To’qimachilik materiallarini sinash laboratoriyalari kelib chiqishi va vazifalari - БЖД - Рефераты

To’qimachilik materiallarini sinash laboratoriyalari kelib chiqishi va vazifalari

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

40 KB

To’qimachilik materiallarini sinash laboratoriyalari kelib chiqishi va vazifalari Reja: 1. Sinov laboratoriyalarining kelib chiqishi va hozirgi holati to’g’risida. 2. To’qimachilik materiallar sifatini yaxshilashda laboratoriyaning ahamiyati va vazifalari.

Laboratoriya ilmiy tekshirish institutlari, korxonalar, o’quv maskanlari bo’limlari yoki mustaqil tashkilot bo’lib, har xil usullar bilan material va jismlarning tuzilishi va turli xossalarini aniqlash, mashinalarni sinash, mexanizm va turli konstruktsiyalarni taqqoslash va hokazo, ishlarni bajaradi. Laboratoriya so’zi lotincha bo’lib “ishlash” degan ma`noni anglatadi. To’qimachilik materialshunosligi fani sifatida shakllanishi va laboratoriyalarga vazifalar qo’yilishi XVI asrga to’g’ri keladi. А rqonlarning ishqalanishi, hamda to’qimachilik tolalarining namligi bo’yicha Leonardo da Vinchi tadqiqotlar o’tkazgan. XVII asrning 60-yillarida mashhur olim Guk kuch va kuchlanish hamda deformatsiyaning bog’lanishini birinchi bo’lib ilmiy asoslagan. Yupqa ipak gazlamasini tuzilishini ifodalagan va sun`iy toalar ishlab chiqarish g’oyasini bergan. Laboratoriyaning kelib chiqishi XVIII asrga to’g’ri keladi. Italiyaning Turin shaxrida 1750 yilda eng oddiy laboratoriya tashkil etilgan. Bu erda xom ipakning namligini aniqlashgan. XVIII asr oxirlarida shunga o’xshash laboratoriyalar Frantsiya, Evropaning bir qator shaharlarida paydo bo’lgan. Mahsulot namligini aniqlash uchun laboratoriyalar sharoit so’zidan kelib chiqib “konditsion” deb atalgan. Keyinchalik shu “konditsion”larda to’qimachilik materiallarining boshqa xossalari ham aniqlana boshlandi. XIX asrning 30-yillarida xom ipakni qayta ishlash, o’rashda uzilish sabablari va soni aniqlana boshlandi. Frantsuz olimi Talabo va Pereslar ipning uzilish kuchi va uzayishdagi uzilishi aniqladi. Shu bilan to’qimachilik materiallar sifatini instrumental baholash boshlandi. «Konditsion» laboratoriyalar sanoatning boshqa sohalarida ham qo’llanila boshlandi. Masalan, 1887 yilda jun tolalari uchun А ngliyada, ipak va boshqa tolalar bo’yicha А merikada, turli tolalar bo’yicha Belgiyada qo’llanila boshlandi. Shundan keyin katta-katta korxonalarda xam laboratoriyalar shakllana boshlandi. Rossiyalik Kitari tomonidan XIX asrning 70 yillarida dastlabki

laboratoriya tashkil qilindi. Bu laboratoriyalar keyinchalik sinov stantsiyalari deb atala boshlandi. XIX asrning oxiri XX asrning boshlarida to’qimachilik materiallarini ishlash bo’yicha Oliy ta`lim muassasalari paydo bo’ldi. Moskva to’qimachilik instituti va 1854 yilda Ivanovada IZNIShIP ilmiy-tadqiqot instituti tashkil etildi. O’zbekistonda 1934 yilda TsNIXProm tashkil etildi. 1912 yilda Fedorovning laboratoriyasi tashkil etildi. 1927 yilda dastlabkito’qimachilik materiallarini ilmiy tekshirish instituti tashkil etildi va hokazo. 1913 yilda paxta tozalash zavodlari qayta tiklandi. 1926 yil Farg’onato’qimachilik kombinati, 1932 yilda Toshkent to’qimachilik kombinati va ilmiytadqiqot laboratoriyasi, 1932 yilda Toshkent to’qimachilik instituti ochildi. O’zbekistonda ham to’qimachilik sanoati rivojlanishi bilan yangi laboratoriyalar sohalar bo’yicha ilmiy tekshirish institutlari tashkil etildi. 1993 yildan boshlab qo’shma korxonalar ochildi. 1993 yil 7 mln. А QSh dollari miqdorida grant yutib olingan, Toshkent shahri va viloyatlarida Paxtani sertifikatsiyalashtirish “Sifat” markazlarining filiallari tashkil etildi. 2000 yil qo’shma korxonalarga talablar oshib ketdi “O’zbekengilsanoat” D А K tasaruffida zamonaviy jihozlar bilan ta`minlangan laboratoriya faoliyat ko’rsatmoqda. Bu laboratoriyalarda tayyor mahsulotlar, yarim tayyor mahsulotlar sifatini aniqlash xalqaro talablar darajasida olib boriladi. Institutimizda 2002-2004 yillarda “CentexUz” markazi ishga tushdi. Bu yerda to’qimachilik materiallari sifati tekshiriladi. Institutimizning yigirish, to’quvchilik, trikotaj, XTVMS kafedralari texnik laboratoriyasi ham zamonaviy asbob-uskunalar bilan ta`minlandi. Laboratoriyada xom ashyo, yarim tayyo mahsulot va tayyor mahsulotlarning sifat ko’rsatkichlari aniqlanadi va baholanadi. Me`yoriy xujjatlarning talabga javob berishi, jihoz va uskunalarning soz saqlanishini ta`minlash kerakdir.

Texnikaviy nazoratni tashkil etib qoida bo’yicha faoliyat ko’rsatishni ta`minlash. Davlatimizning sifat bo’yicha siyosatini joylarda amalga oshirish muhim vazifalardan hisoblanadi.

А dabiyotlar: 1. Karimov I. А . O’zbekiston mustaqillikka erishish ostonasida. Toshkent-2012 2. Kukin G.N., Solovev А .N. “Tekstilnoe materialovdenie”. ch. 3. M.: Lyogprombыtizdat, 1992g. 3. Ochilov T. А . va boshqalar. “To’qimachilik materiallarini sinash”. Toshkent, «O’zbekiston» – 2004y. 4. E. А limbaev va boshqalar: O’zbekistonda to’qimachilik sanoati mahsulotlari va ularning ishlab chiqarish texnologiyasi. T. “Nozoila” nash. 2002y. 5. Siddiqov P.S. Texnologik jarayonlarni loyihalash. Toshkent. “Fan” nashriyoti- 2006. 6. А zimov B. Yigirish korxonalarini loyihalash. T. «O’qituvchi» 1994y. 7. Jumaniyazov Q., Polvonov Y. Paxtani yigirish texnologik jarayonlarini loyihalash. Toshkent-2008 8. Teryushnov А.V. Osnovi proyektirovaniya xlopko pryadilnix fabriki. M. Legprombitizdat. 1979g.

Похожие

Pillakashlik korxonalari sinov laboratoriyalari

Ipakchilik korxonalari sinov laboratoriyalari

Korxona laboratoriya strukturasi

Yigirish korxonalarining sinov laboratoriyalari

Ilmiy tekshirish laboratoriyalari