Ўзбекистон Республикаси бюджет тизими ва тузилмаси - Экономика - Презентации

Ўзбекистон Республикаси бюджет тизими ва тузилмаси

Загружено в:

23.09.2019

Скачано:

0

Размер:

187.306640625 KB

Ўзбекистон Республикаси Молия Вазирлиги Ўқув Маркази «Давлат Молияси» кафедраси Мавзу: Ўзбекистон Республикаси бюджет тизими ва тузилмаси

Ўзбекистон Республикасининг “ БЮДЖЕТ ТИЗИМИ ТЎҒРИСИДА” ги Қонуни 14.12.2000 й. N 158-II

Қ О Н У Н Н И Н Г А С О С И Й В А З И Ф А Л А Р И (1-модда) Давлат бюджетини тузиш, кўриб чиқиш, қабул қилиш ва ижро этиш тартибини белгилайди Давлат бюджети тузилмасига кирувчи бюджетлар ўртасидаги ўзаро муносабатларни белгилайди Давлат бюджети маблағлари билан операцияларни амалга ошириш жараёнида ҳисобга олиш, ҳисобот ва назорат қилиш тартибини белгилайди.Ўзбекистон Рес- публикасининг бюджет тизими тузилиши ва уни бошқариш асосларини белгилайди 01 02 01 07 05 15 16 18 07 01 05 12 07 1314 1B0E0D 07 01 1B 07 17 021B 0A 220C 220C 0D 05 07 24 1E 07 05 07 02 07

Асосий тушунчаларАйланма касса маблағи меъёри Бюджет жараёни Бюджет дотацияси, субвенцияси ва ссудаси Бюджет профицити ва тақчиллиги Давлатнинг ички ва ташқи қарзи Молия йили Асосий тушунчалар (3-модда)

Б ю д ж е т т и з и м и н и н г а с о с и й п р и н ц и п л а р и (5 - м о д д а )бюджет таснифи тизими, ҳисоб-бюджет ҳужжатлари ва бюджет жараёни тузилишининг ягоналиги бюджет тузилишининг Ўзбекистон Республикаси маъмурий-ҳудудий тузилишига мувофиқлиги турли даражадаги бюджетларнинг ўзаро боғлиқлиги Давлат бюджети баланслилиги давлат даромадларини аниқ манбалар бўйича ва харажатларини йўналишлари (моддалари) бўйича режалаштириш Давлат бюджети харажатларини бюджетдан ажратиладиган тасдиқланган маблағлар доирасида ва харажатлар сметаларида кўрсатилган мақсадларда амалга ошириш барча даражадаги бюджетларнинг мустақиллиги

Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлигининг бюджет тизимини бошқариш соҳасидаги ваколатлари харажатлар сметаси ва штат жадвалларини рўйхатдан ўтказади Ваколатлар (8 модда) норматив-ҳуқуқий ҳужжатларни қабул қиладиреспублика бюджети харажатларини амалга оширади Давлат бюджети маблағларининг тушуми ва сарфи тартибини белгилайди ҳамда улар устидан назоратни амалга оширадиДавлат бюджети лойиҳасини тайёрлайди

Давлат бюджети Республика бюджети Қорақалпоғистон Республикаси ва маҳаллий бюджетлар Давлат мақсадли жамғармалариДавлат бюджети тузилмаси (9-модда) 18 01 10241213

Давлат бюджети даромадлари нинг таснифи БЮДЖЕТ ТАСНИФИ (10-модда) Давлат бюджети харажатлари нинг вазифа жиҳатидан, ташкилий ва иқтисодий таснифи Давлат бюджети Тақчиллигини молиялаштириш манбалари таснифи

Давлат бюджети даромадлари (11 модда) Солиқлар, йиғимлар, божлар ва бошқа мажбурий тўловлар Мерос олиш, ҳадя этиш ҳуқуқи бўйича давлат мулкига ўтган пул маблағлари Юридик ва жисмоний шахслардан, шунингдек чет эл давлатларидан келган қайтарилмайдиган пул тушумлариДавлатнинг молиявий ва бошқа активларини жойлаштирилиши, фойдаланишга берилиши ва сотилишидан олинган даромадлар Резидент-юридик шахсларга ва чет эл давлатларига берилган бюджет ссудаларини қайтариш ҳисобига тушадиган тўловлар Қонун ҳужжатларида тақиқланмаган бошқа даромадлар 1A 2A 1A 07 1B 05 2B 220209 220E16 09 1305 1B 2C 0A 10 10 09 12 16 1E 01 03 0212 0A 28 07 1C17 17 25 10 18 07 1C1C 16 05 05 2D170D 220E 05 07 09

