Fayllarni arxivlash

Загружено в:

23.09.2019

Скачано:

0

Размер:

1423 KB

Скачать

Reja: • 1. Arxivlash (arxivator) dasturlari • 2. Fayllarni arxivlash va arxiv fayllarni ochish • 3. Arxiv fayllarni tekshirish www.arxiv.uz

• Operatsion sistema asosiy das t uriy ta`minot bo`lib, uning asosida ko` p lab amaliy dasturlar faol bo`lishi mumkin. Bunda y dasturlar g a arxiva t orlar (misol uchu n Winzip) va antiviruslar (misol uchun Norton) kiradi. www.arxiv.uz

• Ma`lumki , kom pyu terlarda o`zaro ma`lumotlar almashinuvini osonlashtirish maqsadida t urli xil h ajmdagi disketlardan foydala n i l adi. Lek i n ba`zan shu disketlar h am ka t taro q h ajmdagi ma`lumotlarni o`ziga sig’dirolmay, ma`lumot almashuv i jarayoniga etarli muammolar tug’dirishga sabab bo` l adi, Bundan t ash q ari, kompyuterni ishlatish jarayonida magnit diskga ko`p bor murojaat etishi natija s ida diskdagi axborotlar ishdan chi q ishi mumkin. Shular va shu kabi bosh q a muammolarni bartaraf q ili sh ma q sadida kompyuter texnologiyasiga «Arxivlash» degan yangi usul kir i tildi. Arxivlash - ko`rsatilgan fayllarni si q ib , umumiy bitta nom bilan sa q lash . Shundan so`ng turli xil sabablarga k o` ra magnit diskdagi axborotlarning ishdan chi q ishi va yo` q olib ketishi unchal i k xavf tug’dirmay q ol d i va eng asosiys i kompyuter tex n ikasi uchun muhimligi jihatidan birinchi o`rinda turadigan «xotiradan joy egallash» masa l asiga bir-muncha erkinlik berild i . www.arxiv.uz

• Arxivlash (arxivator) dasturlari — diskda joyni tejash maqsadida fayllar hajmini kichraytirishga imkon beruvchi dasturlar. Ular turlicha ko'rinishda ishlatilsa-da, ishlash tamoyili bir xil: fayllarda aynan takrorlanadigan o'rinlar mavjud bo'lib, ularni diskda to'liq saqlash mazmunsizdir.Arxivlash dasturlarining vazifasi takrorlanadigan shunday bo'laklarni topib, ularning o'rniga boshqa biror ma'lumotni yozish hamda ularning ketma-ketligini aniq ko'rsatishdan iboratdir. Bundan ko'rinadiki, turli fayllar uchun ularning siqilganlik darajasi turlicha bo'ladi. Masalan, matn yozilgan fayllar 2 martagacha siqilsa, rasmlarni tasvirlovchi fayllar to'rt, hatto besh martagacha siqiladi. Dasturlar ifodalangan fayllar esa juda kam—1% ga yaqin siqiladLpafiba- qilib aytganda arxivlash dasturlari fayllar hajmini 1,5-2 barobar qisqartirishga imkon beradi. www.arxiv.uz

• Arxivlash dasturlari qo’llaniladigan matematik usullar, arxivlash, arxivni ochish tezligi va eng asosiysi siqish samaradorligi bilan bir- biridan farq qiladi. Arxivlash dasturlaridan yetarli darajada tez va yaxshi ishlaydiganlari PKZIP, LHARC, ARJ, RAR dasturlaridir. WIN RAR, PKZIP, ARJ • Arxiv fayl yagona faylga birlashtirilgan bir yoki bir necha faylninj siqilgan holdagi ko'rinishi bo'lib, undan kerakli hollarda fayllarni dastlabk ko'rinishda chiqarib olish mumkin. Arxiv fayli undagi fayllar nomlarin ko'rsatuvchi mundarijaga ega bo'ladi. • PKZIP / PKUNZIP va ARJ dasturlari arxiv fayllarining nomlari odatda quyidagi kengaytmalarga ega bo'ladi: • ZIP - PKZIP / PKUNZIP dasturlari arxiv fayllari uchun; • ARJ — ARJ dasturi arxiv fayllari uchun. • Dastlab bir marta yaratil i b oli ng anda n keyin uning us ti da ko`p ishlandi va natijada arxivlash n i n g bir q a n cha t urlari vujudga keldi. DOS operatsion sistema ostida ishlaydigan ARJ, RKZIR, WINRAR arxivatorlari yaratildi. Fayl yoki fayllar arxivlanganda arxiv fayli h osil bo`ladi va ularda arxiv ning mundarijasi tashkil etilad i . Arxiv n a t ijasida arxivda q aysi fayllar borligi haqida ma`lumot olish mumkin. www.arxiv.uz

