Телевидениеда халқаро ахборотларнинг ёритилиши - Литература - Презентации

Телевидениеда халқаро ахборотларнинг ёритилиши

Загружено в:

23.09.2019

Скачано:

0

Размер:

3566.5 KB

Телевидениеда халқаро ахборотларнинг ёритилиши

• Jurnalist – O’zbekiston Respublikasining yoki xorijiy davlatning OAVida hizmat qiladigan yohud ularda shartnoma asosida ishlydigan va ma’lum mavzudagi axborotni to’plash, tahlil etish hamda tarqatish bilan shug’ullanuvchi shaxsdir. • A х loq – kishilarning bir-birlariga, oilaga, jamiyatga bo’lgan munosabatlarida namoyon bo’ladigan xatti-harakat, xulq- atvorlari, odoblari majmui. • Odob – jamiyatda e’tirof etilgan hulq normasi. Shaxs ma’naviy hayotining tashqi jihatini ifodalaydi va o’zgalar bilan munosabatda namoyon bo’ladi. • Kodeks – ijtimoiy munosabatlarning muayyan bir turdagi sohasini tartibg soluvchi sistemalashtirilgan yagona qonun xujjati .

Kodeks qachon qabul qilingan? O’ZBEKISTON MUSTAQIL OAV VA AXBOROT AGENTLILARINI QO’LLAB-QUVVATLASH VA RIVOJLANTIRISH JAMOAT FONDI TOMONIDAN 2006 YILDA QABUL QILINGAN “BOSMA OAV VA AXBOROT AGENTLIKLARI JURNALISTLARINING AHLOQ-ODOB KODEKSI” HAMDA “BOSMA OAV VA AXBOROT AGENTLIKLARI XARTIYASI” MILLIY JURNALISTLARIMIZ TARIXIDA ILK URINISHLARDAN BIRI BO’LDI.

JURNALIST ETIKASI YANGI TUSHUNCHAMI?  Jurnalistik etika- bu ni yuridik tomonlama tushunib bolmaydi, ammo jurnalistik muhit va ommaviy fikr b ila n qo`llab turiladigan moral atama. Etik normalar jurnalist-auditoria muhitida auditoriya bil i mi, u lar ni ng qiziqishlari, auditoriya bn xaq q oniylik shartlarini belgilab beradi. Jurnalist – axborot manbasi. Bu uni tartibga amal qilishga, o`zi bog`lanadigan insonlar b ila n e h tiyotkorlik b ila n mu o mila qilishga undaydi. Jurnalist- redaksion jamoa .

Jahon jurnalistlar professional etika Jahon jurnalistlar professional etika kodeksikodeksi  Birinchi kodeks 1900 yillarda Shvetsiyada qabul qilingan, ammo u Birinchi kodeks 1900 yillarda Shvetsiyada qabul qilingan, ammo u o’ta o’ta muhim muhim darajada keng tarqalmagan. Biroq 1918yilda Fransiyada qabul darajada keng tarqalmagan. Biroq 1918yilda Fransiyada qabul qilingan “Tartib intizom Xartiyasi” qilingan “Tartib intizom Xartiyasi” o’z kuchini namoyon qila boshlaydi.o’z kuchini namoyon qila boshlaydi.  20-yillariga kelib20-yillariga kelib ,, jurnalistlarga jurnalistlarga ishtirokida ishtirokida xalqaro uchrashuvlar xalqaro uchrashuvlar uyushtirilibuyushtirilib ,, u u yerd yerd a kerakli kodekslar qabul qilingan. a kerakli kodekslar qabul qilingan.  1983 yilda Parij va Pragadagi uchrashuvda Professional etika prinsplari 1983 yilda Parij va Pragadagi uchrashuvda Professional etika prinsplari ishlab chiqildi:ishlab chiqildi: 1. 1. Fuqarolarning ishonchliFuqarolarning ishonchli mama `` lumotlardan foydalanishi;lumotlardan foydalanishi; 2. ma`lumotni ob’ektiv yoritish- jurnalist majburiyati;2. ma`lumotni ob’ektiv yoritish- jurnalist majburiyati; 3. 3. jurnalistning sotsial majburiyati;jurnalistning sotsial majburiyati; 4. jurnalistning xaqqoniyligi;4. jurnalistning xaqqoniyligi; 5.Oavdagi ma`lumotlarga bevosita kira olish va unda ishtirok etish;5.Oavdagi ma`lumotlarga bevosita kira olish va unda ishtirok etish;

davomi…davomi… 7. ommaviy qiziqishlarni 7. ommaviy qiziqishlarni hh urmat qilishurmat qilish ;; 8. barcha boyliklar va madaniyatlarga bo`lgan xurmat;8. barcha boyliklar va madaniyatlarga bo`lgan xurmat; 9.urushga va inson uchun ta’luqli bo`lgan ko`ngilsiz voqealarga qarshi 9.urushga va inson uchun ta’luqli bo`lgan ko`ngilsiz voqealarga qarshi kurash;kurash; 10. yangi informatsion komunikatsion tartibni rivojlanishi.10. yangi informatsion komunikatsion tartibni rivojlanishi.

