Fizikaning boshqa fanlar bilan aloqadorligi. Kinetika asoslari. Moddiy nuqtaning to'g'ri chiziqli harakati - Физика - Презентации

Fizikaning boshqa fanlar bilan aloqadorligi. Kinetika asoslari. Moddiy nuqtaning to'g'ri chiziqli harakati

Загружено в:

24.07.2024

Скачано:

0

Размер:

514.828125 KB

FIZIKANING BOSHQA FANLAR BILAN ALOQADORLIGI. KINETIKA ASOSLARI. MODDIY NUQTANING TO'G'RI CHIZIQLI HARAKATI

REJA: Kirish Asosiy qism Xulosa 2.1 Kimyo fani haqida 2.2 Fizik kimyo kursidan ma’lumotlar 2.3 Matematika fani haqida 2.4 Fizika ilmini o`rganishda matematikaning asosiy roli

Fizik kimyo — kimyoviy hodisalarni tushuntirish va ularning qonunlarini fizikaning umumiy prinsiplari asosida aniqlab berish bilan shugʻullanadigan fan sohasi. Kimyoviy termodinamika, kimyoviy kinetika, kataliz, sirt hodisalari, eritmalar, kvant kimyosi haqidagi taʼlimotlar, molekulalar, ionlar, radikallarning tuzilishi va xossalari toʻgʻrisidagi taʼlimotlar Fizik kimyoning asosiy boʻlimlari hisoblanadi. Kirish

Matematik fizika - fizik jarayonlarning matematik modellari nazariyasi. Matematik fizikada asosan, nazariy fizikada qurilgan modellar matematik usullar bilan o`rganiladi. Matematik fizika matematikada, fizikada va ularning birla-shuvi bilan alohida o`rin egallaydi.

Kimyo ( ximiya ) — moddalarning tuzilishi va oʻzgarishini oʻrganadigan fan. Kimyo boshqa fanlar qatori inson faoliyatining mahsuli sifatida vujudga kelib, tabiiy ehtiyojlarni qondirish, zaruriy mahsulotlar i.ch., biridan ikkinchisini xrsil qilish va, nihoyat, turli hodisalar sirlarini bilish maqsadida roʻyobga chiqdi. Odamlar qadimda rudalardan metallarni ajratib olish, turli xil qotishmalar tayyorlash va qoʻllash, jumladan, shisha tayyorlash va undan turli maqsadlarda foydalanishni bilganlar. Mil. av. Misrda kimyoviy jarayonlarga asoslangan hunarmandchilik rivojlanganligi maʼlum. Asosiy qism 2.1 Kimyo fani haqida

Kimyoning fan sifatida shakllanishini tadqiqotchilar Misr bilan bogʻlashadi. Savdo-sotiq, xunarmandchilik va maaaniy alokalar juda rivojlangan bu mamlakatda ilm, falsafiy qarashlar, sanoat va qishloq xo`jaligi yaxshi rivoj topadi.

Kimyoviy tеrmodinamika - tеrmodinamikani, odatda, fizikaviy, tеxnik va kimyoviy tеrmodinamikalarga bo`linadi. Kimyoviy tеrmodinamikaning vazifasi tеrmodinamika qonunlarini kimyoviy va fizik-kimyoviy hodisalarga qo`llashdir. Eritmalar tеrmodinamikasi - e ritma-tarkibi ma'lum chеgarada uzluksiz o`zgartirilishi mumkin bo`lgan bir jinsli molеkulyar-dispеrs sistеmadir. Kamida ikki komponеntdan tashkil topgan bir fazali gomogеn sistеma chin eritma dеyiladi. Kolloid eritmalar gеtеrogеn sistеmalardir. Gazsimon, qattiq va suyuq eritmalar mavjud. 2.2 Fizik kimyo kursidan ma’lumotlar

