Gulli o‘simliklar xilma xilligi - Ботаника - Презентации

Gulli o‘simliklar xilma xilligi

Загружено в:

10.04.2023

Скачано:

0

Размер:

3138.744140625 KB

• Gullari turlicha shakl va rangli gulqo‘rg‘onga (gulkosa, gultoj) hamda uning ichida joylashgan changchi va urug‘chiga ega bo‘lgan, urug‘ lan - gandan so‘ng meva hosil qiladigan o‘simliklar gulli o‘simliklar deyi - ladi.

• Yer yuzidagi gulli o‘sim - liklar 533 oila, 13000 turkum va 250 ming - dan ortiq turni o‘z ichiga olishi aniqlangan. Bu o‘simliklarning har biri o‘ziga xos belgilari bilan bir-biridan farq qi - ladi.

• Birorta gulli o‘simlikning umumiy tuzilishi bi - lan tanis hib chiqing. Uni boshqasi bilan sol - ishtirib ko‘ring. Farqini ayting. • Gullamaydigan o‘simlik guruhlari haqida ma’lumot to‘plang. • Gulli o‘simliklarning asosiy organlarini aniqlang: A. Ildiz, novda, meva, urug‘, kur - tak. – Urug‘, gul, meva, ildiz, barg, poya. – Ho‘l meva, poya, ildiz, urug‘, kurtak, meva. • Poya, kurtak, ildiz.

• O‘simliklar dunyosi million yillar davomida turlicha iqlim sharoitiga, tuproqqa va namlikka moslashib shak - llangan. Ularning organlari, ichki tuzilishi, ajoyib xos - salari, xususan, hayotiy shakllari, yirik guli va mevasi, ildizi, salobatli shoxshabb asi, umrb oqiyligi, ayrim mayda jonzotlar bilan oziqlanishi, kelgusi naslni o‘z bag‘rida voyaga yetkazib, mustaqil hayotga yo‘llanma berishi kabi irsiy belgilari bilan necha asr lardan beri odamlarni o‘ziga jalb etib kelmoqda

• Har bir o‘simlik turining o‘ziga xos ajoyib xossalari bor. O‘simliklarning xilma-xil ligini aks ettiruvchi misollar juda ko‘p. Bularga Seyshel orolidagi o‘n yillar mo baynida pishib yetiladigan, og‘irligi 25 kg ga yetadi - gan seyshel palmasiyong‘oqlari , tanasida 200 l gacha suv saqlaydigan Mek - sika kaktuslari , Kanar orollarida 6000 yil - gacha umr ko‘radigan ajdar daraxtlari , Sumatra orolidagi diametri 1 m ga yetadi - gan rafleziya kabi ulkan gullar misol bo‘ladi.

• Bunday ajoyibotlar o‘lkamizdagi o‘simliklar orasida ham ko‘plab topiladi. Masalan, jazirama issiqqa bardosh berib, qum uyumlarida o‘sadi - gan, barglari arang ko‘rinadigan saksovul va qandim, poyasi suv tagida bo‘lib, guli suv yuza - sida ochiladigan nilufar , hasharotlar bilan oz - iqlanadigan suv qaroqchisi , tabiat ko‘rki bo‘lgan qizil lola, ko‘zagul, sallagul, chin - nigul va jumagullar (xolmon), noyob mevali o‘simliklardan pista, bodom, safsanlar , tabo - batda ko‘p ishlatiladigan chakanda, isiriq, na’matak,suvqalampir va boshqalar o‘simlik - lar dunyosi ning ajoyib vakillaridir.

• Gulning tashqi qa - vati, odatda, yashil rangli gulkosacha- barglar bilan o‘ral - gan bo‘ladi. Ulardan so‘ng rangli gulto - jbarglar joylashadi. Gulning o‘rta qis - mida changchilar, markazida esa urug‘chi joylashadi.

Gulli o‘simliklarning xilma-xilligi ekologik sharoit ning o‘zgarishi bilan bog‘liq. Ular mil - lion yillar mobaynida o‘zgarib, yangi muhitga, sharoitga moslasha borgan .

• Sharoit o‘zgarishi bilan o‘simliklarda yangi muhitga xos belgilar paydo bo‘lgan va bu belgilar vaqt o‘tishi bi - lan sekin-asta mustahkamlangan (ir - siylashgan). Natijada maxsus sharoit - larga moslashgan yangi o‘simliklar (turlar, turkumlar, oilalar) paydo bo‘lgan. Yangi sharoitga moslasha olmagan o‘simliklar yo‘qolib ketgan.

• Bundan 140 mil - lion yillar ilgari urug‘li qirqqulo - qlarning shu davrgacha saqlanib kelgan vakillaridan gulli o‘simliklar paydo bo‘lgan.

Savol va topshiriqlar • Barcha gulli o‘simliklar uchun xos bo‘lgan belgilar nimalardan iborat? • Gulli o‘simliklarning qanday organlari bor? • Gulli o‘simliklar nima uchun xilma-xil bo‘ladi? • Bu o‘simliklar qanday sharoitlarda o‘sishga moslashgan?

Похожие

Gulli o’simliklarning xilma xilligi va tarqalishi

O’simliklarning inson hayotidagi ahamiyati va ularning xilma-xilligi

Gulli o‘simliklarning generativ organlari

O'zbekiston Respublikasining “qizil kitobi”

O’simliklarning qayta tiklanishi va ko’payishi