O`zbekiston Respublikasi Davlat hokimiyat organlari - Юриспруденция - Презентации

O`zbekiston Respublikasi Davlat hokimiyat organlari

Загружено в:

23.09.2019

Скачано:

0

Размер:

431 KB

. O`zbekiston Respublikasi Davlat hokimiyat organlari • Har qanday boshqaruv jamiyatda yuzaga keladigan turli munosabatlarni tartibga solishga qaratilgan. Jamiyatda mavjud bo`lgan boshqaruv ijtimoiy boshqaruv hisoblanib, davlat boshqaruvi uning asosiy turlaridan biri sanaladi. Jamiyatda davlat boshqaruvidan tashqari ham boshqaruv mavjud bo`lsada, ma`muriy huquq faqat davlat boshqaruvi bilan bog`liq munosabatlarni tartibga soladi. • Davlat boshqaruvi jamiyat a`zolarining birgalikdagi harakatlarning bir-biriga mosligini va intizomini ham ta`minlaydi. Davlat boshqaruvini davlat boshqaruv organlarining amaliy faoliyati kabi belgilash mumkin, u davlat faoliyati ko`rinishida namoyon bo`ladi, uning o`ziga x osligi davlat funk s iyalarini amalga oshirishga oid kundalik amaliy ishlarni tashkil etishdan iboratdir.

Davlat boshqaruvi • bu tashkil etuv c hi faoliyatdir. Turli darajadagi ijro etuv c hi va boshqaruv c hi faoliyat davomida x o`jalik yuritish, ijtimoiy-madaniy va ma`muriy-siyosiy qurilish sohasidagi vazifalarni bajaruv c hi kishilarning birgalikdagi faoliyati tashkil etiladi. Bu maqsadda davlat boshqaruv organlari boshqarish sohasidagi munosabatlarni tartibga solishni amalga oshiradilar, boshqariladigan tizimlarning faoliyat ko`rsatish bilan bog`liq umumiy masalalarni hal qiladilar, boshqarish munosabatlari qatnash c hilar i ning faoliyatlarini birlashtiradilar va muvofiqlashtiradilar.

Davlat boshqaruvi jamiyat turmushining qandaydir alohida elementini emas, balki uning bar c ha sohasini qamrab oladi. Davlat boshqaruvi organlarining funk s iyalari q u yidagilar: • - istiqbolni belgilash; • - rejalashtirish; • - tashkil etish; • - tartibga solish; • - umumiy rahbarlik; • - tezkor (operativ) farmoyish berish; • - muvofiqlashtirish; • - kuzatuvlar va nazoratni amalga oshirish.

O`zlarida ma`muriy huquq normalari bo`lgan davlat hokimiyat organlari va davlat boshqaruv organlarining huquqiy aktlari ma`muriy huquq manbalari hisoblanadi. • 1. Davlat boshqaruv organlarining huquqiy maqo m larini va ularning faoliyatini tashkil etish asoslarini, fuqarolarning asosiy huquq va majburiyatlarini belgilov c hi O`zbekiston Respublikasi Konstitu ts iyasi bosh manba hisoblanadi. • 2. Ma`muriy-huquqiy me`yorlarni o`zida aks ettirgan qonunlar. • 3. O`zbekiston Respublikasi Prezidentining ma`muriy boshqarish predmetiga taal l uqli farmonlari. • 4. O`zbekiston Respublikasi hukumatining davlat boshqaruvi masalalariga doir qarorlari. • 5. O`zbekiston Respublikasining qonunlar majmualari, ya`ni O`zbekiston Respublikasining Ma`muriy javobgarlik to`g`risidagi Kodeksi, Soliq Kodeksi, Boj x ona Kodeksi. • 6. Vazirliklar va idoralarning buyruq va qarorlari. • 7. Mahalliy boshqaruv organlarining farmoyish va qarorlari. • 8. Davlat korhonalari, muassasalari va tashkilotlari mansabdor sha x slarning boshqaruv hujjatlari (buyruq, yozma va og`zaki ko`rinishdagi farmoyish).

Ma`muriy huquqning asosiy tamoyillari: • 1. Qonuniylik, adolat. • 2. Davlat boshqaruvida fuqarolarning ishtiroki. • 3. Fuqarolarning tengligi, erkinligi. • 4. Davlat boshqaruvida sohaviylik va hududiylikni hisobga olish. • 5. Vakolat doirasida javobgarlik. • 6. Davlat boshqaruvida jamoaviylik. • Ma`muriy-huquqiy munosabatlar-bu ma`muriy huquq normalariga asoslangan munosabatlardir. Ularning mazmuni sub`yektlarning huquq va majburiyatlari hisoblanadi.

