Boshqarishda qaror qabul qilish jarayoni - Экономика - Презентации

Boshqarishda qaror qabul qilish jarayoni

Загружено в:

23.09.2019

Скачано:

0

Размер:

890 KB

BOSHQARISHDA QAROR QABUL QILISH JARAYONI

Boshqaruv qarorlarining moxiyati va ularning tasnifi.  Boshqaruv faoliyatining samaradorligi ko’pincha qabul qilinayotgan qarorlarga bog’liq korxonadagi butun savol va muammolar zanjiri ularning aniq yechimi va boshqaruvchiga yuklangan, ishlab chiqarish, texnik, ijtimiy, iqtisodiy, marketing va xuquqiy vazifalar qarorlarni to’g’ri qabul qilish va o’z vaqtida bajarilishiga bog’liq. Yechilayotgan muammolarning xammasi xar-qanday boshqaruvchi tomonidan xisobga olinadi va bu narsa uning boshqaruv uslubida xamda butun boshqaruv jarayonida aks etadi.

Boshqaruv qarori  Boshqaruv qarori - keng ma’noda jamiyatdagi moddiy va ma’naviy extiyojlarning real kondirilish imkoniyatlari bilan bir nuqtada kesishuvi xalq xo’jaligidagi bir nuqtada kesishuvi. Xalq xo’jaligidagi bu muammoning yechimi mavjud qonunlar, farmonlarning bizga bog’liq bulmagan qonuniyatlarning bizga bog’liq bulmagan qonuniyatlarning bir-biriga muvofiq kelishishidir. Boshqaruv qarori - shuningdek korxona oldida turgan maksadlar va missiyasini amalga oshirish demakdir. Aynan shu jarayonda yo’zlab, minglab insonlar o’z extiyojlarini kondiradi, mavkega ega bo’ladi, xar tomonlama usadi va umuman jamiyat usadi.

 Qarorlarni ishlab chiqarish va amalda qo’llash raxbarning keyingi faoliyatidagi siljishlariga bog’liq. Bitta muammo bo’yicha bir necha qarorlar ishlab chiqiladi va ulardan bittasi amalda qo’llaniladi. Bu qarorlar tasnifi muxim nazariy va xayotiy ahamiyatiiyatga ega.  Boshqaruv faoliyatining samaradorligi nuqtai nazaridan qarorlar quyidagi turlarga bo’linadi: strategik va operativ.

Strategik qaror  Strategik qaror - bu korxonaning faoliyati bilan bog’liq bo’lgan maksad va missiyalarning shakllanishi.  Bozor iqtisodiyotiga utish sharoitida bu qarorlar korxonaning faoliyatidagi yangicha yondashuvlar, keskin burilishlarni sillik utishini ta’minlaydi. Strategik qarorlar korxona, xudud, soxa darajasida qarorlar jamiyatdagi yangi manbaalar xisobiga butun iqtisodiy va ijtimoiy muammolarni yechishga yordam beradi.

 Operativ qarorlar bu moxiyati bo’yicha xo’jalik boshqaruv qarorlaridir. Ular boshqariladigan obyektni o’zluqsiz ishlash jarayonini qo’llab- kuvvatlashi uchun joriy shaxsiy muammolar bo’yicha qabul qilinadi. YA’ni, uning murakkab mexanizmini struktura va o’zaro aloqalarni o’zgartirmasdan ushlab turishdir. Bu qarorlarni raxbar maxsus tayyorgarliqsiz yetarlicha tez qabul kiladi. Bunday qarorlarga xodimlarni ishga olish va bushatish, ularning ish xaklarini o’zgarishi, korxonani kishga tayyorlash xaqidagi va shu kabi xujjatlarni kiritish mumkin.

 Xarakat doirasi bo’yicha boshqaruv qarorlarini iqtisodiy, tashkiliy, ijtimoiy, texnik va texnologik qarorlarga bo’lish mumkin.  Shuningdek, boshqaruv qarorlari boshqaruv darajasi bo’yicha xam quyidagi bosqichda bo’linadi: usta, uchastka boshligi, sex boshligi, ishlab chiqarish boshligi, korxona va birlashva raxbari, vazir ....  Qarorlar ta’sir qilish yunalishi bo’yicha tashqi va ichki bo’ladi. Tashqi qarorlar boshqa darajaga qaratiladi, ichki qarorlar esa aloxida bo’limlar yoki qaratiladi, ichki qarorlar esa aloxida bo’limlar yoki korxonani kamrab oladi.

