logo
  1. Главная страница
  2. Презентации
  3. Информатика и ИТ
  4. HTML dasturlash tili 3

HTML dasturlash tili 3

Загружено в:

04.08.2023

Скачано:

0

Размер:

646.2021484375 KB
Скачать
Mavzu: HTML dasturlash tili. Reja: 1. HTML — hujjat tuzilishi. 2. HTML tili asosiy operatorlari va ularning tasnifi. 1. HTML — hujjat tuzilishi. HTML tili buyruqlari teg (tag) deb ataluvchi maxsus elementlar yordamida beriladi, ya’ni uning asosini teglar tashkil etadi. Teglar < > qavs orasida berilib, ular brouzerda ko&#39;rinmaydi, balki qulay ko&#39;rinishga keltirish uchun xizmat qiladi. Odatda, ko&#39;pchilik teglar ikki marta takrorlanib, jufti bilan beriladi, ya’ni «ochilib-yopiladi». Masalan, < BODY>, < / BODY>. HTML tili tanasida ajratib ko&#39;rsatish uchun teglar katta harflar bilan yoziladi va < HTML > bilan boshlanib, </ HTML > bilan tugaydi. Bunda katta va kichik harflar farqlanmaydi. Shuningdek, HTML tili andozasi bo&#39;yicha hujjatga <HEAD> va <BODY> teglarini kiritish tavsiya etiladi. Braozer HTML hujjatni o&#39;qiganida, ularning borligi hujjat bo&#39;limlarini aniq ko&#39;rsatadi. Biroq ular bo&#39;lmasa ham, braozer HTML — hujjatni to&#39;g&#39;ri o&#39;qiydi, lekin hujjat bo&#39;limlari bir-biridan ajralib turmaydi. Shunday qilib, to&#39;g&#39;ri tuzilgan HTML — hujjat quyidagi tuzilishga ega: <HTML> <HEAD> Sarlavhaga oid ma’lumot </HEAD> <BODY> Hujjatning mazmuni </BODY> </HTML> Bunda < HEAD>, < / HEAD> orasida joylashgan sarlavhaga oid ma’lumot qismida, odatda, foydalanuvchiga e&#39;tiborli bo&#39;lmagan, lekin braozer uchun lozim ma’lumot beriladi. < BODY>, < / BODY> orasiga esa uning operatorlari to&#39;laligicha ketma-ketlikda joylashtiriladi. Masalan : < HTML > < HEAD> < T1TLE> My 1 web </TITLE> (Bu darchaning sarlavhasi uchun) < /HEAD> < BODY> <p>Mening birinchi veb-sahifam</p> (Bu tahrir darchasi uchun) < /BODY> </HTML > 2. HTML tili asosiy operatorlari va ularning tasnifi. HTML tili operatorlardan tashkil topadi. Ularning asosiylarini ko&#39;rib chiqamiz. • 1. <!-- --> izoh. Shu belgi orasiga joylashtirilgan ixtiyoriy matn izoh deb qaraladi. • 2. A • <A>...</A> — hujjatga gipermurojaat o&#39;rnatish. • Atributlari (qo&#39;shimcha yordamchi operatorlari, bular <A>...</ A> orasida ishlatiladi): HREF, NAME, TARGET, _blank, _top, _parent, _self, TITLE, TYPE, CHARSET, HREFLANG. • HREF atributi — gipermurojaatga olib boruvchi URL ta’riflovchisi vazifasini bajaradi. Masalan: <A HREF = http://www.nuu.uz> O’zMU </A>. Agar yo&#39;nalish ichma-ich joylashgan papkalarda joylashgan bo&#39;lsa, «/» belgisi yordamida ko&#39;rsatiladi. Agar murojaatni shu sahifadagi biror belgiga o&#39;rnatish lozim bo&#39;lsa, «#» belgisidan keyin ko&#39;rsatiladi. • NAME — agar gipermurojaat shu sahifaning o&#39;ziga o&#39;rnatilgan bo&#39;lsa, o&#39;tishni ushbu atribut yordamida ko&#39;rsatish mumkin; • TARGET — gipermurojaat qayerda ochilishi kerakligini ko&#39;rsatadi: blank — gipermurojaat natijasini yangi darchaga ochib beradi; top — natijani brouzerdagi barcha