Reklama faoliati

Reklama faoliati

Загружено в:

23.09.2019

Скачано:

0

Размер:

628 KB

Bajardi: Reklama faoliati Reklama faoliati

Reklamaga qo`yilgan asosiy talablar • O’zbekiston da reklama rivoji oldingi o’rinlarda chiqib ketdi . Agentlik shiorlari qatoriga reklama sohasini yangi zamonaviy texnologiyalar bilan rivojlantirish, kuchli texnik baza tashkil etish, xizmat sohasini kengaytirish va o’z mijozlari uchun xizmat sifatlarini yaxshilash va shu kabi bir qancha ko’zlangan maqsadlarni kiritish mumkin. 2007 yil boshlarida “Color IT Design Inc.” reklama agentligi boshqaruvchilari o’zlarining faoliyat nomi profillarini “reklama agentlik” dan “yangi g’oya markazi” ga o’zgartirdilar. Bunga sabab, reklama faoliyatida barcha ishlarni oldin g’oya tashkil qilishidir va shu g’oya asosida yangi ishlar gavdalanadi.

• Yaxshi tashkil etilgan reklama bozor talabini oldindan ko`ra bilish va bozor sharoitida xaridorlar oqimini boshqara olish imkonini beradi. Reklama biror korxona, mahsulot, xizmat turi, ijtimoiy faoliyatning biror turini ommalashtirish maqsadida qilingan ishdir. Shu maqsadda reklama o`sha korxona yoki ijtimoiy faoliyatning biror-bir mahsulotiga yoki xizmat turiga keng jamoatchilikning e’tiborini jalb etadi. Har bir korxona va tashkilot mahsulotining turi, uning taniqlililik darajasidan kelib chiqib o`z reklama dasturini ishlab chiqadi. Reklama byudjetini ishlab chiqishning turli usullarining hech birini umumiy deb tan olish va ular reklama xarajatlarining aniq va yagona hisob-kitobi darajasini kafolatlaydi deb ishonish mumkin emas. Kommunikator mustaqil tarzda, o`z marketing va reklama faoliyati xususiyatlarini hisobga olib, eng samarali usulni tanlashi lozim.

• Reklama yangi mahsulot yaratilganligi to`g`risida iste’molchilarga xabar berish, mavjud tovar va xizmatlar haqida eslatib o`tish singari muhim vazifalarni amalga oshiradi. Reklama mijozlarning diqqatini tovarga jalb etish va ularning qiziqishini saqlashda yuqori samara beradi

• Reklama beruvchining butun reklama faoliyati reklama kompaniyalarining yig’indisidan iborat deyish mumkin. Reklama kampaniyasi bu firmaning o’z reklama strategiyasini amalga oshirish quroli, reklama faoliyatini taktik rejalashtirish elementlaridan biri hisoblanadi. Bundan tashqari, firmaning reklama faoliyati ustidan o’tkaziladigan nazorat reklama kampaniyalarini olib borish jarayoni to’g’ri tashkil etilgan taqdirdagina samara berishini eslatib o’tish ham to’g’ri bo’ladi.

Reklama turlari va darajalari • Reklamaning sotish reklamasi, siyosiy reklama, diniy reklama va boshqa turlarini ajratib ko’rsatish mumkin. • Reklama faoliyatining turlarini quyidagicha tasniflash mumkin . • Reklamaning kuchi va ahamiyati jahon tajribasidan ma’lum. U, avvalmbor, ixcham, badiiy ifodalangan shaklda berilgan hissiy bo’yoqlarga ega bo’lgan va tovarlar va xizmatlar haqidagi eng muhim faktlar hamda ma’lumotlarni potenstial xaridorlar ongi va diqqatiga etkazadigan axborotni mujassamlashtiradi. Shu bilan birga ta’kidlash lozimki, reklama har doim axborotdir, lekin axborot esa har doim ham reklama bo’lavermaydi. • Sotish reklamasi xaridorlarga sotish xizmati ko’rsatish sifatini oshirishga ko’maklashishi kerak. Reklama yordamida xaridorlar o’zlariga zarur tovarlarni tez topadilar, o’zlari uchun qulay bo’lgan holda va kam vaqt ketkazib ularni sotib oladilar. Bunda tovarlarni sotish tezlashadi, sotish xodimlari mehnatining samaradorligi oshadi, xarajatlar kamayadi.

