Kompyuterlarning operatsion tizimlari. Windows OT - Информатика и ИТ - Презентации

Kompyuterlarning operatsion tizimlari. Windows OT

Загружено в:

06.05.2025

Скачано:

0

Размер:

2113.1298828125 KB

KOMPYUTERLARNING OPERATSION TIZIMLARI. WINDOWS OT

Reja: • Operatsion tizim tushunchasi • WINDOWS operatsion tizimi • Windows ish stoli. Asosiy ob‘ektlar va boshqarish usullari. • Windows 7 haqida

Operatsion tizim tushunchasi • " Operatsion tizim " tushunchasiga aniq ta`rif berish qiyin. Chunki " tizim " so'zi turli soha mutaxassislari tomonidan keng qo'llaniladi va turlicha talqin qilinadi; " operatsion " so'zi esa to'g'ridan-to'g'ri tarjimada " amal " degan ma`noni anglatsada, uning tub mohiyatini bu birgina so'z bilan aniq tavsiflab bo'lmaydi . • Kompyuter ishga tushirilganda, odatda uning qurilmalari bilan bir qatorda maxsus dastur ishga tushadi. Mazkur dastur foydalanuvchi bilan kompyuter o'rtasidagi muloqatni ta`minlaydi va bu muloqat operatsion tizim deb yuritiladi

Operatsion tizim tushunchasi Operatsion tizim - kompyuter ishga tushirilishi bilan yuklanuvchi shunday bir dasturki, bu dastur foydalanuvchiga EXM bilan muloqot kilish vositasi bo‘lib xizmat kiladi, uning barcha kurilmalari ishini boshqarish imkonini beradi. Operatsion tizim yordamida tezkor xotiradan foydalanish, disklardagi axborotlarni o‘qish yoki axborotlarni disklarga yozish, amaliy dasturlarni ishga tushirish va shu kabi turli ishlarni amalga oshirish mumkin. Operatsion tizimga extiyoj borligining asosiy sababi undagi dasturlarsiz bu kabi ishlarni bajarish uchun quyi boskichdagi yuzlab yoki minglab elementar amallarni bajarishga to‘gri keladi.

OPERATSION TIZIMNING ASOSIY VAZIFASI Operatsion tizimning asosiy vazifasi - foydalanuvchini uning bajarishi va umuman bilishi xam kerak bo‘lmagan ana shu zerikarli xamda juda murakkab ishlardan xolis etish, kompyuter bilan muloqot qilishda qulayliklar yaratishdir. Bundan tashqari, operatsion tizim fayllarni ko‘chirish yoki bosmaga chiqarish, kerakli dasturlarni tezkor xotiraga yuklab ishga tushirish va boshqaruvni ularga uzatish, operativ xotirani dastur ishi so‘ngida bo‘shatib, boshqaruvni yana o‘ziga olish kabi ishlarni xam bajaradi.

Operatsion tizimning vazifasi Operatsion tizimning vazifasi kompyuter ishini boshqarishdan iborat, ya‘ni u dasturlarni ishga tushiradi, ma‘lumotlar ximoyasini ta‘minlaydi, foydalanuvchilarning va dasturlarning talablari bo’yicha turli servis amallarini bajaradi, printer va boshqa kompyuterga ulangan «tashqi» qurilmalar ishini boshqaradi. Kompyuterga yuklanuvchi ixtiyoriy dastur operatsion tizim xizmatidan foydalanadi, shuning uchun bu dastur faqat unga shu xizmatlarni ta‘minlab beruvchi OS boshqaruvida ishlaydi. OTni tanlash juda muxim, chunki u foydalanuvchi kompyuterida kaysi dasturlar bilan ishlash mumkinligini, uning ma‘lumotlari ximoyasining darajasini, qanday apparat vositalari kerakligini va xakozolarni aniqlaydi.

OPERATSION TIZIM SIFATLARI Qulaylik Samaradorlik Himoyalash Ishonchlilik OPERATSION tizim QUYIDAGI SIFATLARGA EGA BO'LADI:

WINDOWS operatsion tizimi tarixi Operatsion tizimlarning rivojlanishi foydalanuvchining turli talablari asosida xotirada kam joy egallaydigan, kompyuter ichki resurslarini optima boshqaradigan va bir vaqtda bir necha xil dasturlarning ishlashini ta`minlay oladigan tizimlarning yaratilishiga olib keldi. Natijada 1990 yilda WINDOWS 3.0 dasturlar tizimi yaratildi. Uning asosiy afzalligi bir vaqtda bir nechta dasturlar bilan ishlash imkoniyatidir. WINDOWS 3.0 to'la jadval rejimda ishlashi foydalanuvchining kompyuter bilan muloqatini engillashtirdi. Lekin u MS-DOS operatsion tizimsi boshqaruvida ishga tushirilishi sababli mustaqil operatsion tizim emas, balki grafik muxit sifatida tan olindi.

