishlatiladi . Bu gorelkalar metalldan Teklyu gorelkasi (diskali) ishlatiladi . Bu gorelkalar metalldan tayyorlangan qaycha va taglikdan iborat. Taglikda yonaki gaz kirish nayi tayyorlangan qaycha va taglikdan iborat. Taglikda yonaki gaz kirish nayi bо‘lib; u rezina shlang vositasida metall naychaning pastki qismidagi bо‘lib; u rezina shlang vositasida metall naychaning pastki qismidagi doira shaklidagi teshik orqali xavo beriladi (xavoning berilishi mufta doira shaklidagi teshik orqali xavo beriladi (xavoning berilishi mufta yordamida boshkariladi). Qizdirish asboblarining ancha qulay va yordamida boshkariladi). Qizdirish asboblarining ancha qulay va takomillashgan Teklyu gaz gorelkasidan, chunki u havonigina emas, balki takomillashgan Teklyu gaz gorelkasidan, chunki u havonigina emas, balki gazning ham kelishrni aniqroq tartibga solib turishga imkon beradi. gazning ham kelishrni aniqroq tartibga solib turishga imkon beradi. Teklyu gorelkasida nayning voronkasimon qismi bilan vintli disk Teklyu gorelkasida nayning voronkasimon qismi bilan vintli disk orasida tirqish hosil bо‘ladi va bu tirqish orqali gorelkaga havo о‘tadi: diskni orasida tirqish hosil bо‘ladi va bu tirqish orqali gorelkaga havo о‘tadi: diskni burab tirqishni kengaytirish yoki toraytirish va gorelkaga kiradigan havo burab tirqishni kengaytirish yoki toraytirish va gorelkaga kiradigan havo mikdorini о‘zgartirish mumkin. Gorelkada havo yetishmay qolga gaz chala mikdorini о‘zgartirish mumkin. Gorelkada havo yetishmay qolga gaz chala yonadi va tutash alanga hosil bо‘ladi. Havo kirishini kuchaytirib yonadi va tutash alanga hosil bо‘ladi. Havo kirishini kuchaytirib yoruglanmaydigan alanga olinadi. yoruglanmaydigan alanga olinadi.

• Alanganing qaysi qismi kо‘proq issiklik beradi (darslikka qarang) Gorelkada havo Alanganing qaysi qismi kо‘proq issiklik beradi (darslikka qarang) Gorelkada havo yetishmay qolsa, gaz chala yoiadi va dudli alanga gaz havoga chiqib, atiofin zaxailashi yetishmay qolsa, gaz chala yoiadi va dudli alanga gaz havoga chiqib, atiofin zaxailashi mumkni. Agar gorelkaga havo tо‘la kirayotganda gaz yubornlga va xuddi shu vaqtda mumkni. Agar gorelkaga havo tо‘la kirayotganda gaz yubornlga va xuddi shu vaqtda chaqilgan gugurt yaqinlashtirilsa, u holda, ba’zai alanganing "otilib alanga yoiug bо‘ladi chaqilgan gugurt yaqinlashtirilsa, u holda, ba’zai alanganing "otilib alanga yoiug bо‘ladi va tutaydi. Goiyelka nayi juda kizib ketayai va yoikggich gazning chala yornshidak kо‘p va tutaydi. Goiyelka nayi juda kizib ketayai va yoikggich gazning chala yornshidak kо‘p mikdoida ig gazi (SO) hosil bо‘ladi va qо‘langa hid chiqadi. Alanganing "otilib chiqishi" mikdoida ig gazi (SO) hosil bо‘ladi va qо‘langa hid chiqadi. Alanganing "otilib chiqishi" xavfli oqibatga - gaz keluvchi iyezrna shlanganing yornshi, gtolning buzilishi, qо‘lning xavfli oqibatga - gaz keluvchi iyezrna shlanganing yornshi, gtolning buzilishi, qо‘lning kuyishi kabilarga olib kelishi mumkin. Alanganing "otilib chiqishi" yuz beiga darhol gaz kuyishi kabilarga olib kelishi mumkin. Alanganing "otilib chiqishi" yuz beiga darhol gaz kiarnrn yopish, gorelka nayi soviguncha kutib turnsh, shuidan keyin ega gazrn yuqorida kiarnrn yopish, gorelka nayi soviguncha kutib turnsh, shuidan keyin ega gazrn yuqorida kо‘igatilgandek yoqish kerak. Gaz gorelkalari buyumlarga yaqin bо‘lmasligi kerak.kо‘igatilgandek yoqish kerak. Gaz gorelkalari buyumlarga yaqin bо‘lmasligi kerak. • Kavsharlash gorelkasi yuqorn temperaturnli alanga olish uchun ishlatiladi Kavshanlash Kavsharlash gorelkasi yuqorn temperaturnli alanga olish uchun ishlatiladi Kavshanlash gonelkagi oddiy gaz gonelkagidan pastki qismida jumrakli ikkita nayi borliga bilak farq gonelkagi oddiy gaz gonelkagidan pastki qismida jumrakli ikkita nayi borliga bilak farq kiladi. Bu naylarning binidan (1) havo puflagich yordamida havo, ikkinchisidan (2) ega kiladi. Bu naylarning binidan (1) havo puflagich yordamida havo, ikkinchisidan (2) ega gaz yuboriladi. Goiyelkani ishlatish uchun oddiy 2-naydagi gaz jumiagi ochib yoqiladi va gaz yuboriladi. Goiyelkani ishlatish uchun oddiy 2-naydagi gaz jumiagi ochib yoqiladi va sо‘ngi asta-sekin havo yuboriladi.sо‘ngi asta-sekin havo yuboriladi. • Xavo va gaz yuborXavo va gaz yubor ii shnshn ii tartibga tartibga ss olib, kerakli kattalikdagi alaolib, kerakli kattalikdagi ala nn ga va temperatuga va temperatu rr a ola ol ii nadi. nadi. Gorelkaning xar doim toza bо‘lishi va naylarga biror iaiganing tushmagashgigi kuzatib Gorelkaning xar doim toza bо‘lishi va naylarga biror iaiganing tushmagashgigi kuzatib turnladi. Vaqti-vaqti bilan goiyelka burab olinadi va tozalab turiladi. 100-300°G turnladi. Vaqti-vaqti bilan goiyelka burab olinadi va tozalab turiladi. 100-300°G temperatutemperatu rr a a ii ntervallarntervallar ii da qizdda qizd ii rish uchurish uchu n n tutu rr li xil hammomlali xil hammomla rr dada nn foydalan foydalan ii ladi.ladi.