Reklama turlari va darajalari Halol reklamaning haqqoniylik, muayyanlik, maqsadga yo’naltirilganlik, insoniylik, bilimga asoslanganlik kabi qirralari sotish reklamasiga xos bo’lishi zarur. Haqqoniylik – reklama tadbiri tashkilotchisini tovarlar, ularning sifati, voqelikka to’g’ri keladigan yutuqlari va kamchiliklari haqidagi ma’lumotlarni keltirib o’tishga majbur qiladigan qirrasidir. Muayyanlik – reklama vositasi matnida foydalaniladigan ishonchli dalillar va raqamli ma’lumotlarda namoyon bo’ladi. Reklama grafikasida ushbu prinsipga rioya qilish asossiz rasmiyatchilik va tomoshabinlar ommasiga Tushunarsiz usullarni istisno qiladi. Reklamaning maqsadga yo’naltirilganligi shuni bildiradiki, uning boshlang’ich nuqtasi reklama qilinayotgan tovarlar va bozor konyunkturasi, obyekti esa – iste’molchi hisoblanadi.

• Homiysi, kommunikatsiya tashabbuschisining turiga ko’ra reklamani tasniflash. Bunday reklamaning quyidagi turlarini ajratib ko’rsatishadi: ishlab chiqaruvchi nomidan, sotish vositachilari nomidan, xususiy shaxslar nomidan, hukumat va boshqa jamoat institutlari nomidan. • Ishlab chiqaruvchilar va sotish vositachilari nomidan reklama odatda muvoziy ravishda (parallel) amalga oshiriladi va aksariyat hollarda tijorat xususiyatiga ega bo’ladi (ya’ni reklama beruvchilarning marketing maqsadlariga erishishga xizmat qiladi). • Ijtimoiy reklama notijorat xususiyatga ega bo’lib, ijtimoiy ahamiyatga ega prinsiplarning qaror topishi va jamiyat hayotidagi ma’lum maqsadlarga (tabiatni asrash, kambag’allikka qarshi kurash, iste’molchilarning huquqlarini himoya qilish, hayvonlarni muhofaza qilish va h.k.) erishishga xizmat qiladi. Bevosita jamoatchilik tashkilotlarining reklamasini shu turga kiritish mumkin. Masalan, Qizil Xoch, «Grinpis» tashkilotlarining reklamasi yoki notijorat sport tashkilotlarining murojaatlari kabilar shular jumlasidandir.

• Siyosiy reklama ma’lum siyosiy g’oyalar, partiyalar, arboblar va shu kabilarni targ’ib qilish vositasi sifatida qo’llaniladi. Oxir-oqibatda u siyosiy hokimiyat uchun kurash maqsadlariga erishishga ko’maklashadi. Siyosiy reklamaning faolligi saylovoldi kampaniyalari davrida yaqqol namoyon bo’ladi. • biznes sohasiga mo’ljallangan reklama (reklama qilinayotgan tovarlardan butlovchi mahsulotlar sifatida foydalanayotgan ishlab chiqarish iste’molchilari uchun; sotish vositachilari va vositachilarning boshqa turlari uchun va h.k. ); • yakka tartibdagi iste’molchi uchun reklama

• Ma’lum auditoriya segmentida to’planganlik mezoni quyidagilarni farqlashga imkon beradi: • * xaridorlarning ma’lum guruhiga aniq yo’naltirilgan s elektiv (tanlangan) reklama; • * aniq bir toifaga yo’naltirilmagan ommaviy reklama .

• Reklama faoliyati qamrab oladigan hudud hajmlariga qarab quyidagilar ajratiladi: • mahalliy reklama (ko’lami – muayyan sotish joyidan to alohida punkt hududigacha); • mintaqaviy reklama (mamlakatning ma’lum bir qismini qamrab oladi); • umummilliy reklama (butun davlat miqyosida); • xalqaro reklama (bir nechta davlat hududida olib boriladi); • * global reklama (ba’zan butun dunyoni qamrab oladi).

• Reklama kommunikatsiyasi predmeti (reklama qilinayotgan narsa), uning o’ziga xos xususiyatlari quyidagi tasnifni belgilab beradi: • – tovar reklamasi (muayyan tovar yoki tovar guruhiga talabni shakllantirish va rag’batlantirish); • – obro’ reklamasi (muayyan firma yoki tashkilot nufuzini shakllantirishga xizmat qiluvchi reklama); • – g’oya reklamasi; • – shaxs reklamasi ; • – hudud (shahar, mintaqa yoki umuman mamlakat) reklamasi va h.k. • Ushbu tasnif ancha shartli ekanligini aytib o’tish lozim. Reklamaning alohida turlari o’rtasida aniq ifodalangan chegara yo’q. Masalan, tovar reklamasi tovar ishlab chiqaruvchining nufuziga xizmat qilishi, obro’ reklamasi esa ishlab chiqarilgan tovarning yaxshiroq sotilishiga ko’maklashishi kerak.