Давлат бюджети харажатлари (12 модда) Бюджет маблағлари олувчиларнинг жорий харажатлари Капитал харажатлар Капитал харажатларни қоплаш учун юридик шахсларга бериладиган бюджет трансфертлари шаклидаЖорий бюджет трансфертлари Резидент- юридик шахсларга ва чет эл давлатларига бериладиган бюджет ссудалари Давлат мақсадли жамғармаларига бериладиган бюджет дотациялари ва бюджет ссудалари Давлат қарзини қайтариш ва унга хизмат кўрсатиш бўйича тўловлар ва бошқалар 1A 201B 1D 09 1C 41 44 41 44 41 3E 1B 37 17 171B 06 37 22 06 19 1B 37 07 04 11 17 171B 0C0C 02 1C 17 171B 1109 04 0C0C 02 3E 04 0E 174031 06 17

Давлат мақсадли жамғармалари (20-модда) Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлиги ҳузуридаги Республика йўл жамғармаси Ўзбекистон Республикаси Давлат мулкини бошқариш давлат қўмитасининг махсус ҳисобварағи Иш билан таъминлашга кўмаклашувчи давлат жамғармаси. Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлиги ҳузуридаги Бюджетдан ташқари Пенсия жамғармаси

ЧЕКЛОВЛАР (24-модда) 1. Қ онун ҳужжатларида назарда тутилмаган манбалар ҳисобига жамғарма лар ташкил этиш 2. маблағ жалб қилишни амалга ошириш 3. Бюджетдан ажратиладиган тасдиқланган маблағдан ортиқроқ маблағ сарфлаш4. бюджет маблағлари ҳисобидан бошқа шахслар фойдасига молиявий кафолатлар ва кафилликлар бериш5 . юридик ва жисмоний шахсларга бюджет ссудалари бериш Қорақалпоғистон Республикаси бюджетига ва маҳаллий бюджетларга белгиланадиган чекловлар

Қабул қилинган Давлат бюджети бўлмаган тақдирда бюджетни ижро этиш тартиби (33 модда)  Бошланган молия йилидаги харажатлар Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси томонидан белгиланган тартибда аввалги молия йилининг охирги чорагидаги бюджетдан ажратиладиган маблағларнинг учдан бир қисмидан ортиқ бўлмаган миқдорларда, уларни бошланган молия йилида амалга оширилиши режалаштирилмаган харажатлар суммасига аниєлаштирилган ҳолда, ҳар ойда амалга оширилади;  аввалги молия йилида қилинмаган бюджет харажатлари амалга оширилмайди;  аввалги молия йилида амалда бўлган солиқ солиш ва мажбурий тўловлар тўлаш тартиби Давлат бюджети қабул қилингунга қадар ўз кучини йўқотмайди.

42-модда. Кафолат жамғармаси * Давлат қарзи бўйича тўловларни ўз вақтида амалга оширишга ҳамда давлат томонидан ички ва хориждан маблағ жалб қилиш бўйича Ўзбекистон Республикасининг мажбуриятларидан келиб чиқувчи тўловларни амалга ошириш учун маблағларни жамлашга шарт-шароит яратиш мақсадида республика бюджети таркибида кафолат жамғармаси тузилади. Кафолат жамғармасини ташкил этиш ва ундан фойдаланиш тартиби Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси томонидан белгиланади.

Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг Заҳира Жамғармаси ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ ВАЗИРЛАР МАҲКАМАСИНИНГ ЗАҲИРА ЖАМҒАРМАСИ ТЎҒРИСИДА НИЗОМ *

Ривожланган хорижий давлатлар бюджет тизими: Япония мисолида

Япониянинг бюджет тизими

Миллий бюджет  Миллий бюджет Япония Парламенти томонидан қабул қилинадиган юридик хужжатдир.  Бюджетнинг иккита асосий элементлари мавжуд: даромадлар ва харажатлар.  Даромадлар асосан истеъмол, даромад ва корпорация солиқларидан шаклланади .  Харажатлар: товар ва хизмат сотиб олиш, инвестиция, илмий тадқиқот ўтқазиш ва ишсизлик ва нафақа тўловлари учун.  Бюджетлар иқтисодий, сиёсий ва техник базасига эга. Техник элемент деганда даромадларнинг тушиши ва харажатларнинг амалга ошиш эҳтимолининг даражаларини башорат қилиш тушунилади.

Даромад таркиби 2007 йил 31 март ҳолатига кўра Триллион Йена Фоизда, % Облигациялар 30.0 37.6% Корпорация солиғи 13.1 16.4% Даромад солиғи 12.8 16.0% Истеъмол солиғи 10.5 13.2% Бошқа солиқлар 9.5 11.9% Бошқалар 3.9 4.9% Жами 79.7 100.0%

Харажат таркиби 2007 йил 31 март ҳолатига кўра Триллион Йена Фоизда, % Ижтимоий соҳа харажаталари 20.6 25.8% Облигациялар ва фоиз тўловларни тўлашга 18.7 23.5% Маҳаллий ҳокимиятларга субсидиялар 14.6 18.3% Инфраструктура 7.2 9.0% Илм-фан ва технологияларга 5.3 6.6% Мудоафа Агентлигига 4.8 6.0% Бошқалар 8.6 10.8% Жами 79.7 100.0%

Бюджет жараёни  Японияда миллий бюджетни Молия Вазирлиги(МВ) тузади .  МВнинг Бюджет Бюроси сиёсий жараёнларнинг марказида туради чунки у ҳар йили миллий бюджетни тузади.  Бюджет жараёни асосан молия йили бошланиши билан, яъни 1 апрелдан бошланади.  Вазирликлар ва давлат идоралари Сиёсий Тадқиқот Консуллиги билан маслаҳатлашган ҳолда бюджет сўровларини тайёрлашади.

Бюджет жараёни (давоми)  Ҳар йили кузда Бюджет Бюроси назоратчилари бюджет сўровларини диққат билан ўрганишади, бу пайтда Молия Вазирлигининг юқори лавозимдаги ходимлари янги бюджетнинг умумий режасини тузади.  Қишда, вазир бюджет лойиҳасининг ишлаб чиққандан кейин, Парламент аъзолари томонидан бюджет лойиҳасининг таркиби бўйича, вазирликлар эса маблағларни жойлаштириш ва уларни қайта кўриб чиқиш бўйича кескин мунозаралар бўлади.  Сиёсий арбоблар ва Молия Вазирлиги мутасади ходимлари якуний бюджет лойиҳаси юзасидан маслаҳатлашадилар ва у қишнинг охирида Парламент томонидан қабул қилинади.

Молия Вазирлиги(МВ)нинг ички функциялари (1) Ички Бўлинмалар  Вазирнинг Секретариати Ваколатли администрациянинг умумий координацияси; Молия Вазирлигининг ходимлар бошқаруви ва ҳисобига доир мувофиқлаштириш; ваколатли администрациянинг давлатнинг молиявий институтлари фаолиятларини режалаштириш, лойиҳалаштириш,назорат-тафтиш ва тадқиқот ишлари; ер қимирлаши, қайта суғурталашга доир масалалар; молиявий инқироз масаларининг режалаштириш ва лойиҳалаштириш; Омонатларни Суғурталаш Корпорацияси устидан назорат ва ҳоказо.

МВнинг ички функциялари  Бюджет Бюроси Бюджет тизимини режалаштириш, тузиш ва жамлаш, ҳисоблар тизими ва бухгалтерия тизимини ташкил этиш.  Солиқ Бюроси Солиқлар ва солиқ тушумларининг истиқбол кўрсаткичларига доир тизимларни режалаштириш ва лойиҳалаштириш  Божхона ва Тариф Бюроси Божхона божлари, божхона божларига доир халқаро келишувларни режалаштириш ва лойиҳалаштириш, Божхона операциялари устидан назорат, Божхона статистикасига оид тизимларни режалаштириш ва лойиҳалаштириш ва ҳок.

