Jadvalli protsessor bilan ishlash

Jadvalli protsessor bilan ishlash

Загружено в:

23.09.2019

Скачано:

0

Размер:

2991.5 KB

Axborot texnologiyalari fakulteti Informatika va axborot texnologiyalari mutaxasisligi Mustaqil ish Fan nomi: Mutaxasislikka kirishish Mavzu: Jadvalli protsessor bilan ishlash

Reja:Reja:  Elektron jadvalning vazifalari Elektron jadvalning vazifalari va imkoniyatlari.va imkoniyatlari.  Elektron jadvalning Elektron jadvalning elementlari.elementlari.  MS Excelda matematik MS Excelda matematik amallar va funksiyalarni amallar va funksiyalarni qo’llash.qo’llash.

 Kompyuter texnologiyasining rivojlanib borishi va insonning ish faoliyatida keng qo’llanilishi ta’sirida ma’lum bir yo’nalishdagi dasturlarga bo’lgan talab yanada ko’paydi. .Ma’lumki , dasturlarning yaratilishi va rivojlanishi qo’llaniladigan sohadagi maqsadlardan kelib chiqadi. Masalan matn muharrirlari va protsessorlari ma’lumotlarni matn ko’rinishida saqlash va qayta ishlash uchun kerak bo’lsa , grafik muharrirlar tasvirlar ustida kerakli amallar bajarish uchun xizmat qiladi.

• Kalkulyatorni ishlatib ko’rgan har bir foydalanuvchi hisob- kitob natija-larini saqlab qo’yish , oraliq hisob-kitoblarni kerakli vaqtda olish yoki boshang’ich ma’lumotlar o’zgarsa , hisob-kitobni qaytadan bajarish kabi muommalarga duch keladi. Masalan, bir o’quvchining o’zlashtirish darajasi - reytingini hisoblash uchun barcha fanlardan olgan ballarini jamlab 100 ga ko’paytiriladi, keyin fanlardan olishi mumkin bo’lgan maksimal balga bo’linadi. Bunday olib qaraganda bu ish qiyin emasdek ko’rinadi. Lekin shu oddiy amallarni 10 ta yoki 50 ta o’quvchi uchun bajarish kerak bo’lsa –chi? Yoki boshlang’ich ma’lumotlar o’zgarsa-chi? Bu ishlarni kalkulyatorda bajarish ancha vaqt talab etadi. Ikkinchi tomondan , ma’lumotlarni jadval ko’rinishida tasvirlash ularni tahlil qilishni ancha soddalashtiradi. Shu sababli,ko’pchilik hollarda hisob-kitoblar samadorligi va sifatini oshirish uchun avto-matlashtirilgan hisoblashlarni qo’llash maqsadga muofiqdir. Yuqoridagilarni e’tiborga olib, hisob-kitoblarni avtomatlashtirish uchun xizmat qiluvchi dasturlarga bo’lgan talab kuchaydi.

• Odatda bunday dasturlarni elektron jadvallar Odatda bunday dasturlarni elektron jadvallar jadvallar yoki jadvalli protsessorlar deb nomlashadi.jadvallar yoki jadvalli protsessorlar deb nomlashadi. • Elektron jadvallar qo’llanilayotgan sohalar juda ko’p. Elektron jadvallar qo’llanilayotgan sohalar juda ko’p. Masalan: moliya, Buxgalteriyaga oid (xususan, ish Masalan: moliya, Buxgalteriyaga oid (xususan, ish haqini hisoblash), har xil iqtisodiy , texnik hisoblar , haqini hisoblash), har xil iqtisodiy , texnik hisoblar , kundalik, xo’jalik mollari va mahsulotlarni sotib kundalik, xo’jalik mollari va mahsulotlarni sotib olish hisoblariva hokazolar.olish hisoblariva hokazolar. • Elektron jadvallarning asosiy vazifasi ma’lumotlarni Elektron jadvallarning asosiy vazifasi ma’lumotlarni jadval ko’rinishida Tasvirlash va qayta ishlash bo’lib, jadval ko’rinishida Tasvirlash va qayta ishlash bo’lib, birlamchi vazifasi hisob-kitoblarni birlamchi vazifasi hisob-kitoblarni avtomatlashtirishdir.avtomatlashtirishdir. • Elektron jadvallar beradigan imkoniyatlar Elektron jadvallar beradigan imkoniyatlar dasturlarning turlariga bog’liq, bo’lib asosan dasturlarning turlariga bog’liq, bo’lib asosan quyidagilardan iborat:quyidagilardan iborat:

• -ma’lumotlarni jadval ko’rinishida tasvirlash va ko’rinishini o’zgartirish; • -jadval elementlarini formatlash; • -formulalardan foydalanish (hisob-kitoblarni avtomatlashtirish); • -katakchalarni avtomatatik to’ldirish; • -turli xildagi funksiyalar majmuidan foydalanish; • -ma’lumotlarni qidirish va almashtirish; • -ma’lumotlar asosida turli ko’rinishda shakllar hosil qilish va tahrirlash; • -ma’lumotlar ombori hosil qilish va uning ustida amallar bajarish.

Birinchi elektron jadval dasturi VisiCalc nomi bilan o’tgan asrning 80-yillari boshida ishlab chiqilgan. Undan keyin kompyuterlarning turlari va vazifasiga qarab, SuperCals, Multiplan, Framework, Simphony, Works, 1C-Buxgalteriya, Master, MS Excel va boshqalar ishlab chiqarilgan va takomillashtirib borilmoqda. Dastlabki naqli (versiyasi) 1994-yilda Microsoft kompaniyasi tomonidan ishlab chiqarilgan va takomillashtirib borilayotgan Excel dasturi hozirgi kunda eng ommallashgan jadval protsessoridir. Excel dasturini ishga tushirish Microsoft Office paketining MS Word dasturi kabi uch xil usul bilan amalga oshirilishi mumkin. Excel dasturi ishga tushirilgach, ekranda 1-rasmdagi ko’rinishda foydalanuvchi interfeysi namoyon bo’ladi:

 Excel dasturi ishga tushirilgach u shartli- Книга 1 (Kitob1) nomi bilan yangihujjat hosil qilishni taklif etadi. Tavsiya etilgan kitobda 3 ta varaq ( Лист 1, Лист 2, Лист 3) bo’lib, zaruratga qarab yana varaqlar qo’shish mumkin. Yangi kitob hosil qilish esa quyidagi imkoniyatlardan birini tanlash orqali  bajariladi:  -fayl menyusidagi Создать Hosil qilish) buyrug’ini tanlash yoki Ctl+N klavishlarini birga bosish orqali;

• -vositalar panelidagi ____ piktogrammani tanlash yordamida. • Har ikkala usulda ham ekranda Книга 2 shartli nomdagi yangi ish kitobi ochiladi. Navbatdagi hosil qilinadigan yangi hujjatlar esa mos ravishda Книга 3, Книга 4 va hokazo nomlar bilan ochiladi. • Odatta tayyorlangan hujjatni diskda fayl ko’rinishida biror nom bilan saqlab qo’yish mumkin. Excel dasturi asosida tayyorlangan faylning kengaytmasi .xls bo’ladi. Har bir .xls faylda 1 dan 255 tagacha varaq joylashishi mumkin. Excel jadvali (Excel 97 versiyasida) 16384 ta (Excel 2000 versiyasida esa 65536) gacha bo’lgan butun sonlar yordamida tartiblangan. Ustunlar esa lotin alifbosi harflari bilan belgilanadi, ya’ni A, B, …. Z, AA, AB …, IV. Excel elektron jadvalida quyidagi arifmetik amallar va belgilarni qo’llash imkoniyati mavjud: qo’shish - «+», ayirish - « - », ko’paytirish -« * », bo’lish « / », darajaga ko’tarish - « ^ », amalni bajarish tartibini jadallashtirish - « ( ) », Sonlarni butun va kasr qismga ajratish -« , ». Elektron jadvallarda jadval bo’ylab « sichqoncha », kursorni boshqarish • (yo’nalish) klavishlari, varaqlash (PgUp va PgDn) klavishlari, Home va End klavishlari yordamida harakatlanish mumkin. Elektron jadvallar ustun va satrlarning birlashmasidan iborat jadval bo’lib,