WINDOWS operatsion tizimi tarixi Microsoft firmasi garchand Windows dasturini dastlab 1983 yilda yaratgan bo’lsada, yildan-yilga uni takomillashtirmokdalar. Dastlab Windows 3.0, 3.1, 3.11, 3.12 versiyalari, 1995 yilda Windows 95 , 1998 yilning yozida yangi Windows 98 va 2000-2007 yillarda Windows OS ning mos ravishda Windows-2000 , ME , XP ko’rinishlari yaratilib, yo’qori darajadagi ishonchliligi, yaxshilangan bezagi, o’z-o’zini rivojlantirish uchun maxsus vositalari mavjudligi bilan ajralib turadi.

1995 yilning sentyabr oyida IBM PC kompyuterlari uchun ishlab chiqilgan WINDOWS-95 birinchi grafik operatsion tizim bo'ldi. " WINDOW " inglizcha so'z bo'lib, o'zbekchada "oyna", "lavha" deb, WINDOWS so'zi esa " oynalar ", " lavhalar " deb tarjima qilinadi. Mazkur tizimning boshqalardan farqli tomoni shundaki, uning yordamida bir vaqtda ham matnli, ham grafikli, ham hisob-kitobli, ham turli boshqaruv dasturlarini ishlatish imkoniyati mavjud. Shu bois uni gohida integrallashgan tizim, deb ham ataydilar. WINDOWS operatsion tizimi tarixi

Foydalanuvchi uchun barcha qulayliklarga ega bo'lgan bunday operatsion tizimning yaratilishi jadallik bilan texnik qurilmalarni rivojlanishiga va shaxsiy kompyuterlarni keng omma tomonidan qo'llanilishiga olib keldi. WINDOWS dasturining o'zi qisqa vaqt ichida bir necha variantda yaratildi. 1998 -yilning yozida yaratilgan WINDOWS-98 yuqori darajadagi ishonchliligi, bezagining yaxshilanganligi, o'z-o'zini "tuzatish" va rivojlantirish uchun maxsus vositalari mavjudligi bilan ajralib turadi. Kompyuterlarning jadallik bilan rivojlanishi va operatsion tizimlarga qo'yilayotgan talabning ortib borishi 1999 yil oxiriga kelib WINDOWS-2000 operatsion tizimsining yaratilishiga olib keldi. U kompyuter resurslaridan yanada to'laroq foydalanish imkonini berdi.

Foydalanuvchining ixtiyoriga ko'ra WINDOWS tizimsi tarkibiga boshqa dasturlarni ham kiritish mumkin. Xozirda WINDOWS tizimsi tarkibida ishlashga mo'ljallangan juda ko'p maxsus dasturlar majmuasi yaratilgan va yaratilmoqda. Masalan Microsoft Office dasturlar tizimi ixtiyoriy korxona ish yuritishida foydalananadigan hujjatlarni tayyorlash, turli xisob- kitob ishlarini va boshqa o'nlab amallarni bajarish imkonini beruvchi dasturlarni o'z ichiga oladi. WINDOWS tizimsining afzalliklaridan yana biri shundaki, u bir muxitda ishlaydigan dasturlar o'rtasida ma`lumot almashinishi va uning sifatli bo'lishini ta`minlaydi. WINDOWS operatsion tizimi tarixi

Windows ish stoli. Asosiy ob‘ektlar va boshqarish usullari. WINDOWS tizimi kompyutеrda ma`lumotlarni saqlash strukturalarini boshqarish va ko`rib chiqishni ikki usulda bajaradi: « Мой компютер » ( Mеning kompyutеrim ) va « Проводник » ( Boshlovchi ) ilovalari yordamida.

