logo
  1. Главная страница
  2. Презентации
  3. Геометрия
  4. Uchburchak tashqi burchagi xossasi

Uchburchak tashqi burchagi xossasi

Загружено в:

08.11.2023

Скачано:

0

Размер:

5058.5 KB
Скачать
Mavzu: Uchburchak tashqi burchagi xossasi Darsning maqsadi Darsning texnologik xaritASI. I. Darsning maqsad va vazifalari Maqsad: Uchburchak tashqi burchaklarini topishni o’rgatish Vazifalar: O’quvchilarga mavzu asosida bilim va ko’nikmalarini rivojlantirish, masalalarni yechish jarayonida qo’llay olishni nazorat qilish II.O’quv jarayoning mazmuni O’quvchilarni yangi mavzudagi masalalarni yechish orqali aqliy tafakkurini kengaytirish, darslik bilan mustaqil ishlash ko’nikmalarini rivojlantirish. Ularga estetik, ekologik va ahloqiy tarbiya berish bilan o’zaro hamkorlik,hurmat,faolik,ishchanlik,tartiblik va madaniyatlilikka o’rgatish. Vatanni sevish va o’z yurtidan g’ururlanish tuyg’usini shakllantirishdan iborat III. O’quv jarayonini tashkil etish Shakl: Yahgi bilim berish. Anjuman dars.Og’zaki va amaliy.Jamoa bo’lib ishlash Usul: Chizmalar, guruhlar bilan ishlash.Slayddan foydalanish. U slub: Guruhlar bilan ishlash, juftlikda ishlash,individual ishlash Vosita:Darslik,kompyuter,proyektor,slaydlar,ko’rgazmalar,daska,bo’r, transporter,chizg’ch, bukletlar Nazorat turi: o’z-o’zini nazorat qilish, kuzatish, tekshirish Baholash: Yig’ilgan doirachalar soniga qarab baholaniladi. IV. Kutiladigan natijalar O’qituvchi: belgilangan vaqt ichida o’quvchilarning o’zlashtirishini nazorat qilish. Guruhda va juftlikda ishlash orqali o’quvchilar faolligini oshirish. O’quvchi: Mavzu yuzasidan olgan bilimlari mustahkamlahiladi, o’zi mustaqil masalalar yecha oladi. V. Kelgusi rejalar. O’qituvchi: yangi pedagogik texnalogiyalarni darsga tadbiq etadi va o’z ustida ishlaydi. Mavzularni hayot bilan bog’lanishni o’rganadi O’quvchi: Yangi mavzu yuzasidan berilgan topshiriq ustida mustaqil ishlashni o’rganadi. Darsning borish va vaqt taqsimoti.Darsning borish va vaqt taqsimoti. № Darsning bosqichlari Vaqti Bajarilish 1 Tashkiliy qism Fan oyligi-bilim boyligi. Tarixga bir nazar… 3 min 3 min 7 min Salomlashish , davomat ( ingliz tilida) Guruhlar bilan ishlash Anjuman dars 2 O’tilganlarni takrorlash Iqtidorli yoshlar 5 min Aqliy hujum (tezkor savollar) 3 Yangi mavzu bayoni 12 min Ma’ruza 4 Mavzuni mustahkamlash 10 min Kim epchil-u, kim chaqqon? Sonli topishmoq. So’zdan-so’z Aql charxi Yangi shakil-o’yinlari 5 Baholash Uyga vazifa 3 min 2 min Rag’batlantirish ballik reyting asosida O’quvchilar sinfga kirib,tanlangan emblemalari orqali guruhlarga bo’linib, stollarga o’tiradilar. 1-guruh “BOBUR” 2-guruh ”NAVOIY” Darsning borishi: Tashkiliy qism: O’qituvchi: Good morning bays and girls! (Assalomu alaykum bolalar) O’quvchular: Good morning teacher! (Assalomu alaykum ustoz) O’qituvchi: Sit dawn please! Let’s star our lesson! (Marhamat o’tiringlar! Bugungi darsimizni boshlaymiz) Tashkiliy qismdan so’ng o’quvchilar bilan birgalikda. Shior: Al-Xoraxmiy, Beruniy, Ulug’beklar boyitgan, Shu ajoyib fan bizga olam sirin tanitgan. Darsning tashkil etilishi. BOBUR NAVOIY Fevral oyi “Matematika va informatika” fan oyligi bo’libgina qolmay, balki. Navoiyxonlik, Boburxonlik oyligi hamdir. Chunki bu oyda o’zbek xalqi ma’naviy dunyosining shakllanishida juda katta ta’sir ko’rsatgan ulug’ zotlarimiz A.Navoiy, Z.M.Boburlar tavallud topganlar. 