Yangi industrial mamlakatlar - Экономика - Презентации

Yangi industrial mamlakatlar

Загружено в:

23.09.2019

Скачано:

0

Размер:

1317.5 KB

Yangi industrial mamlakatlar

 — 20-asrning so ` nggi o ` n yilliklarida iqtisodiy taraqqiyotda keskin o ` zgarishlarga erishgan rivojlanayotgan mamlakatlar guruhi. Bu mamlakatlar ko ` pgina ko ` rsatkichlar bo ` yicha jahondagi o ` rta va hatto yuqori rivojlangan mamlakatlarga yaqinlashdi. Yangi industrial mamlakatlarYangi industrial mamlakatlar

YA.i.m.da sanoat ishlab chiqarish hajmi va uning milliy daromaddagi hissasi o`sdi, aholi jon boshiga yalpi ichki mahsulot hajmi ko`paydi. Yangi qatlam — tadbirkorlar sinfi mavqei mustahkamlandi. Ya.i.m.ga Lotin Amerikasining rivojlangan mamlakatlari — Argentina, Braziliya, Meksika va Janubiy Sharqiy Osiyoda "Osiyo yo`lbarslari" nomini olgan bir qator mamlakatlar va hududlar — Singapur, Tayvan, Koreya Respublikasi, Xitoy tarkibidagi Syangan kiradi. Bulardan bir qadar keyinroq 2avlod Ya.i.m. deb nom olgan mamlakatlar ham paydo bo`ldi. Bu mamalakatlarda aholining katta qismi hamon q.x.da band bo`lishiga qaramay, sanoat ishlab chiqarish hajmi va sanoat mahsulotlari eksporti tez o`smoqda, milliy kapital vakillarining mavqei mustahkamlanmoqda. Bularga Lotin Amerikasida Venesuela, Kolumbiya, Peru, Urugvay, Chili, Janubiy Sharqiy Osiyoda Malayziya, Filippin, Tailand, Indoneziya kiradi

YA.i.m. sanoatida eng zamonaviy texnologiyalar YA.i.m. sanoatida eng zamonaviy texnologiyalar qoqo `` llaniladi va jahon bozorida raqobatbardosh llaniladi va jahon bozorida raqobatbardosh yuqori sifatli mahsulotlar ishlab chiqariladi. yuqori sifatli mahsulotlar ishlab chiqariladi. Ularning tajribasi rivojlanayotgan mamlakatlar oUlarning tajribasi rivojlanayotgan mamlakatlar o `` z z taraqqiyotida faqat otaraqqiyotida faqat o `` zlarida serob, hatto ortiqcha zlarida serob, hatto ortiqcha bobo `` lgan tabiiy va mehnat resurslari bilan birga lgan tabiiy va mehnat resurslari bilan birga texnik jihatdan murakkab ishlab chiqarishga texnik jihatdan murakkab ishlab chiqarishga tayanishlari va bu tarmoqlarda qiyosiy afzalliklarga tayanishlari va bu tarmoqlarda qiyosiy afzalliklarga ega boega bo `` lishi mumkinligini kolishi mumkinligini ko `` rsatadi.rsatadi.

 Ya.i.m.ning sanoat rivojida chet el kapitali faol rol Ya.i.m.ning sanoat rivojida chet el kapitali faol rol o`ynaydi. Mas, Singapurda 1980-y.lar oxirida ishlov o`ynaydi. Mas, Singapurda 1980-y.lar oxirida ishlov beruvchi sanoat mahsuloti eksportining 90% ga yaqini, beruvchi sanoat mahsuloti eksportining 90% ga yaqini, Koreya Respublikasida 27% chet el transmilliy Koreya Respublikasida 27% chet el transmilliy kompaniyalari (TMK) filiallari hissasiga to`g`ri kelgan. kompaniyalari (TMK) filiallari hissasiga to`g`ri kelgan. TMK bu mamlakatlarda mahalliy arzon ishchi kuchidan TMK bu mamlakatlarda mahalliy arzon ishchi kuchidan foydalangan holda yangi, bafoydalangan holda yangi, ba `` zan eng yangi sanoat zan eng yangi sanoat korxonalarini qurishda ishtirok etadi. Ayrim detallar va korxonalarini qurishda ishtirok etadi. Ayrim detallar va butlovchi qismlar ishlab chiqaradigan tor ixtisoslashgan butlovchi qismlar ishlab chiqaradigan tor ixtisoslashgan korxonalar quradi, mahsulotni pirovard yig`ish korxonalar quradi, mahsulotni pirovard yig`ish rivojlangan mamlakatlarning o`zida amalga oshiriladi. rivojlangan mamlakatlarning o`zida amalga oshiriladi.