Arxiv mundarijasida arxivdagi h ar bir fayl uchu n ma`lumotlar fayl nomi fayl sa q langan katalog haqida ma`lumot faylning oxirgi modifikatsiyas i n i n g kuni va va q ti diskdagi va arxivdagi faylning uzunl ig i arxivdagi h ar bir faylni davriy nazora t q il i sh uchu n maxsus kod B u kod arxivni butunlig ini t ekshirish uchun foydalaniladi www.arxiv.uz

• Arxivlash jarayonida fayllar si q iladi. SHu n i n g uchun h am arxivlashda si q ish darajasi tushunchasi kiritilgan. Arxivlashda siqish darajasi deganda, faylning siqilgandan keyingi hajmining uzunligi ning boshla n g’ich h ajmi nisbatiga aytiladi. Masalan, faylning boshla ng’ ich h ajmi 100 kb bo`lib, uning si q ilga n dai keyingi h ajmi 10 kb bo`lsa, ARJ arxivatori si q ish darajasini 10 foiz deb, RKZIR arxivatori esa 90 foiz deb (boshlang’ich h ajm n echa foizga q is q arganligini) ko`rsatadi. • ARJ arxivatori yordamida h ar q anday o`lchamdagi va h ar q anday h ajmdagi fayllarni bir necha xil usul bilan si q ish mumkin. Tomlarga bo`lib arxivlash q i s m kataloglar bilan birgalikda arxivlash, yuqori zichlikda arxivlash , o`zi ochiladigan qilib arxivlash, parol’ qo`yib arxivlash va hokazolar shular jumla s idandir. Arxiv fayl yago n a faylga joylashtirilgan va kerak b o` lgan paytda muayyan h olatdan avvalgi holiga qaytarish mumkin bo`lgan, bir yoki bir nechta fayllar to`plamini si q ilgan h olda o`zida mujassamlash t irgan fayldir. Bir narsani yod da t utish kerakki, arxivla n gan fayl o`z h oliga q aytarilmasa, ya`ni arxivdan ochilmasa, u n i ishlatish mumkin emas. www.arxiv.uz

Ko`p tomli arxivlar • Ba`zan paytlarda katta o`lchamdagi fayl yoki fayllar to`plamini bo`laklarga bo`lib arxivlashga ehtiyoj tug’iladi. CHunki katta hajmdagi ma`lumotning arxiv holati ham yana etarlicha kattaligicha qoladi. SHunday paytda ARJ dasturi bir necha fayldan iborat arxivlar tuzish imkonini beradi. Bunday arxivlar ko`p tomli arxivlar deyiladi. Tomlarga bo`lib arxivlash arxivatorning eng muhim xususiyatlaridan biridir. • Ko`p tomli arxivlar bir-biridan kengaytmasiga ko`ra farq qiladi. Odatda birinchi faylning kengaytmasi rar bo`ladi, keyingilari esa mos ravishda rar1, rar2 va hokazo ko`rnishida bo`ladi. • Hozirgi kunda WINDOWS operatsion sistema ostida ishlaydigan RKZIR, WINRAR va shu kabi boshqa arxivatorlar turlari yaratilgan. Lekin, insoniyat hamisha yangilikka, qulaylikka intilib yashashini hisobga olsak, demak, bundan buyon ham bulardan qulayroq, yana ham keng imkoniyatga ega bo`lgan yangi-yangi arxivator dasturlari yaratilmasligiga hech kim kafolat bera olmaydi. Zero XXI asr kompyuter asri bo`lib qolishi kerak deb bejiz aytilmagan. www.arxiv.uz

