Лизинг операцияларини солиққа тортиш тартиби ва принциплари.ppt - Экономика - Презентации

Лизинг операцияларини солиққа тортиш тартиби ва принциплари.ppt

Загружено в:

23.09.2019

Скачано:

0

Размер:

451 KB

1Лизинг операцияларини солиққа тортиш тартиби ва принциплари

2Соли қ тў ғ рисидаги қ онун ҳ ужжатларининг принциплари • Соли қ солишнинг мажбурийлиги принципи • Соли қ солишнинг ани қ лиги принципи • Соли қ солишнинг адолатлилиги принципи • Соли қ тизимининг ягоналиги принципи • Соли қ тў ғ рисидаги қ онун ҳ ужжатларининг ошкоралиги принципи • Соли қ тўловчининг ҳ а қ лиги презумпцияси принципи

3Ўзбекистон Республикаси Давлат бюджети даромадлари таркиби (фоиз ҳисобида) Кўрсаткичлар 200 5 й . 200 6 й . 200 7 й . 200 8 й . 200 9* й . Бюджет д аромадлар и 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 Бевосита (тўғри) солиқлар 49 , 0 46,2 44 , 8 45 , 8 44,8 Жами бюджет даромадларида фойда солиғи луши 6 , 3 5 , 4 5 , 1 5 , 1 5 , 2 Жами фойда солиғида тижорат банкларининг фойда солиғи улуши 6,3 5,8 7,57 6,25 6,15

4 Умумбелгиланган тартибдаги солиқ тўловчилар учун фойда Умумбелгиланган тартибдаги солиқ тўловчилар учун фойда солиғи ставкаси солиғи ставкаси - 9 - 9 фоиз фоиз Аукционлар ўтказишдан, гастроль-концерт фаолияти Аукционлар ўтказишдан, гастроль-концерт фаолияти билан шуғулланишга лицензияси бўлган юридик ва билан шуғулланишга лицензияси бўлган юридик ва жисмоний шахсларни жалб этиш йўли билан жисмоний шахсларни жалб этиш йўли билан оммавий томоша тадбирларини ташкил оммавий томоша тадбирларини ташкил этишдан даромад олувчи юридик шахсларгаэтишдан даромад олувчи юридик шахсларга - - 33 5 5 фоизфоиз 2020 11 11 йил учун фйил учун ф ойда солиғи ойда солиғи ставкалариставкалари Тижорат банклари учун - 15 фоиз

52828 июль 2009 йилдаги Ўз.Р. Президентининг июль 2009 йилдаги Ўз.Р. Президентининг 1166-қарорига мувофиқ 1166-қарорига мувофиқ 2015 йилга 2015 йилга ққ адар адар берилган берилган фойда солифойда соли ғғ идан пасайтиридан пасайтир илган илган ставкаларни қўллашставкаларни қўллаш Т ижoрaт бaнклaри крeдит пoртфeли тaркибидa узoқ муддaтли инвeстициявий мoлиялaшнинг улуши Фойда солиғининг Фойда солиғининг имтиёзли ставкалариимтиёзли ставкалари (( амалдаги ставкага амалдаги ставкага нисбатаннисбатан %да%да )) 35 дан 40% гача 80% 40 дан 50% гача 75% 50% юқори 70%

62828 июль 2009 йилдаги Ўз.Р. Президентининг июль 2009 йилдаги Ўз.Р. Президентининг 1166-қарорига мувофиқ 1166-қарорига мувофиқ 2015 йилга 2015 йилга ққ адар адар берилган берилган фойда солифойда соли ғғ идан пасайтиридан пасайтир илган илган ставкаларни қўллашставкаларни қўллаш уч йилдан кам бўлмаган муддатга берилган инвестиция кредитлари (14700 - 15500, 15701 нинг тегишли ҳисобварақлари, бундан 14900 мустасно ) 15703 уч йилдан кам бўлмаган муддатга кўрсатилган лизинг хизматлари (15600, 15705 нинг тегишли ҳисобварақлари) банклар томонидан олинган ишлаб чиқариш корхоналари негизида ташкил этиладиган компаниялар активларига йўналтирилган маблағлар