Reklama turlari va darajalari • ko’zlangan maqsadlariga ko’ra (muayyan tovarni quvvatlash, reklama beruvchining ezgu qiyofasini shakllantirish va boshqalar); • hududiy qamroviga ko’ra (mahalliy, hududiy, milliy, xalqaro); • ta’sir sur’atiga ko’ra (bir maromli, o’suvchi, pasayuvchi).

• Reklama kampaniyasi belgilagan tartibda tadbirlar vaqt bo’yicha bir maromda taqsimlanadi, masalan, telereklama (haftaning muayyan kunida bir marta), gazetadagi reklama nashrlari (muayyan vaqt oralig’ida) va boshqalar. Reklama kampaniyasining bu turi reklama beruvchi etarli darajada mashhur bo’lgan hollarda eslatuvchi reklama uchun qo’l keladi.

Reklama turlari va darajalari • Jadal reklama kampaniyasi auditoriyaga ta’sir etishni kuchaytirish tamoyili asosiga quriladi. Bunday yondashuvga reklama qilinuvchi tovarni ishlab chiqarish hajmi yoki uni ishlab chiqaruvchi tomonidan etkazib berilishi muntazam ravishda oshib borayotgan vaziyatda murojaat qilish o’rinli bo’ladi.

• Sust reklama kampaniyasini reklama qilinayotgan tovar partiyasining hajmi cheklangan taqdirda o’tkazish foydali bo’ladi. Uning sotilishi, omborlarda miqdorining kamayishi darajasiga ko’ra reklamaviy quvvatlash sur’ati pasaytirib boriladi.

XULOSA • Reklamaning muhim kommunikativ xususiyatlari quyidagilar hisoblanadi: shaxsan amalga oshirilmaydi; reklama murojaati bir tomonlama yo’nalishga ega; ta’sir samaradorligi nuqtai nazaridan mavhum; ijtimoiy xususiyatga ega; homiysi aniq ma’lum; sub’ektivlik yaqqol ifodalangan; ko’zga tashlanuvchan va uqtirishga moyil. • Quyidagilarni reklamani tasniflashning asosiy mezonlari deb atash lozim: homiylar turi; mo’ljaldagi auditoriya tipi; muayyan reklama kampaniyasi tomonidan qamrab olinadigan hudud hajmi va tavsifi; reklama kommunikatsiyasining predmeti va maqsadlari; qabul qiluvchiga ta’sir usullari; ta’sir xususiyati va foydalaniladigan vositalar.

Asosiy adabiyotlar • 1. Karimov I.A. Jahon moliyaviy-iqtisodiy inqirozi, O‘zbekiston sharoitida uni bartaraf etishning yo‘llari va choralari. Toshkent, 2009 yil mart • 2. O’zbekiston iqtisodiyotini liberallashtirish yillarida • 1-qism. Makroiqtisodiy siyosat va iqtisodiy islohotlar • Toshkent Davlat iqtisodiyot universiteti, 2005. • 3. Vasilev G.A., Polyakov V.A. Osnovi reklami. Ucheb. posob. – M.: YUNITI-DANA, 2006. • 4. Dontsev A.I., Ovcharenko A.N. Ekonomicheskie rezultati reklamnoy vospriimchivosti. –M.: Eksmo, 2007. • 5. Karpova SV. Mejdunarodnoe reklamnoe delo: ucheb. posob. - 2-e izd., pererab. i dop. - M.: KNORUS, 2007. • 6. Mudrov A. N. Osnovi reklami: uchebnik.- 2-e izd., pererab. i dop.- M.: Magistr, 2008. • 7. www . reklama . rambler . ru • 8. www.reklama . yandex.ru

Похожие

Turizm bozorida reklama faoliyatini tashkil etish xususuyatlari

Reklamaning biznes rivojidagi roli

Kommunikatsiya siyosati

Iqtisodiyotni modernizatsiyalashtirish sharoitida tadbirkorlik faoliyatini rivojlantirishda reklamaning o’rni

Sanoat korxonalari marketingini boshqarish