 Boshqaruv qarorlari funksional mazmuni bo’yicha iqtisodiy, tashkiliy, koordinasion, ragbatlantiruvchi, boshqaruvchi va nazorat qarorlarga bo’linadi.  Qayta ishlashni tashkillashtirish bo’yicha shaxsiy, xamkasbiy va malakaviylarga bo’linadi. Shaxsiy qarorlar raxbarning jamoadagi kelishuvisiz va muxokamasiz yoki aloxida shaxslar tomonidan ishlab chiqariladi. Ko’pincha bular korxona tarakkiyoti yo’lidagi prinsipial muammolarga daxli bulmagan operativ qarorlardir. Ґ amkasb karolari asosan moddiy tayyorgarlik talab kiladigan, bir gurux mutaxassislar va raxbarlar tomonidan ishlab chiqariladigan va qabul qilinadigan qarorlardir. Ular xar tomonlama mazmunga egadirlar. Jamoa qarorlari mansab yoki xodimlardan kat’iy nazar bugun ishtirokchilar tomonidan umumiy majlisda ishlab chiqariladi. Bunday qarorlar ishlab chiqarishning baxoli savollarini ko’rib chiqishda qabul qilinadi.

B oshqaruv organi  Agar bunda teskari aloqa bo’lmasa yoki boshqaruv organi tomonidan qabul qilinmasa, boshqarilayotgan ob’ekt nazorat ostidan chiqishi hamda boshqarilmaydigan ob’ektga aylanishi mumkin. Bu vazifa amalda boshqaruvning har bir elementi yoki bo’g’ini tomonidan ma’lum bir vazifani bajarishni ko’zda tutuvchi bir-biriga bo’ysinuvchanlik tizimi yordamida bajariladi

Mexnat turi bo’yicha qarorlar  Mexnat turi bo’yicha qarorlar standart va nostandart qarorlarga bo’linadi. Standart, ba’zan dasturiy qarorlar - bu qarorlarning o’zini ishlab chiqish va uni qabul qilish jarayonidagi qarorlardir. Dasturlash va uni qabul qilish jarayonidagi qarorlardir. Dasturlash mumkin bo’lgan qarorlar orasida shunday standart bosqichga yetdiki, ularni matematik model shaklida tasvirlash mumkin. YA’ni EXMning texnik ishiga ahamiyatiiyatli qismni kiritish imkoniyati tugiladi. Nostandart qarorlar - bu eng murakkab, asosiy qarorlar. Ґ am qilinadigan muammoga ijodiy yondashish uchun kengligi bilan ajralib turadi. Ijodiy qarorlar xar doim jadallik va yangilikda namoyon bo’ladi. Birok nostandartlikning xaraqterini diqqat bilan taxlil qilish zarur. Chukur , keng taxlilda bu xollarni unchalik va yangi emasligini qurish mumkin, agarda uni bir qator aloxida muammolarga bo’lib chiqsa.

Boshqaruv qarorlariga qo’yiladigan talablar  Bozor munosabatlari mezonida boshqaruv qarori menejmentning bosh omili xisoblanadi, kaysiki unda korxona, tarmoq tarakkiyotining butun iqtisodiy va ijtimiy muammolari kesishadigan va bir joyda to’planadi. Boshqaruv qarorlarining samarasiga bir qator omillar ta’sir ko’rsatadi:  Raxbariyatning yoki guruxning shaxsiy sifatlari;  Qarorni ishlab chiqishdagi sharoitning axborot ta’minoti;  Tashkiliy xaraqter omillari (qarorni ishlab chiqishda mutaxassislarni taklif qilish, usullar tizimi va qabul qilingan qarorni bajaruvchilarga yetkazish shakli, nazorat tizimi va x.k.);

Похожие

Qaror qabul qilishda xavf va uni baholash usullari

Moliyaviy qarorlar qabul qilish

Boshqaruv qarorlari va ularni qabul qilish

Boshqaruvda muammolarga yechim topish va qarorlarni qabul qilish

Personalni boshqarishda yetakchilik