7• тижoрaт бaнклaрининг дeпoзитлaригa вa қиммaтли қaрз қoғoзлaригa 1 йилдaн oртиқ муддaтгa жoйлaштиришдaн oлинaдигaн фoизли дaрoмaдлaри бўйичa юридик шaxслaр бeш йил муддaтгa сoлиққa тoртишдaн озод этилди. • лизинг xизмaтлaри кўрсaтувчи юридик шaxслaр 2009 йилнинг 1 сeнтябридaн бoшлaб уч йил муддaтгa фoйдa сoлиғи вa лизинг oпeрaциялaридaн тушaдигaн дaрoмaдлaр бўйичa ягoнa сoлиқ тўлoвидaн oзoд этил ди .2828 июль 2009 йилдаги Ўз.Р. Президентининг июль 2009 йилдаги Ўз.Р. Президентининг "Тижорат "Тижорат банкларининг инвестиция лойиҳаларини банкларининг инвестиция лойиҳаларини молиялаштиришга йўналтириладиган узоқ муддатли молиялаштиришга йўналтириладиган узоқ муддатли кредитлари улушини кўпайтиришни рағбатлантириш кредитлари улушини кўпайтиришни рағбатлантириш борасидаги қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида” борасидаги қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида” 1166-1166- қарорига мувофиқ берилган солиқ имтиёзлариқарорига мувофиқ берилган солиқ имтиёзлари

8• Тижорат банклари томонидан, жумладан, ишлаб чиқаришни ташкил этиш ва йўлга қўйиш ҳамда маҳсулотларни сотишда муваффақиятли иш тажрибасига эга бошқа инвесторлар иштирокида янги ташкил этилган корхоналарга Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2008 йил 19 ноябрдаги Р-4010-сон фармойишининг 2-бандида назарда тутилган солиқ имтиёзлари татбиқ этилсин. 2828 июль 2009 йилдаги Ўз.Р. Президентининг июль 2009 йилдаги Ўз.Р. Президентининг "Тижорат "Тижорат банкларининг инвестиция лойиҳаларини банкларининг инвестиция лойиҳаларини молиялаштиришга йўналтириладиган узоқ муддатли молиялаштиришга йўналтириладиган узоқ муддатли кредитлари улушини кўпайтиришни рағбатлантириш кредитлари улушини кўпайтиришни рағбатлантириш борасидаги қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида” борасидаги қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида” 1166-1166- қарорига мувофиқ берилган солиқ имтиёзлариқарорига мувофиқ берилган солиқ имтиёзлари

9- Банкрот корхоналарни ёки уларнинг мол-мулкини тижорат банклари мулкига топшириш, сотиш, уни хўжалик субъектлари устав фондига киритиш, шунингдек банкрот корхона мол-мулки базасида янгидан ташкил этилган хўжалик субъектларини кейинги навбатда банклар томонидан реализация қилиш қўшилган қиймат солиғига тортишда озод этилади; - Б анкрот корхона мол-мулки базасида янгидан ташкил этилган хўжалик субъектлари фойда солиғи, ягона солиқ тўлови, мол-мулк солиғи ва ер солиғидан бўшаган маблағларни модернизациялашга, техник ва технологик жиҳатдан қайта жиҳозлашга ва ишлаб чиқаришни ривожлантиришга мақсадли йўналтириш шарти билан улар стратегик инвесторга сотилгунга қадар, лекин давлат рўйхатидан ўтгандан бошлаб уч йилдан кўп бўлмаган муддатга озод этилади; - Тижорат банклари томонидан таъсис этиладиган бошқарув компаниялари давлат рўйхатидан ўтгандан бошлаб дастлабки икки йил давомида фойда солиғи ва ягона солиқ тўловидан озод этилади. ““ Тижорат банкларига иқтисодий ночор корхоналарни Тижорат банкларига иқтисодий ночор корхоналарни реализация қилиш тартибини тасдиқлаш тўғрисида”ги реализация қилиш тартибини тасдиқлаш тўғрисида”ги Ўзбекистон Республикаси Президентининг 19.11.2008 йилдаги Ўзбекистон Республикаси Президентининг 19.11.2008 йилдаги 4010-сонли Фармойиши4010-сонли Фармойиши гага мувофиқ берилган солиқ имтиёзларимувофиқ берилган солиқ имтиёзлари