 Mas, elektronika sanoati sohasidagi AQSH va Yaponiya TMK Meksika, Mas, elektronika sanoati sohasidagi AQSH va Yaponiya TMK Meksika, Singapur, Tayvan va Malayziyada yarimoSingapur, Tayvan va Malayziyada yarimo `` tkazgichli priborlar va integral tkazgichli priborlar va integral sxemalar chiqaradigan bir qator korxonalarni tashkil etdi. Ayrim TMK murakkab sxemalar chiqaradigan bir qator korxonalarni tashkil etdi. Ayrim TMK murakkab texnologiyani soddalashtirib, ishlab chiqarish jarayonini alohida qismlarga texnologiyani soddalashtirib, ishlab chiqarish jarayonini alohida qismlarga ajratib, rivojlanayotgan mamlakatlarda tegishli korxonalarni qurdi. Natijada bu ajratib, rivojlanayotgan mamlakatlarda tegishli korxonalarni qurdi. Natijada bu mamlakatlardan ishlov beruvchi sanoat mahsulotlari eksportining katta qismi mamlakatlardan ishlov beruvchi sanoat mahsulotlari eksportining katta qismi TMK ichki firma savdosidan iborat boTMK ichki firma savdosidan iborat bo `` lib qoldi. lib qoldi.

 Janubiy Sharqiy Osiyodagi Ya.i.m.ning Janubiy Sharqiy Osiyodagi Ya.i.m.ning eksport yo`nalishidagi rivojlanishi, eksport yo`nalishidagi rivojlanishi, eksport tuzilmasi tamomila o`zgardi. eksport tuzilmasi tamomila o`zgardi. Unda xom ashyo va oziq-ovqat hissasi Unda xom ashyo va oziq-ovqat hissasi keskin kamayib, sanoat eksportida keskin kamayib, sanoat eksportida to`qimachilik mahsulotlari salmog`i to`qimachilik mahsulotlari salmog`i pasaydi, mashina va uskunalar hissasi pasaydi, mashina va uskunalar hissasi juda o`sib bordi. Mas, 1970 yildan 1995 juda o`sib bordi. Mas, 1970 yildan 1995 yilga qadar Singapur eksportida xom yilga qadar Singapur eksportida xom ashyo va oziq-ovqat hissasi (%larda) 72,5 ashyo va oziq-ovqat hissasi (%larda) 72,5 dan 16,1 ga ga, Koreya Respublikasida dan 16,1 ga ga, Koreya Respublikasida 23,5 dan 6,7 gacha, Tayvanda 24,3 dan 7,3 23,5 dan 6,7 gacha, Tayvanda 24,3 dan 7,3 gacha, to`qimachilik tovarlari hissasi esa gacha, to`qimachilik tovarlari hissasi esa tegishlicha 5,6 dan 2,6 gacha, 41,1 dan 15 tegishlicha 5,6 dan 2,6 gacha, 41,1 dan 15 gacha, 29,0 dan 14,4 gacha qisqardi, gacha, 29,0 dan 14,4 gacha qisqardi, mashina va uskunalar hissasi esa mashina va uskunalar hissasi esa Singapurda shu davrda (% larda) 11,0 Singapurda shu davrda (% larda) 11,0 dan 62,3 ga, Koreya Respublikasida 7,2 dan 62,3 ga, Koreya Respublikasida 7,2 dan 51,6 gacha, Tayvan 16,7 dan 47,7 dan 51,6 gacha, Tayvan 16,7 dan 47,7 gacha o`sdi. gacha o`sdi.