Winzip dasturining ish usuli • Winzip dasturining ikki ish usuli: Winzip Wizard (Master Winzip) va Winzip Classic (Klassik usuli) mavjud. • Ish usulini tanlashni Winzip dasturini kompyuteringizga o`rnatgandan so`ng amalga oshirishingiz mumkin. Ish davomida esa boshqaruv elementlari yordamida bemalol bir usuldan boshqa usulga o`tish mumkin. • Winzip Wizard usuli soddaroq usul bo`lib, bir marotabali ma`lum vazifani - hosil bo`lgan faylni arxivdan chiqarishga mo`ljallangan. www.arxiv.uz

Arxivlardan chiqarish • Winzip dasturini boshlang’ich menyu orqali ishga tushiring. • Chiqarishingiz kerak bo`lgan arxivni oching. Buning uchun Winzip Wizard bosh oynasida File Open Archive (Fayl - arxiv ochish)ni tanlang. Yoki WinZip bosh oynasida Oren (chiqarish) tugmasini bosing. Agar arxiv qattiq diskda joylashgan bo`lsa ish mobaynida ilgari ochilgan bo`lishi ham mumkin. Bu holda arxivni favorites (taylangan) buyruq tugmasi orqali ochish qulayroqdir. • Bu buyruq tugmasini birinchi bor qo`llaganingizda, WinZip shaxsiy kompyuterning barcha qattiq disklarini ko`rib chiqib, WinZip kengligiga ega fayllarni bitta ro`yxatga to`plab qo`yadi. Keyingi bor Zip kengligidagi fayllarga favorites (Tanlangan) buyruq tugmasini bir marotaba bosish orqali ochish qulay bo`lib qoladi. • Agar jildlar ro`yxati haddan tashqari kattalashib ketgan bo`lsa, uni saralab kerak bo`lmaganlarini o`chirib tashlab kichraytirish mumkin. Buning uchun Options (Parametrlar) tugmasidan foydalanasiz. Bu tugma Winzip options mulosot oynasini ochadi. Belgilangan jildlar Remove Folder (jildni o`chirish) tugmasi yordamida o`chiriladi. Yoki, aksincha, tanlangan ro`yxatga yangi jildni qo`shish kerak bo`lsa, bu Add a folder to list (Jildni ro`yxatga qo`shish) tugmasi yordamida amalga oshiriladi www.arxiv.uz

Arxivni ko`rib chiqish • Buning uchun WinZip bosh oynasida Actions-View (Harakat - Ko`rish) menyusi yoki View (Ko`rish) tugmasini tanlang. Bu menyu yoki tugma bosilsa View (Ko`rish) muloqot oynasi ochiladi. www.arxiv.uz

• Turli fayllarni t urli vositalar yordamida ko`r i sh mumkin. WinZip so`rovsiz fayllarni ko`rish uchun tanlaydigan dastur, operatsion sistemada o`rnatilga n dasturlarda n shu kenglikdagi nomi bilan mo s bo`ladi. Xohish g a ko`ra o`zini ng o`rnatilgan vo s itasini, WinZip das t urini ko`rish uchun q o`llash mumkin. L e kin bu da s tur, so`rovsiz t anlovchi,standart sistemali dastur Bloknotga n i sbatan uncha yaxshi emas. • (Ko`rish vositasi) o`tkazgichini yoq ib, ko`ri sh dasturini o`zingiz t anlab oli sh i n giz mumkin. Bu rasmli , ovozli v a tasviriy fayllarni k o`rishda maqsadga muvofiqdir, • Arxivlardan bu t unlay yoki q isman, ichidan kerakli fayllar n i t anlab chi q arish mumkin. Oldi n dan ochi lg an arxivni chi q arish uchun ( H arakat - Olish) buyru q q atori menyusidan foydalaniladi, Agar barcha fayllarni arxivdan chi q arish zaruriyati bo`lmasa, unda arxiv ro`yxatida n t anlangan fayllarni avval sichqonni chap tugmasini bosib belgilab olish zarur. www.arxiv.uz