10- тижорат банкларининг имтиёзли кредит бериш махсус Жам ғ армаси ресурслари ҳ исобидан кредит беришдан олинадиган тижорат банкларининг даромадлари бўшайдиган мабла ғ ларни мазкур жам ғ арманинг ресурс базасини оширишга ма қ садли йўналтириш шарти билан юридик шахслар фойдасидан тўланадиган соли қ дан 2011 йил 1 апрелдан бошлаб 2016 йилнинг 1 январигача озод этилади;““ Кичик бизнес ва хусусий тадбиркорлик субъектларигаКичик бизнес ва хусусий тадбиркорлик субъектларига кредит беришни кўпайтиришга оид кредит беришни кўпайтиришга оид ққ ўшимча чора-тадбирларўшимча чора-тадбирлар тўјрисидатўјрисида ”ги Ўзбекистон Республикаси Президентининг ”ги Ўзбекистон Республикаси Президентининг 11.03.2011 йилдаги 1501-сонли Қарори11.03.2011 йилдаги 1501-сонли Қарори гага мувофиқ берилган мувофиқ берилган солиқ имтиёзларисолиқ имтиёзлари

11Ф ойда солиғига тортиладиган базани аниқлашни қуйидагича чизмада акс эттириш мумкин: Соли қ т ў лагунга қ адар фойда Соли ққ а тортиладиган базага қ айта киритиладиган харажатлар ( чегирилмайдиган харажатлар) Ҳ исобот даврда соли ққ а тортиладиган базасидан чи қ арилмайдиган, лекин кейишги даврларда соли қ базасидан чи қ ариладиган харажатлар Акция ва бош қ а қ имматли қ о ғ озлар б ў йича олинган дивидентлар Соли қ солинадиган фойда Соли қ қ онунчилигига асосан соли қ солинадиган базани камайтирувчи имти ё злар Соли қ солинадиган база

12Солиқ солинадиган базага кайта киритиладиган (чегирилмайдиган) харажатга қуйидагилар киради: 1) моддий қимматликларнинг табиий камайиши нормаларидан ортиқча йўқотишлар ва бузилишлар; 2) ходимларга бериладиган ёки солиқ тўловчининг умумий овқатланиш эҳтиёжлари учун ёрдамчи хўжаликлар томонидан ишлаб чиқариладиган товарлар (ишлар, хизматлар) бўйича нархдаги фарқлар (зарарлар); 3) хизмат сафарлари, вакиллик харажатлари, ихтиёрий суғурта турлари бўйича ажратмалар га белгиланган нормалардан ортиқча харажатлар ; 4) нодавлат пенсия жамғармаларига ажратмалар; 5) умумий овқатланиш корхоналари ёки бошқа чет ташкилотларга жойларни бепул бериш харажатлари, ушбу корхоналар ва ташкилотлар учун коммунал хизматлар кўрсатиш қийматини тўлаш; 6) йиллик молиявий ҳисоботни бир ҳисобот даврида бир мартадан ортиқ аудитдан ўтказиш харажатлари; 7) солиқ тўловчининг фаолиятида талаб этилмайдиган касблар бўйича кадрлар тайёрлаш харажатлари; 8) жисмоний шахснинг моддий наф тарзидаги даромадлари ҳисобланадиган солиқ тўловчининг харажатлари

139) ходимларга қўшимча берилган таътилларга тўланган ҳақ ва улар юзасидан қонун ҳужжатларида назарда тутилган нормалардан ортиқча компенсациялар; 10) ходимларнинг овқатланиши, йўл ҳақи, даволаниши учун, даволаниш ва дам олиши учун йўлланмалар, экскурсиялар ва саёҳатлар учун, спорт секциялари, тўгараклари, клубларидаги машғулотларга, маданий-томоша, жисмоний тарбия ва спорт тадбирларига бориши учун, обунага ҳамда ходимларнинг шахсий фойдаланиши учун товарларга қилинган харажатларнинг ўрнини қоплаш ёки тўлаш ва бошқа шунга ўхшаш тўловлар; 11) пенсияларга устамалар, пенсияга чиқаётган меҳнат фахрийларига бирйўла тўланадиган нафақалар; 12) ходимларга тўланадиган моддий ёрдам, ходим оила аъзосининг вафоти муносабати билан бериладиган ёки ходимнинг вафоти муносабати билан оила аъзоларига бериладиган моддий ёрдам бундан мустасно 13) ишлаб чиқаришда шикастланганлик туфайли меҳнат лаёқатини йўқотганлик муносабати билан тегишли ваколатли органларнинг қарорларисиз ҳақиқатдаги иш ҳақигача тўланадиган тўловлар; 14) экология, соғломлаштириш ҳамда бошқа хайрия жамғармаларига, маданият, халқ таълими, соғлиқни сақлаш, ижтимоий таъминот, жисмоний тарбия ва спорт корхоналари, муассасалари ва ташкилотларига, маҳаллий давлат ҳокимияти органларига, фуқароларнинг ўзини ўзи бошқариш органларига бадаллар киритиш; 15 ) фаолият билан боғлиқ бўлмаган ишларни (хизматларни) (шаҳарлар ва шаҳарчаларни ободонлаштириш ишлари, қишлоқ хўжалигига ёрдам кўрсатиш ва бошқа турдаги ишлар) бажаришга сарфланган харажатлар ҳамда соғлиқни сақлаш ва дам олишни ташкил қилиш тадбирларига харажатлар ;