darchalarga ochish (maxsus FRAME lar uchun); parent — natijani brouzerdagi bosh sahifa darchasiga ochish (maxsus FRAME lar uchun); self — natijani joriy darchada ochish (maxsus FRAME lar uchun). • TITLE — bu hujjat darchasining sarlavhasini ifodalash uchun; • TYPE — gipermurojaat o&#39;rnatilgan hujjatning MIME — turini aniqlaydi; • CHARSET — gipermurojaat o&#39;rnatilgan hujjatning yozuv kodini aniqlaydi; • HREFLANG — gipermurojaat o&#39;rnatilgan hujjatning yozuv tilini aniqlaydi. Masalan: <a href=first.html#mavzu № 1 type = «text/html» charset = «iso-8859-6» hreflang = «ru» target=»_blank» 3. В <B>...</B> — matnni to&#39;q-qalin shrift bilan tasvirlaydi. Masalan: <b> bir, ikki, uch </b>. 4. BASEFONT <BASEFONT>...</BASEFONT> — hujjatda avvaldan qabul qilingan shriftning o&#39;lchami, turi va rangini ko&#39;rsatish uchun ishlatiladi. Odatda, matnda shrift o&#39;lchamini bir xilda, ta’kidlashsiz ko&#39;rsatish uchun ishlatiladi. Shrift o&#39;lchami 1 dan (eng kichik) 7 gacha (eng katta). Ta’kidlanmasa, avtomatik ravishda 3 o&#39;lchovida yoziladi. Masalan: <BASEFONT SIZE = «4»> 5. BGSOUND Sahifa foniga ovozni ulash. *.mid, *.wav, *.au turdagi ovozli fayllarni qabul qiladi. • SCR — orqali ovozli fayl joylashgan joy ko&#39;rsatiladi; • LOOP — fonli ovozning takrorlanish sonini ko&#39;rsatish, «-1» qiymati yoki «INFINITE» ni tanlash orqali cheksiz qilib qo&#39;yish mumkin. 6. BODY <BODY>...</BODY> — veb-sahifani to&#39;ldiruvchi matn, deskriptorlar va boshqa ma’lumotlarni aniqlaydi, ya’ni asosiy ma’lumotlar ushbu teglar orasiga kiritiladi.Atributlari: • BACKROUND — fon tasviri yoki rasmning manzilini ko&#39;rsatish. Masalan: <body background = «rasml.gif» ... > • BGCOLOR — fon rangini ko&#39;rsatish, bunda rang o&#39;mida tasvir yoki rasmlardan ham foydalanish mumkin. Masalan: <body background= «rasml.gif» bgcolor=»red» ...> . • TEXT — matnning asosiy rangi. Masalan: <body background=»rasml.gif» bgcolor= «gray» text= «black» ... > • LINK — gipermurojaatli matn rangi. Masalan: <body background = «rasml.gif» bgcolor = «red» text = «black» link = «blue»... > • VLINK — gipermurojaatli matn tanlangandan keyingi rangi; Masalan: <body background= «rasml.gif» bgcolor= «red» text=«black» link= «blue» vlink= «olive»... > • ALINK — joriy gipermurojaat rangi, kursor yordamida tanlangan paytda shu rang ko&#39;rinadi. Masalan: <body background= «rasml.gif» bgcolor= «red» text= «black» link= «blue» vlink= «olive» alink= «orange»... > 7. BR Satrni avtomatik bo&#39;lib, keyingi satrga o&#39;tkazish. 8. DD Matn chap chegara bo&#39;yicha tekislanadi. Ta’riflar ro&#39;yxati (DL) ichida ishlatiladi. Masalan: <dl> <dt> Birinchi pog&#39;ona <dd> Ikkinchi pog&#39;ona</dd> </dl> 9. DL <DL>...</DL> — ta’riflar ro&#39;yxatini ko&#39;rsatadi. Ichida <DT> teg orqali aniqlanayotgan termin, <DD> teg bilan esa termin ta’rifi beriladi. Masalan: <dl> <dt>termin <dd> termin ta’rifi <dd> </dl>   10. EMBED Sahifadagi bajariluvchi obyektlar uchun zarur bo&#39;lgan vositalar joylashgan joyni ko&#39;rsatish yoki avtomatik bajariladigan qilish. Masalan: Flash, VRML, QuickTime, Adobe Acrobat va boshqa vositalar orqali. SCR — orqali obyekt (fayl) ning joylashgan joyi yo&#39;lini ko&#39;rsatish.   