Jamiyat va shaxs munosabatlari - Философия - Презентации

Jamiyat va shaxs munosabatlari

Загружено в:

23.09.2019

Скачано:

0

Размер:

229.701171875 KB

JAMIYAT VA SHAXS MUNOSABATLARI www.arxiv.uz 01 02 090A030B0901 04 12

 1,Jamiyat va shaxs evolyutsiyasi.  2,Shaxslarning tabiat va jamiyat qonunlarini anglab olib faoliyat yỹnalishlari belgilashlari muammosi.  3,Ijtimoiy hodisalar, ulardagi «yetakchi mayllar»ni shaxslar bilib olishlari mumkinligi.  4,Tarixiy jarayonlarning subyekti va harakatlantiruvchi kuchlari. Odamlarning ijtimoiy birikmasi bỹlgan jamiyat uning kelib chiqishi, taraqqiyoti haqida diniy, badiiy, ilmiy va falsafiy adabiyotlarda turlicha fikrlar mavjud. ITI shitob ketayotgan, bu jarayon na faqat insoniyat ongi, shuuri, ruhiy olami, ma’naviy – ahloqiy qiyofasining ỹzgarishiga ỹz jiddiy ta’sirini ỹtkazayotgan, shu bilan birga tabiiy hodisalarga ham faol ta’sir kỹrsatish pallasi (Noosfera davri)ga kirgan bir paytda, shaxslarda ijtimoiy hodisalarga ilmiy yondoshuvni qaror toptirish hayot-mamot masalasi bỹlib turibdi. www.arxiv.uz 01 01 01 13 1B 01 1D 1806100618090F 01 24 21

 Jamiyat ham makro va mikro jismlar kabi ỹzini- o‘zi tashkillovchi va boshqaruvchi sistemadir. binobarin, bu sistema muayyan qonunlar asosida mavjud bỹladi va takomillashib boradi.  Ikki jinsning yakkanikohlikka asoslangan oila shaklida yashashga ỹtishi, urug‘, qabila, elat (xalq), millatlarning vujudga kelishi va shu birliklarda ỹz moddiy va ma’naviy ehtiyojlarini qondirishlari qonuniy jarayonlardir. Jamiyat taraqqiyotining kelib chiqishi, mulkiy munosabatlar, ishlab chiqarish munosabatlari, har bir jamiyatning ỹz bazis va ustqurmasi bỹlishi, bozor iqtisodi munosabatlari (bularni iqtisod nazariyasi va satsiologiya fanlari batafsil ỹrganadi) ana shu ijtimoiy hodisalar abatta ijtimoiy qonunlar ta’sirida tarixan ỹz-ỹzidan shakllangan. www.arxiv.uz

 Tabiat va jamiyat qonunlari ỹrtasida farqlar bilan birga yana bir mushtaraklik shuki, biosferaning Noosfera bosqichiga ỹtishi qonuniy jarayon bỹlib, buni anglab faoliyat yo‘nalishi belgilash tabiat (Yer)ni ham, jamiyatni ham muqarrar halokatdan saqlab qoladi. www.arxiv.uz

 Tabiat va jamiyat qonunlarini bilishning ỹziga xos xususiyati shuki, tabiat va uning hodisalari bilish obyekti, ammo ularning ỹzlari bilish subyekti emas. Jamiyat qonunlari ham bilish obyekti, ham subyektidir. Zero, jamiyat bir-biri bilan ehtiyojlar va manfaatlar mushtarakligida uyushgan odamlar va ijtimoiy guruxlarning yaxlit birligi, birlashmasidir. U muayyan ijtimoiy tizimning maromli ishlashi va rivojlanishi uchun zarur shart-sharoitni anglatib, narsa va hodisalarga odamlarning aniq munosabatlarida namoyon bỹladi. Ehtiyojlar shaxsiy, guruhiy, sinfiy, kasbiy, milliy va umumbashariy mohiyatga ega bỹladi. Ehtiyoj har bir odam, jamoa, ijtimoiy guruh, sinf, elat, millat yashashi, faoliyati, ravnaqi uchun zarur bỹlgan ỹzaro muvofiqlik, muvozanat holatini saqlashga qaratilgan sog‘lom ehtiyojlarni qondirish deb tushinilsa, tỹg‘ri bỹladi. Ehtiyojlar qanday tus olishi shaxsiy va ijtimoiy manfaatlarni ilmiy-falsafiy anglashga kỹp jihatdan bog‘liq. www.arxiv.uz