1416) атроф муҳитни ифлослантирганлик ва чиқиндиларни жойлаштирганлик қонун ҳужжатларида белгиланган нормалардан ортиқча бўлганлиги учун компенсация тўловлари; 17) кредит шартномасида муддатли қарзлар учун назарда тутилган ставкалардан ортиқча тўлов муддати ўтган ҳамда узайтирилган кредитлар (заёмлар) бўйича фоизлар; 18) байрам саналари ва муҳим саналар, жамоат фаолиятидаги ютуқлар муносабати билан ходимларни рағбатлантириш ҳисобланадиган бир йўла мукофотлар; 19) суд чиқимлари; 20) айбдорлари аниқланмаган ўғирликлар ва камомаддан ёки айбдор томон ҳисобидан зарур суммаларнинг ўрнини қоплаш мумкин бўлмаганда кўрилган зарарлар; 21) солиқ тўловчининг асосий воситалари ва бошқа мол-мулкининг чиқиб кетишидан (балансдан чиқарилишидан) кўрилган зарарлар, лекин Ўзбекистон Республикаси Президенти ёки Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг қарори асосида мол-мулкни бепул топширишдан кўрилган зарарлар ҳамда уч йилдан ортиқ фойдаланилган асосий воситаларни реализация қилишдан кўрилган зарарлар бундан мустасно; 22) хўжалик шартномалари шартларини ва қонун ҳужжатларини бузганлик учун тўланган ёки тан олинган жарималар, пеня ҳамда бошқа турдаги санкциялар; 2 3 ) Корхонаниг фаолияти билан боғлиқ бўлмаган бошқа харажатлар.

15Ҳисобот даврда соликқа тортиладиган базасидан чиқарилмайдиган, лекин кейишги даврларда солиқ базасидан чегириладиган харажатлар Ушбу моддада келтирилган харажатлар улар юзага келган пайтда, жорий ҳисобот даврида солиқ солинадиган фойдани ҳисоблаб чиқаришда чегирилмайди, улар кейинги даврларда, солиқ тўловчининг ҳисоб сиёсати билан белгиланган, лекин ўн йилдан кўп бўлмаган муддат ичида чегирилиши лозим.

16 1) янги ишлаб чиқаришлар, цехлар, агрегатларни, шунингдек серияли ва оммавий ишлаб чиқариладиган янги маҳсулот турларини ҳамда технологик жараёнларни ўзлаштириш харажатлари; 2) барча турдаги асбоб-ускуналар ва техник қурилмаларни, уларнинг ўрнатилиш сифатини текшириб кўриш мақсадида комплекс синаб кўриш (ишлаб турган ҳолатида) харажатлари; 3) ишчи кучлари қабул қилиш ва янги ишга туширилган корхонада ишлаш учун кадрлар тайёрлаш билан боғлиқ харажатлар; 4) асосий воситалар ва номоддий активларнинг жадаллаштирилган усулда ҳисобланган амортизация суммаси билан белгиланган нормалар бўйича ҳисобланган амортизация суммаси ўртасидаги фарқ. Шубҳали қарзлар бўйича захира ташкил этиш учун қилинган харажатлар ушбу Кодексга мувофиқ умидсиз деб эътироф этилган қарздорликни ҳисобдан чиқарилаётганда, ҳисобдан чиқарилиши лозим бўлган умидсиз қарздорлик миқдоридан ошмайдиган суммада чегириб ташланади.