 -fon turi va rangi; -shrift turi, o’lcham va rangi;-fon turi va rangi; -shrift turi, o’lcham va rangi;  -tekislash turi; -son turi;-tekislash turi; -son turi;  -matn yo’nalishi turi; -himoya;-matn yo’nalishi turi; -himoya;  -chegara turi, rangi va o’tkazilish joyi.-chegara turi, rangi va o’tkazilish joyi.  Har bir katakcha ustun va satrning tartibidan kelib Har bir katakcha ustun va satrning tartibidan kelib chiqqan holda o’zining adresi (o’rni) ga ega bo’ladi. chiqqan holda o’zining adresi (o’rni) ga ega bo’ladi. Masalan A1, X2, A3, T4, AZ1963, … .Masalan A1, X2, A3, T4, AZ1963, … .  Jadvaldagi ajratilgan (hoshiyali) katakcha joriy katakcha Jadvaldagi ajratilgan (hoshiyali) katakcha joriy katakcha deyiladi. Elektron jadvallarda yana katakchalar bloki deyiladi. Elektron jadvallarda yana katakchalar bloki tushunchasi bo’lib, u jadvaldagi katakchalardan iborat tushunchasi bo’lib, u jadvaldagi katakchalardan iborat ixtiyoriy to’rtburchak yoki to’rtburchaklar to’plamidir. ixtiyoriy to’rtburchak yoki to’rtburchaklar to’plamidir.

 . Shuni yodda tutish kerakki, ustun va satrlarning . Shuni yodda tutish kerakki, ustun va satrlarning soni, demak, katakchalar soni dasturlarning soni, demak, katakchalar soni dasturlarning imkoniyatlariga bog’liq bo’ladi. SuperCals4 elektronimkoniyatlariga bog’liq bo’ladi. SuperCals4 elektron  jadvali varag’ida satrlar 9999 ta va ustunlar 255 jadvali varag’ida satrlar 9999 ta va ustunlar 255 ta bo’lgani uchun katakchalar soni ta bo’lgani uchun katakchalar soni 9999*255=2549745 ta, Excel elektron jadvali 9999*255=2549745 ta, Excel elektron jadvali varag’ida 16384*256 =4194304 varag’ida 16384*256 =4194304 (65536*256=16777216) ta katakcha bo’ladi.(65536*256=16777216) ta katakcha bo’ladi.  Elektron jadvallarda bir katakchadan boshqa Elektron jadvallarda bir katakchadan boshqa joyga murojaat qilish mumkin. Murojaat- bu joyga murojaat qilish mumkin. Murojaat- bu formula yozishda qo’llanilayotgan katakcha, satr formula yozishda qo’llanilayotgan katakcha, satr yoki ustun yoxud katakchalar blokining (shu yoki ustun yoxud katakchalar blokining (shu varaqdagi, boshqa varaqdagi, boshqa kitobdagi) varaqdagi, boshqa varaqdagi, boshqa kitobdagi) adresidir. Elektron jadvallarda ikki xil: nisbiy va adresidir. Elektron jadvallarda ikki xil: nisbiy va absolyut murojaat qo'llaniladi. Shuni yodda absolyut murojaat qo'llaniladi. Shuni yodda tutingki, murojaat boshqa fayl yoki varaqda ham tutingki, murojaat boshqa fayl yoki varaqda ham bo’lishi mumkin.bo’lishi mumkin.

► Nisbiy murojaatda formula Nisbiy murojaatda formula nusxasidagi katakchalar adreslari nusxasidagi katakchalar adreslari nusxa joylashtirilayotgan katakchaga nusxa joylashtirilayotgan katakchaga mos holda o’zgaradi. Masalan, A2 mos holda o’zgaradi. Masalan, A2 katakchadagi A1+B4 yig’indining A3 katakchadagi A1+B4 yig’indining A3 katakchaga nusxasi A2+B5, A7 katakchaga nusxasi A2+B5, A7 katakchaga nusxasi A6+B9, F17 katakchaga nusxasi A6+B9, F17 katakchaga nusxasi D16+E19 kabi katakchaga nusxasi D16+E19 kabi o’zgarib joylashadi.o’zgarib joylashadi.

 Absolyut murojaatda katakcha adresi o’zgarmaydi. Elektron jadvallarda absolyut adres xususiyatini ifodalash uchun maxsus belgidan (Exselda-$) foydalaniladi. Masalan, A2 katakchadagi A1+$B$4 yig’indining F17 katakchaga nusxasi D16+$B$4, C7 katakchadagi B3-C$6 ayirmaning F9 katakchaga nusxasi E5-F$6, L11 katakchadagi D6*$C3 ko’paytmaning M14 katakchaga nusxasi E9*$C6 kabi joylashadi. bundan ko’rinadiki, $ belgisi qo’yilgan ustun yoki satr nusxa ko’chirilganda o’zgarmay qolar ekan.

