Корхонанинг асосий ва айланма фондлардан фойдаланиш таҳлили - Экономика - Презентации

Корхонанинг асосий ва айланма фондлардан фойдаланиш таҳлили

Загружено в:

23.09.2019

Скачано:

0

Размер:

686 KB

Корхонанинг асосий ва Корхонанинг асосий ва айланма фондлардан айланма фондлардан фойдаланиш таҳлилифойдаланиш таҳлили

Режа. Режа.  1Асосий фондлар ва уларни корхона фаолиятидаги ўрни.  2.Асосий ишлаб чиқариш фондларидан фойдаланиш кўрсаткичлари  3.Асосий фондларни такрор ишлаб чиқариш ва такомиллаштириш шакллари

Асосий фондлар ва уларни корхона фаолиятидаги ўрни.  Бозор иқтисодиёти шароитида корхоналарнинг Бозор иқтисодиёти шароитида корхоналарнинг асосий фондлари ва ишлаб чиқариш асосий фондлари ва ишлаб чиқариш қувватидан фойдаланиш самарадорлигини қувватидан фойдаланиш самарадорлигини ошириш алоҳида ўрин тутади. Корхонанинг ошириш алоҳида ўрин тутади. Корхонанинг саноат ишлаб чиқаришдаги ўрни, унинг саноат ишлаб чиқаришдаги ўрни, унинг молиявий ҳолати, бозордаги рақобат молиявий ҳолати, бозордаги рақобат бардошлиги ҳам юқоридагиларга боғлиқ бардошлиги ҳам юқоридагиларга боғлиқ бўлади.бўлади.  Ишлаб чиқариш жараёнида асосий Ишлаб чиқариш жараёнида асосий фондларнинг ҳар бир элементи роли, уларнинг фондларнинг ҳар бир элементи роли, уларнинг жисмоний ва маънавий ўзгаришлари, улардан жисмоний ва маънавий ўзгаришлари, улардан фойдаланишга таъсир этувчи омиллар ҳақида фойдаланишга таъсир этувчи омиллар ҳақида аниқ тассавурга эга бўлган ҳолда асосий аниқ тассавурга эга бўлган ҳолда асосий фондлар ва ишлаб чиқариш қувватидан фондлар ва ишлаб чиқариш қувватидан фойдаланиш самарадорлигини оширишга фойдаланиш самарадорлигини оширишга имкон берувчи, ишлаб чиқариш ҳаражатларини имкон берувчи, ишлаб чиқариш ҳаражатларини пасайтириш ва меҳнат унумдорлигини пасайтириш ва меҳнат унумдорлигини кўтаришни усул ва йўналишларни аниқлаш кўтаришни усул ва йўналишларни аниқлаш мумкин. мумкин.

Ишлаб чиқариш жараёниИшлаб чиқариш жараёни ва ва мм еҳнат воситалариеҳнат воситалари  Ишлаб чиқариш жараёнида корхона ишчилари Ишлаб чиқариш жараёнида корхона ишчилари меҳнат воситалари ёрдамида меҳнат меҳнат воситалари ёрдамида меҳнат предметларига таъсир ўтказиб уларни тайёр предметларига таъсир ўтказиб уларни тайёр маҳсулотга айлантирадилар.маҳсулотга айлантирадилар.  Меҳнат воситалари (машина, жиҳоз, бино, Меҳнат воситалари (машина, жиҳоз, бино, транспорт воситалари) меҳнат предметлари (хом-транспорт воситалари) меҳнат предметлари (хом- ашё, материаллар, яримтайёр маҳсулотлар, ашё, материаллар, яримтайёр маҳсулотлар, ёқилғи) билан биргаликда ишлаб чиқариш ёқилғи) билан биргаликда ишлаб чиқариш воситалари ташкил этадилар, буларнинг пулдаги воситалари ташкил этадилар, буларнинг пулдаги ифодаси корхонанинг ишлаб чиқариш ифодаси корхонанинг ишлаб чиқариш фондларидир. Улар ишлаб чиқариш жараёнида фондларидир. Улар ишлаб чиқариш жараёнида ишлаши, ўз қийматини тайёр маҳсулотга ўтказиш ишлаши, ўз қийматини тайёр маҳсулотга ўтказиш усули ва меҳнат воситаларининг такрор ишлаб усули ва меҳнат воситаларининг такрор ишлаб чиқариш ҳарактерига қараб, асосий ва айланма чиқариш ҳарактерига қараб, асосий ва айланма фондларга бўлинади.фондларга бўлинади.

АСОСИЙ ФОНДЛАР  Асосий фондлар – корхона ишлаб чиқариш воситаларини бир қисми бўлиб, ишлаб чиқариш жараёнида узоқ муддат иштирок этади, ўз натурал шаклини йўқотмай, ўз қийматини аста секинлик билан, қисман, фойдаланиш сари тайёр маҳсулотга ўтказиб боради. У капитал қўйилмалар ҳисобидан тўлдириб борилади.  Ноишлаб чиқариш асосий фондлари ҳам мавжуд бўлиб унга– турар жойлар, болалар ва спорт ташкилотлари ва бошқа аҳолига хизмат кўрсатадиган корхона балансида турадиган маданий-маиший объектлар. Булар ишлаб чиқариш фондларидан фарқли улароқ, ишлаб чиқариш жараёнида қатнашмайдилар ва ўз қийматларини маҳсулотга ўтказмайдилар. Улар қиймати истеъмолда йўқолади. Уларни такрор ишлаб чиқариш миллий даромад ҳисобида уюштирилади.