 Jamiyat qonunlarini ham eng umumiy, umumiy va xususiy (juz’iy) qonunlar tipologiyasiga ajratish mumkin. Falsafa qonunlari va kategoriyalarida ỹz ifodasini topgan ỹzaro aloqadorliklar, bog‘lanishlar ijtimoiy hayotda ham namoyon bỹladi. Binobarin, bu eng umumiy qonunlar, kategoriyalar, tamoyillarni bilish jamiyatni ilmiy boshqarish imkonini tug‘diradi. Insoniyat tarixiy takomilida, sotsial guruxlar, elatlar, millatlar hayotida ỹxshash shart-sharoitlarda birdek amal qiladigan qonunlarni umumiy qonunlar deb atash mumkin. Masalan, moddiy ishlab chiqarish bilan ma’naviy boyliklar yaratish ỹrtasidagi mutanosiblik qonuni bozor munosabatlarining ikki tomoni ỹrtasidagi yoki ehtiyojlar bilan manfaatlar ỹrtasidagi munosabatlarni anglatadi. www.arxiv.uz

 Ijtimoiy qonunlar «sof» holda emas, balki «yetakchi mayl» shaklida va «taxminiy» tasnifda namoyon bỹladiki, bu hol jamiyat qonunlarini ỹrganish alohida metodologik ahamiyat kasb etadi. ¥ar bir tarihiy davrda yetilgan ijtimoiy ehtiyojlarni anglash, bu ehtiyojlarni qondirishdan manfaatdor kuchlarni birlashtirish uchun ana shu «yetakchi mayllar»ni anglab yetgan, uning harakat yỹnalishlariga monand odamlar faoliyatini aniq maqsadlar sari yỹnaltirishga qobiliyatli tarixiy shaxslar, ularning g‘oyalarini amalga oshirishga kamarbasta bỹlishga uyushgan siyosiy partiyalar va ijtimoiy harakatlar kerak bỹladi. www.arxiv.uz

 Ijtimoiy qonunlar «sof» holda emas, balki «yetakchi mayl» shaklida va «taxminiy» tasnifda namoyon bỹladiki, bu hol jamiyat qonunlarini ỹrganish alohida metodologik ahamiyat kasb etadi. ¥ar bir tarihiy davrda yetilgan ijtimoiy ehtiyojlarni anglash, bu ehtiyojlarni qondirishdan manfaatdor kuchlarni birlashtirish uchun ana shu «yetakchi mayllar»ni anglab yetgan, uning harakat yỹnalishlariga monand odamlar faoliyatini aniq maqsadlar sari yỹnaltirishga qobiliyatli tarixiy shaxslar, ularning g‘oyalarini amalga oshirishga kamarbasta bỹlishga uyushgan siyosiy partiyalar va ijtimoiy harakatlar kerak bỹladi. www.arxiv.uz

www.arxiv.uz

 Xulosa: a) jamiyat muayyan qonunlar asosida ỹzini-o‘zi tashkillovchi va boshqaruvchi sistemadir; b) tabiat va jamiyat qonunlaridagi umumiylik va ayrimliklarni anglab, ulardan ijtimoiy- taraqqiyotda foydalanish mumkin; v) ijtimoiy qonunlar odatda «yetakchi mayllar» sifatida namoyon bỹladiki, ularni anglash orqali jamiyatni ilmiy boshqarish mumkin; g) tarixiy jarayonlarning subyekti va harakatlantiruvchi kuchi aniq sotsial kiyofaga ega bỹlgan xalq ommasi va ijtimoiy qonunlarga amal qiladigan shaxslardir. www.arxiv.uz

Похожие

Tabiat va jamiyat falsafasi

Shaxs dunyoqarashi

Jamiyat falsafasi va inson borligi

Fаlsаfа va uning jamiyat hayotidagi roli

Borliq falsafasi (Ontologiya). Jamiyat falsafasi va inson borlig‘i