• 1. Extract - Olish buyrug’i yordamida shunday nomlangan muloqot oynasi ochiladi. • 2. Arxivdan chiqarish lozim bo`lgan fayllarni joylash uchun Disklar va Jildlar panelida jild tanlang. • 3. Extract To ... ga olish maydonchasida jildni nomi so`rovsiz tanlash asosida qo`yiladi. Buni yuqorida aytib o`tilgandek «Ortions - G’older buyrug’i orqali ochiladigan «Folders» - «Jildlar» muloqot oynasida ko`rsatish mumkin. • 4. Agar istalgan jild mavjud bo`lmasa, uni «New folders» - yangi jild hosil qilish (Sozdat’ papku) buyruq tugmasi orqali hosil qilinadi. • 5. Fayls (Faylar) gruppasi o`tkazgichlari tanlangan fayllardan foydalanish imkonini beradi. Oxirgisi avvalgilaridan fayllar ko`rinishini belgilash bilan farq qiladi, misol uchun: *. Bmp. Bunday sozlanganda arxivdan faqat .VMR kengligidagi rasmlar olinadi, xolos. • 6. Berilgan axborotlarni tiklash va rezerv nusxalash vositasi sifatida WinZip dasturi qo`llanganda quyidagilar belgilanishi shart: www.arxiv.uz

• - bir xil nomlangan fayllarii almashtirish. • - fayllar almashtirilmasin, agar mavjud fayl keyin tuzilgan kun bilan ko`rsatilgan bo`lsa. Bu belgilash avvalgisi belgilangan bo`lsa belgilanishi kerak. • - arxiv jildlarini tuzilishi saqlansin. Muhim belgi bo`lib, amalda doim belgilanishi shart. Bu belgilanmasa, arxivning har xil jildlarida saqlanayotgan barcha fayllar umumiy bir jildga olinib aralashib ketishi mumkin. Keyincha bu fayllar bilan ishlash mumkin bo`lmay qolishi ehtimoldan xoli emas. • 7. Arxivdan olish protsessini olish buyruq tugmachasi orqali amalga oshiring. www.arxiv.uz

Arxivlar tuzish • Arxiv tuzishda Winzip dasturi uch xil holatda qo`llanadi. Birinchi holatda, arxiv qattiq diskni maxsus jildida tuziladi, chiqish hujjatlariga mo`ljallanadi. Ikkinchi holatda, arxiv o`zgaruvchan axborot tashuvchi disklarda hajmiga ko`ra maxsus tomlarga «bo`linib», tuziladi. Uchinchi holatda, arxiv katta hajmli tashqi axborot tashuvchi qurilmada, yoki qo`shimcha qattiq diskda tuziladi. • 1. Barcha fayllarni yig’ing (hamda siqilishi kerak bo`lgan jildlarni ham bitta jildga) • 2. Bo`lajak arxiv uchun joy o`ylab ko`ring. Tuzilayotgan arxivlar uchun qaysi jild so`rovsiz qo`llanishini eslab olint. Bu Options Folder buyrug’i orqali ochiladigan «Folders» - «Jildlar» muloqot oynasida tayinlanadi. • Agar arxiv berib yuborish uchun tayyorlanayotgan bo`lsa, uni chiqish fayllari to`plangan jildda tuzish maqsadga muvofiqdir. Agar arxivlash berilgan axborotlarni rezervlash uchun bajarilayotgan bo`lsa, buning uchun qo`pincha qattiq diskda joylashgan, maxsus jild mavjud bo`lishi kerak. www.arxiv.uz