• Excelda katakchalarni Excelda katakchalarni nomlash va shu nom nomlash va shu nom orqali murojaat qilish orqali murojaat qilish mumkin. Buning mumkin. Buning uchun katakchani uchun katakchani belgilab, Joylashtirish belgilab, Joylashtirish menyusining Nom-menyusining Nom- Berilsin (Berilsin ( ИмяИмя -- ПрисвоитьПрисвоить )… bo’limi )… bo’limi tanlanadi va ixtiyoriy tanlanadi va ixtiyoriy nom kiritiladi. Bu nom kiritiladi. Bu katakchaga murojaat katakchaga murojaat etganda katakcha etganda katakcha adresi o’rniga nomini adresi o’rniga nomini ko’rsatish kifoya. ko’rsatish kifoya. • Excel elektron Excel elektron jadvalida formulalar jadvalida formulalar satri ma’lumotlarni, satri ma’lumotlarni, formulalarni yozish formulalarni yozish va tahrir qilish va tahrir qilish uchun qo’llaniladi. Bu uchun qo’llaniladi. Bu satrning chap satrning chap tomonida katakcha tomonida katakcha nomini ko’rsatuvchi nomini ko’rsatuvchi joy bo’lib, unda joy bo’lib, unda jadvaldagi joriy jadvaldagi joriy katakchaning adresi katakchaning adresi yoki nomi ko’rinib yoki nomi ko’rinib turadi.turadi.

• Jadval bilan ishlashda quyidagilarni bilish lozim. • -Katakchaga ma’lumotlar kiritish→katakcha belgilanadi, matn son yoki formula kiritiladi, kiritish (Enter) klavishi bosiladi. • -Katakchadagi ma’lumotlarni tahrir qilish→katakcha belgilanadi, F2 (tahrir qilish holatiga o’tish) klavishi bosiladi, tahrir qilish bajariladi, kiritish klavishi bosiladi. • -Katakchadagi yoki katakchalar bloki belgilanadi, o’chirish (Delete) klavishi bosiladi.

 Son - raqam belgilardan iborat (birinchi belgisi “-“ bo’lishi mumkin) orasida faqat bitta “,” (o’nli kasrning butun va kasr qismlarini ajratuvchi) belgisi bo’lgan ketma- ketlik. Misollar: 3; -5,1234; 10,01. Kiritlayotgan son katakcha kengligiga sig’masa, u holda Excel uni turiga qarab eksponensial yoki “########” ko’rinishda ifodalaydi.  Formula – katakchaga kiritilayotgan “=” (tenglik) belgisidan boshlangan ketma-ketlikdir. Formulada sonlar, katakcha adreslari va funksiyalar arifmetik amallar orqali bog’lanadi. Misollar: =A1 + 7 * B2, =45 * SIN(B2) – 11/C1

 Matn –Matn – katakchaga kiritilgan ketma-ketlik son ham, katakchaga kiritilgan ketma-ketlik son ham, formula ham bo’lmagan hol. Bu holda Excel uni formula ham bo’lmagan hol. Bu holda Excel uni matn deb tushunadi. Matnli ma’lumotlarning faqat matn deb tushunadi. Matnli ma’lumotlarning faqat katakcha kengligidagi qismi ko’rinib turadi. Matnning katakcha kengligidagi qismi ko’rinib turadi. Matnning ko’rinmayotgan qismini formulalar satridan yoki ko’rinmayotgan qismini formulalar satridan yoki katakchani kengaytirib ko’rish mumkin. bir katakchani kengaytirib ko’rish mumkin. bir katakchaga birnecha satrdan iborat matnni kiritish katakchaga birnecha satrdan iborat matnni kiritish uchun quyidagilardan birini boosish kerak:uchun quyidagilardan birini boosish kerak:  har bir satr oxirida har bir satr oxirida Alt + Enter Alt + Enter klavishlari birgalikda klavishlari birgalikda bosiladi;bosiladi;  katakcha formati bo’limining katakcha formati bo’limining Tekislash Tekislash ( ( ВыравниваниеВыравнивание ) bo’limidan ) bo’limidan So’zlarni to’liq So’zlarni to’liq ko’chirish ko’chirish (( переноситьпереносить попо словамсловам ) xususiyati ) xususiyati tanlanadi.tanlanadi.