11. FONT <FONT>...</FONT> — shrift parametrlarini ko&#39;rsatadi. Atributlari: • SIZE — matn o&#39;lchamini ko&#39;rsatish; • COLOR — matn rangini ko&#39;rsatish; • FACE — shrift nomini ko&#39;rsatish, shuningdek bir nechta shriftni ham o&#39;rnatish mumkin. Masalan: <font face = «Arial, Helvetica, sans-serif size = «3» color = «red»> qizil rang, o&#39;lchami uch </font> 12. HI Matn qismi yoki holati. <H1>...</H1> — birinchi pog&#39;ona sarlavhalari (eng kattasi). Atributlari: • ALIGN — Tekislashni aniqlash. Masalan: <hl align= «center» ... > ... </hl> • FONT — berilgan matn qismi shriftini ko&#39;rsatish. Masalan: <hl align = «center» font = «Verdana» ... > ... </hl> • SIZE — shrift o&#39;lchamini ko&#39;rsatish. Masalan: <hl align = «center» font = «Verdana» size = «3» > ... </hl> 13. H2 <H2>...</H2> — ikkinchi pog&#39;ona sarlavha. Umuman olti xil sarlavha mavjud. Ularning qolgan to&#39;rttasi <H3>,<H4>,<H5>,<H6 (eng kichigi)> bilan belgilanadi. 14. HR <HR> — gorizontal chiziq (chizg&#39;ich) qo&#39;yadi. 15. I <I>...</I> — matnni yozma shrift bilan tasvirlaydi. <i> Bir, ikki, uch </i>. 16. IMG <IMG> — sahifada rasm joylashtirishda ishlatiladi. Masalan: <IMG SRC= «photol.JPG»>, bu yerda photol — sizning veb- sahifangizdagi fayl bilan bitta katalogda turgan rasm nomi. Atributlari: • SCR — rasm joylashgan joyni ko&#39;rsatish; • ALT — rasm ochilguncha yoki ochilmay qolganda tegishli matnli satr kiritish; • ALIGN — tasvirda matnning holatini ko&#39;rsatish: top — yuqori chegara bo&#39;yicha; bottom — pastki chegara bo&#39;yicha; left — chap chegara bo&#39;yicha; right — o&#39;ng chegara bo&#39;yicha; center — markaz bo&#39;yicha.   • WIDTH — rasm kengligi; • HEIGHT — rasm balandligi; • HSPACE — gorizontal bo&#39;yicha tasvirgacha bo&#39;lgan bo&#39;sh maydonni aniqlash; • VSPACE — vertikal bo&#39;yicha tasvirgacha bo&#39;lgan bo&#39;sh maydonni aniqlash; • BORDER — tasvir atrofidagi chiziq o&#39;lchamini ko&#39;rsatish; • NAME — tasvir nomini aniqlaydi. Masalan: <img src = «file 1 .gif» alt = «MY Home: homel» width = «75» height = «100» name = «MY Home: homel» vspace = «5» hspacem= «5» border = «2»> 17. LI <LI>...(</LI>) — ro&#39;yxatdagi har bir element boshlanishini aniqlaydi (odatda, <OL>...</O L> yoki <UL>...</UL> ro‘yxat teglari orasida ishlatiladi ). • VALUE — ro&#39;yxat yozilish tartibini (nomer boshini) aniqlaydi. • TYPE — ro&#39;yxatdagi nomerlash turini ko&#39;rsatadi. Masalan: <li value = «5»> ... </li> 18. OL <OL>...</OL> — to&#39;liq tartiblangan ro&#39;yxatni aniqlaydi. Atributlari: • TYPE — tartiblangan ro&#39;yxat turini ko&#39;rsatish; • 1 — arab raqamlari yordamida tartiblash; • A — katta harflarda tartiblash; • a — kichik harflarda tartiblash; • I — rim raqamlarida tartiblash; • i — kichik rim raqamlarida tartiblash; • START=n — nechadan boshlanishi; • COMPACT — ro&#39;yxatni ixcham ko&#39;rinishda tasvirlash uchun ishlatiladi. 