01010101010101010101010101010101 0203040506 01 0A101108050E06 140607 1D060E 0E 0F060D 231819   Iqtisod vaziri algebra:  Bizda barcha hisob-kitob,  Doim aniq, ravshan bo’lgay ,  Bizda bordir shunday xitob ;  Hisobli do’st ayrilmas !  Ichki va tashqi o’lcham vaziri geometriya .  Davlatimizning baland-pasti,  Murakkab-u sodda shakli ,  Bizlar bilan ma’lum asli ,  Chizachilik yaqin do’st.  Algebra va geometriya birgalikda :  Barcha fanlar birmiz ,  Do’st-yor bo’lganmiz .  Ilm tomli qitada,  Bitta safda turamiz.  Donishmadlar kelib bir bir ,  O’zingizni tanishtiring  Elga qanday nafigiz bor,  O’zga bilan solishtiring .  O’quvchi: She’r. Dunyo fanlarining sultoni shohimiz Matematika tashrif buyurdilar,marhabo. Matematika va uning vazirlari kelib o’z o’rinlarini egallaydilar.doska yoniga kelib uchta stulga –shoh shohona kursida shohning o’ng tomonidagi stulga davlatning iqtisod vaziri algebra va chap tomonidan ichki va tashqi o’lchamlar vaziri geometriya o’tirdi. Shoh turib so’zlaydi Anjumanni ochiq deb e’lon qiladi Xush keldingiz , azizlarim oliy anjumanimizga .Nasl – nasab vazifangiz , bir-bir aytib bering bizga . Davlatimiz maqsadi shu Aniq halol bolaylik . O’lchanganda kesganda biz , Teng qisimga bo’laylik Vazirlarim qani boshlang , Fuqorongiz ne bilan band ? Boshqa davlat, boshqa fan , Fuqorongiz yemasin pand .  Shoh:  Maylibo’tam,men roziman,  Faqat bitta shartim bor.  Biror amal bajarginchi.  Meni qo’lamay zinhor.  Informatik:  Uzr ustoz mendan o’tdi,  Yoshlik qildim biroz.  Bir umrga xizmatdaman,  Ko’zim xira qildi viqor.  Shoh:  Gaplaringda jon bor asli,  Kuch birlikda bo’ladi.  Ikki fanni yaxshi bilsa,  Unda iqbolkuladi.  Yonimda tur,men bilan bo’l,  Ikkovlon bir bo’laylik.  Koinotning sirin ochib,  Birga davlat quraylik.  Shoh o’quvchilarga yuzlanadi:  Qani o’quvchilarim bugun qanday mavzu bo’yicha o’rtoqlashamiz?Nuqta: Eng kichigi men bo’laman, Doim oxirda turaman. O’nli kasr sonida men, Doim o’rnimni bilaman, Aytaversam xizmatlarim, Chiziq, kesma o’rtoqlarim. Shakllarni o’rinlarin Ko’rsatmoqlik mening burchim. To’g’ri chiziq: Chigarani bilmayman men, Uzun, qisqa bo’laman. Agar kesib olsangiz, Aniq kesma bo’laman. Uchburchak: Tekislikda olb uch nuqta, Birlashtirdik ularni birga. Ajdodimiz Pifagor birla Hosil qildik,oddiy uchburchak. Har bitta xossamni, o’rgansangiz sizlar ham, Amalda qo’llab uni, qiling buyuk ishlar ham Informatika: Davring o’tdi, o’rning bo’shat, Menman Davlat hokimi ! Kompyuterlar davri keldi, Kim ham istardi seni Uchburchak alomatlari Ikki to’g’ri chiziqni kesuvchi bilan kesganda hosil bo’ladigan burchaklarning turlari.Uchburchak ichki burchaklar yig’indisi? Uchburchak deb nimaga aytiladi? Qanday uchburchaklarni bilasiz? To’g’ri burchakli uchburchak deb nimaga aytiladi?TEZKOR SAVOLLAR Vertikal burchak deb nimaga aytiladi? Qo’shni burchak deb nimaga aytiladi?O’TILGAN MAVZUNI TAKRORLASH. Iqtidorli o’quvchilarga. 0102 01 020F10 13 18 13 18 04 0E 1C 1303 1D 160F13040E03 01 08 1E 0E 1C06 0E031B 2321 1B10 Ta’rif : Uchburchakning ichki burchagiga qo’shni bo’lgan burchak uchburchakning tashqi burchagi deb ataladi. 