  Rasmdagi berilgan qiymatlarni o’zgartirib, Excel jadvalining hisoblashlarni avtomatik bajarishni ko’rish mumkin. Excel elektron jadvalida quyidagi misolni ko’rib chiqaylik. Karra jadvalini ko’rib chiqaylik. Quyidagi ketma-ketlikdagi ishlar bajariladi.

 B2:H2 blokidagi katakchalarni ___ piktogrammasi yordamida B2:H2 blokidagi katakchalarni ___ piktogrammasi yordamida yordamida birlashtiriladi va «Nechalik jadval kerak?» matni yordamida birlashtiriladi va «Nechalik jadval kerak?» matni kiritiladi;kiritiladi;  D3 katakchaga «=», E3 katakchaga biror son (masalan, 6) D3 katakchaga «=», E3 katakchaga biror son (masalan, 6) kiritiladi;kiritiladi;  C4 katakchadan E3 katakchaga absolyut murojaat kiritiladi, C4 katakchadan E3 katakchaga absolyut murojaat kiritiladi, ya’ni C4 katakchaga «=E3»ni yozib, F4 klavishi bosiladi;ya’ni C4 katakchaga «=E3»ni yozib, F4 klavishi bosiladi;  D4 katakchaga «*» belgisi, E4 katakchaga 1 soni, F6 D4 katakchaga «*» belgisi, E4 katakchaga 1 soni, F6 katakchaga «=» belgisi kiritiladi;katakchaga «=» belgisi kiritiladi;  G4 katakchaga «=C4*E4» formula kiritiladi;G4 katakchaga «=C4*E4» formula kiritiladi;  C4:G4 blokini belgilab, blokning o’ng quyi burchagidagi __ C4:G4 blokini belgilab, blokning o’ng quyi burchagidagi __ belgisidan «sichqoncha» yordamida G ustun bo’yicha belgisidan «sichqoncha» yordamida G ustun bo’yicha pastga tortib nusxalanadi;pastga tortib nusxalanadi;  Katakchalarni katakcha formati orqali ranglar bilan bezaladi.Katakchalarni katakcha formati orqali ranglar bilan bezaladi.

 Tekshirib ko’rish mumkinki, E3 katakchadagi Tekshirib ko’rish mumkinki, E3 katakchadagi qiymat o’zgartirilsa, G ustundagi qiymatlar qiymat o’zgartirilsa, G ustundagi qiymatlar karra jadvaliga mos ravishda o’zgaradi. karra jadvaliga mos ravishda o’zgaradi.  Excel elektron jadvali matematik Excel elektron jadvali matematik formulalar bilan ishlash uchun keng imkoniyat formulalar bilan ishlash uchun keng imkoniyat ochib berdi. Shulardan biri funksiyalar ochib berdi. Shulardan biri funksiyalar to’plamining mavjudligidir. Excel funksiyalar to’plamining mavjudligidir. Excel funksiyalar to’plamida 400 dan ortiq funksiya bo’lib, ular to’plamida 400 dan ortiq funksiya bo’lib, ular matematik, mantiqiy, statistik, matn, moliya matematik, mantiqiy, statistik, matn, moliya va boshqa turlarga bo’linadi.va boshqa turlarga bo’linadi.

 Funksiyalarni formulalarda qo’llanilishining Funksiyalarni formulalarda qo’llanilishining umumiy qoidasi quyidagilardan iborat:umumiy qoidasi quyidagilardan iborat:  -har bir funksiya boshqa takrorlanmaydigan -har bir funksiya boshqa takrorlanmaydigan o;z nomiga ega; o;z nomiga ega;  -funksiyalarga murojaatda ularning nomidan -funksiyalarga murojaatda ularning nomidan keyin qavs ichida nuqtali vergul bilan ajralib keyin qavs ichida nuqtali vergul bilan ajralib turuvchi argumentlar ro’yxati yoziladi.turuvchi argumentlar ro’yxati yoziladi.  Excel elektron jadvalidagi matematik Excel elektron jadvalidagi matematik funksiyalarning asosiylari bilan tanishamiz:funksiyalarning asosiylari bilan tanishamiz:

