logo
  1. Главная страница
  2. Презентации
  3. География
  4. Osiyo xalqlari

Osiyo xalqlari

Загружено в:

13.03.2024

Скачано:

0

Размер:

7812.8525390625 KB
Скачать
Osiyo xalqlari Old Osiyo 2Old Osiyo. G‘arbiy yoki Old Osiyo Kichik Osiyo va Arabiston yarimorollaxi, 0 ‘rtayer dengizining sharqiy sohili, Mesopotamiya va 0 ‘rta Sharqiy (Eron va Afg‘oniston) hududlarini ham o‘z ichiga oladi. Aholisi 200 milliondan ko‘proq. Old Osiyo hududining talay qismi yarimcho‘l, cho‘l, tog‘lar qisman vohalardan iborat. Faqat tog‘li vohalar, shuningdek, 0 ‘rtayer, Qora va Kaspiy dengizlari sohillarida iqlim nam subtropik. Sersuv daryolar faqat Frot va Dajlalardir. Old Osiyo davlatlariga: Afg‘oniston, Bahrayn, Isroil, Iordaniya, Iroq, Eron, Yaman, Qatar, Kipr, Livan, BAA, Oman, Saudiva Arabistoni, Suriya va Turkiya kiradi. 3Oid Osiyoda odamlar o‘nlab ming yilliklardan buyon yashab kelmoqdalar. Bundan 40-50 ming yil ilgari hududda zamonaviy qiyofadagi odamlar yashay boshlaganlar. Taxminan 10 ming yil ilgari Mesopotamiyada, 0 ‘rtayer dengizining sharqiy sohillarida, Kaspiy dengizining janubiy-sharqiy rayonlarida ilk dehqonchilik va chorvachilik madaniyatlari shakllangan. Bu hududlarda odamlar sopol buyumlar yasashni, ma’danlami eritish va ularga ishlov berishni o‘zlashtirganlar, keyinchalik Shumer va Akkadda ilk shahardavlatlarga asos solishgan. 4G‘arbiy Osiyo aholisining bir qismi Shumer va Akkadlar kaspiy tillarida so‘zlashgan. Ulardan tashqari bobilliklar, ossurlar, yahudiylar, arablar ajdodlari semit tillarida so‘zlashsa, xettlar, midiyaliklar, parfiyaliklar, skiflar hind-yevropa tillariga mansub bo‘lishgan. 5Old Osiyoning zamonaviy aholisi katta yevropeoid irqining turli tiplariga mansub, tillari uch til oilasi: semit , turkiy, ,hind-yevropa (fors, tojik, pushtu-afg‘onlar va boshqalar)ga bo‘linadi. Old (G‘arbiy) Osiyo xalqlari kiyimlari xilma-xil, lekin ularda ko‘plab umumiylik ham mavjud. Ayni paytda kiyimiga qarab insonni shaharlikmi, dehqonmi yoki chorvador bilishingiz mumkin. 6An’anaviy erkaklar libosi (uni ko‘pgina joylarda hozir ham kiyishadi) keng belgacha ko‘ylak va ishton, bu kiyimni qadimda dastlab chorvador-nomadlar ixtiro qilishgan. Ulardan ko‘ylak-ishtonlarni dehqonlar o‘zlashtirganlar. Ayrim xalqlar, jumladan turkmanlarda ishton tor, belujiylarda esa, aksincha, juda keng kiyiladi. 0 ‘zimizda keng fe’lli kishini afg‘onning ishtoni deb qiyoslash ilgari ko‘p ishlatilgan. Ulardan tashqari, shoyidan, paxta gazlamadan yoki jundan chopon kiyiladi. 7Ayollarda an’anaviy xalq kiyimlari yaxshi saqlangan. Ko‘pchilik xalqlarda ayollar ko'ylaklari uzun to‘pig‘igacha tushib turadi. Yengsiz nimcha va xalatlar ham keng tarqalgan. Issiq qishki kiyimlar odatda boy oilalardagina mavjud. Milliy va hududiy tafovutlar kiyimlar fasoni, matosining arzon- qimmatligi, rangida, gullarida, ayniqsa, bosh kiyimlarida kuzatiladi. 8G'arbiy Osiyo aholisining ko'pchiligi (60 %) qishloqlarda joylashgan bo'lsada, urbanizatsiya darajasi qit'aning boshqa qismiga nisbatan ancha baland. Ko'pchilik mamlakatlarning shahar aholisi 30 % i, ayrim mamlakatlarda esa undan ham yuqori foizni tashkil qiladi. Masalan, Isroil aholisining 80 % i, Yaman Xalq demokratik respublikasining 78% i, Quvayt, Katar va Bahrayn aholisining 70% i' shaharda yashaydi. Afg'oniston, Saudiya Arabistoni va Yaman respublikasida shaharda yashaydigan aholi 10 % dan kamroqni tashkil qiladi. Maxamadjonov Sardor 21/2

Похожие

Sharqiy Osiyo xalqlari
Janubiy-sharqiy osiyo xalqlari
O’rta Osiyo va Qozog’iston xalqlari
Osiyo xalqlari geografik va irqiy klassifikatsiyasi
Okeaniya xalqlari