 2avlod Ya.i.m.da ham xuddi shunday o`zgarishlar bormoqda. 2avlod Ya.i.m.da ham xuddi shunday o`zgarishlar bormoqda. Malayziyada xom ashyo va oziqovqat eksporti hissasi shu davrda Malayziyada xom ashyo va oziqovqat eksporti hissasi shu davrda 93,5% dan 26,9% ga qisqargan bo`lsa, mashina va uskunalar hissasi 93,5% dan 26,9% ga qisqargan bo`lsa, mashina va uskunalar hissasi 1,6% dan 50% ga o`sdi. Tailandda xom ashyo va oziq-ovqat eksport 1,6% dan 50% ga o`sdi. Tailandda xom ashyo va oziq-ovqat eksport hissasi 95,3% dan 26,3% pasayib, mashina va uskunalar hissasi 0,1% hissasi 95,3% dan 26,3% pasayib, mashina va uskunalar hissasi 0,1% dan 31,5% ga ko`tarildi. Shunday qilib, bu mamlakatlarning dan 31,5% ga ko`tarildi. Shunday qilib, bu mamlakatlarning ko`pchiligi mashina va uskunalar eksporti bo`yicha jahondagi sanoati ko`pchiligi mashina va uskunalar eksporti bo`yicha jahondagi sanoati rivojlangan mamlakatlar darajasiga ko`tarildi. 20-asr oxirlariga kelib rivojlangan mamlakatlar darajasiga ko`tarildi. 20-asr oxirlariga kelib jami rivojlanayotgan mamlakatlar sanoat eksportining deyarli 70%, jami rivojlanayotgan mamlakatlar sanoat eksportining deyarli 70%, mashina va uskunalar eksportining 70% dan ko`prog`i Janubiy mashina va uskunalar eksportining 70% dan ko`prog`i Janubiy Sharqiy Osiyodagi 1 va 2 avlod Ya.i.m. (Syangan, Singapur, Koreya Sharqiy Osiyodagi 1 va 2 avlod Ya.i.m. (Syangan, Singapur, Koreya Respublikasi, Tayvan, Indoneziya, Malayziya va Tailand), shuningdek, Respublikasi, Tayvan, Indoneziya, Malayziya va Tailand), shuningdek, Xitoy hissasiga to`g`ri keldi. Xitoy hissasiga to`g`ri keldi.

 2002 yilga kelib aholi jon boshiga yalpi 2002 yilga kelib aholi jon boshiga yalpi milliy mahsulot ishlab chiqarish Koreya milliy mahsulot ishlab chiqarish Koreya Respublikasida 16480, Singapurda 23090, Respublikasida 16480, Singapurda 23090, Malayziyada 8280 AQSH dollarini tashkil Malayziyada 8280 AQSH dollarini tashkil etdi. Ya.i.m. da aholi jon boshiga tibbiy, etdi. Ya.i.m. da aholi jon boshiga tibbiy, tata `` lim, kommunal xizmatlari istelim, kommunal xizmatlari iste `` mol mol bobo `` yicha ham jiddiy yutuqlarga erishilgan. yicha ham jiddiy yutuqlarga erishilgan.

 YA.i.m.ning paydo bo`lishi hozirgi jahon xo`jaligida va xalqaro YA.i.m.ning paydo bo`lishi hozirgi jahon xo`jaligida va xalqaro mehnat taqsimotida katta o`zgarishlar yuz berganligini, mehnat taqsimotida katta o`zgarishlar yuz berganligini, rivojlanayotnan mamlakatlar o`rtasida tabaqalanish kuchayib rivojlanayotnan mamlakatlar o`rtasida tabaqalanish kuchayib borayotganligini ko`rsatadi, chunki Ya.i.m. dagi taraqqiyot kam borayotganligini ko`rsatadi, chunki Ya.i.m. dagi taraqqiyot kam rivojlangan mamlakatlarning katta guruhidagi qoloqlikni rivojlangan mamlakatlarning katta guruhidagi qoloqlikni bartaraf eta olmadi.bartaraf eta olmadi.  Iqtisodiy va sanoat rivojining hozirgi darajasiga ko`ra, Iqtisodiy va sanoat rivojining hozirgi darajasiga ko`ra, Ya.i.m.dan eng rivojlanganlari — Koreya Respublikasi, Ya.i.m.dan eng rivojlanganlari — Koreya Respublikasi, Argentina, Meksika, Singapur sanoati rivojlangan Argentina, Meksika, Singapur sanoati rivojlangan mamlakatlarga deyarli yaqinlashdi va Ispaniya, Portugaliya, mamlakatlarga deyarli yaqinlashdi va Ispaniya, Portugaliya, Gretsiya kabi Yevropa davlatlari bilan bir darajada turadi. Gretsiya kabi Yevropa davlatlari bilan bir darajada turadi. Meksika va Koreya Respublikasining rivojlangan Meksika va Koreya Respublikasining rivojlangan mamlakatlarning Iqtisodiy hamkorlik va taraqqiyot tashkiloti mamlakatlarning Iqtisodiy hamkorlik va taraqqiyot tashkiloti (OYESD) aʼzoligiga qabul qilinganligi ham buning isboti bo`la (OYESD) aʼzoligiga qabul qilinganligi ham buning isboti bo`la oladi.oladi.

Похожие

Rivojlanayotgan mamlakatlar iqtisodiyoti

Jahon xo'jaligida rivojlangan mamlakatlar iqtisodiyoti

Yangi Zellandiya

Yangi O'zbekistonni rivojlantirish strategiyasi

Raqamli iqtisodiyotda yangi tendensiyalar