17C олиқ солинадиган фойда қуйидагиларга камайтирилади - экология, соғломлаштириш ва хайрия жамғармалари, маданият, халқ таълими, соғлиқни сақлаш, меҳнат ва аҳолини ижтимоий муҳофаза қилиш, жисмоний тарбия ва спорт муассасаларига, фуқароларнинг ўзини ўзи бошқариш органларига бериладиган ҳомийлик ва хайрия суммасига, бироқ солиқ солинадиган фойданинг икки фоизидан кўп бўлмаган миқдорда; - Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг қарори асосида коллежлар, академик лицейлар, мактаблар ва мактабгача тарбия таълим муассасалари қурилишига йўналтирилган маблағлар суммасига, лекин солиқ солинадиган фойданинг 30 фоизидан кўп бўлмаган миқдорда; - ишлаб чиқаришни модернизациялашга, техник ва технологик жиҳатдан қайта жиҳозлашга, янги технологик жиҳозлар харид қилишга, ушбу мақсадлар учун берилган кредитларни узишга, лизинг объекти қийматининг ўрнини қоплашга, тегишли солиқ даврида ҳисобланган амортизацияни чегирган ҳолда йўналтириладиган маблағлар суммасига , л екин солиқ солинадиган фойданинг 30 фоизидан кўп бўлмаган миқдорда. Солиқ солинадиган фойдани камайтириш юқорида кўрсатиб ўтилган харажатлар амалга оширилган солиқ давридан эътиборан, технологик жиҳозлар бўйича эса у фойдаланишга топширилган пайтдан эътиборан беш йил ичида амалга оширилади. - ёш оилалар тоифасига кирувчи ходимларга ипотека кредитлари бадаллари тўлашга ва (ёки) мулк сифатида уй-жой олишга текин йўналтириладиган маблағлар суммасига, бироқ солиқ солинадиган фойданинг 10 фоизидан ошмаган миқдорда;

18-Ўтган солиқ даврларида кўрилган зарарлар суммасига жорий солиқ даври даги солиқ солинадиган фойдани камайтиришга ҳақли , л екин солиқ солинадиган фойданинг 5 0 фоизидан кўп бўлмаган миқдорда. Солиқ тўловчи кўрилган зарарларни ушбу зарар кўрилган солиқ давридан кейинги беш йил ичида амалга оширишга ҳақлидир. -Халқ банки томонидан фуқароларнинг шахсий жамғариб бориладиган пенсия ҳисобварақларидаги маблағлардан фойдаланишдан олинган фойдаси. -Ишловчилари умумий сонининг 3 фоизидан кўпроғини ногиронлар ташкил этган юридик шахслар учун юридик шахслардан олинадиган фойда солиғи суммаси ушбу қисмда белгиланган нормадан ортиқ ишга жойлаштирилган ногиронларнинг ҳар бир фоизига юридик шахслардан олинадиган фойда солиғининг суммаси бир фоиз камайтириладиган ҳисоб-китоб асосида камайтирилади.

19-Банкларнинг солиқ солинадиган фойдаси жисмоний шахсларнинг муддатли омонатлари, пластик карточкалар бўйича омонатлар ҳамда жойлаштирилган жамғарма сертификатлари ҳажмларининг кўпайган суммасига бўшаган маблағларни юқорида кўрсатилган омонатлар бўйича фоиз ставкаларини оширишга мақсадли йўналтириш шарти билан камайтирилади.

20Ўзбекистон Республикасининг "Лизинг тў ғ рисида"ги Қ онунига мувофи қ , лизинг шартномаси қ уйидаги шартлардан бирига жавоб бериши керак : а) лизинг шартномасининг муддати тугагач, лизинг объекти лизинг олувчининг мулки бўлиб ўтса; б) лизинг шартномасининг муддати лизинг объекти хизмат муддатининг 80 фоизидан орти қ бўлса ёки лизинг объектининг лизинг шартномаси тугаганидан кейинги қ олди қ қ иймати унинг бошлан ғ ич қ ийматининг 20 фоизидан кам бўлса; в) лизинг шартномасининг муддати тугагач, лизинг олувчи лизинг объектини унинг бозор қ ийматидан паст нархда сотиб олиш ҳ у қ у қ ига эга бўлса, бунда ана шу ҳ у қ у қ ни амалга ошириш кунидаги лизинг объекти қ иймати асос бўлади; г) лизинг шартномаси амал қ иладиган давр учун лизинг тўловларининг умумий суммаси лизинг объекти қ ийматининг 90 фоизидан орти қ бўлса.