АСОСИЙ ИШЛАБ ЧИҚАРИШ ФОНДЛАРИ  жамоа ишлаб чиқаришининг моддий-техникавий базаси ҳисобланади. Корхона ишлаб чиқариш қуввати ва техника билан қуролланганлик даражаси унинг ҳажмига боғлиқ. Асосий фондлар йиғилиши ва меҳнатнинг техника билан қуролланишнинг ошиши иш жараёнини бойитади, меҳнатга ижодий тус беради, жамиятнинг маданий-техник даражасини оширади.

Асосий ишлаб чиқариш фондларидан фойдаланиш кўрсаткичлари  Асосий ишлаб чиқариш фондларидан фойдаланишнинг турли хил кўрсаткичлари мавжуд бўлиб, уларни шартли равишда икки гуруҳга бўлиб ўрганамиз:  Умумлаштирувчи ва қиймат кўрсаткичлари , яъни улар асосий фондларнинг турли гуруҳларда динамика ва статистик баҳолашда, таҳлил қиишда ва захираларни аниқлашда фойдаланилади.  Хусусий ва натурал кўрсаткичлар, яъни ишлаб чиқариш фондларининг фаол қисми- ишчилар, машина ва жихозлардан фойдаланиш даражасини ифодалайди.  Асосий ишлаб чиқариш фондларидан фойдаланишни хусусий ва натурал кўрсаткичларининг уч гуруҳга бирлаштириш мумкин:  асосий ишлаб чиқариш фондларидан фойдаланишнинг вақт бўйича даражасини акс эттирувчи экстенсив (жихозлардан вақт бўйича) фойдаланиш кўрсаткичи;  асосий фондлардан қуввати унумдорлиги бўйича фойдаланиш даражасини акс эттирувчи интенсив (жихозларни унумдорлиги) фойдаланиш кўрсаткичи;  барча омиллар таъсирини ҳисобга олувчи, ҳам интенсив ва ҳам экстенсив, асосий фондлардан фойдаланишнинг интеграл кўрсаткичи.

Асосий фондларни такрор ишлаб чиқариш ва такомиллаштириш шакллари  Асосий ишлаб чиқариш фондлари ишлатиш жараёнида эскиради. Улар эскиришнинг икки хили мавжуд – жисмоний ва маънавий.  Жисмоний эскириш – асосий фондларнинг ўз бошланғич нархларини аста-секин йўқотиши тушунилади. Бундай эскириш нафақат ишлатиш жараёнида, балки фаолиятсизлик даврида ҳам содир бўлади (атмосфера таъсири, ташқи таъсир, каррозия натижаларида бузулиши). Асосий фондларнинг жисмоний эскириши уларнинг сифатига, техник такомиллашганлигига (конструкцияси, материаллар тури ва сифати, бино қурилишининг ва станоклар монтажининг сифати), технологик жараённинг хусусиятига, ишлаб туриш вақти (йил давомидаги иш кунлари, суткадаги сменалар, сменадаги соатлар сони), асосий фондларни ташқи шароитлар (иссиқ, совуқ, нам, ёғин сочин)дан ҳимоялаш даражаси, асосий фондларга хизмат кўрсатиш ва парвариш сифати, ишчилар малакаси ва уларнинг асосий фондларга муносабатига боғлиқ.

 Асосий фонднинг эскириши тўла ва қисман бўлади. Тўла эскириш вақтида ишлаётган фондлар барҳам берилиб, янгисини (капитал қурилиш ёки эскирган асосий фондни жорий алмаштириш) ўрнатиш. қисман эскириш таъмирлаш йўли билан тўлдирилади.  Маънавий эскириш – машина ва жиҳозларни такрор ишлаб чиқариш учун ижтимоий ҳаражатлар қисқариши таъсири остида нархининг пасайиши (бу биринчи шакл маънавий эскириш); янги, прогрессив ва иқтисодий самараси баланд машина ва жиҳозларни қўллаш натижасида уларнинг қийматининг пасайиши (бу иккинчи шакл маънавий эскириш). Бу маънавий эскириш шакллари таъсири остида асосий фондлар ўз техник тавсифи ва иқтисодий самарадорлиги жиҳатидан қолоқ бўлиб қоладилар. Асосий фондлар ишлаб чиқарувчи тармоқлардаги меҳнат унумдорлиги ортиши, шу турдаги қурилмалар баҳосини пасайишига олиб келади.

Корхонанинг ишлаб чиқариш қуввати ва ундан фойдаланишни яхшилаш йўналишлари.  Асосий ишлаб чиқариш фондларнинг ҳажми ва улардан фойдаланиш даражаси корхона ишлаб чиқариш қувватини белгилайди.  Корхонанинг ишлаб чиқариш қуввати – бу вақт бирлигида режада ўрнатилган номнома ва турларда, натурал ифодада ишлаб чиқариш жиҳозлари ва майдонлардан тўла фойдаланиб, илғор технологияни қўллашни, ишлаб чиқариш ва меҳнатни ташкил этишни яхшилашни, маҳсулот сифатини яхшилашни кўзда тутган ҳолда маҳсулот чиқаришнинг максимал имкониятидир.  Ишлаб чиқариш қуввати, меҳнат воситаларига солинган потенциал имкониятидан тўла фойдаланиш мумкин шароитида, асосий фондларнинг ишлашини ифодалайди. +оидага мувофиқ, ишлаб чиқариш қуввати берилган маҳсулотни режалаштирган бирликларда натурал ифодада ўлчанади (тонна, дона, метр).

Похожие

Корхонанинг ходимлар билан таъминланганлигини таҳлили

Корхона персоналидан фойдаланиш даражасини таҳлили

Саноат корхоналаридан атроф муҳитга чиқадиган ифлосликларни назорат қилиш ва нормалаш. Экологик муҳитни жорий этиш

Айланма маблаглар

Лойиҳа таҳлили ва инновацион менежмент фанининг предмети ва асосий вазифалари