Suv hammomi metalldan qilnigan idishlar. Hammom bir-bini ustiga tushib Suv hammomi metalldan qilnigan idishlar. Hammom bir-bini ustiga tushib turadigan har xil diametili yaggi xalqalar bilan beikrtiladituradigan har xil diametili yaggi xalqalar bilan beikrtiladi

• Hammomdan foydalanishda uning xajmining 2/3 qismigacha suv Hammomdan foydalanishda uning xajmining 2/3 qismigacha suv quyiladi va suv hammomiga moglashtirilgan uch oyoqqa yoki shtativ quyiladi va suv hammomiga moglashtirilgan uch oyoqqa yoki shtativ halqasiga qhalqasiga q оо ‘yib, gaz gorelkagi alangasida qayiaguncha qizdrniladi. ‘yib, gaz gorelkagi alangasida qayiaguncha qizdrniladi. Bunda suvning qaynab, qurib ketmaglisiga qarab turnladi. Bunda suvning qaynab, qurib ketmaglisiga qarab turnladi. Laboratoriyada buidan tashqari elektr toki yordamida istiladigan suv Laboratoriyada buidan tashqari elektr toki yordamida istiladigan suv hammomidan xam foydalaniladi.hammomidan xam foydalaniladi. • Suv hammomi issiq, par yordamida qizdirishda qSuv hammomi issiq, par yordamida qizdirishda q оо ‘llaniladi. Odatda bu ‘llaniladi. Odatda bu maqsad uchun qora jestdan yagalgan voronkadan foydalaniladi. maqsad uchun qora jestdan yagalgan voronkadan foydalaniladi. Voronkaning yuqori keng chetida bni kancha teshiklar mavjud. Uning Voronkaning yuqori keng chetida bni kancha teshiklar mavjud. Uning ichida pastki teshiqda ma’lum masofada asbestlangan tichida pastki teshiqda ma’lum masofada asbestlangan t оо ‘r ‘r оо ‘rnatilgan. ‘rnatilgan. Dezonlariga asbest qatlamlar qDezonlariga asbest qatlamlar q оо ‘yilgan. Qizdiriladigan idish razmeriga ‘yilgan. Qizdiriladigan idish razmeriga mos qilib tanlangan voronka uch oyoqqa yoki shtativ halqasiga mos qilib tanlangan voronka uch oyoqqa yoki shtativ halqasiga оо ‘rnatiladi. Qizdiriladigan idish voronkaning ichiga asbestlangan ‘rnatiladi. Qizdiriladigan idish voronkaning ichiga asbestlangan tt оо ‘rga tegmaydigan, ammo asbest qatlamlarga tegadigan qilib ‘rga tegmaydigan, ammo asbest qatlamlarga tegadigan qilib joylashtiriladi.joylashtiriladi.