• 1. Agar fuqarolardan biri ikkin c hisiga nisbatan huquqli vakolatga ega bo`lmasa, ular o`rtasida ma`muriy munosabatlar vujudga kelishi mumkin emas. Bunda boshqa tomonning roziligi shart emas. • 2.Tomonlar tengsizligi boshqaruv hamda birgalikdagi faoliyat ishtirok c hilari irodasining yagona boshqarish irodasiga bo`ysunishini taqozo etadi. • 3. Ma`muriy munosabatlarning paydo bo`lishi ushun tomonlardan birining irodasi kifoya qiladi. • 4.O`z mohiyat-e`tibori bilan ma`muriy munosabatlar tashkiliy munosabatlardan iborat, ya`ni eng avvalo huquqni bajarish jarayonini tashkil etishga yo`naltirilgandir. • 5.Fuqarolik-huquqiy, mehnat yoki oilaviy-huquqiy munosabatlardan farqli ravishda, ma`muriy- huquqiy munosabatlarda yuzaga kelgan nizolar, odatda, suddan tashqari tartibda hal etiladi. • 6. Agar tomonlardan biri huquqiy munosabatlar bo`yi c ha ikkin c hi tomonga zarar y etkazgan holda ma`muriy norma talabalarini buzsa, u boshqa tomon oldida emas, balki bevosita davlat oldida javob beradi.

Ma`muriy huquqda sub` y ektlar 3ga bo`linadi; • 1) Ma`muriy huquq sub` y ekti: • - davlat boshqaruv organlari; • - davlat xizmat c hilari; • - jamoat birlashmalari; • - fuqarolar. • 2) Ma`muriy-huquqiy munosabatlar sub` y ekti. Bu konkret munosabatning konkret ishtirok c hisi hisoblanadi. • 3) Boshqaruv sub` y ekti. • Boshqaruv sub` y ekti, ma`muriy huquq sub` y ekti va ma`muriy-huquqiy munosabatlar sub` y ekti tushun c halarini farqlash kerak. Ma`muriy huquq sub` y ekti umumiy tarzda (fuqaro, davlat boshqaruv organi), huquqiy munosabatlar sub` y ekti-aniq tarzda belgilanadi. • Boshqaruv sub` y ekti ostida ma`muriy huquq normalari , boshqariladigan ob` y ektlar faoliyatini tashkil etish vazifasini yuklaydigan organlar va mansabdor sha x slar tushuniladi.

• Ma`muriy-huquqiy munosabatlarning paydo bo`lishi, o`zgarishi, to` x tatilishi ko`pin c ha boshqaruvning huquqiy hujjatlari nashr etilishi bilan bog`liq bo`ladi. Biroq ular boshqariladigan ob` y ektlar va fuqarolar tashabbusi (ariza, shikoyat, taklif) bilan ham paydo bo`lishi mumkin. Ma`muriy-huquqiy munosabatlar faqat odamlarning hatti-harakati natijalari bilan emas, balki hodisalar natijasida ham(bola tug`ilishi bilan uni rasmiylashtirish) paydo bo`ladi. • Davlat boshqaruv organlari - bular qonun bilan belgilangan tartibda tashkil topgan va uning funk s iyalari hamda vazifalarini amalga oshirish u c hun davlat tomonidan vakolat berilgan, bu maqsadda davlat-hokimiyat vakolati bilan ta`minlangan va belgilangan tartibda ish ko`ruv c hi fuqarolar guruhidir

• Boshqaruv organlarining eng muhim belgilari: ularda o`zlariga berilgan huquqlar doirasiga ma`lum masalalar y e c hish, boshqa davlat organlari, mansabdor sha x slar va fuqarolar tomonidan bajarilishi u c hun majburiy bo`lgan normativ hujjatlar c hiqarish, ularni ishontirish va majbur qilish yo`li bilan bajarilishini ta`minlash imkonini beradigan davlat-hokimiyat vakolatlarining borligidir: ular bilan belgilangan tartibda harakat qiladilar va yagona tizimni tashkil etadilar; ular ijtimoiy mohiyati, maqsad, vazifalar, funksiyalari jihatidan o`zaro aloqada va bir- biriga bog`langandir.

Davlat boshqaruvi organlari yagona tizimni tashkil etadilar. U Respublika miqyosida x o`jalikka, ijtimoiy- madaniy va ma`muriy-siyosiy qurilishga kundalik har tomonlama rahbarlik qilishni ta`minlash zarurligidan kelib c hiqadi. Davlat boshqaruv organlari tuzilishi umumrespublika, markaziy va mahalliy organlarni qamrab oladi. • 1. Umumrespublika organlari: • - O`zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi. Uning tarkibi O`zbekiston Respublikasi Prezidenti tomonidan shakllantiriladi. Vazirlar Mahkamasi o`z huquq doirasida O`zbekiston Respublikasini boshqarishga tegishli barsha masalalarni hal etishga vakolatlidir; • - Qoraqalpog`iston Respublikasi Vazirlar Kengashi. U Qoraqalpog`iston Respublikasi Jo`qorg`i Kengesi tomonidan tuziladi. U o`z huquq doirasida Qoraqalpog`iston Respublikasiga tegishli masalalarni hal etish u c hun vakolatlidir