Windows XP ish stoli. Asosiy ob‘ektlar va boshqarish usullari. Windowsning ekranda ochilgan oynasi Ish stoli deb ataladi. Sizning odatdagi ish stolingizdagi hujjatlar, asboblar, yozuv qog’ozlari va shu kabilar joylashganidek kompyuter ekranida ham ishlash uchun kerak bo'lgan ma‘lumotlar joylashtiriladi. Ish stoli har doim foydalanuvchi tomonidan o'zgartirib turilishi mumkin. U foydalanuvchi ko'p ishlatadigan programmalarni joylashtirish uchun ko'llaniladi. Windows ish stolining elementlar yigindisi kompyuterning sozlovchilari bilan bog’liq. Windowsda ko'plab elementlarni yodda saqlash, ajratib olish va ular bilan ishlash oson bo'lishi uchun piktogrammalar deb ataluvchi mos rasmchalar ko'yiladi. Ularni ko'pincha ikonalar ( timsollar ) deb ham ataydilar. Mualliflar programmalar uchun ularning moxiyatini ifodalab beruvchi maxsus rasmchalar tayyorlaydilar. Xujjat fayllari uchun piktogramma sifatida o'sha hujjat tuzilgan programmaning belgisi ko'rsatiladi.

papkalar (tizimning va foydalanuvchining papkalari); hujjat va programma fayllari; qurilmalar, papkalar va fayllar uchun yorliklar; Birok, odatda ekranda ko'prok xollarda tizim papkalari va ko'p murojaat qilinadigan ob‘ektlarning yerliklari joylashgan bo'ladi. Tizim papkalari - Windows XP OS tomonidan tashqil etilgan papkalardir. tizim papkalariga quyildagilar kiradi: Ish stolida quyildagi elementlar joylashishi mumkin:

Мой компьютер ( Mening kompyuterim ). Bu papka siz ishlayotgan kompyuterning obrazi bo'lib, uning yordamida Siz kompyuter resurslariga (ya‘ni, qattiq, hamda yumshoq disklar, CD- ROM , tarmoq disklariga ulanish va shu kabilar) kirishingiz mumkin. Сетевое окружение ( Tarmok doirasi ). Bu dastur maxalliy tarmoq kompyuterlari ro'yxatini ko'rib chiqish va ularning resurslariga kirish uchun ishlatiladi. Internet Explorer-MS Edge . Internetdagi WEB saxifalarini ko'rib chiqish programmasi. U Windowsning oxirgi namunalariga kiritilgan.

Корзина ( Savat ). Olib tashlangan (yo’qotilgan) fayllarni vaqtincha saqlovchi joy bo'lib, u o'sha fayllarni kerak bo'lganda qayta tiklashi mumkin. Bu savatga Windows vositalari bilan olib tashlangan fayl joylashtiriladi. Bundan tashqari, faylni yo'qotish uchun sichqoncha yordamida uni savat belgisiga ko'chirib qo'yish mumkin. DOS vositalari bilan yo’qotilgan fayllarni bu programma vositalari bilan tiklash mumkin emas. Savatni davomli ravishda tozalab turish, ya‘ni kerakli fayllarnigina saqlash tavsiya etiladi, chunki bu yerga joylashtirilgan fayllar ham xotirada joy egallaydi

Windows menyulari. Menyu - bu biror operatsiyani bajarish imkonini beruvchi buyruqlar majmuidir. Menyu bandlari orasida buyruklardan tashqari qism menyuga kirish imkonini beruvchi bandlar ham bo'lishi mumkin. Bu holda biz ierarxik yoki ichma-ich joylashgan menyu bilan ishlaymiz. Menyular monitor ekranida joylashishiga ko'ra, vertikal va gorizontal menyularga bo'linadi. Programma oynalarining menyusi gorizontal bo'lib, u sarlavha satrining tagida joylashgandir. Vertikal menyu-yo’qoridan pastga qarab ochiluvchi menyudir. Windows XP da vertikal menyuning boshqa ko'rinishi, suzib chiquvchi (pop up) deb nomlangan va pastdan yo’qoriga qarab ochiluvchi ko'rinishi ham ishlatilgan. Sistemaning asosiy menyusi ana shunday menyudir. Suzib chiquvchi menyuning yana bir turi-konteks menyu deb nomlanuvchi, oynaning ixtiyoriy joyida sichqonning o'ng klavishini bosganda ochiluvchi menyudir.

Windows menyulari.

E’tiboringiz uchun rahmat

Похожие

Windows OT

Operatsion tizimlari

Tarmoq operatsion tizimlari

Windows operatsion tizimini sozlash

Windows operatsion tizimi tarixi