$• 3. Arxiv tuzish arxiv faylini nomlashdan boshlanadi, bu esa «New» buyruq tugmasini bosish yordamida bajariladi. Bunda Arxiv tuzish muloqot oynasi ochiladi. • 4. Berilgan muloqot oynada arxiv joylashtirish uchun jild tanlang va arxiv faylini nomini kiriting. Add dialog ni belgilang. Bu keyingi Arxivga qo`shish - Add deb nomlangan muloqot oynasi avtomatik tarzda ochilishi uchun zarur. Bu oyna yordamida arxivga joylashtiriladigan fayllar tanlanadi. «HA» (OK)ni bosing. • 5. Agar barcha aytilganlarni to`g’ri bajargan bo`lsangiz, ko`rsatilgan Arxivga qo`shish-Add muloqot oynasi ochilishi kerak. • Berilgan muloqot oynasida chiqish fayllari saqlanadigan (berilgan misolda bu c:\Moi dokumenti - Mening hujjatlarim) disk va jild tanlanadi. Bitta aniq faylni sichqonni chap tugmasini bosish bilan tanlash mumkin. Shift va CTRL tugmalarini bosish orqali fayllar guruxini tanlash mumkin. Agarda arxivga ochilgan jildda mavjud barcha fayllarni kiritish darkor bo`lsa, Fayl nomi - Imya fayla maydonchasida yozuvni « * * » qoldiring. Arxivni to`lishi Qo`shish - Add buyrug’i orqali boshlanadi. www.arxiv.uz$

Arxivlashni qo`shimcha parametrlari • Arxivatsiya protsessini ma`lum ma `no da bosh q arsa bo`ladi. Buning uchun boshqarish elementlari Arxivga ko`shish - Add oynas i da aks ett i rilgan. • Fayllarni yangilash tartibi. Bu tartib Harakat ochiladigan ro`yxatida joylashadi. To`rt xil t artib aks etgan. • Add and replace files - Belgilangan fayllarni arxivga q o`shish. Barcha, arxivga q o`shish uchu n belgilangan fayllar arxivga q o`shilad i . Agar qandaydir bir xil nomli fayllar arxivda bor bo`lsa, ular yangilariga o`zgartiriladi. Bu tartibdan ko`prok q o` lla n iladi. • Freshen existing files - Arxivn i ya ng ilash. Bu h olatda arxivga barcha belgilangan fayllar tushmaydi, faqatgina shu arxivda borlarigina yangilanadi, xolos. • Move files - Arxivga ko`ch i rish. Bu tart i bda arxivni ya ng i fayllar bilan t o`lishi, fayllarni chiqish jildida n ko`ch i rish yo`li bilan bajar i ladi. Bu tart i b, arxiv chi q ish fayllar i joylashga n jildda tuzilganda qu l aydir . Arxivni isho n chli axborot saqlovchi yumshoq disklarda tuzganda bu tart i b ko`llanilmaydi. • Update and add files - Yangilash va qo`shish. Yangilash tartibidan far q i shundaki, arxivga nafa q at oldinda n mavjud fayllar h amda bosh q a belgilangan fayllar h am q o`shiladi. www.arxiv.uz

• Si q ish darajasi – Compression. Si q ish darajasini ochiluvchi ro`yxa t Compression yordamida boshqariladi. Ro`yxatda si q ish n ing besh xil darajasi ko`rsatilgan: • Maxsimum - maksimal siqish; • Normal - oddiy siqish darajasi; • Fast - tez siqish; • Super fast - juda tez siqish; • None - siqmasdan. Bu tartib eng katta ish tezligiga egadir. Bu tartibdan, faqat uzun faylni kichik bo`laklarga «kesish» hamda yumshoq disklarda uzatish uchun, asosan agar chiqish fayli avval o`zga vositalar yordamida siqilgan bo`lsa qo`llaniladi. • Ko`pgina hollarda Normal o`rnatilgani maqsadga muvofiqdir. • Bir necha disklarga taqsimlangan tartibli arxiv tuzish. Bunday tartibni boshqarish faqat arxiv ko`chma axborot tashuvchilarda tuzilganda mumkindir. Tartibni tanlash ochiluvchan ro`yxat Taqsimlangan arxiv - orqali amalga oshiriladi. • Ro`yxatda uzun arxivni taqsimlashni uch tartibi keltirilgan: • - Avtomaticheskoe razbienie - Avtomatik tarzda bo`lish. Diskda bo`sh joy tugashi bilan dastur yangi disk kiritishni taklif etadi va arxivlashni davom ettiradi; www.arxiv.uz