Matematika (yun. mathematike, mathema — bilim, fan) — aniq mantiqiy mushohadalarga asoslangan bilimlar haqidagi fan . Dastlabki obʼyekti sanoq boʻlgani uchun koʻpincha unga "hisob-kitob haqidagi fan" deb qaralgan’ (bugungi matematikada hisoblashlar, hatto formulalar ustidagi amallar juda kichik oʻrin egallaydi). Matematika eng qadimiy fan sohasi boʻlib, uzoq rivojlanish tarixini bosib oʻtgan va buning barobarida "matematika nima?" degan savolga javob ham oʻzgarib, chuqurlashib borgan. Yunonistonda matematika deganda geometriya tushunilgan. IX—XIII-asrlarda matematika tushunchasini algebra va trigonometriya kengaytirgan.2.3 Matematika fani haqida

Yunonlar matematikani geometriya bilan tenglashtirib, sanʼat darajasiga koʻtarganlar. Buning natijasida planimetriya va stereometriya ancha mukammal darajaga yetgan.

Haqiqiy dunyoni bilishda qadam va qadam matematikaning rivojlanishi muhim ahamiyatga ega ekanligiga asoslangan holda dunyoning geomarkaziy sistemasi matematik izlanishlar, talqinlar orqali kelib chiqqanining guvohi bo‘lamiz. Matematik nazariyani bilmay turib Ptolomen sistemasi mavjud bo‘lmas edi. Lekin geomarkaziy nazariya hayotiy voqyelikning sezish organlarimizga bog‘liq bo‘lmagan holda bilishga chaqiradi. 2.4 Fizika ilmini o`rganishda matematikaning asosiy roli

XVII - XIX asrlarda matematikaning boshqa fanlar bilan chambarchas bog‘liqligi kuchayib ketdi. Dekart va Galiley nazariy fizikani matematika bilan chambarchas bog‘liqligini isbotlab berdilar. Laflesh Dekart maktabda o‘qib yurgan chog‘laridayoq insonning shuncha dunyo haqiqatlarini bilishi qiziqtirib qolgan edi. Maktabda o‘tiladigan har bir fanga sinchkovlik bilan nazar solar, boshqa fanlarga tanqidiy qarashlarni chetlab o‘tgan holda u haqiqatga olib boruvchi mustahkam yo‘l faqat matematika degan xulosaga keldi.

Fizik kimyo turli fizikaviy eksperimental tadqiqot usullaridan foydalanib, kimyoviy reaksiyalarning molekulyar mexanizmini mufassal tushuntirib berdi. Fizik kimyo anorganik, organik va analitik kimyo sohasidagi tadqiqotlar uchun xam, kimyoviy texnologiyaij ishlab chiqarish uchun ham nazariy asos boʻldi. XX asrning 50— 70- y.larida Fizik kimyoning koʻpgina sohalari tez rivojlandi va molekulalar, ionlar, radikallarning turli fizikkimyoviy jarayonlardagi tabiatini muftassal oʻrganadigan yangi yoʻnalishlar vujudga keldi.

 Matematik fizika — fizik hodisalarni matematik tahlil qilish natijasida kelib chiqadigan xususiy hosilali differensial hamda integral va funksional tenglamalar. Matematik fizika tenglamalarini fizik qonunlarning matematik ifodasi deb izohlash mumkin, tenglamadagi miqdorlar, odatda, bevosita fizik ma`noga ega bo`ladi (masalan, trayektoriya, elektr zaryadi, tebranuvchi muhit nuktalarining holati va b.).

Mоddiy nuqtа kinеmаtikаsi: tеzlik, tеzlаnish, nоrmаl vа tаngеnsiаl tеzlаnishlаr.

• Kinematika – jismlarning hara kati mazkur jismlarning massa si va ularga ta’sir etuvchi kuch larga bog’lamay, faqat geomet rik nuqtai nazardan tekshiradi gan bo’lim.

