Buxoro viloyati ekologiyasi - Экология - Презентации

Buxoro viloyati ekologiyasi

Загружено в:

23.09.2019

Скачано:

0

Размер:

6512.3515625 KB

 Buxoro viloyati ekologiyasi  Reja:  1. Buxoro viloyati atmosfera xavosining ifloslanishi va uni oldini olish chora tadbirlari.  2. Buxoro viloyatining er fondi va tuprokning ekologik xolati.  3. Buxoro viloyatidagi suv muammmolari va okava suvlarni usimlar yordamida tozalashning istikbollari.  4. Buxoro viloyatida balikchilikni rivojlantirish va dengiz kul muammosi.  5. Chikindilar va ularni kayta ishlash muammolari

БУХОРО  — Buxoro viloyati kizil kum, korakum oraliklarida joylashgan bulib, uning umumiy er maydoni 4 million gektar eki respublika maydonining 9% tashkil kiladi. Shundan dexkonchilik kiladigan maydon 273 ming/ga eki 5% yaylovlar 2.7 mln/ga 67%.  Viloyatimizda dexkonchilik kilinaetgan erlarning 20 ming gektari shurlanmagan, 167 ming/ga kuchsiz shurlangan, 56 ming/ga urtacha shurlangan. Shu bois er osti suvlarining satxi xam 0.2, 2-3 m/ni tashkil kiladi.

Bir ga er maydoni meliorativ xolatini yaxshilash uchun 26 pogon m zovur tugri kelsa, Korakul, Olot, Jondor, Kogon, Romitan tumanlarida bu kursatkich ancha kamdir. Mavjud zovurlar 5-6 yillar tozalanmasdan kumilib ketgan. Kishlok xujalik ekinlaridan (ayniksa paxtadan) yukori xosil olish uchun normadan ortik madaniy ugitlarni ishlatish, zararkunandalarga karshi kurashda zaxarli ximikatlardan foydalanish okibatida tuprok tarkibidagi gumus mikdori normadagi 1.5 -2% dan 0.3-05% tushib ketgan, tuprok zaxarlanib, biologik bioximiyaviy jaraenlar izidan chikib kolgan. Organik ugitlar jamgarish, tegishli ishlov berish, biogumus tayerlash, almashinib ekish susaytirilib yuborilgan.

 Viloyatimizda 70 dan ortik fabrika va biolabaratoriyalar faoliyat kursatmokda. Xar yili 350 ming gektar maydonda kishlok-xujalik zararkunandalariga karshi biologik ishlov berilmokda. Bu uz navbatida zaxarli ximikatlarni ishlashini kamaytirmokda.  Etishtirilgan kishlok xujalik maxsulotlarini tarkibini (bozorlarda) kimeviy taxlil kilish konikarli axvolda deb bulmaydi. maxsulotlar tugridan-tugri kayta ishlash korxonalariga, axoli iste`moliga yuborilmokda.

 Buxoro viloyati orol mintakasiga yakinligi (150-200) saxro chullar bilan chegaradosh bulganligi tufayli uning atmosfera xavosi tabiiy chang, kum, tuz zarrachalari bilan ifloslangan.  Ma`lumki Orol mintakasidan xar yili atmosfera xavosiga 120 mln tonnadan ortik tuz, kum zarrachalari kutarilib atrof muxitni ifloslantirib kelmokda. 1995-1996 yillar davomida kumitamiz mutaxassislari gidrometeorologiya olimlari bilan olib borgan ilmiy amaliy kuzatishlaridan tuzlar 200-700 kg/ga. ga tugri kelmokda. Shundan 50 foizi orol tubidan kutarilgan tuzlardan iborat.  Buning okibatida yaylovlardagi efir, baxorgi utlarning kirilib ketishiga, umumiy xosildorlikni 2-3 barobariga kamayishiga, 1890 yilda urtacha xosildorlik 1.5-2.5 u/ga bulgan bulsa, 1992 yilda esa 0.5 u/ga tugri kelgan. Viloyatimiz xududida esa 33 ta tuz kon shurxoklar

Buxoro shaxrida atmosfera xavosi  Atmosfera xavosini sanoat korxonalari ayniksa transport vositalari xam ifloslantiradi. Viloyatimiz buyicha atmosfera xavosiga chikariladigan umumiy chikindilar 130 ming tonnani tashkil kiladi.  Shundan transport vositalaridan 70 ming tonna, kolgan 60 ming tonna kuzgalmas manbalaridan chikarilgan.  Buxoro shaxrida atmosfera xavosi 70-80 foiz avtotransport evaziga ifloslantirilmokda, 1996 yil davomida 3000 ta avtotransport vositasi tekshiruvdan utkazilganda shundan 750 tasi me`eridan ortik chikindi chikarilgani aniklandi. Bugungi kunda ekologik toza tabiiy gazga utkazilgan transport vositalari 4.5 foizini tashkil kiladi xolos (900 ta)

Buxoro shaxrida 80 dar ortik tik kuduklardan er osti suvlarini kochirishda foydalanilmokda  Viloyatimiz xududida 3500 ta tik kuduklar mavjud bulib bulardan 146 tasi ichimlik suvi, 650 tasi sanoat korxonalari extieji uchun 690 tasi sugorish tuzumiga,320 tasi yaylovlarga, 600 dan ortigi er osti suvlarini pasaytirishga xizmat kiladi. 5 kudukdan davolash (shifobaxsh)  maksadlarida foydalaniladi.  Buxoro shaxrida 80 dar ortik tik kuduklardan er osti suvlarini kochirishda foydalanilmokda. Atmosfera eginlari bir necha yillar davomida kuzatilib kimeviy taxlil kilinib kelinmokda. Olingan ma`lumotlarga kura emgir-kor tarkibida mineral tuzlar 400-500 mg/l, sul`fatlar 140-160 mg/l, ammoniy tuzlari 5 mg/l organik moddalar 8 mg/l

Похожие

Buxoro ekologiyasi

Populyatsiyalar ekologiyasi

Baliqlar ekologiyasi

Populyatsiyalar ekologiyasi 2

Hayot va muhit ekologiyasi