• Gorelka qGorelka q оо ‘yilib asbestlangan t‘yilib asbestlangan t оо ‘r qizdiriladi, idish ega issiq havodan ‘r qizdiriladi, idish ega issiq havodan qiziydi. Laboratornada elektr toki bilan qizdiriladigan havo hammomni qiziydi. Laboratornada elektr toki bilan qizdiriladigan havo hammomni ham ishlatiladi. 600-10000S temperatura olish uchun elektr pechlaridan ham ishlatiladi. 600-10000S temperatura olish uchun elektr pechlaridan foydalaniladi. Mufel pechi foydalaniladi. Mufel pechi оо ‘tga chidamli maternaldan yagalgan bir ‘tga chidamli maternaldan yagalgan bir tomorida eshikchagi btomorida eshikchagi b оо ‘lgan t‘lgan t оо ‘rt buichakli yoki gornzortal kutidan iborat. ‘rt buichakli yoki gornzortal kutidan iborat. Mufel pechi yuqori temperaturada moddalarni kuydirishda va tigellarda Mufel pechi yuqori temperaturada moddalarni kuydirishda va tigellarda boradigan reaksiyalarii boradigan reaksiyalarii оо ‘tkazishda xizmat qiladi. Bu maqsadlar u‘tkazishda xizmat qiladi. Bu maqsadlar u chuchu n n tigel pechlani ham ishlatiladi. Naygimoi pech yuqori temperaturada tigel pechlani ham ishlatiladi. Naygimoi pech yuqori temperaturada kvars, chinni kvars, chinni yokyok i issiqqa chidami issiqqa chidam ll i naylarda olib boriladigan tajirbalar i naylarda olib boriladigan tajirbalar оо ‘tkazishda q‘tkazishda q оо ‘llaniladi.‘llaniladi. • Qum hammomi ham laboratoriyada gekni, bir tekisda qizdirish va yuqori Qum hammomi ham laboratoriyada gekni, bir tekisda qizdirish va yuqori temperatura (200-300°S) olish uchun foydalaniladi. Qum xammomi ichiga temperatura (200-300°S) olish uchun foydalaniladi. Qum xammomi ichiga toza va Quruq qum ttoza va Quruq qum t оо ‘ldrnilgan. metall kogacha yoki tovadan iborat. ‘ldrnilgan. metall kogacha yoki tovadan iborat. Kumir kosachaga (tovaga) solishdan oldin yaxshilab qizdirib, orgarnik - Kumir kosachaga (tovaga) solishdan oldin yaxshilab qizdirib, orgarnik - qq оо ‘shimchalardan tozalaniladi. ‘shimchalardan tozalaniladi. Qizdirish gaz gorelkasida olib boriladi.Qizdirish gaz gorelkasida olib boriladi.

Kolbalarda, stakanlarda yoki chinni kosachalarda suyuqliklar Kolbalarda, stakanlarda yoki chinni kosachalarda suyuqliklar qizdirilganda, ular ochiq alangada emas, balki asbest tqizdirilganda, ular ochiq alangada emas, balki asbest t оо ‘rlar ‘rlar ustiga qustiga q оо ‘yib qizdrniladi. Ishqorny eritmalar qizdrnilganda ular ‘yib qizdrniladi. Ishqorny eritmalar qizdrnilganda ular chrnrn bchrnrn b оо ‘lakchalarn yoki bir tomorn kavshailangan kappilyai ‘lakchalarn yoki bir tomorn kavshailangan kappilyai golish tavgiya qilrnadi. Stakanlarda suyuqlik qizdirilganda, golish tavgiya qilrnadi. Stakanlarda suyuqlik qizdirilganda, havodan tushishi mumkni bhavodan tushishi mumkni b оо ‘lgan ifloglanishdan saqlanish ‘lgan ifloglanishdan saqlanish uchun, ularni goat oynasi bilan yopish kerak. Eritmalar uchun, ularni goat oynasi bilan yopish kerak. Eritmalar buglatilgarida (kogacha, stakan va boshqalarda, bu vazifarn buglatilgarida (kogacha, stakan va boshqalarda, bu vazifarn suyuqlik ustida shtativga suyuqlik ustida shtativga оо ‘rnatilgan kgig voionka bajaradi (13-‘rnatilgan kgig voionka bajaradi (13- rasm). Probirka chrasm). Probirka ch оо ‘kmasi b‘kmasi b оо ‘lgan suyuqlik yoki eritma ‘lgan suyuqlik yoki eritma qizdrnilgarida, u yog‘ochdan yagalgan ushlagichga yoki shtativ qizdrnilgarida, u yog‘ochdan yagalgan ushlagichga yoki shtativ qisqichiga salgina qiya qilib qisqichiga salgina qiya qilib оо ‘rnatiladi (probirkaning ogzi ‘rnatiladi (probirkaning ogzi оо ‘zingizdan va boshqalardan chetga qanatilgan b‘zingizdan va boshqalardan chetga qanatilgan b оо ‘lgin)‘lgin)

