Soliq tizimidagi mavjud muammolarni bartaraf etish yo`llari - Экономика - Презентации

Soliq tizimidagi mavjud muammolarni bartaraf etish yo`llari

Загружено в:

23.09.2019

Скачано:

0

Размер:

470.59765625 KB

Soliq tizimidagi mavjud muammolarni bartaraf etish yo`llari

 O`zbekiston Respublikasining soliq qonunchiligi soliq va boshqa majburiy to`lоvlarning byudjetga to`lаnish majburiyligi, soliqqa tortishning adolatliligi, soliq tizimining yagonaligi va soliq qonunchiligining oshkoraligi tamoyillariga asoslanadi.  Soliq qonunchiligi tamoyillarining ahamiyati O`zbekiston Respublikasi soliq qonunchiligi qoyidalari Soliq Kodeksi (4-modda) bilan belgilangan soliqqa tortish tamoyillariga zid bo`lа olmasligidan iboratdir.

Ixchamlashgan soliq tizimining ahamiyati  Ixchamlashgan soliq tizimining ahamiyati kattadir. Bular birinchidan, bozorni tezda tovarlar va xizmatlar bilan boyitish imkonini beradi, ikkinchidan, ishsizlikni kamaytirish, yangi ish urinlari ochishga yordam beradi, uchinchidan, ular faoliyatini tashkil qilishni ixchamlashtiradi, tortinchidan, soliq hisoblari va hisobotlari sonini kamaytiradi, soliq hisoblash xodimlari ishini osonlashtiradi, chunki ilgari ko`p soliq hisoblari va dalolatnomalari o`rniga yagona soliq (aksiz osti tovarlari bo'ladi aksiz) soliq to`laydi. Ko`p martali bo`nak to'lovlar umuman bo'lmaydi. Demak boqimanda ham bo`lmasligi lozim.  Agar kichik korxonalar aksiz osti tovarlari ishlab chiqarsalar, unda aksiz solig'ini ham to`laydilar.

 Soliq solish tizimini soddalashtirish va umumlashtirish, hisoblab chiqish mexanizmi soliq to'lash tartibini soddalashtirish, xususiy sektor, birinchi navbatda, kichik biznes rivojini rag'batlantirishga yo'naltirilgan soliq islohotlarini chuqurlashtirish jarayonlari majlisning dolzarb mavzulari bo'ldi.

1. Soliq to'g'risidagi qonun elementlarining huquqiy ahamiyati va tushunchalari.  Soliq huquqining huquq tizimidagi tabiatini aniqlovchi me'zonlardan biri huquqiy tartibga solish metodidir, ya'ni bu degani ijtimoiy munosabatlarga huquqning ta'sir etuvchi usul va turlarining yig'indisidir.  Huquqiy tartibga solish metodlarining har biri o'ziga xos xususiyatga ega va ularni umumlashtirgan vaqtdagina huquqiy tartibga solishning maqsad va vazifalari amalga oshadi.  Soliq huquqiy tartibga solinadigan munosabatlar tizimini tahlil qiladigan bo'lsak shunday xulosaga kelishimiz mumkin. Soliq munosabatlarini tartibga solish metodining o'ziga xos tomoni shundaki, unda tomonlardan biri davlat hokimiyati tomonidan ish ko'radi.  Ushbu metod hokimiy bo'ysinish asosiga qurilgan va huquqning boshqa tomonlariga ham xosdir, ammo bu erda soliq munosabatlaridan kelib chiqadigan xususiyatlari mavjuddir

 Soliqlar korxona, birlashma va tashkilotlar hamda aholining har xil guruhlarga daromadlarini qayta taqsimlashning iqtisodiy vositasidir. Soliqlar orqali davlat bozor infrastrukturasini rivojlanib, xilma-xil mulk shakldagi korxona va tashkilotlar yaratilsa, soliqlardan byudjetga tushumlar ko'p bo'ladi va davlatning o'z funktsiyalarining bajarishga keng imkoniyat yaratadi.  Soliqdan kompleks foydalanish xalq xo'jaligi strukturasini qayta qurishga, xo'jaliklar va alohida tovar sotib olish qobiliyatini boshqarib turishga va inflyatsiya jarayonini jilovlab turishga imkon beradi.  Soliq to'lovchining daromadlari, muayyan tovarlar, mol-mulk qiymati, qimmatli qog'ozlarga doir operatsiyalar, tabiiy resurslardan foydalanish va haqozolar, ya'ni pul mulkiy shakllarda mavjud bo'lgan moddiy ne'matlar soliq huquqiy munosabatlarning ob'ekti hisoblanadi.

Soliqqa tortish sub'ekti, ob'ekti va predmeti.  Soliq munosabatlarida qatnashuvchi tomonlar soliq sub'ektlari bo'lib hisoblanadi. Amaliyotda ko'pincha soliq sub'ekti deganda soliq to'lovchilarning o'zi tushuniladi. Ammo hech qanday soliq munosabatisiz bo'lmaydi. Munosabat bo'lish uchun esa kamida ikki tomon bo'ladi. Demak, soliq sub'ektlari bu soliq to'lovchilar va soliq undiruvchilardir yoki soliq to'lovchilar bilan davlat o'rtasida munosabat bo'ladi.

