Biofizika moduliga kirish qattiq jismlar va biologik to’qimalarning mexanik hossalari - Физика - Презентации

Biofizika moduliga kirish qattiq jismlar va biologik to’qimalarning mexanik hossalari

Загружено в:

19.11.2023

Скачано:

0

Размер:

789.0615234375 KB

MAVZU:” BIOFIZIKA MODULIGA KIRISH QATTIQ JISMLAR VA BIOLOGIK TO’QIMALARNING MEXANIK HOSSALARI ”

MA’RUZA REJASI: 1.Biofizika fanining tarixi, vazifalari, nazariy va amaliy tibbiyot rivojlanishidagi ahamiyati. Biofizika fanining boshqa tibbiy fanlar bilan bog’likligi. 2. Qattiq jismlarning mexanik hossalari. Deformatsiya va uning turlari. Biologik to’qimalarning mexanik hossalari. 3. Odam tayanch-harakat apparati, bo’g’inlar va richaglar. 4. Ergometriya.

Qatik jismlarning mexanik xossalari • Tashqi ta'sir natijasida jismning o’lchamlari va uning q’zgarishlariga deformatsiya deyiladi. • Agar tashqi ta'sir ko’rsatgandan so’ng jism o’z shaklini tiklasa elastik deformatsiya deyiladi . L

Deformatsiya vaqtida atomlar (ionlar) orasidagi masofalar o’zgarish xisobiga ularni dastlabki vaziyatiga qaytarishga intiluvchan ichki kuchlar paydo bo’ladi. Ushbu kuchlarning ulchovi mexanik kuchlanish deyiladi: Ϭ = ; O’lchov birligi: [Ϭ]- = Pa Kichik elastik deformatsiyalar uchun Guk konuni o’rinlidir. Guk qonuniga binoan kuchlanish deformatsiyaga proporsionaldir: Ϭ = E∙ε E- Yung moduli (Elastiklik moduli) Chuzilish deformatsiyasi mexanizmining tajribida olingan grafik tasvirlaydi: •

Chuzilish deformatsiyasi mexanizmining tajribida olingan grafik tasvirlaydi: OA-elastik deformatsiya oralig’i B- elastiklik chegarasi CD- oquvchanlik chegarasi, ya'ni kuchlanish oshmasdan eformatsiya oshadi. D- nuqtadan so’ng jismning buzilishi (uzilishi) oldidan jismga qo’yilgan eng katta yuklanish bilan aniqlanuvchi kuchlanish jismning mustaxkamlik chegarasi deyiladi.

Muskul to’qimasi: Muskullar tarkibiga kollagen va elastin tolalaridan iborat tutshtiruvchi to’qimalar kiradi. Silliq muskullar unach ratta bo’lmagan kuchlanishlarda ham ko’p cho’zilishi mumkin, masalan siydik pufagi hajmining ortishi. Muskulni tezlik bilan ma’lum bir kattalikkacha cho’zganda kuchlanish keskin ortadi, so’ngra qoldiq kuchlanishgacha kamayadi

Qon tomirlar to’qimasi: Qon tomirlarini mexanik xossalari kollagen, elastin va silliq muskullar tolasining xossalariga bog’liq. Tomirning mexanik xossasini, elastik silindrga ichki tomonidan ta’sir etgan bosim orqali ko’rib chiqamiz. Uzunligi l, qalinligi h vf ichki qismi radiusi r bo’lgan silindrik tomiir kesmasi berilgan bo’lsin:

Асосий адабиётлар: • Paul Davidovits. Physics in Biology and Medicine. Fourth Edition, 2013 • Andrey B. Rubin. Fundamentals of biophysics. Second Edition, 2014 • A.N.Remizov Tibbiy va biologik fizika. T.: “O’zbekiston milliy ensikopediyasi”. 2005 • В.О.Самойлов Медицинская биофизика, Санкт-Петербург, 2004.

Похожие

Molekulyar biofizika

Mexanik ish

Mexanik to’qima

Qattiq jismlardagi nuqsonlar

Mexanik ish 3