Markaziy boshqaruv organlari: • - O`zbekiston Respublikasi vazirliklari; • - Qoraqalpog`iston Respublikasi vazirliklari; • - Davlat qo`mitalari. Mahalliy boshqaruv organlari: • - Hokimlar; • -Joylarda x o`jalik, ijtimoiy-madaniy va ma`muriy-siyosiy qurilishning ayrim tarmoqlarini boshqarish u c hun hokimlar tomonidan tuziladigan hokimliklarning bo`limlari, boshqarmalari va xizmatlari. • Davlat boshqaruvining shakllari va usullari. Boshqaruv faoliyatining asosiy shakllari: • - davlat boshqaruvi hujjatlarini nashr etish; • - ma`muriy shartnomalar tuzish; • - fuqarolarning shikoyatlari, arizalari va takliflarini ko`rib c hiqish va ularga javob qaytarish. • Davlat boshqaruvi usullari: • - kuzatish; • - nazorat qilish; • - ma`muriy va iqtisodiy boshqarish; • - umumiy rahbarlik qilish hamda bevosita boshqarish; • - rag`batlantirish; • - majbur qilish.

Davlat boshqaruv shakli. • Davlat jamiyatining siyosiy, ho’jalik va madaniy hayotga rahbarlik qiluvchi davlat organlariga ega. Masalan; O’zbekistonda Oliy davlat hokimiyat organi Oliy Majlis, mahalliy davlat hokimiyat organlari, viloyatlar, tumanlar va shaharlarda hokimlar boshchilik qiladigan xalq deputatlari Kengashlaridir. Siyosiy ijro etuvchi organ- davlat boshlig’i va vazirlar mahkamasining raisi Prezident, mahalliy ijro etuvchi organ- viloyat, tuman va shahar hokimlaridan iborat. O’zbekiston huquqni muhofaza organlari mavjud. Bu organlarning chiqaorgan normativ va huquqiy hujjatlari jamiyatning barcha a'zolari uchun majburiydir. • Davlat huquq va huquqiy normalar qabul qiladi. Bularni bajarish barcha fuqarolar uchun, jamiyatning barcha siyosiy tashkilotlarining a'zolari uchun majburiydir.

• O’zbekiston mustaqillikka erishgandan keyin davlat va siyosiy tizimiga bozor iqtisodiyoti bilan bo’g’liq bo’lgan bir qancha davlat organlari paydo bo’ldi. Masalan, Mudofaa va tashqi iqtisodiy aloqalar vazirliklari, milliy havfsizlik hizmati, davlat soliq va bojhona qo’mitasi, davlat mulkini boshqarish va hususiylashtirish, qimmatbaho metallar, fan va tehnika qo’mitalari, turli kontsernlar, holding, kompaniya va boshqalar tuzildi. • D e mak, jamiyat siyosiy tizimining vazifalari quyidagilardan iborat:

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI PREZIDENTININ FARMONI • (O’zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining Axborotnomasi, 2003 y., 11-12-son, 178-modda; O’zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari to’plami, 2004 y., 22-23-son, 259-modda; 2005 y., 28-29-son, 203- modda; 28-29-son, 204-modda; 37-38-son, 282-modda; 2006 y., 40- son, 394-modda) • Jamiyat hayotining barcha tomonlarini erkinlashtirish va isloh qilishning hozirgi bosqichi talablariga muvofiq iqtisodiyotni boshqarish tizimini yanada takomillashtirish, davlat tuzilmalarining hokimiyat vakolatlarini qisqartirish, davlat va xo’jalik boshqaruvi vazifalarini aniq chegaralab qo’yish, shuningdek respublika davlat boshqaruvi organlari faoliyati samaradorligini oshirish maqsadida

Belgilab qo’yilsinki, vazirliklar, davlat qo’mitalari, qo’mitalar, agentliklar, shuningdek ular huzurida va O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzurida tashkil etiladigan davlat boshqaruvi tuzilmalari respublika davlat boshqaruvi organlari jumlasiga kiradi.• Jamiyat hayotining barcha tomonlarini erkinlashtirish va isloh qilishning hozirgi bosqichi talablariga muvofiq iqtisodiyotni boshqarish tizimini yanada takomillashtirish, davlat tuzilmalarining hokimiyat vakolatlarini qisqartirish, davlat va xo’jalik boshqaruvi vazifalarini aniq chegaralab qo’yish, shuningdek respublika davlat boshqaruvi organlari faoliyati samaradorligini oshirish maqsadida:

Похожие

O`zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasini o`rganish

O`zbekiston Respublikasi sud tizimini

O`zbekiston Respublikasi sud tizimi

O’zbekiston Respublikasi prokuratura organlari

O`zbekiston Respublikasi Sud tizimi dars ishlanma noan'anaviy