• - Birinchi tartibni xuddi o`zi lekin birinchi disk uchun mavjud bo`lgan barcha axborotni o`chirib tashlashni taklif etadi. Ikkinchi va keyingi disklarni ham avtomatik ravishda tozalash mumkin. Buning uchun yangi disk kiritish axboroti mavjud muloqot oynasida arxivni yozishdan avval diskdagi mavjud fayllarni o`chirib tashlashni belgilash kerak; • Jildlar haqida axborot saqlash jildlar - boshqarish elementlari guruhi orqali bajariladi. • Bu erda ichki diriktoriyalarni yoqish - avvalo belgilash shart. • Agar belgilamasak ichki jildlardagi mavjud barcha fayllar, arxivda bitta to`plamga tushib qoladi. • Bunda bir xil nomli fayllari yo`qolib ketishi ehtimoldan xoli emas. • - Jildlar haqida qo`shimcha axborotlarni saqlashni - belgilash, olingan axborotlar bilan birgalikda qaysi jilddan olinganligi haqida qo`shimcha axborotlarni saqlashga imkoniyat tug’diradi. • Fayl atributlari h a q ida ma`lumot g uruhini belgilash yo`li bilan bajar i ladi. • Bu ma`lumotlardan berilgan axborotlarni arxivlashni avtomatik sistemani tuzishda qo`llaniladi. • Reset archive attributes - bel g isi, arxivga q o`shilayotga n barcha fayllardan majburan (Archive) belgisini olib tashlashni ta`minlaydi. • Include system andhiden files - belgisi arxivga atribut hidden yoki system atributli fayllar n i q o`shishni ta`minlaydi. www.arxiv.uz

Arxivlarni himoyalash • Winzip dasturida arxivni betona shaxslar ochib ko`rishidan himoyalash imkoniyati mavjud bo`lib, parol kiritish yo`li bilan amalga oshiriladi. • Parol tuzilayotgan arxivga arxiv fayli tuzilgandan so`ng qo`yiladi. Parol qo`yish Arxivga ko`shish – Add muloqot oynasida Parol bilan himoyalash buyruq tugmasi yordamida amalga oshiriladi. Bunda Parol - muloqot oynasi ochiladi. • Agar bu oynada Mask Password belgisini belgilasak parol terilganda belgilar ekranda yulduzcha shaklida ko`rinadi. Bu holda parolni to`g’riligini tasdiqlash maqsadida ikki marotaba terish kerak bo`ladi. Arxivni ochish kerak bo`la albatta parol so`raladi. SHuning uchun esdan chiqarib qo`ymaslik uchun ishonchli joyga yozib qo`yish kerak yoki eslab qolish kerak. Chunki parol topilmasa arxivni ochishni iloji bo`lmaydi, faqat maxsus dasturlar vositasida arxivni ochishga to`g’ri keladi. www.arxiv.uz

O`zi ochiladigan arx i vlarni tuzish • Agar arxivlangan faylni boshqa shaxsga berish ehtimoli bo`lsa, u shaxsniig kompyuterida arxivni ochish dasturi bo`lmasligi mumkin yoki bunday dastur bilan ishlamagan bo`lishi ham mumkin. SHularni nazarda tutgan holda o`zi ochiladigan arxiv tuzgan maqsadga muvofiqdir. • O`zi ochiladigan arxivlar tuzilganda oddiy arxivga kichikroq dasturiy modul qo`shiladn. Arxiv nomini kengligi .Zip dan .EXE ga o`zgaradi. Hosil bo`lgan fayl operatsion sistema vositalari yordamida ochilishi mumkin. • Ochilishga buyruq berilganda avtomatik tarzda birlamchi nomlangan jildda ochiladi. • 1. Oddiy Zip kengligiga ega arxiv faylini tuzing. • 2. Tuzilgan arxivli faylni File - Oren buyruq orqali oching. • 3. Bajariluvchi fayl tuzish-Astion - Make .EXE file – buyrug’ini qo`llang, mulokot oynasi ochiladi. • Default unzip to directory maydonida so`rovsiz arxiv o`zi ochiladigan tugmasini yo`li ko`rsatiladi. Agar maydon bo`sh qoldirilsa shaxsiy kompyuterda vaqtincha fayllar saqlanuvchi jild qo`llanadi. • Overwrite by default - So`rovsiz qayta yozish arxivlar ochilayotganda bir xil nomlangan fayllar uchrasa nima qilish kerakligini aniqlaydi. • O`zi ochiladigan arxivlarni tuzish Make.exe buyruq tugmasini bosish bilan ishga tushiriladi. www.arxiv.uz

