Elektr xodisalari va asosiy elektrofizik kattaliklar - Физика - Презентации

Elektr xodisalari va asosiy elektrofizik kattaliklar

Загружено в:

08.04.2023

Скачано:

0

Размер:

19343.5 KB

Elektr xodisalari va asosiy elektrofizik kattaliklar Reja:  1. Tabiatdagi elektr hodisalari .  2 . Termoelektr hodisalar  3.Elektrofizik kattaliklar

Qadim zamonlardan beri insoniyat turli xil elektr hodisalarini mantiqiy tushuntirishga harakat qilgan, ularning misollari tabiatda kuzatilgan. Shunday qilib, antik davrda chaqmoq xudolar g'azabining ishonchli belgisi hisoblangan, o'rta asr dengizchilari Sankt Elmo chiroqlari oldida baxtiyor titragan va bizning zamondoshlarimiz to'p chaqmoqlari bilan uchrashishdan juda qo'rqishgan

Chaqmoq ham, Sankt Elmoning chiroqlari ham ko'pchilik ko'rgan elektr hodisalaridir, ammo hamma ham bunga duch kela olmadi. Ularning tabiati to'liq tushunilmagan. Odatda, guvohlar sharli chaqmoqni kosmosda xaotik tarzda harakatlanadigan yorqin nurli sharsimon shakllanish sifatida tasvirlaydilar. Uch yil oldin ularning mavjudligi haqiqatini shubha ostiga qo'yadigan nazariya ilgari surildi. Agar ilgari turli xil olov sharlari elektr hodisalari deb hisoblangan bo'lsa, nazariya ular gallyutsinatsiyalardan boshqa narsa emasligini ko'rsatdi.

Termoelektr hodisalar - ket maket ulangan turli qattiq oʻtkazgichlardan iborat elektr toki zanjirida elektr va issiqlik jarayonlari orasidagi oʻzaro bogʻlanishga asoslangan fizik gʻodisalar. Zeyebek, Peltye va Tomson effektlari Termoelektr hodisalar boʻlib, ular asosida bu hodisalarning miqdoriy kattaliklari aniklanadi. Har xil tarkibli va ulanish nuqtalarida temperatura turlicha boʻlgan ikki oʻtkazgichda elektr yurituvchi kuch (e.yu.k.) — termo e.yu.k. qosil boʻlishini nemis fizigi T.I. Zeyebek 1821-yilda kashf etgan .

Tok tashuvchilar oqimida issiklik muvozanatining buzilishi barcha Termoelektr hodisalarga sabab boʻladi. Barcha termoelektrik koeffitsiyentlarning mutlaq qiymati tok tashuvchilar konsentratsiyasi kamayishi bilan kattalashadi; shuning uchun ular yarimoʻtkazgichlarda metallar va ularning qotishyalaridagiga nisbatan oʻn va, hatto, yuz marta katta boʻladi. Termoelektr hodisalar tralarni oʻlchashda va issiklik energiyasini elektr energiyasiga aylantirishda qoʻllaniladi .

Kuchlanish va tok kuchi elektr fizikasining eng muhim tushunchalari sanaladi. Ushbu darsda biz elektr fizikasining muhim qismlaridan boʻlgan mana shu ikkita kattalik haqida dastlabki bilimlarga ega boʻlamiz. Keyinchalik kuchlanish va tok kuchi natijasida hosil boʻladigan quvvat tushunchasiga ham toʻxtalib oʻtamiz.

Oʻtkazgichlar odatda tashqi qobigʻidagi elektronlari yoki valent elektronlari yadrosi bilan nisbatan kuchsiz bogʻ hosil qilgan atomlardan tashkil topgan. Quyida mis atomining taxminiy chizmasi berilgan.

Похожие

Diffuziya xodisalari

Elektr kuchaytirgichlar, ularning turlari, asosiy ko’rsatgichlari

Elektr toki, magnit maydoni, elektr maydon tasirida yuzaga keladigan asosiy xodisalar

Elektr maydoni. Elektr zaryadlar

Elektr maydon