Jahon jurnalistik ahloq-odob Jahon jurnalistik ahloq-odob kodekslarikodekslari  Amerika Qo’shma Amerika Qo’shma Shtatlari…………………...Shtatlari…………………...  Rossiya Federatsiyasi.. Rossiya Federatsiyasi..  Xitoy Xalq Respublikasi…………..Xitoy Xalq Respublikasi…………..

Amerika Qo’shma ShtatlariAmerika Qo’shma Shtatlari  1923 yilda AQSh da “jurnalistika kanoni” qabul 1923 yilda AQSh da “jurnalistika kanoni” qabul qilingan. U erkin va liberal konsepsiyalar taqilingan. U erkin va liberal konsepsiyalar ta ’’ sirida sirida yuzaga kelgan byuzaga kelgan b o’lio’li b, b, 20 20 asr boshlariga to`g`ri keladi. asr boshlariga to`g`ri keladi. U Milton,U Milton, Djeffersonlar fikridan kelib chiqqan.Djeffersonlar fikridan kelib chiqqan.

Rossiya FederatsiyasiRossiya Federatsiyasi  1991 yil 24 aprel kuni SSSR jurnalistlari soyuzi 1991 yil 24 aprel kuni SSSR jurnalistlari soyuzi 1-syezdida “Jurnalistlarning professional etika 1-syezdida “Jurnalistlarning professional etika kodeksi” ishlab chiqildi. 1994 yilning 23 iyuniga kodeksi” ishlab chiqildi. 1994 yilning 23 iyuniga kelib esa, unga o’zgartirishlar kiritilgan holda kelib esa, unga o’zgartirishlar kiritilgan holda “Jurnalistlar Kongressi” tomonidan “Rossiya “Jurnalistlar Kongressi” tomonidan “Rossiya jurnalistlarining professional etika kodeksi” jurnalistlarining professional etika kodeksi” ishlab chiqildi va amaliyotga joriy etildi.ishlab chiqildi va amaliyotga joriy etildi.  ““ Rus jurnalisti etikasi kodeksi” Sobiq Ittfoqi Rus jurnalisti etikasi kodeksi” Sobiq Ittfoqi jurnalistlarining birinchi syezdida, ya’ni 1991-jurnalistlarining birinchi syezdida, ya’ni 1991- yillarda butun rus jurnalistlari tomonidan qabul yillarda butun rus jurnalistlari tomonidan qabul qilingan. Kodeks avtorlari D.S. Avramov va qilingan. Kodeks avtorlari D.S. Avramov va M.Fedotovlardir. Kodeks 3 bo`limdan iborat: M.Fedotovlardir. Kodeks 3 bo`limdan iborat: professional etika prinsipi, professional etika professional etika prinsipi, professional etika normalarining buzilishi va majburiyat. normalarining buzilishi va majburiyat. Professional etika prinsiplari orasida Professional etika prinsiplari orasida quyidagilar keltirilgan: jurnalistning sotsial quyidagilar keltirilgan: jurnalistning sotsial majburiyati, xaqqoniylik va obektivlik majburiyati, xaqqoniylik va obektivlik (ma`lumot aniq va xaqonniy bo`lishi kerak), (ma`lumot aniq va xaqonniy bo`lishi kerak), shaxsni hurmat qilish, professional shaxsni hurmat qilish, professional bag`rikenglik. bag`rikenglik.

Xitoy Xalq RespublikasiXitoy Xalq Respublikasi  Hitoy, Gongkong va Tayvan Hitoy, Gongkong va Tayvan hududlarida jurnalist etikasi kodeksi hududlarida jurnalist etikasi kodeksi 1990- yillarda qabul qilingan. Aslida 1990- yillarda qabul qilingan. Aslida esa ilk ko’rinishlari mashhur xitoylik esa ilk ko’rinishlari mashhur xitoylik jurnalist Mahsin-Yeh tomonidan 1942- jurnalist Mahsin-Yeh tomonidan 1942- yilda “Xitoy jurnalist kanoni “asarida yilda “Xitoy jurnalist kanoni “asarida keltirib o’tilgan. Taypey gazetalari keltirib o’tilgan. Taypey gazetalari birlashmasida yozilishichi, birlashmasida yozilishichi, Tayvanning jurnalistik etika kodeksi Tayvanning jurnalistik etika kodeksi normalarining dastlabki ko’rinishi normalarining dastlabki ko’rinishi 1950 -yillarga to’g’ri keladi. 1950 -yillarga to’g’ri keladi. Gongkong jurnalistlari Assotsiyatsiyasi Gongkong jurnalistlari Assotsiyatsiyasi bergan ma’lumotga ko’ra, bergan ma’lumotga ko’ra, Gongkongda “Jurnalistik etika Gongkongda “Jurnalistik etika normalari kodeksi” 1983 -yilda dastlab normalari kodeksi” 1983 -yilda dastlab ko’zga tashlana boshlagan. ko’zga tashlana boshlagan.