Yo`l boshlovchida arxiv ochish va tuzish • Zip dasturini qulayliklaridan biri shundan iboratki, dastur operatsion sistemaga o`rnatilayotganda yaxshi o`rnashadi, bu uni samarali qo`llash imkonini beradi, masalan, Yo`l boshlovchi bilan ishlaganda. Yo`l boshlovchida arxiv ochishni ko`rib chiqamiz: Windows Yo`l boshlovchisini ishga tushiring: oynani chap tomonidan Zip - arxiv saqlanayotgan jildni oching, oynani o`ng tomonida sichqonni o`ng tugmasini arxiv fayl belgisinn kursatib bossangiz, kontekstli menyu ochiladi: • Extract to - ga ochish - bu buyruq arxivlarni erkin jildlarga joylashni nazarda tutadi. Belgilab bossangiz Zip dasturi ishga tushib, jild tanlash muloqot oynasi ochiladi. Dastur shu jilga arxivni ochishni taklif etadi. • Extract to folder - Jildga ochish - bu buyruq esa oldingisiga nisbatan ancha qulayroq bo`lib, so`rovsiz tartibda ma`lum jildga arxivni ochish imkoni beradi. • Winzip ni ro`yxatdan o`tgan yo`nalishiga zga foydalanuvchilar esa - O`zi ochiladigan arxiv tuzish buyrug’idan foydalanishlari ham mumkin. Uning yordamida tayyor Zip arxivi asosida o`zi ochiladigan arxiv tayyorlanadi. • Arxivlarni yo`l boshlovchida tuzishni ko`rib chiqamiz: • Windows Yo`l boshlovchisini ishga tushiring. • Oynani chap tomonidan arxivlash uchun saqlanayotgan fayllar bor jildni oching. www.arxiv.uz

• Oynani o`ng tomonida arxivlash kerak bo`lgan fayllar(jildlar)ni belgilab ajrating. Guruhli belgilab ajratish kerak bo`lsa tugmalaridan foydalanishingiz mumkin. • Sichqonni o`ng tugmasini bossangiz kontekstli menyu ochiladi, unda Arxivga qo`shish - buyrug’i mavjud. • Bu buyruq yordamida - Arxivga qo`shish muloqot oynasi ochiladi. • Agar fayllarni avvaldan tuzilgan arxivga qo`shish kerak bo`lsa, Orep -Ochish buyruq tugmasidan foydalaniladi. Agar arxiv fayli mavjud bo`lmasa, unda -Tuzish tugmasi yordamida tuziladi. • Fayllarni arxivlash bilan ARJ dasturi misolida tanishib chiqamiz. Agar MATN katalogidagi fayllarni arxivlash lozim bo'lsa, arj a matn ko'rinishida buyruq beriladi. www.arxiv.uz

