Sport bilan chiniqish - Физическая культура - Презентации

Sport bilan chiniqish

Загружено в:

23.09.2019

Скачано:

0

Размер:

344.837890625 KB

Sport bilan chiniqish

• Chiniqish sportchilar uchun muhim ahamiyatga ega bo’lib, u sportdagi tayyorgarlikning asosi hisoblanadi. Bu sog’liqning mustahkamlanishiga va sportdagi yuqori natijalarga erishishga sabab bo’ladi. Chiniqqan sportchilar kamroq kasal bo’ladilar, natijada u muntazam ravishda mashg’ulotlarga qatnashadi, oqibatda musobaqalarda yuqori yutuqlarga erishadi, musobaqalar esa murakkab iqlimiy geografik issiq va sovuq iqlim, o’rta tog’, o’zgaruvchi iqlim sharoitida o’tadi.

• . Bunday murakkab iqlimiy-geografik sharoitlaridagi chiniqishlar tezkor adaptatsiyani talab qiladi, bu esa chiniqqan sportchilardagina bo’ladi, chunki yuqorida bayon etilganidek, organizmning adaptatsion jarayoni chiniqqan sportchilarda tez va oson kechadi.

• Yana bir muhim holat shuki, bu shamollashlarning profilaktikasidir. Shamollashlar tufayli sportchilarni muntazam mashg’ulotlarga qatnasha olmaganligi va o’zining sportdagi mahoratini oshira olmasligi haqida ancha misollar keltirish mumkin. Ko’pincha shunday holatlar bo’ladiki, tasodifiy shamollash tufayli sport musobaqalari qoldiriladi, natijada butun komanda a’zolari aziyat chekadi.

• Shuning uchun uzoq vaqt yopiq sharoitda jismoniy mashq qiladigan sportchilarga doimiy ravishda turli usullarda chiniqish tavsiya etiladi. Sportchilarni chiniqtirishni umumlashtirilgan ravishda sport turiga va tayyorgarlik darajasiga qarab qilinadi.

• Lekin hamma holatlarda yuqorida bayon etilgan holatlarga rioya qilish kerak. Chiniqtirishda yuqori ko’rsatkichlarga erishish uchun yil davomida ochiq havoda muolaja o’tkazish tavsiya etiladi.

• Yilning issiq kunlarida ehtiyot bo’lish kerak, chunki uzoq vaqt stadionlarda oftob bo’lishi sog’liq uchun salbiy ta’sir qiladi (tezlik susayadi, harakat koordinatsiyasi buziladi). Shuning uchun sportchilarni oftob tagida bo’lishini kun tartibiga rioya qilish asosida va sportchining individual xususiyatlariga asoslanib tuzish kerak.

Chiniqtirish usullari . • Cho’milish-chiniqishning eng yaxshi usuli. Havo harorati 24-250 va suv harorati 200 dan past bo’lmasa, cho’milish tavsiya etiladi. Suvda 10-15 minutdan ko’p turmaslik kerak. Cho’milishni yozdan boshlab organizm moslashib olguncha 3-5 minut o’tgach, suvdan chiqilgani ma’qul. Ovqatlangach darhol cho’milish yaramaydi. Ovqatlangandan 1-1,5 soat o’tgach suvga tushish mumkin. Qizib turib suvga tushish yaramaydi.

Havo bilan chiniqtirish. • Havo bilan chiniqtirish (havo vannalarini qabul qilish)=- yoqimli hamda xavfsiz chiniqtirish muolajasi hisoblanadi. • Bu chiniqtirish usulida havoning harorati katta ahamiyatga ega. • 1.Issiqlik sezish qobiliyatiga qarab havo apparati 3 ga bo’linadi: 2.Issiq(iliq)-bunda havo harorati 20-30%0C bo’ladi. 3.Sovuqroq-bunda havo harorati 14-200C bo’ladi. 4.Sovuq-bunda havo harorati 100C dan past bo’ladi.

• Havo vannalarini eng yaxshi qabul qilish vaqti bu yozdadir hamda atmosferada havosi toza, musaffo joylardadir. Havo vannalarini asosiy yotgan holatda, o’tirib yoki yurib, harakat qilib qabul qilish mumkin. Sovuqroq yoki sovuq vanna qabul qilayotgan vaqtda albatta jismoniy mashqlarni bajarish lozim. Yomg’ir yog’ayotganda, tumanda yoxud shamol tezligi 3m/s dan oshganda havo vannasini qabul qilish man etiladi.

Suv bilan chiniqtirish • Suv muolajlari: - bu chiniqtirishning jadal muolajasi hisoblanadi. Chiniqtirishning asosiy omili bu suvning haroratidir. Suv muolajalarini doimiy ravishda qo’llash, shamollash kasalliklarini eng asosiy profilaktikasi hisoblanadi.

• Suv muolajalarini to’g’ri qabul qilish uchun sovuq suvning organizmga ta’sirini bilish kerak. Tana yuzasiga sovuq suv ta’sir etganda organizm javob beradi.Avval tomirlarning tez qisqarishi tufayli qon ichki organlarga intiladi. Teri rangpar va sovuq bo’lib qoladi. Bu vaqtda odam sovuq yeydi-birlamchi faza. Keyin ikkinchi fazada issiqlik “ishlab chiqaradi”, qon teriga oqib kela boshlaydi va sovuq yeyish iliqlikni sezish bilan almashadi.

• Ishqalanish - suv bilan chiniqishning birlamchi bosqichi. Bir necha kun davomida ho’l sochiq, gubka yoki qo’l bilan ishqalaniladi. Avval faqat bel, keyinchalik butun badanni (yuqori qismlardan boshlab), qo’l va belni suv bilan ishqalab, keyin sochiq bilan quruq qilib artiladi. Keyinchalik oyoqlar artiladi. Hamma muolaja ishqalash bilan birga 5 minutdan oshmasligi kerak.

• Suv qo’yish- chiniqishning keyingi bosqichi. Bunda past haroratli suvga, past bosimli suv oqimi qo’shiladi. Bunda suv bir idishdan qo’yiladi. Suv qo’yilgach energiya ravishda tana sochiq bilan artiladi.Muolajaning davomiyligi 3-4 minut.

• Xulosa qilib aytish mumkinki, sportchilarni muvaffaqiyatli chiniqishi uchun gigiyenik qoidalarga rioya qilgan holdagina amalga oshirish mumkin. Musobaqalardan oldin organizm reaktivligi yuqori ko’rsatkichlarga ega bo’lishi uchun chiniqishga katta ahamiyat berish lozim.

Похожие

Jismoniy faollik va salomatlik chiniqish

Sport o’yinlari

Sport turlari

Uzluksiz sport musobaqalari. Barkamol avlod sport o’yinlari

Sambo -sport turi