 ABS(son) – sonABS(son) – son ning absolyut qiymati, masalan: ABS(-ning absolyut qiymati, masalan: ABS(- 274)=274, ABS(46)=46;274)=274, ABS(46)=46;  SIN(son)SIN(son) – radian o’lchov birligidagi – radian o’lchov birligidagi sonson ga mos ga mos burchakning sinusi (COS, TAN), masalan: burchakning sinusi (COS, TAN), masalan: SIN(1,570796)=1, COS(3,141593)=-1, TAN(3,141593/4)=1 SIN(1,570796)=1, COS(3,141593)=-1, TAN(3,141593/4)=1 (π≈3,141593);(π≈3,141593);  ASIN(son)ASIN(son) – sinusi – sinusi sonson ga mos bo’lgan burchak (ACOS, ga mos bo’lgan burchak (ACOS, ATAN), masalan: ASIN(1)=1,570796, ACOS(-1)=3,141593, ATAN), masalan: ASIN(1)=1,570796, ACOS(-1)=3,141593, ATAN(1)=0,785398=π/4;ATAN(1)=0,785398=π/4;  EXP(son) EXP(son) – – e e ( ( e e ≈ 2,718282) ning songa mos darajasi, ≈ 2,718282) ning songa mos darajasi, masalan: EXP(1)=2,718282;masalan: EXP(1)=2,718282;  LN(son)LN(son) – – sonson ning natural logarifmi, masalan: ning natural logarifmi, masalan: LN(2,718282)=1;LN(2,718282)=1;  КОРЕНЬКОРЕНЬ (son)(son) – – sonson ning kvadrat ildizi, masalan: ning kvadrat ildizi, masalan: КОРЕНЬКОРЕНЬ (25)=5, (25)=5, КОРЕНЬКОРЕНЬ (169)=13;(169)=13;

• ОСТАТЬ (son; bo’luvchi) – son ni bo’luvchiga bo’lgandagi qoldiq, masalan: ОСТАТЬ (45;7)=3, ОСТАТЬ (15;3)=0, ОСТАТЬ (-191;10)=9; • СТЕПЕНЬ (son; daraja ko’rsatkichi) – son ni darajaga ko’taradi: СТЕПЕНЬ (3;4)=81, СТЕПЕНЬ (2; 10)=1024, СТЕПЕНЬ (-1,7; 5)=- 14,1986; СУММ (son1; son2; … ) – son 1, son 2, … katakchalar (yoki katakchalar bloki)dagi qiymatlarning yig’indisi, masalan: yuqoridagi mashqdan СУММ (G4:G13)=330, СУММ (C4:C13; E4:E13)=115. • Excel elektron jadvalining ba’zi mantiqiy funksiyalari bilan tanishamiz: И (mantiqiy ifoda 1; mantiqiy ifoda 2; …) –(VA) funksiyanng qiymati ROST bo’ladi, agar mantiqiy ifodalarning barchasining qiymati ROST bo’lsa, aks holda funksiyaning qiymati YOLG’ON bo’ladi, masalan: И (SIN(500) 5)=YOLG’ON , ˃ И (5 1, 99/3-1 31)=ROST. ˃ ˃

 ИЛИИЛИ (mantiqiy ifoda1; mantiqiy (mantiqiy ifoda1; mantiqiy ifoda2; …) ifoda2; …) – (YOKI) funksiyaning – (YOKI) funksiyaning qiymati ROST bo’ladi, agar qiymati ROST bo’ladi, agar mantiqiy ifodalarning birortasining mantiqiy ifodalarning birortasining qiymati ROST bo’lsa, aks holda qiymati ROST bo’lsa, aks holda funksiyaning qiymati YOLG’ON funksiyaning qiymati YOLG’ON bo’ladi, masalan: bo’ladi, masalan: ИЛИИЛИ (SIN(500)˃5)=YOLG’ON, (SIN(500)˃5)=YOLG’ON, ИЛИИЛИ (0,5˃=1/2, -1˃31)=ROST. (0,5˃=1/2, -1˃31)=ROST.

Foydalanilgan adabiyotlar:  Abduqahhor Abduqodirov, Norbek Taylaqov, Bahodir Boltaev, Muxtor Mahkamov, Axat Azamatov, Sanjar Hafizov.  Informatika va hisoblash texnikasi asoslari.  www.ziyonet.uz

Похожие

Elektron pochta bilan ishlash

Excelda diagrammalar bilan ishlash

Excell dasturida funksiyalar bilan ishlash. Fenansoviy funksiyasida ishlash

Ko’rsatgich va havolalar bilan ishlash

MS Excelda filtrlar bilan ishlash