$• Bu yerda arj arxivlash dasturining nomi, — «add» (qo'shimcha qilmoq) so'zidan olingan arxivni tuzish yoki mavjud arxivga fayl larni qo'shimcha qilish amalini anglatuvchi ko'rsatma, matn esa hosil qilinadigan arxiv faylning nomi. Mazkur buyruq berilgandan so'ng fayllarni arxivga joylashtirish boshlanadi va bunda har bir faylning nomi hamda uning siqilish foizi ko'rsatib boriladi. Dastur ishi tugagandan so'ng, katalogdagi barcha fayllarni o'z ichiga olgan matn.arj arxiv fayli hosil bo'ladi. Joriy katalogdagi fayllarni bir buyruq yordamida boshqa katalog yoki boshqa diskka arxivlash ham mumkin. Buning uchun buyruq ko'rinishi quyidagicha bo'ladi: • arj a c:\archive\matn yoki arj a a:\matn • Yuqoridagi buyruqlar kiritilgach, ular ko'rsatilgan amallarni bajarishga kirishadilar. Ekranda arxivga kiritilayotgan fayllar nomlari tasvirlanadi. Har bir faylni «siqishda» faylning qayta isnlangan foizi yoki bu jarayonni ko'rsatuvchi gorizontal chiziqcha hosil bo'ladi. Faylni arxivlash tugatilgach, uning qarshisida siqilish darajasi haqida xabar chiqariladi. Shuni ta'kidlash kerakki, ARJ va PKZIP dasturlari siqilish darajasi haqidagi xabarni turli xilda ko'rsatadi. Masalan, agar dastlabki faylni 10 marta «siqilsa» ARJ dasturi ishi tugagach 10% ni («siqil gan» fayl uzunligining fayl uzunligiga nisbati), PKZIP esa 90% ni (faylni arxivga joylashtirishda necha foizga «siqilishini») ko'rsatadi. www.arxiv.uz$ $• Arxivni ochish, ya'ni undagi fayllarni olish uchun yuqoridagi buyruqda a harfi o'rniga e («extract» so'zidan olingan — «izvlech’»— chiqarish) harfi qo'yiladi. • arj e matn yoki lharc e matn yoki pkunzir matn • Arxivlarni ochishda faqat oxirgi buyruqda PKZIP o'rniga PKUNZIP dasturi bajarilishini ko'rish mumkin. • Mazkur buyruqlarning bajarilishida fayllar arxivdan ketma-ket chiqariladi va joriy katalogga yoziladi. Navbatdagi biror faylni arxivdan chiqarishda mazkur katalogda shu nomdagi fayl mavjud bo'lsa, kompyuter «Eski faylning ustiga yozaymi?» deb so'raydi. Agar savolga Y (Yes) deb javob berilsa, eski fayl o'rniga yangisini yozadi, aks holda «Arxivdan chiqarilayotgan faylga yangi nom berish kerakmi? deb so'raydi. Kerak bo'lsa, qanday nom berilishi ham ko'rsatiladi. • Boshqa katalog yoki diskda bo'lgan arxiv fayllarni ochib, undagi fayllarni boshqa katalog yoki diskka joylashtirish mumkin. Buning uchun arxiv fayl joylashgan o'rin va undagi fayl joylashishi lozin bo'lgan o'rin buyruqda to'liq ko'rsatiladi. • Masalan: arj s a:\matn.arj c:\archive www.arxiv.uz$ $Bo'laklarga bo'lib va qirqib arxivlash • Ba'zida fayllar siqilganda ham diskka sig'maydi. Bunday hollarda katalogdagi fayllarni bo'laklarga bo'lib arxivlash ham mumkin. • Masalan, katalogdagi bitta mavzu.txt faylini arxivlash uchun buyruqni • arj a matn mavzu.txt ko'rinishda, ikkita — mavzu l.txt va mavzu 2.txt fayllarini arxivlash uchun buyruqni arj a matn mavzu l.txt mavzu 2. txt ko'rinishda umuman bir nechta faylni arxivlash uchun ularni buyruqda bo'sh joylar bilan ajratib ko'rsatish lozim. • Bir xil, masalan, txt kengaytmali fayllarni arxivlash uchun esa buyruq arj a matn *.txt ko'rinishida bo'lishi lozim. • Bir necha diskka bo'laklab arxivlangan yuqoridagi arxiv fayl larni S diskdagi mavzular katalogiga ochib joylashtirish uchun matn.arj fayli joylashgan 1- diskdan quyidagi buyruq beriladi: arj e -v matn.arj c:\mavzular. • Diskdagi arxiv fayl to'liq ochib bo'lingandan so'ng arxivlash dasturi keyingi diskni qo'yishni va «Y» harfini bosishni so'raydi. Shu tartibda barcha disklardagi arxiv fayllar ochiladi. www.arxiv.uz$

Fayllarni arxivlash

23.09.2019

0

1423 KB

Похожие