 Shu munosabatda qatnashuvchilar sub'ektlar bo'ladi va sub'ektlar o'rtasidagi munosabatlarni o'rganish va yaxshilash soliqqa tortishning muhim vazifalaridan biridir.  Hokimiyatga ega bo'lgan soliq idoralari va soliq to'lovchining munosabatlar sub'ektlaridir.  Soliq to'lovchilar - zimmasiga soliqlar, yig'imlar va bojlar to'lash majburiyati yuklatilgan yuridik va jismoniy shaxslardir.  O'z mulkiga, xo'jalik yuritishida yoki operativ boshqarishida alohida imtiyoz va xususiyatlarga ega bo'lgan hamda o'z majburiyatlari yuzasidan ushbu mol-mulk bilan javob beradigan, o'z nomidan mulkiy yoki shaxsiy nomulkiy huquqlarga ega bo'la oladigan va ularni amalga oshira oladigan, majburiyatlarni bajara oladigan, sudda da'vogar va (O'zbekiston Respublikasi fuqarolik kodeksining 39-moddasi). yuridik shaxs mustaqil balans yoki smetaga ega bo'lishi kerak.  Foyda olishni o'z faoliyatining asosiy maqsadi qilib olgan (tijoratchi tashkilot) yoki ana shunday maqsadi bo'lmagan tashkilot (tijoratchi bo'lmagan tashkilot) yuridik shaxs bo'lishi murnkin. (O'zbekiston Respublikasi FK 40-moddasiga ko'ra).  Tijoratchi tashkilot bo'lgan yuridik shaxs xo'jalik shirkati va jamiyati, ishlab chiqarish kooperativi, unitar korxona va qonunlarda nazarda tutilgan boshqacha shaklda tuzilishi murnkin.

Davlat soliq yurisdiktsiyasi predmeti  Qonuniylik demokratik davlat tuzumining asosidir. Bu barchaning qonun oldida tengligi, jamiyatning xar qanday a'zosi, ijtimoiy munosabatlar ishtirokchisining unga bir xil buysunishi demakdir.  O'zbekiston Konstitutsiyasiga muvofiq qonuniylikning asosiy jihatlari quyidagilardan iborat:  - Yuridik hujjatlar tizimida qonunlarning ustunligi, ya'ni ushbu hujjatlarning qonunlarga muvofiq bo'lishi;  davlat boshqaruvi organlari qonunlar asosida va ularni bajarish yuzasidan chiqargan qarorlarning davlatning quyi organlari va mansabdor shaxslar hujjatlaridan ustun bo'lishi;  mahalliy organlar markazvy hokimiyat organlarining huj-jatlarini qatiyan bajarishi, joylarda qonunlarga muvofiq borayotgan operativ faoliyatga markaziy organlarning aralashishiga yul qo'yilmasligiga;  - fuqarolarning huquq va erkinliklarini og'ishmay amalga oshirish, davlat va mansabdor shaxslar tomonidan fuqarolarga nisbatan biron-bir zo'ravonlik qilinishiga yul qo'ymaslik;  fuqarolarning jamiyat, davlat va boshqa fuqarolar oldidagi o'z huquqiy burchlarini qattiq, turib bajarishlari.

Yuridik javobgarlik - bu talablarning eng asosiy ifodasidir. U tartibbuzarlarga nisbatan qonuniy huquqiy sanktsiyalarni qo'llashdan iboratdir. Jinoiy javobgarlik (jinoyat sodir etganlik uchun), ma'muriy, intizomiy va fuqaroviy-huquqiy javobgarlik (ma'muriy huquqbuzarlik uchun, xizmatda yoki ishda intizomiy nojo'ya harakat, fuqarolik huquqbuzarligi) farqlanadi  Huquqshunoslikda huquqning biron-bir sohasiga mansubligiga qarab, yuridik javobgarlikning quyidagi turlarini farqlash odat bo'lgan: a) intizomiy javobgarlik, b) yollanma mehnat kishilarining moddiy javobgarligi; v) ma'muriy; g) jinoiy; d) fuqaroviy-huquqiy j avobgarlik. Yuridik javobgarlik quyidagi belgilari va jihatlari bilan ajralib turadi.

 Soliq to'g'risidagi qonunlar buzilishi munosabati bilan intizomiy, moddiy va fuqaroviy-huquqiy javobgarlik masalasi hal qilish chog'ida tegishlicha O'zbekiston Respublikasining Mehnat kodeksi, O'zbekiston Respublikasining Fuqarolik kodeksi, ba'zi boshqa qonun hujjatlari joriy qilgan umumiy huquqiy tartibot amal qilishini nazarda tutish kerak. Xususan, O'zbekiston Respublikasining davlat soliq organlari to'g'risidagi Nizomning 6-bandi "i" kichik bandiga muvofiq mazkur korxona, muassasa, tashkilot va fuqarolar qonunsiz bitimlardan va qonunda belgilanmagan asoslar buyicha olgan mablaglarini davlat daromadiga undirish haqida tegishli sudlarga da'vo bilan murojaat qilish huquqi berilgan.

Похожие

Kichik biznesni rivojlantirishda investitsion loyihalar risk turlari va ularni bartaraf etish yo`llari

O`zbekistonda turizm sohasida mavjud muammolar va ularni bartaraf etish

Iqtisodiyotni erkinlashtirish sharoitida ishsizlikni kamaytirish yo`llari

Bozor iqtisodiyotiga o`tishning yo`llari va modellari

O`zbekistonda soliq tizimining o`ziga xos xususiyatlari