Jahon tabiiy resurslari - География - Презентации

Jahon tabiiy resurslari

Загружено в:

23.09.2019

Скачано:

0

Размер:

3293.7265625 KB

REJA: 1.Kirish. 4. Insoniyat tabiiy resurslardan foydalanishi natijasida yuzaga kelgan muammolari.3. Tabiiy resurslarning ta’minlanganlik darajasiga ko’ra turlari.2. Jahon tabiiy resurslarining kelib chiqishi va xususiyatiga ko’ra turlari. Jahon tabiiy resurslari

Tabiiy resurs deb inson hayoti va faoliyati davomida bevosita foydalaniladigan barcha turdagi tabiiy ne'matlarga aytiladi.01 0D 19 09 1A 15 1A 15 14 13

Tabiiy resurslar asosan beshta turga: miner al biolog ik iqlimi y suv yer

Tabiiy resurslar tabiatda kelib chiqishi, ishlatilishi xusu- siyatlariga ko'ra tugaydigan tugamaydig an Tuproq Rekreat - siyahayvon oto'simli kminera l Ular o'z navbatida tiklanadigan va tiklanmaydigamguruhlarga bo'linadi. Tiklanishi mumkin bo'lgan tabiiy resurslarga tuproq, o'simlik, hayvonot, rekreatsiya, chuchuk (iste'mol) suvi kabi boyliklar kiradi. Mineral (yer osti) resurslari tiklanmaydigan tabiiy boylik hisoblanadi.|

Tabiatda amalda tugamaydigan tabiiy resurslar ham mavjuddir, ular: quyosh nuri dengiz va okeanlarshamol yerning ichki (geotermal) energiyasidir Tabiiy resurslar yer yuzasi bo'ylab notekis joylashgan Fors qo'ltig'i mamlakatlari neft va tabiiy gazga, And mamlakatlari mis va polimetall rudalariga, Shimoliy yarim shaming o'rta kengliklari va ekvatorial mintaqa hududlari o'rmonlarga ancha boy. Rossiya, AQSh, Xitoy, Kanada, Braziliya, Avstraliya kabi bir qator ulkan davlatlar amalda tabiiy resurslarning deyarli barcha xillari bilan yaxshi ta'minJangan.

Tabiatda minerallar holida uchraydigan tabiiy boyliklar, mineral resurslar (boyliklar) deyiladi. Hozirgi vaqtda mineral resurslarning 200 dan ortiq turlaridan xo'jalik ehtiyojlari yo'lida foydalanilmoqda. Amalda mineral resurslar tarkibida D. I. Mendeleyevning kimyoviy elementlar davriy jadvalida bor bo'lgan elementlarning deyarli barchasi mavjud va ular yer qa'rida foydali qazilmalar holida yotadi bular: ko'mir tabiiy gaz neft tog'-kimyo xomashyolariqora va rangli metall rudalari qurilish materiallaridir01 1C080504 05 080B 16020E 19 05 0D 05 20 16 08 16 08

Yer inson uchun har jihatdan eng ahamiyatli tabiiy resurs hisoblanadi. Sirasini aytganda, u insonning asosiy hayot manbaidir. Chunki, aholining kundalik hayotiy ehtiyojlari vositalarining deyarli haminasi yerdan undirib olinadi. Xalq bekorga «barcha boyliklarning otasi mehnat, onasi esa yer» deb unga katta baho bermagan.

Insonning qay darajada yer resurslari bilan ta'minlanganligi imkoniyatlari jahon yer fondi va uning tarkibida o'z aksini topgan. Hozirgi vaqtda jahon yer fondining umumiy hajmi 13,4 mlrd. gektarga teng. Ammo uning tarkibi o'ziga xos. Jahon aholisi o'z tirikchiligi yo'lida to'g'ridan-to'g'ri foydalanadigan yerlar miqdori u qadar ko'p emas. Insoniyatga faol xizmat qiladigan yerlar (qishloq xo'jaligida foydalanadigan yerlar) jahon yer fondining 34 foizinigina tashkil qiladi. Bnlar, asosan, ishlov beriladigan (11 foiz) va o'tloq hamda yaylov (23 foiz) yerlardir. Bulardan ishlov beriladigan yerlar insoniyat uchun zaruriy oziq- ovqat vosi talarining 88 % ini, o'tloq va yaylovlar esa 10 % ini yetkazib bermoqda. Yer fondining qolgan qismi o'rmonli (30 foiz), texnogen va kam foydalaniladigan yoki butunlay unumsiz yerlardir.28 04 05 08 171D 08 0C 29 03 310A 170705 0C 29 0C

Insoniyatning yaqin kelajagida katta ahamiyatga ega bo'lishi kutilayotgan tabiiy resurs turlaridan biri Dunyo okeani resurslaridir. U amalda bitmas- tuganmas xazinadir. Bu xazinaning dastlabki xili dengiz va okean suvining o'zidir. U yer yu/.i gidrosferasining 96,5 foizini tashkil qiladi. Dengiz suvlarining eng miiliim xususiyatlaridan biri unda D.I. Mendeleyevning elementlar davriy sistemasidagi 75 xil kimyoviy elementning erigan holda mavjudligidir. Shu sababli suvni tabiatning eng muhim minerali deb ham hisoblaydilar. 28 0F 03 05 31 01 0C 07 29 08 3C 07 08 08

Ular qatoriga endigina insoniyatga xizmat qilishga kirishilayotgan quyosh, shamol, geotermal, termoyadro kabi energiya resurslari kiradi. Bular va Dunyo nki'imi energiya resurslari noan'anaviy energiya resurslari deyiladi. Biologik resurslar deb yer yuzasining o'simlik va hayvonot boyliklariga aytiladi. O'simlik resurslari madaniy va yowoyi o'simliklarni o'z ichiga oladi. Ularninj turli nihoyatda xilma-xildir. O'simlik resurslari ham tuproq, hayvonot resurslaridek tugaydigan, shu bilan birga tiklanadigan tabiiy resurs hisoblanadi va ular azaldan insoniyatning ko'p hillarda hayotiy ehtiyojlarini qondirishda asosiy rol o'ynab kelgan 37 01 07 0B 0E 25040D 130205 31 0D0E 31 0708090A 10 040F 160D0F 06

Похожие

Markaziy Osiyo tabiiy resurslari

Dunyo okeanini biologik resurslari

Jahon xalqlari etnografiyasi

Jahon qishloq xo’jaligi

Dunyo va O’zbekistonning yer resurslari