Biokimyo fani haqida slayd - Биология - Презентации

Biokimyo fani haqida slayd

Загружено в:

23.09.2019

Скачано:

0

Размер:

44.001953125 KB

1. O’simliklar tanasida kechadigan modda almashinish jarayonining amalga oshishi.Metabolik jarayonlarni amalga oshirilish yo’llari.O’simlik hujayralarini analitik tuzulishi . 2. Fermentlar 3. Lipidlar , umumiy xossalari va bo’linishi . 4. Oqsillar 5. Uglevodlar Mavzu:

1. O’simliklar tanasida kechadigan modda almashinish jarayonining amalga oshishi.Metabolik jarayonlarni amalga oshirilish yo’llari.O’simlik hujayralarini analitik tuzulishi . 1. Metabolik jarayonlarning asosiy yo’llari. 2. Hujayra uning tuzilishi. 3. Hujayra metabolizmi

Metabolizm ikki fazadan tuziladi - anabolizm va kata bolizm. Anabolizm (yunoncha ana-balandga, ballein - tashlash) ki chik molekulalardan yirik biomolekulalar sintezlanishini ta’ riflasa, katabolizm (Rata - pastga, ballein - tashlash so’zlaridan) murakkab molekulalarning parchalanishini belgilaydi. Tashqi muxitdan qabul qilinib, metabolizm doirasiga kirgan moddalar va organizmda moddalar almashinuvi jarayonida hosil bo’ladigan maxsulotlar metabolitlar deb ataladi. Oziq moddani qabul qilinishi metabolit jarayonining birinchi muhim bosqichi bo’lib, oxirgi maxsulotlarning organizmdan ajralishi uning eng so’nggi bosqichidir. Anabolizm va katabolizm. Xujayra metabolizmining eng xarakterli tomoni shuki, reaktsiyaga kiradigan boshlang’ich modda o’zining oxirgi hosilasiga birdan emas, balki oxirgi ulangan qator zvenolardan iborat reaktsiyalar zanjiri orqali o’tadi. Bunday mexanizm reaktsiyalarning tekis o’tishini, energiyaning xujayra hayotiga zarar etkazmaydigan va foydalanish yoki saqlash mumkin bo’lgan kichik ulushlarda ajralishi va yutilishi, reaktsiya sur’atini turli yullar bilan ishonchli va samarali idora qilish imkoniyatini tug’diradi. Metobolizm tushunchasi. Metabolik jarayonlarning asosiy yo’llari

Hujayrada uzoq yillar davomida rivojlanishi bunday murakkab vazifani bexato bajarish uchun tegishli mexanizmlar yaratilgan. Ulardan eng muhimlari qo’yidagilar: 1. Asosiy ozuqa moddalari oqsillar, yog’lar, uglevodlar almashinuvida bir xil umumiy markaziy mahsulotlarning paydo bo’lishi va mana shunday oraliq birikma orqali metabolizmning turli tarmoqlarini bir-biriga bog’lanishi, bir xil fermentlar bilan ularning almashinuvini idora qilinishi. 2. Metabolizmning ayrim yo’llari membranalar yordamida alohida xonalarga ajratilishi - kompartamentalizatsiya. Natijada masalan, asosiy oksidlanish reaktsiyalari mitoxondriyalarda, nuklein kislotalarning sintezi yadroda, ko’p gidrolitik parchalanishlar lizosomalarda o’tadi. Bu jarayonlarning kechishi uchun lozim bo’lgan substratlar enzimlar, kofermentlar ham shu organellalarda, etarli miqdorda hozir bo’ladilar. 3. Metabolik jarayonlarning birin-ketin keladigan bosqichlari o’z ta’siri bo’yicha bir-biriga ulangan enzimlar sistemasi orqali bajariladi. Ko’p metabolik yo’llar yopiq xalqalar tsikllar shaklida o’tadi.