21Солиқ кодекси 22-модда сига асосан ижара (лизинг) тўлови - ижарачи (лизинг олувчи) тузилган ижара (лизинг) шартномаси асосида ижарага берувчига (лизинг берувчига) тўлайдиган сумма; ижарага берувчининг (лизинг берувчининг) фоизли даромади - бухгалтерия ҳисоби тўғрисидаги қонун ҳужжатларига мувофиқ аниқланадиган ижара (лизинг) тўлови суммаси билан ижара (лизинг) объектининг қийматини қоплаш суммаси ўртасидаги фарқ кўринишидаги ижара (лизинг) тўловининг бир қисми;

22Солиқ кодекси 1 2 9 -модда сига 13 бандига асосан ижарага берувчи (лизинг берувчи) ижара (лизинг) тўловининг қисми тариқасида олган объект қийматининг қопламаси солиқ тўловчининг даромади сифатида қаралмайди. Демак, ижарага берувчининг (лизинг берувчининг) фоизли даромади солиқ тўловчи банкнинг даромади сифатида қаралади

23Тижорат банкларида лизинг операцияларини амалга ошириш ва уларнинг бухгалтерия ҳ исобини юритиш тартиби тў ғ рисида Н изомга асосан ( Марказий банк Бош қ арувининг 2006 йил 21 октябрдаги 25/6-сонли қ арори билан тасдиқланган, Адлия Вазирлиги 27.12.2006 г. N 1648 рўйхатга олган) Лизинг берувчи банк томонидан лизинг бўйича фоизли даромадлар ҳ исобланганда қ уйидаги бухгалтерия ўтказмалари берилади: Дт 16323 Лизинг бўйича олиш учун ҳ исобланган фоизлар; Кт 45100 Лизинг (молиявий ижара) бўйича фоизли даромадлар (тегишли мос ҳ исобвара қ ). Лизинг тўловлари келиб тушган ҳ олларда қ уйидаги бухгалтерия ўтказмалари берилади: Дт Кассадаги на қ д пул ва бош қ а тўлов ҳ ужжатлари ёки мижознинг депозит ёки банкнинг вакиллик ҳ исобвара ғ и (умумий суммага); Кт 15600 Лизинг (молиявий ижара) (тегишли мос ҳ исобвара қ ) (асосий қ арз суммасининг қ айтарилган суммасига); Кт 16323 Лизинг (молиявий ижара) бўйича олиш учун ҳ исобланган фоизлар (фоизли даромад суммасига).

24Солиқ кодекси 145 -модда сига 45 бандига асосан молиявий ижара, шу жумладан лизинг бўйича ижарага берувчининг (лизинг берувчининг) фоизли даромади бўлган маблағларни тўлашга доир харажатлар; Демак, ижарага берувчининг (лизинг берувчининг) фоизли даромади солиқ тўловчи банкнинг даромади сифатида қаралади

25Тижорат банкларида лизинг операцияларини амалга ошириш ва уларнинг бухгалтерия ҳ исобини юритиш тартиби тў ғ рисида Н изомга асосан ( Марказий банк Бош қ арувининг 2006 йил 21 октябрдаги 25/6-сонли қ арори билан тасдиқланган, Адлия Вазирлиги 27.12.2006 г. N 1648 рўйхатга олган) Лизинг олувчи банк томонидан лизинг бўйича фоизли харажатлар ҳ исобланганда қ уйидаги бухгалтерия ўтказмалари берилади: Дт 54198 Бош қ а банклардан олинган лизинг бўйича фоизли харажатлар ёки Дт 54199 Бош қ а лизинг берувчилардан олинган лизинг бўйича фоизли харажатлар; Кт 22408 Лизинг (молиявий ижара) бўйича ҳ исобланган фоизлар. Лизинг олувчи банк томонидан лизинг объекти бўйича амортизация ажратмалари суммасига қ уйидаги бухгалтерия ўтказмаси амалга оширилади: Дт 56626 Объектларни ижарага олиш ва уни такомиллаштириш ҳ у қ у қ и бўйича эскириш суммаси; Кт 16519 Объектларни ижарага олиш ва уни такомиллаштириш ҳ у қ у қ и бўйича йи ғ илган эскириш суммаси (контр-актив).

26Солиқ кодексининг 156-модда сида д ивидендлар ва фоизларга солиқ солишнинг ўзига хос хусусиятлари келтирилган унга мувофиқ: Ўзбекистон Республикасининг резидентлари бўлган кредит ташкилотларига тўланадиган фоизларга тўлов манбаида солиқ солинмайди, балки кредит ташкилотида солиқ солинади. Худди шундай тартиб мол-мулкни лизингга беришда лизинг берувчига тўланадиган фоизли даромадларга ҳам татбиқ этилади.