“ Tushunchalar taxlili” metodi № Tushunchlar Izohlar 1 Kinematika 2 Jism 3 Vaqt 4 Fazo 5 Sanoq sistema 6 Traektoriya 7 Ko’chish 8 Tezlik 9 Tezlanish 10. Harakat

“ Tushunchalar taxlili” metodi № Tushunchlar Izohlar 1 Kinematika jsmlarning harakati mazkur jismlarning massasi va ularga ta’sir etuvchi kuch larga bog’lamay, faqat geometrik nuqtai nazardan tekshiradigan bo’lim. 2 Jism Moddiy nutalar to’plami 3 Vaqt Mexanikada vaqt absolyut, yani uni barcha sanoq sistemalari uchun bir xil o’tadi deb qaraladi. Vaqt harakat argumenti. O’lchov birligi “ sekund” 4 Fazo Bir vaqtda mavjud bo’lgan ob’ektlarning joylashish tartibi 5 Sanoq sistema Shartli ravishda qo’zg’almas deb olish yoki harakatdagi jismga biriktirilgan deb qarash mumkin. 6 Traektoriya Vaqt o’tishi bilan nuqtaning fazoda qoldirgan izi 7 Ko’chish Biror sanoq sistemaga nisbatan nuqtaning ma’lum vaqt ichida fazoda bir holatdan boshqa holatga ixtiyoriy ravishda o’tishi. 8 Tezlik Harakatning jadalligini ifodalovchi kattalik 9 Tezlanish Vaqt o’tishi bilan nuqta tezligining miqdor va yo’nalishi jihatidan o’zgarishini ifodalovchi kattalik. 10. Harakat Nuqtaning boshlang’ich holatidan oxirgi holatiga vaqtga bog’liq holda aniq bir usulda o’tishi.

Нуқта кинематикаси икки асосий масаласи Brilgan sanoq sistemasiga nisbatan nuqtaning harakatini matematik usulda aniqlash. Berilgan sanoq sistemasiga nisbatan nuqtaning harakatini matematik usulda aniqlash.

• Fazoda harakatlanayotgan nuqta ning biror sanoq sistemaga nisba tan holati bilan vaqt orasidagi bog’lanishni ifodalovchi tengla ma nuqtaning harakat qonunini aniqlaydi.

Nuqta harakatining berilish usullari. Radius vektor uusulida Koordinata usulida Tabiiy usulda s = f (t) ) ( t r r    ) ( ) ( ) ( 3 2 1 t f z t f y t f x   

Vektor usuli. Bu usulda M nuqtaning holati biror qo’zg’almas 0 markazdan o’tkazilgan r radius – vek tor bilan aniqlanadi. M nuqta harakatlanganda uning r radius - vektori vaqt o’tishi bilan ma’lum qonun asosida o’zgaradi , ya’ni skalyar argument t ning vektorli funksiyasidan iborat bo’ladi: Agar funksiya ma’lum bo’lsa, vaqtning har bir payti uchun M nuqtaning holati ma’lum bo’ladi. Shu sababli tenglama nuqtaning vektor shaklidagi harakat tengla masi yoki harakat qonuni deyiladi. r = const bo’lsa, nuqta tinch holatda bo’ladi. ) ( t r r   

Biz bilamizki hozirgi paytda jahon miqyosida insoniyat turmushida katta ahamiyat kasb etuvchi fanlardan biri bu fizika va kimyo fanlari hisoblanadi. Chunki bu fanlarda erishilgan yutuqlar insoniyat hayotini nihoyatda jadal ravishda o`sishiga sababchi bo`ldi. Shunday ekan bu fanlar va bu fanlarning o`zaro chambarchas bog`liqligini o`quvchiga yetkazish pedagoklarning asosiy maqsadlaridan biridir. Xulosa

E`tiboringiz uchun rahmat!!!

Похожие

Fizika fanini boshqa fanlar bilan aloqasi analogiya haqida ma’lumot

7 - sinfida fizikaning “Kinematika asoslari” bo’limini o’qitishni tashkillashda didaktik materiallarning roli

Dinamika

Kinematika

“Akademik litseylarda fizika fanidagi “elektrostatika” bobidan laboratoriya mashg’ulotlarini o’tkazishda axborot texnologiyalaridan foydalanish”