O’tgan asrning oxirgi choragidek har qanday biologik mu ammoning echimini xujayrada qidirish lozim ekanligi olimlar uchun ayon bo’lgan edi. Binobarin hujayraning ximiyaviy tarkibini, uning ichki tuzilishini chuqurroq o’rganish biologiyaning rivojlanishidagi asosiy yo’nalishi bo’lib qoldi. Lekin hujayrada to’xtovsiz kechib turadigan hayotiy jarayonlarning asosi moddalar almashinuvi ekanligi ma’lum bo’lsa ham, ularning qavat va masofada tashkil topishi, to’la moslangan holda o’tishining idora qilinishi va bunda ayrim hujayra komponentlari va organellalarning ishtiroki endigina o’rganila boshlangan. Xujayra (yunoncha kitos, lotincha tsella-bo’shliq) atamasi birinchi marta ingliz mikroskopchisi Robert Guk tomonidan taklif qilingan. Y unoncha atama endi hujayraga taaluqli hamma sqzlar tarkibiga kiradi: tsitologiya (hujayra xaqidagi fan), tsitoplazma (hujayra plazmasi). Xujayra uning tuzilishi

Oziq-ovqat sanoatining texnologik qayta ishlash korxonalariga keltiriladigan o’simlik xom ashyolari bir butun o’simlik hisoblanib ularning alohida qismlari yoki to’qimalari turli xildagi hujayralardan tashkil topgan bo’ladi. Hujayra – bu tirik materiyada barcha tirik organizmlarning eng kichik o’lchamli strukturali va funktsional birligi hisoblanadi. Erdagi barcha tirik organizmlarning hujayralari orasida o’xshashlik mavjud. Hattoki tirik organizmlarning eng katta turlarida ham xujayra strukturalari va biokimyoviy reaktsiya o’xshashliklari mavjud. Bu o’xshashlik erda yashaydigan barcha tirik mavjudodlarning birligi namoyon bo’ladi. Erda yashaydigan barcha tirik organizmlar uchun quyidagi xususiyatlar umumiy hisoblanadi. Katta bo’lmagan turli tuman kimyoviy birikmalar tuzilmasini tuzish qiyinchiligi. Ichki hujayra birikmalarining yuqori darajasi va har xil tashkil etuvchi qismlarning qat’iy moslashuvi. O’simlik xujayralarining anatomik tuzilishi va asosiy biokimyoviy funktsiyasi

Etarli darajadagi ma’lumotlarga qaraganda bir necha milliard yillar oldin er yuzidagi barcha tirik organizmlar birta 1-chi paydo bo’lgan hujayradan tashkil topgan deyiladi. O’zining raqobatdoshlaridan g’olib chiqqan bu hujayra bo’linishi va evolyutsiyasini boshlab berdi. Bu esa o’simliklar paydo bo’lganidan so’ng erning yashil qatlamini yaratdi, atmosfera tarkibini o’zgartirdi va erni ongli mavjudodlar vataniga aylantirdi. Barcha tirik organizmlar biokimyoviy reaktsiyalarining bir xilligi va ular hujayrasi tuzilishining umumiyligi bu holatni tasdiqlaydi. Erdagi barcha tirik organizmlar ikkita katta guruhga bo’linadi: prokariotlar va eukoriotlar. Prokariotlarga bakteriyalar va yashil suv o’tlari, eukariotlarga yashil o’simliklar, suv o’tlari, zamburug’lar, hayvonlar va inson kiradi. Birinchi eukariotlar bundan 3 mlrd. Yil ilgari prokariotlardan kelib chiqqan bo’lishi kerak. «Eukariot» va «prokariot» so’zlari grekchadan olingan bo’lib, eu-yaxshi, koriot- yong’oq, yong’oq mag’zi va progos-dastlabki ilk ma’nolarini bildiradi. Prokariotlar hujayrasi aniq yadroga ega emas. Prokariotlarning genetik materiali hajmida joylashgan. Eukoriotlar hujayrasida yadro olish shakllangan, ikki qavatli membranaga ega bo’lib, u genetik materialni tsitoplazmadan ajratib turadi.

Похожие

Biokimyo

Biologiya fani o’qituvchisining innovatsion faoliyati. Innovatsion texnologiyalar haqida tushuncha

Hujayra va to'qima (slayd-test)

O’zbekistonda biokimyo faninig rivojlanishiga xissa qo’shgan olimlar

Evolutsiyani isbotlashda biogeografiya fani dalillari