Gorelkaning pastGorelkaning past alangasida avval probirkaning alangasida avval probirkaning butun qismi qizdiriladi (probirka ushlagich butun qismi qizdiriladi (probirka ushlagich qizdirilmagan), keyin suyuqlikningqizdirilmagan), keyin suyuqlikning yuqori qismi yuqori qismi qaynaguncha qizdirilib, alanga pastga tushiriladi va qaynaguncha qizdirilib, alanga pastga tushiriladi va butun suyuqlik qizdiriladi. Xuddi shu tartibda butun suyuqlik qizdiriladi. Xuddi shu tartibda probirka ushlagich bilan birga alangadan olinib tez:-probirka ushlagich bilan birga alangadan olinib tez:- tez chayqatib qizdrnilishi mumkni. Probirkada Quruq tez chayqatib qizdrnilishi mumkni. Probirkada Quruq moddalar qizdrnilganda uning ogzi tubidan past qilib moddalar qizdrnilganda uning ogzi tubidan past qilib (nima uchun?) shtativ halqasiga (nima uchun?) shtativ halqasiga оо ‘rnatiladi. Avval ‘rnatiladi. Avval asta-sekin probirkaning butui qismi, keyin quruq asta-sekin probirkaning butui qismi, keyin quruq modda qolgan qismi kmodda qolgan qismi k оо ‘proq qizdiriladi.‘proq qizdiriladi.

Filtrlash Filtrlash • Suyuqliklarni undagi qattiq moddalardan ajratish uchun filtrlash Suyuqliklarni undagi qattiq moddalardan ajratish uchun filtrlash qq оо ‘llarnladi. Laborratoriyada ch‘llarnladi. Laborratoriyada ch оо ‘kmalarni eritmalardan ajratish uchun ‘kmalarni eritmalardan ajratish uchun chch оо ‘kmali suyuqlik maxsus filtr qogozi orkali filtrlanadi. Buning uchun ‘kmali suyuqlik maxsus filtr qogozi orkali filtrlanadi. Buning uchun oddiy yoki buiama filtr qogozlaridan foydalaniladi.oddiy yoki buiama filtr qogozlaridan foydalaniladi. • Filtr kogozidan tashqari filtrlovchi maternallar sifatida paxta, asbest tolasi, Filtr kogozidan tashqari filtrlovchi maternallar sifatida paxta, asbest tolasi, shisha paxtasi, maydalangan kshisha paxtasi, maydalangan k оо ‘mni, sovak shisha va boshqa tuili ‘mni, sovak shisha va boshqa tuili maternallardan foydalaniladi. Filtrdan maternallardan foydalaniladi. Filtrdan оо ‘tgan suyuqlikka filtrat deyiladi. ‘tgan suyuqlikka filtrat deyiladi. Filti tayyoilash uchun kvadrat shaklidaga bir varaq filtr qogoz olinib, Filti tayyoilash uchun kvadrat shaklidaga bir varaq filtr qogoz olinib, oldin u ikki bukiladi (a), soldin u ikki bukiladi (a), s оо ‘ngi t‘ngi t оо ‘rt bukiladi (b). T‘rt bukiladi (b). T оо ‘rt bukilgan ‘rt bukilgan kvadratning burchagi qaychi bilan yoy bkvadratning burchagi qaychi bilan yoy b оо ‘ylab qiyiladi (v), qog‘ozning ‘ylab qiyiladi (v), qog‘ozning bir qavati qolgan uch qavatidan barmoq bilan ajratiladi va konus hosil bir qavati qolgan uch qavatidan barmoq bilan ajratiladi va konus hosil qilinadi (g). Yasalgan filtr voionkaga jips yopishib turadigan qilib qilinadi (g). Yasalgan filtr voionkaga jips yopishib turadigan qilib joylashtiriladi. Keyin u voronka devoriga yopishtirib distillangan suv joylashtiriladi. Keyin u voronka devoriga yopishtirib distillangan suv bilan hbilan h оо ‘llaniladi (d). Ba’zan filtrlash yuzasini oshirish uchun burama filtr ‘llaniladi (d). Ba’zan filtrlash yuzasini oshirish uchun burama filtr ishlatiladi (burama filtr yasash qoidalari ishlatiladi (burama filtr yasash qoidalari оо ‘qutuvchidan s‘qutuvchidan s оо ‘rash kerak).‘rash kerak).