27Солиқ кодексининг 15 9 -модда сида солиқ солинадиган фойдани ишлаб чиқаришни модернизациялашга, техник ва технологик жиҳатдан қайта жиҳозлашга, янги технологик жиҳозлар харид қилишга, ушбу мақсадлар учун берилган кредитларни узишга, лизинг объекти қийматининг ўрнини қоплашга, тегишли солиқ даврида ҳисобланган амортизацияни чегирган ҳолда йўналтириладиган маблағлар суммасига камайтириш кўзда тутилган . Солиқ солинадиган базани камайтириш юқорида кўрсатиб ўтилган харажатлар амалга оширилган солиқ давридан эътиборан, уч йил ичида амалга оширилади.

28Ҳисобот даврда соликқа тортиладиган базасидан чиқарилмайдиган, лекин кейишги даврларда солиқ базасидан чегириладиган харажатлар Ушбу моддада келтирилган харажатлар улар юзага келган пайтда, жорий ҳисобот даврида солиқ солинадиган базани ҳисоблаб чиқаришда чегирилмайди, улар кейинги даврларда, солиқ тўловчининг ҳисоб сиёсати билан белгиланган, лекин ўн йилдан кўп бўлмаган муддат ичида чегирилиши лозим. Бундай харажатларга қуйидагилар киради:

291648-Низомга асосан л изинг "Активлар сифатини таснифлаш, тижорат банклари ва уларнинг филиаллари томонидан э ҳ тимолий йў қ отишларга қ арши захиралар ташкил қ илиш ва уларни ишлатиш тў ғ рисида"ги Н изом (1999 йил 11 февраль, рўйхат ра қ ами 632) талабларидан келиб чи ққ ан ҳ олда таснифланади. Шубҳали қарзлар бўйича захира ташкил этиш учун қилинган харажатлар умидсиз деб эътироф этилган қарздорликни ҳисобдан чиқарилаётганда, ҳисобдан чиқарилиши лозим бўлган умидсиз қарздорлик миқдоридан ошмайдиган суммада чегириб ташланади. (СК 146 модда) 1648-Низомга асосан л изинг олувчи томонидан лизинг тўловлари ўз ва қ тида амалга оширилмаган та қ дирда активга "Фоизларни ўстирмаслик тў ғ рисида"ги Н изомга (2004 йил 24 январь, рўйхат ра қ ами 1304) асосан ўстирмаслик ма қ оми берилади ва активнинг келгуси ҳ исоби мазкур Низомга мувофи қ амалга оширилади. Ўстирмаслик мақомини олган кредит бўйича ҳисобланган фоизлар Ўзбекистон Республикаси Марказий банки томонидан белгиланган тартибга мувофиқ даромадлар ҳисобварақларидан чиқариб ташланади (СК 148 модда) .

30Ўзбекистон Республикааси Президентининг 2006 йил 17 апрелдаги "Ўзбекистон Республикасида 2006-2010 йилларда хизмат кўрсатиш ва сервис со ҳ асини ривожлантиришни жадаллаштириш чора- тадбирлари тў ғ рисида"ги П Қ -325-сон қ арорига мувофи қ 2006 йил 1 апрелдан бошлаб уч йил муддатга айрим турдаги хизматларни кўрсатувчи юридик шахслар учун фойда соли ғ и ва ягона соли қ тўловини тўлашдан озод этиш тарзидаги имтиёзлар назарда тутилган(06.02.2007 й . N ПФ -3850 сонли Фармон билан ва 21 .0 5 .2007 й . N ПҚ - 640 сонли Қарор билан ўзгаришлар киритилган, 29.12.2008 ПҚ-1024 қарор билан микрофирма ва кичик корхоналар учун 01.01.2012 йилаг қадар муддат узайтирилган ) 28 июль 2009 йилдаги Ўз.Р. Президентининг "Тижорат банкларининг инвестиция лойиҳаларини молиялаштиришга йўналтириладиган узоқ муддатли кредитлари улушини кўпайтиришни рағбатлантириш борасидаги қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида” 1166-қарорига мувофиқ лизинг xизмaтлaри кўрсaтувчи юридик шaxслaр 2009 йилнинг 1 сeнтябридaн бoшлaб уч йил муддaтгa фoйдa сoлиғи вa лизинг oпeрaциялaридaн тушaдигaн дaрoмaдлaр бўйичa ягoнa сoлиқ тўлoвидaн oзoд этил ган . .