1-rasmda ABC uchburchakning B burchagiga tashqi bo’lgan CBD va ABE burchaklar tasvirlangan. Ravshanki bu burchaklar vetikal bo’lgani uchun o’zaro teng bo’ladi. Qolgan A va C burchaklarini tashqi burchaklarni chizib ko’rsating Uchburchak burchaklarini, uning tashqi burchaklaridan farqlash uchun ichki burchaklar ded ham ataymiz. Geometirik tadqiqot. 2 -rasimdagi ABC uchburchakning hamma ichki va tashqi burchaklarini transportirda o’lchang va quyidagi burchaklar {har bir tashqi burchak va unga qo’shni bo’lmagan ichki burchaklar yig’indisining} kattaliklarini o’zaro solishtiring ; a) <4 va <2+<3 b) <5 va <1+<3 c) <6 va <1+<2 Solishtirish natijasida qanday xulosaga keldingiz .Uni taxminiy tasdiq ko’rinishida ifodalang. Teorema : Uchburchak tashqi burchakgi uchburchakning unga qo’shni bo’lmagan ikki ichki burchaklari yig’indisiga teng . ABC, < 4 –tashqi burchak ( 1-rasim ) <1+<2=<4 Isbot. 1-rasmga murojaat qilamiz. Unda ,qo’shni burchaklar xossasiga ko’ra <3+<4=180. Uchburchak burchaklari yig’indisi haqidagi teoremaga ko’ra <1+<2+<3=180 . Bu ikki tenglikdan, <1+<2+<3=<3+<4, yangi <1+<2=<4 tenglikni hosil qilamiz , Yangi mavzu bayoni: Teorema isbotlandi . Bu teoremadan quyidagi natija kelib chiqadi. Natija: Uchburchakning tashqi burchagi,unga qo’shni bo’lmagan ichki burchaklarining har biridan katta . Uning to’g’riligini mustaqil ravishda tekshiring. SAVOL, MASALA, TOPSHIRIQLAR . 1. Uchburchakning tashqi burchagi nima? 2. Uchburchakning tashqi burchagi haqidagi teoremani izohlang. 3. Uchburchakning ikki tashqi burchagi 120 va 135 bo’lsa, ichki burchaklarini toping. 4. Uchburchakning ichki burchaglaridan biri 30 ga, tashqi burchaklaridan biri 60 ga teng. Uchburchakning qolgan ichki burchaklarini toping. 5. 3-rasmdagi noma’lum burchakni toping. 6. 4-rasmdagi x+y ni toping. 7. Agar 5-rasmda aIIb bo’lsa, x ni toping. 8. Agar 6-rasmda aIIb bo’lsa, x ni toping. 9. Agar 7-rasmda aIIb bo’lsa, x ni toping. 10. Agar 8-rasmda aIIb bo’lsa, x ni toping. 11. Uchburchakning tashqi burchagi o’tkir bo’lish mumkinmi? 12. Uchburchakning tashqi burchaklarining yig’indasini hisoblang. BURCHAK 1336 14.02 1992 9.04 533 8.12 NAVOIY GURUHIGA BOBUR GURUHIGA 1991 29.02 1992 1.09 2016 9.02 IKKALA GURUHGA Uchburchak uchlarini Alisher Navoiy va Bobur nomlari bosh harfi bilan belgilab, hozirda ularning tavallud topgan yoshlari farqini C burchakning ichki burchagi deb oling va C burchakning tashqi burchagida Alisher Navoiy hikmatlar soni kelib chiqadi. A x B C Bu o’yinda geometrik shakllardan, yangi shakllar yasash, ko’proq shakllarni ishlata bila olish kerak. Guruhlarda Krossvord:Guruhlarda Krossvord:  1) Burchak o’lcov birli?1) Burchak o’lcov birli?  2)Uchburchak burchagi bissektrisasining uchburchak 2)Uchburchak burchagi bissektrisasining uchburchak ichki sohasida yotgan qismi (kesmasi) uchburchak ichki sohasida yotgan qismi (kesmasi) uchburchak ….. deyiladi.….. deyiladi.  3) Ikki to’g’ri chiziq va kesuvchi hosil qiluvchi 3) Ikki to’g’ri chiziq va kesuvchi hosil qiluvchi burchaklardan biri.( ….. Burchak)burchaklardan biri.( ….. Burchak)  4)Isbot talab etmaydigan jumla?4)Isbot talab etmaydigan jumla?  5)Uchburchak uchini shu uch qarshisidagi tomonning 5)Uchburchak uchini shu uch qarshisidagi tomonning o’rtasi bilan tutashtiruvchi kesma uchburchakning ….. o’rtasi bilan tutashtiruvchi kesma uchburchakning ….. deyiladi.deyiladi.  