Suyuqlikni eritmasi moddadan tezroq va chSuyuqlikni eritmasi moddadan tezroq va ch оо ‘kmari filtratdan t‘kmari filtratdan t оо ‘laroq ‘laroq ajratishda filtrlash past bosimda olib boriladi. Bunga vakuum ostida ajratishda filtrlash past bosimda olib boriladi. Bunga vakuum ostida filtrlash deyiladi. Buning uchun tasvinlangan asbob yigiladi. Bu asbob filtrlash deyiladi. Buning uchun tasvinlangan asbob yigiladi. Bu asbob Bunzen kolbasi (1) ("surgich"), Byuxnir voronkagi (2) saklagich gklyaika Bunzen kolbasi (1) ("surgich"), Byuxnir voronkagi (2) saklagich gklyaika (3) va suv puikagich vakuum iagogi (4) dan iborat. Vakuum, suv (3) va suv puikagich vakuum iagogi (4) dan iborat. Vakuum, suv puikagich iagogi yoki bu asbobir laboratoriyadagi vakuum lrniyasiga puikagich iagogi yoki bu asbobir laboratoriyadagi vakuum lrniyasiga ulash yulash y оо ‘li bilan ham hosil qilinadi. CH‘li bilan ham hosil qilinadi. CH оо ‘kma miqdornga qarab har xil ‘kma miqdornga qarab har xil kattalikdagi Byuxiyei voionkagi tailab olrnadi. Saqlagich gklyaika (3) kattalikdagi Byuxiyei voionkagi tailab olrnadi. Saqlagich gklyaika (3) albatta ulanishi kerak, chuiki u suv iagogdan suvning kolbaga yigilishidan albatta ulanishi kerak, chuiki u suv iagogdan suvning kolbaga yigilishidan saqlaydi. Byuxnir voionkagining tsaqlaydi. Byuxnir voionkagining t оо ‘i tubiga dorna shaklida ikki qavat filtr ‘i tubiga dorna shaklida ikki qavat filtr qogozi qqogozi q оо ‘yiladi. Bu filtrlarni qrnqish uchun filti qogozrni ikki qavat qilib ‘yiladi. Bu filtrlarni qrnqish uchun filti qogozrni ikki qavat qilib voronka ustiga qvoronka ustiga q оо ‘yib, kaft bilan bogiladi. S‘yib, kaft bilan bogiladi. S оо ‘ngi aylana b‘ngi aylana b оо ‘ylab ‘ylab voronkaning tushib qolgan izi qaychi bilan qirqiladi. Filtrning bittasi voronkaning tushib qolgan izi qaychi bilan qirqiladi. Filtrning bittasi ikkinchigidan 3-4 mm kichikroq, voronka tubiga teng qilib kirqiladi. ikkinchigidan 3-4 mm kichikroq, voronka tubiga teng qilib kirqiladi. Voronka tubiga oldin kichik diametrli filtrni ustiga kattaiogi qVoronka tubiga oldin kichik diametrli filtrni ustiga kattaiogi q оо ‘yiladi va ‘yiladi va distillangan suv bilan xdistillangan suv bilan x оо ‘llaniladi. ‘llaniladi.

E’tiboringiz uchun E’tiboringiz uchun rahmat!rahmat!

Похожие

Metall va metall qotishmalar xossalari

Neft kimyosi va neftni qayta ishlash

Kimyoviy elementlarning tarqalish oreollarini geokimyoviy xaritalarga tushurish usullari bilan tanishish va o‘rganish

Chemwindow dasturida ishlash

Katalitik kreking jarayoni va ularni qayta ishlash