Jurnalistning ahloq-odob me’yorlari Jurnalistning ahloq-odob me’yorlari nimalarda aks etadi…nimalarda aks etadi… Jurnalist,eng avvalo, jamiyat oldidagi o’z burchini to’liq anglab yetgan, Jurnalist,eng avvalo, jamiyat oldidagi o’z burchini to’liq anglab yetgan, o’zbek xalqi mintaliteti, qadriyatlarini hurmatlaydigan hamda o’z xalqi o’zbek xalqi mintaliteti, qadriyatlarini hurmatlaydigan hamda o’z xalqi orzu-umidlari bilan yashaydigan insondir.orzu-umidlari bilan yashaydigan insondir. Jurnalist majburiyatlari;Jurnalist majburiyatlari; Kiyinish madanaiyati;Kiyinish madanaiyati; So’zlash odobi;So’zlash odobi; Suhbatdoshini tinglay bilish;Suhbatdoshini tinglay bilish; O’zini tutish me’yorlari.O’zini tutish me’yorlari.

Jurnalist o’z vazifasini ado etishda Jurnalist o’z vazifasini ado etishda nimalarga amal qilishi kerak?nimalarga amal qilishi kerak?  Ob’ektivOb’ektiv voqelikni rost aks ettirish orqali odamlarning voqelikni rost aks ettirish orqali odamlarning haqqoniy va rost axborot olishini kafolatlash;haqqoniy va rost axborot olishini kafolatlash;  Umume’tirof etilgan ahloq-odob me’yorlarini hurmatlash;Umume’tirof etilgan ahloq-odob me’yorlarini hurmatlash;  OAV dan jamiyat manfaatlariga, shxs huquqi va uning OAV dan jamiyat manfaatlariga, shxs huquqi va uning qonuniy manfaatlariga zd ravishda foydalanishga yo’l qonuniy manfaatlariga zd ravishda foydalanishga yo’l qo’yilmasligini yodda tutish;qo’yilmasligini yodda tutish;  Tajovuzkor urushlar, qurollanish poygalari, zo’ravonlik, Tajovuzkor urushlar, qurollanish poygalari, zo’ravonlik, zolimlik, nafrat va kamsitishning har qanday shakllarini zolimlik, nafrat va kamsitishning har qanday shakllarini targ’ib qilish yoki oqlshdan tiyilishi;targ’ib qilish yoki oqlshdan tiyilishi;  O’zbek xalqining an’analarini saqlash va rivojlantirishda o’z O’zbek xalqining an’analarini saqlash va rivojlantirishda o’z mas’uliyatini tushunish.mas’uliyatini tushunish.

Jurnalistning kasb mahorati… Kasbi bilan bog’liq barcha ishlarni vijdonan, adolatli, halollik va qat’iyat bilan bajarish, mulohaza bilan ish yuritish; O’z o’quvchilarida millatlararo munosabatlar madaniyati tarbiyasiga ko’maklashish; Aybini sud isbotlamaguncha, har bir odam aybsiz degan qoidaga amal qilish; Shaxsiy ehtiroslarga emas, mutaxassis mulohazalariga asoslangan tahliliy axborotlarni tarqatish; Ma’limot olishda jismoniy va yuridik shaxslarning rad etish huquqlarini hurmat qilish, axborot olishning qonun bilan kafolatlangan holatlaridan tashqari barcha hollarda bosim o’tkazmaslik, tovlamachilikka yo’l qo’ymaslik, odob qoidalariga rioya qilish; Ushbu kasbning eng yahshi vakillaridan o’rnak olish.

Jurnalistika-mashaqqatli kasb…Jurnalistika-mashaqqatli kasb…  U hatto uyqusida hamU hatto uyqusida ham tinch yotmaydi, goh tinch yotmaydi, goh intervyu oladi, gohida intervyu oladi, gohida esa maqola yozadi;esa maqola yozadi;  Jurnalist uchun har bir Jurnalist uchun har bir soniya qadrli, chunki soniya qadrli, chunki soniyalar inson, xalq, soniyalar inson, xalq, jamiyat taqdirini hal jamiyat taqdirini hal qilishga qodir.qilishga qodir.

E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT !

Похожие

Жаҳон туризми индустрияси

Мирзо Улуғбек номидаги Ўзбекистон Миллий университети

Кўҳна тарих шодасида битта маржон ўзбегим

Nosiruddin Rabg‘uziy

Badiiy asarda g’oya