6) Nuqta so’zining inglizcha ma’nosi? 6) Nuqta so’zining inglizcha ma’nosi?  7) Ikki to’g’ri chiziqning kesishishidan hosil bo’lgan va 7) Ikki to’g’ri chiziqning kesishishidan hosil bo’lgan va o’zaro qo’shni bo’lmagan burchaklar juftiga …. o’zaro qo’shni bo’lmagan burchaklar juftiga …. burchaklar deyiladi.burchaklar deyiladi.  8) Chiziq so’zining inglizcha ma’nosi?8) Chiziq so’zining inglizcha ma’nosi?  9) Tomonlari bir-birini to’ldiruvchi nurlardan iborat 9) Tomonlari bir-birini to’ldiruvchi nurlardan iborat burchakka ….. Burchak deyiladi.burchakka ….. Burchak deyiladi.  10) Uchburchak uchidan shu uch qarshisidagi tomon 10) Uchburchak uchidan shu uch qarshisidagi tomon yotgan to’g’ri chiziqqa tushurilgan perpendikular yotgan to’g’ri chiziqqa tushurilgan perpendikular uchburchakning ….. deyiladi.uchburchakning ….. deyiladi. GG EE OO MM EE TT RR II YY AA AQL CHARXI  1) Burchak o’lcov birli?1) Burchak o’lcov birli?  2)Uchburchak burchagi bissektrisasining 2)Uchburchak burchagi bissektrisasining uchburchak ichki sohasida yotgan qismi (kesmasi) uchburchak ichki sohasida yotgan qismi (kesmasi) uchburchak ….. deyiladi.uchburchak ….. deyiladi.  3) Ikki to’g’ri chiziq va kesuvchi hosil qiluvchi 3) Ikki to’g’ri chiziq va kesuvchi hosil qiluvchi burchaklardan biri.( ….. Burchak)burchaklardan biri.( ….. Burchak)  4)Isbot talab etmaydigan jumla?4)Isbot talab etmaydigan jumla?  5)Uchburchak uchini shu uch qarshisidagi 5)Uchburchak uchini shu uch qarshisidagi tomonning o’rtasi bilan tutashtiruvchi kesma tomonning o’rtasi bilan tutashtiruvchi kesma uchburchakning ….. deyiladi.uchburchakning ….. deyiladi.  6) Nuqta so’zining inglizcha ma’nosi? 6) Nuqta so’zining inglizcha ma’nosi?  7) Ikki to’g’ri chiziqning kesishishidan hosil bo’lgan 7) Ikki to’g’ri chiziqning kesishishidan hosil bo’lgan va o’zaro qo’shni bo’lmagan burchaklar juftiga …. va o’zaro qo’shni bo’lmagan burchaklar juftiga …. burchaklar deyiladi.burchaklar deyiladi.  8) Chiziq so’zining inglizcha ma’nosi?8) Chiziq so’zining inglizcha ma’nosi?  9) Tomonlari bir-birini to’ldiruvchi nurlardan iborat 9) Tomonlari bir-birini to’ldiruvchi nurlardan iborat burchakka ….. Burchak deyiladi.burchakka ….. Burchak deyiladi.  10) Uchburchak uchidan shu uch qarshisidagi 10) Uchburchak uchidan shu uch qarshisidagi tomon yotgan to’g’ri chiziqqa tushurilgan tomon yotgan to’g’ri chiziqqa tushurilgan perpendikular uchburchakning ….. deyiladiperpendikular uchburchakning ….. deyiladi AQL CHARXI. GG RR AA DD UU SS BB II SS SS EE KK TT RR II SS AA MM OO SS AA KK SS II OO MM AA MM EE DD II AA NN AA FF UU LL LL SS TT OO PP VV EE RR TT II KK AA LL LL II NN EE YY OO YY II QQ BB AA LL AA NN DD LL II KK X u lo s a . G ’o lib g u r u h T a q d irla s h B a h o la s h U y g a V a z ifa № 1 0 -№ 1 2 “ Vatanimizning kelajagi, xalqimizning ertangi kuni, mamlakatimizning jahon hamjamiyatidagi obro’- e’tibori avvalombor farzandlarimizning unib –o’sib, ulg’ayib, qanday inson bo’lib hayotga kirib borishiga bog’liqdir. Biz bunday o’tkir haqiqatni hech qachon unutmasligimiz kerak”

Похожие

Trigonometriya
Uchburchaklar
Figuralar yuzasini topishga doir masalalar
Simmetriya turlari va singoniyalar
Rombning yuzi