31а) молия ва банк хизматлари: лизинг бўйича хизматлар; су ғ урта бозори профессионал иштирокчиларининг хизматлари; ( 21 .0 5 .2007 й . N ПҚ - 640 сонли Қарор билан ) аудиторлик хизматлари; бухгалтерия іисобини юритиш бўйича хизматлар; микрокредитлаш бўйича хизматлар; (06.02.2007 й . N ПФ - 3850 сонли Фармон билан ) б) маиший хизматлар: пойабзал ва чармдан тайёрланган буюмларни таъмирлаш со ҳ асидаги хизматлар; соат таъмирлаш бўйича хизматлар; маиший электрон ва электр ускуналар (телевизорлар, аудио- видеоаппаратуралар, компьютер, принтер техникаси, совуткичлар, кондиционерлар ва бош қ алар)ни таъмирлаш ва уларга техник хизмат кўрсатиш бўйича хизматлар;

32в) бош қ а хизматлар: ветеринария хизматлари; таълим со ҳ асидаги хизматлар, жумладан компьютерда ишлашни ўргатиш; болалар спорт муассасалари ва тўгараклари хизматлари; болалар, ногиронлар ва кекса фу қ ароларни парвариш қ илиш бўйича ижтимоий хизматлар; санаторийларнинг хизматлари; ( 21 .0 5 .2007 й . N ПҚ - 640 сонли Қарор билан ) ахборот-ресурс марказларининг хизматлари; ( 21 .0 5 .2007 й . N ПҚ - 640 сонли Қарор билан ) ахборот-кутубхона марказларининг хизматлари; ( 21 .0 5 .2007 й . N ПҚ - 640 сонли Қарор билан ) болалар со ғ ломлаштириш муассасаларининг хизматлари. ( 21 .0 5 .2007 й . N ПҚ - 640 сонли Қарор билан )

33Мол-мулк солиғи

34Корхона балансига кирим қилинган асосий воситаларнинг ва балансда турган номоддий активларнинг ўртача йиллик қолдиқ қиймати солиққа тортиш объекти ҳисобланади. Солиққа тортиладиган базани белгилаш учун қуйидаги баланс ҳисобварақларида ҳар бир ойнинг охирги кунидаги ҳолатга кўра солиқ солиш объектларининг қолдиқ қийматларини қўшишдан олинган сумманинг ўн иккидан бир қисми сифатида ортиб борувчи якун билан аниқланади.

35Мол-мулк соли ғ и объекти Асосий воситалар ўолдиў ўиймати Номоддий активлар қ олди қ қ иймати Муддатида ў рна- тилмаган мол-мулк Мол-мулк соли ғ и б ў йича чегирмалар Мол-мулк соли ғ и соли- надиган база -уй-жой-коммунал ва ижтимоий- маданий со ҳ а объектлари; табиатни му ҳ офаза қ илиш, санитария- тозалаш маўсадида ва ён ғ инга ўарши хавфсизлик учун фойдаланиладиган объектлар; - балансда б у лган х амда тадбиркорлик фаолиятида фойдаланилмаётган, фукаро му х офазаси ва сафарбарлик а х амиятига молик объектлар; -Вазирлар Ма х камасининг қ арорига к ў ра т ў хтатиб қў йилган асосий ишлаб чи қ ариш фондлари; -лизингга олинган мол-мулкнинг, лизинг шартномасининг амал қ илиш муддатига .

36Қўшилган қиймат солиғи

37Солиқ кодексининг 1 99 -модда сига мувофиқ: Товарларни (ишларни, хизматларни) реализация қилиш обороти мол-мулкни молия ижарасига (шу жумладан лизингга) бериш эътироф этилади: Объект қийматини ижарага берувчи (лизингга берувчи) оладиган ижара (лизинг) тўловининг бир қисми тарзида қоплаш товарларни (ишларни, хизматларни) реализация қилиш обороти бўлмайди: 204-модда. Солиқ солинадиган базани белгилаш Мол-мулк молия ижарасига, шу жумладан лизингга берилган тақдирда, солиқ солинадиган база қўшилган қиймат солиғи суммасини ўз ичига оладиган, чиқиб кетаётган актив қиймати билан унинг баланс (қолдиқ) қиймати ўртасидаги ижобий фарқ сифатида белгиланади. 209-модда. Солиқдан озод қилинадиган молиявий хизматлар молиявий ижара (лизинг) шартномасининг ижарага берувчининг (лизингга берувчининг) фоиз тариқасидаги даромадига тегишли қисми бўйича хизматлар кўрсатиш;

38Эътиборларингиз учун ташаккур!

Похожие

Солиқлар ва солиққа тортиш

Суғурта ташкилотларини солиққа тортиш

Жисмоний шахсларнинг даромадларини соликка тортиш тартиби

Банкларда бухгалтерия ҳисоби

Инвестиция 2