Falsafiy qonunlar - Философия - Презентации

Falsafiy qonunlar

Загружено в:

23.09.2019

Скачано:

0

Размер:

863 KB

1Falsafiy qonunlar

2REJA:  1. Falsafada usul va uslub muammosi. 2. Falsafiy qonunlar. 3. Falsafiy kategoriyalar.

3Falsafada usul va uslub muammosi  Olamdagi narsa va Olamdagi narsa va hodisalarning harakati, hodisalarning harakati, o'zgarishi, bir holatdan o'zgarishi, bir holatdan ikkinchi holatga o'tib turishi, ikkinchi holatga o'tib turishi, rivojlanishi, ular o'rtasidagi rivojlanishi, ular o'rtasidagi aloqadorlik va o'zaro ta'sir aloqadorlik va o'zaro ta'sir kabi masalalar qadimdan kabi masalalar qadimdan mutafakkirlar, olimlar, mutafakkirlar, olimlar, faylasuflar o'rtasida turli faylasuflar o'rtasida turli bahs, munozara, bahs, munozara, tortishuvlarga sabab bo'lgan. tortishuvlarga sabab bo'lgan. Chunki ular to'brisida aniq Chunki ular to'brisida aniq bilimga ega bo'lmasdan bilimga ega bo'lmasdan turib, olam va uning turib, olam va uning taraqqiyoti, rivojlanish taraqqiyoti, rivojlanish manbai, harakatlantiruvchi manbai, harakatlantiruvchi kuchlari to‘kuchlari to‘ g`g` risida hamda, risida hamda, eng asosiysi, kelajak haqida eng asosiysi, kelajak haqida ilmiy tasavvurga ega bo'lish ilmiy tasavvurga ega bo'lish qiyin. qiyin.  Inson qonunlarni bilishi, ularga Inson qonunlarni bilishi, ularga amal qilishi doirasida erkindir. amal qilishi doirasida erkindir. Erkinlik nimab Erkinlik anglab Erkinlik nimab Erkinlik anglab olingan zaruriyatdir. Har qanday olingan zaruriyatdir. Har qanday qonunga xos belgilardan biri qonunga xos belgilardan biri zaruriylik, ya'ni ob'ektiv tarzda zaruriylik, ya'ni ob'ektiv tarzda amalga oshish, o'z-o'zidan amalga oshish, o'z-o'zidan namoyon bo'lishdir. Erkinlik esa namoyon bo'lishdir. Erkinlik esa ana shu zaruriylikni anglab olish ana shu zaruriylikni anglab olish va unga amal qilishdan iborat va unga amal qilishdan iborat faoliyatni anglatadi.faoliyatni anglatadi. ..

4KoinotKoinot YerYerQuyoshQuyosh HARAKAT HARAKAT

5 Atrofimizdagi jamiki Atrofimizdagi jamiki narsa-hodisalar, ya'ni eng narsa-hodisalar, ya'ni eng mayda zarrachalardan mayda zarrachalardan tortib to Yer, Quyosh, tortib to Yer, Quyosh, Koinotgacha barchasi, Koinotgacha barchasi, shu jumladan, kishilik shu jumladan, kishilik jamiyati ham, doimo jamiyati ham, doimo harakat, o'zgarish va harakat, o'zgarish va rivojlanishdadir. Ular rivojlanishdadir. Ular o'rtasida abadiy o'zaro o'rtasida abadiy o'zaro bobliqlik, o'zaro ta'sir va bobliqlik, o'zaro ta'sir va aloqadorlik mavjud. aloqadorlik mavjud. Olamda o'z-o'zidan, Olamda o'z-o'zidan, tasodifiy ravishda hech tasodifiy ravishda hech qanday harakat ham, qanday harakat ham, o'zgarish ham yuz o'zgarish ham yuz bermaydi.bermaydi.

6Boblanishlarning Boblanishlarning turlari. turlari. Biz narsa va hodisalarning Biz narsa va hodisalarning harakati, o'zgarishi va harakati, o'zgarishi va rivojlanishiga ular o'rtasidagi rivojlanishiga ular o'rtasidagi boblanish va aloqadorlik boblanish va aloqadorlik ta'sir va aks ta'sir

7 Albatta, olamdagi Albatta, olamdagi har qanday boblanish har qanday boblanish ham rivojlanishga ham rivojlanishga sabab bo'lavermaydi. sabab bo'lavermaydi. Chunki bu Chunki bu boblanishlarning boblanishlarning ko'lami, mohiyati, ko'lami, mohiyati, ta'sir kuchi va doirasi ta'sir kuchi va doirasi turlicha. turlicha. BOBLANISHLAR BOBLANISHLAR zaruriy va tasodifiy ichki va tashqi muhim va muhim bo'lmagan bevosita bevosita va va bilvosita bilvosita