МВнинг ички функциялари (давоми)  Молиявий Бюро Ғазна, давлат қарзларини бошқариш, маҳаллий облигациялар, тангаларни зарб этиш, Молиявий Инвестиция ва Қарз бериш Дастури, миллий бойлик, тамаки саноати, туз саноати, Япония Банки фаолиятининг тўғри бошқарувини ва ташкил қилинишини суғурталаш ва ҳоказо.  Халқаро Бюро хориж валютасини айрибошлаш, халқаро монетар тизимлар ва уларнинг барқарорлигига доир масалаларни текшириш, режалаштириш ва лойиҳалаштириш; тўловлар мувозанатини мувофиқлаштириш; махсус хорижий валюта ҳисоб рақамларини бошқариш; хорижий валюта айирбошлаш курсига доир, халқаро ташкилотларнинг иқтисодий ҳамкорлик ва ривожланиш масалаларига доир; хорижга бериладиган қарзлар ва инвестицияларга доир масалалар ва ҳок.

Ички функциялари (давоми) (2) Хизмат турлари ва функциялари  Сиёсий тадқиқот институти қонунчилик доирасида Молия Вазирлигининг молиявий ва иқтисодий, мамлакатда ва хорижда олиб борадиган сиёсатини умумий ва чуқур ўрганиш ва изланишлар  Ҳисоблаш маркази Давлат ҳисоб рақамларининг электрон ахборот тизими томонидан қайта ишланиши ва уни бошқаришга доир илмий изланиш  Марказий Божхона Лабораторияси импорт ва экспорт операциялари бўйича клирингги учун талаб этиладиган юксак маҳоратлар бўйича кимёвий анализлар  Божхона Ўқув Институти Божхона мамурияти учун зарур масалалари бўйича Молия Вазирлигининг тренингини бошқариш

Ички функциялари (давоми) (3) Жойлардаги маҳаллий филлиалларнинг функциялари Маҳаллий Молия Бюролари Давлат бюджетини ижросини текшириш ва назорат қилиш; рўйҳатдан ўтган корхоналар бўйича статистик маълумот тўплаш; тамаки бизнесига доир масалаларни назорат қилиш; молиявий қарзларни бошқариш ва инвестиция қилиш; маҳаллий иқтисодиёт ва моливий шарт-шароитни тафтиш қилиш; миллий мол-мулкни бошқариш ва тасарруф қилиш; Молиявий Хизматлар Агентлиги томонидан юклатилган вазифалар,масалан, маҳаллий – хусусий молиявий институтларни қимматли қоғозларни транзакциялари бўйича, топширилган қимматли қоғозларни, сертификатга эга бўлган давлат сектори бухгалтерларини имтиҳон қилишни бошқариш.  Божхона пунктлари Божхона божларини солиш ва йиғиш, тоннаж божлари; экспорт-импорт маҳсулотлари, кемалар, самолётлар ва йўловчилар устидан назорат қилиш; божхона брокерлигини лицензиялаш; божхона брокерларини назорат қилиш; божхона брокерлари имтиҳонларини ўтқазиш;

Ички функциялари (давоми) (4) Ўқув масканлари  Миллий Солиқ Колледжи Янги ходимларга дастлабки ва ишлаётган ходимларга эса даврий тренинглар ўтқазиш.  Божхона Тренинг Институти Янги ходимларга дастлабки ва ишлаётган ходимларга эса даврий тренинглар ўтқазиш. (5) Мустақил Органларнинг функциялари  Миллий Солиқ Агентлиги Миллий солиқни баҳолаш ва йиғиш; давлат солиқчи- ҳисобчиларни сертификациялаш тизимини бошқариш; спиртли маҳсулотларни ишлаб чиқарувчилари ва сотувчилари учун лицензиялар бериш ва ҳок.

Эътиборингиз учун раҳмат!

Похожие

Ўзбекистон Республикасининг бюджет тузилмаси ва бюджет тизими

Ўзбекистон Республикаси солиқ-бюджет сиёсати

Ўзбекистон Республикаси банк тизими ва унинг таркиби

Ўзбекистон Республикасининг «Бюджет тизими» тўғрисидаги Қонунининг моҳияти ва тизимнинг меъёрий-ҳуқуқий таъминланиши

Ўзбекистон Республикаси Марказий банки