19. P <P>...</P> — abzas (xat boshi)ni aniqlaydi. Atributlari: ALIGN — tekislashni aniqlash; • left — chap chegara bo&#39;yicha; • right — o&#39;ng chegara bo&#39;yicha; • center — markaz bo&#39;yicha; • justify — kengligi bo&#39;yicha (eniga); <p align = «Justify»> ... </p> 20. PRE <PRE>...</PRE> — oldindan formatlangan matnni aniqlaydi, matn holatini saqlaydi. Masalan: <pre> Probellarni tekshirish </pre>. 21. SCRIPT Java Script kodini aniqlaydi. 22. SUB Matnni quyi indeks kabi ifodalash Masalan: <sub> bir, ikki, uch </sub> 23. SUP Matnni yuqori indeks kabi ifodalash Masalan: <sup> bir, ikki, uch </sup> 24. TABLE Jadval yaratishda ishlatiladi. <TABLE> ... </TABLE> <TABLE ... > ichida atributlari yoziladi. Atributlari: • BORDER — jadval chegarasi chiziq kengligini ko&#39;rsatish. Masalan: Ctable border = «2» ... > ... </table> • ALIGN — gorizontal bo&#39;yicha tekislash. о left — chap chegara bo&#39;yicha tekislash; о right — o&#39;ng chegara bo&#39;yicha tekislash; о center -- markaz bo&#39;yicha tekislash. Masalan: <table border = «2» align = «center»... > ... </table> • WIDTH, HEIGHT — kengligi va balandligi. Odatda, piksel yoki foizlarda beriladi. Masalan: <table border = «2» align =»center» width = «300» height = «100%»... > ... </table> • CELLSPACING — Qo&#39;shni yacheykalar orasining kengligini ko&#39;rsatish, piksel yoki foizlarda beriladi. Masalan: Ctable border = «2» align = «center» cellspacing = «5»... > ... </table> • CELLPADDING — yacheykalardagi ma’lumot va chiziq chegarasi orasining kengligini ko&#39;rsatish, piksel yoki foizlarda beriladi. Masalan: <table border = «2» align = «center» cellspacing = «5» cellpadding =«10%» ... > ... </table>; • FRAME — jadvalda qaysi chegaralarni ko&#39;rsatish va qaysilarini ko&#39;rinmaydigan qilish; • BGCOLOR — jadval foni rangini ko&#39;rsatish. Masalan: <table bgcolor = «green» border = «2» align = «center» ... > ... </table> • BORDERCOLOR — jadval chegarasi rangi; • BACKGROUND — jadval foni sifatida tasvirdan foydalanish. 25. TD <TD>...</TD> — jadval satrida alohida yacheykani ramkaga oladi. 26. TH <TH>...</TH> — jadval sarlavha yacheykasi uchun ishlatiladi. 27. TITLE <TITLE>...</TITLE> — sarlavhani tashkil etadi. Ushbu teglar orasida brouzerda hujjat nomini ko&#39;rsatish mumkin. 28. TR <TR>...</TR> — jadvalda satrning boshi va oxiri. Jadval satrini aniqlaydi. Odatda, jadvalda <TH> yoki <TD> teglari bilan ishlatiladi. 29. U <U>...</U> — matnni ostki qismi chizilgan holda tasvirlaydi. Masalan: <u> Bir, ikki, uch </u>. 30. UL <UL>...</UL> Markerli ro&#39;yxat yaratish. <LI> yordamida beriladi. Atributlari: • TYPE — marker turini ko&#39;rsatish; о disc — bo&#39;yalgan doira; о circle — bo&#39;yalmagan doira; о square — kvadrat; • COMPACT — matn ko&#39;rinishini ixchamlashtirish. Tamom!!!

Похожие

Html dasturlash tili 2
Paskalda dasturlash tili
Paskal dasturlash tili
Delphi dasturlash tili
Java dasturlash tili