8 Shuningdek, olamda boshqa voqea yoki hodisalardan Shuningdek, olamda boshqa voqea yoki hodisalardan alohida, ular bilan bobliq, o'zaro aloqadorlikda va alohida, ular bilan bobliq, o'zaro aloqadorlikda va ta'sirda bo'lmagan birorta ham voqea yoki hodisa ta'sirda bo'lmagan birorta ham voqea yoki hodisa mavjud emas. mavjud emas. Demak,Demak, o'zaro boblanish va ta'sir o'zaro boblanish va ta'sir natijasida narsa-natijasida narsa- hodisalarda o'zgarish hodisalarda o'zgarish sodir bo'ladi. Lekin, sodir bo'ladi. Lekin, barcha o'zgarishni har barcha o'zgarishni har doim ham birdaniga, doim ham birdaniga, yaqqol sezish mumkin yaqqol sezish mumkin emas. Chunki olamning emas. Chunki olamning namoyon bo'lishi turli namoyon bo'lishi turli darajada bo'lganligi darajada bo'lganligi sababli, o'zgarishlar ham sababli, o'zgarishlar ham turlichadir. turlichadir.

9«Harakat» tushunchasi «Borliq falsafasi» mavzuida yoritilganligi «Harakat» tushunchasi «Borliq falsafasi» mavzuida yoritilganligi sababli, bu yerda uning quyidagi qisqa ta'rifi bilan cheklanamiz: sababli, bu yerda uning quyidagi qisqa ta'rifi bilan cheklanamiz: harakat deb olamdagi har qanday o'zgarishga aytiladi. Rivojlanish harakat deb olamdagi har qanday o'zgarishga aytiladi. Rivojlanish tushunchasi esa quyidan yuqoriga, oddiydan murakkabga tomon tushunchasi esa quyidan yuqoriga, oddiydan murakkabga tomon ilgarilab boruvchi harakatni ifodalaydi. Lekin bu jarayon goh to'bri ilgarilab boruvchi harakatni ifodalaydi. Lekin bu jarayon goh to'bri chiziqli, goh asta-sekin kengayib boradigan spiralsimon chiziqli, goh asta-sekin kengayib boradigan spiralsimon shakldagi harakatdan iborat bo'lishi mumkin. shakldagi harakatdan iborat bo'lishi mumkin. Bunda doimiy bir tomonga, masalan, vaqtning o'tmishdan Bunda doimiy bir tomonga, masalan, vaqtning o'tmishdan kelajakka tomon o'tishi ham, lekin makonda voqea va kelajakka tomon o'tishi ham, lekin makonda voqea va hodisalarning takrorlanishi, zamonda orqaga qaytishlar ham sodir hodisalarning takrorlanishi, zamonda orqaga qaytishlar ham sodir bo'lib turadi. Ba'zida taraqqiyotning ma'lum bir bosqichida oldingi bo'lib turadi. Ba'zida taraqqiyotning ma'lum bir bosqichida oldingi bosib o'tilgan davr takrorlangandek bo'ladi, ammo bu ilgarigidan bosib o'tilgan davr takrorlangandek bo'ladi, ammo bu ilgarigidan farq qiladigan, boshqacharoq tarzdagi takrorlanishdir. farq qiladigan, boshqacharoq tarzdagi takrorlanishdir.

10Qonun tushunchasi. Dunyoning mavjudligi ana shunday botiniy va zohiriy o'zgarishlarning abadiy takrorlanib turishidan iboratdir. Bu takrorlanishlar esa o'z mohiyati va xususiyatlarini saqlab qolganliklaridan qonun va qonuniyat tusini olgan. Eng avvalo, shuni aytish kerakki, olamdagi barcha Eng avvalo, shuni aytish kerakki, olamdagi barcha narsa — tabiat, jamiyat va inson taraqqiyoti ma'lum narsa — tabiat, jamiyat va inson taraqqiyoti ma'lum qonunlar asosida amalga oshadi. Fanlarning qonunlar asosida amalga oshadi. Fanlarning (ijtimoiy, gumanitar, tabiiy va h. k.) asosiy vazifasi (ijtimoiy, gumanitar, tabiiy va h. k.) asosiy vazifasi har bir soha bo'yicha tadqiqot o'tkazib, qonunlarni har bir soha bo'yicha tadqiqot o'tkazib, qonunlarni kashf qilish yoki ularning amal qilish xususiyatlarini kashf qilish yoki ularning amal qilish xususiyatlarini o'rganish va ochib berishdan iborat. o'rganish va ochib berishdan iborat.

Похожие

Falsafiy dunyoqarash

Jamiyatning falsafiy tahlili

Falsafiy antropologiya, inson muammosi

Falsafiy antropologiya (Inson falsafasi)

Falsafiy tafakkur taraqqiyotining asosiy bosqichlari